ΑΡΘΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ 27
«Έλπιζε στον Ιεχωβά»
«Έλπιζε στον Ιεχωβά· να είσαι θαρραλέος και να είναι ισχυρή η καρδιά σου».—ΨΑΛΜ. 27:14.
ΥΜΝΟΣ 128 Να Υπομείνετε ως το Τέλος
ΠΕΡΙΛΗΨΗa
1. (α) Ποια ελπίδα μάς έχει δώσει ο Ιεχωβά; (β) Τι σημαίνει να “ελπίζουμε στον Ιεχωβά”; (Βλέπε «Επεξήγηση».)
Ο ΙΕΧΩΒΑ έχει δώσει μια όμορφη ελπίδα σε όλους όσους τον αγαπούν. Σύντομα, θα τερματίσει τις αρρώστιες, τη λύπη και τον θάνατο. (Αποκ. 21:3, 4) Όσο για τους “πράους” που ελπίζουν σε αυτόν, θα τους βοηθήσει να μεταμορφώσουν τη γη σε παράδεισο. (Ψαλμ. 37:9-11) Και θα κάνει εφικτό για τον καθέναν μας να έχει μια θερμή, προσωπική σχέση μαζί του που θα είναι ακόμα πιο υπέροχη από αυτήν που απολαμβάνουμε τώρα. Τι θαυμάσια ελπίδα! Αλλά ποια βάση έχουμε για να πιστεύουμε ότι οι υποσχέσεις του Θεού θα πραγματοποιηθούν; Ο Ιεχωβά ποτέ δεν αθετεί τις υποσχέσεις του. Επομένως, έχουμε βάσιμους λόγους να “ελπίζουμε στον Ιεχωβά”.b (Ψαλμ. 27:14) Το δείχνουμε αυτό περιμένοντας με υπομονή και χαρά να ολοκληρώσει ο Θεός μας τον σκοπό του.—Ησ. 55:10, 11.
2. Τι έχει κάνει ήδη ο Ιεχωβά;
2 Ο Ιεχωβά έχει ήδη αποδείξει ότι τηρεί τις υποσχέσεις του. Εξετάστε ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα. Στο βιβλίο της Αποκάλυψης, ο Ιεχωβά υποσχέθηκε ότι στην εποχή μας θα συγκέντρωνε ανθρώπους από κάθε έθνος και φυλή και γλώσσα και θα τους ένωνε στην αγνή λατρεία. Σήμερα, αυτή η ιδιαίτερη ομάδα ανθρώπων είναι γνωστή ως το «μεγάλο πλήθος». (Αποκ. 7:9, 10) Παρότι απαρτίζεται από άντρες, γυναίκες και παιδιά διαφόρων φυλών, γλωσσών και πολιτισμών, αυτή η πολυποίκιλη ομάδα αποτελεί μια ειρηνική, ενωμένη παγκόσμια αδελφότητα. (Ψαλμ. 133:1· Ιωάν. 10:16) Όσοι ανήκουν στο μεγάλο πλήθος είναι επίσης ζηλωτές κήρυκες. Είναι πάντοτε έτοιμοι να μεταδώσουν την ελπίδα τους για έναν καλύτερο κόσμο σε οποιονδήποτε θέλει να ακούσει. (Ματθ. 28:19, 20· Αποκ. 14:6, 7· 22:17) Αν ανήκετε στο μεγάλο πλήθος, αναμφίβολα θεωρείτε εξαιρετικά πολύτιμη την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.
3. Ποιος είναι ο στόχος του Σατανά;
3 Ο Διάβολος θέλει να σας στερήσει την ελπίδα σας. Στόχος του είναι να σας κάνει να πιστέψετε ότι ο Ιεχωβά δεν νοιάζεται για εσάς και ότι δεν θα τηρήσει τις υποσχέσεις του. Αν ο Σατανάς καταφέρει να μας στερήσει την ελπίδα μας, θα χάσουμε το θάρρος μας και μπορεί μάλιστα να πάψουμε να υπηρετούμε τον Ιεχωβά. Όπως θα δούμε, ο Διάβολος προσπάθησε να στερήσει από τον Ιώβ την ελπίδα του και να τον κάνει να πάψει να υπηρετεί τον Ιεχωβά.
4. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο; (Ιώβ 1:9-12)
4 Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τις τακτικές που χρησιμοποίησε ο Σατανάς στην προσπάθειά του να εξαναγκάσει τον Ιώβ να διαρρήξει την ακεραιότητά του. (Διαβάστε Ιώβ 1:9-12) Θα δούμε επίσης τι μπορούμε να μάθουμε από το παράδειγμα του Ιώβ και γιατί χρειάζεται να θυμόμαστε πως ο Θεός μάς αγαπάει και θα εκπληρώσει τις υποσχέσεις Του.
Ο ΣΑΤΑΝΑΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΤΟΝ ΙΩΒ ΝΑ ΧΑΣΕΙ ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ ΤΟΥ
5, 6. Τι συνέβη στον Ιώβ μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα;
5 Η ζωή κυλούσε όμορφα για τον Ιώβ. Απολάμβανε στενή φιλία με τον Ιεχωβά. Είχε μια μεγάλη, ενωμένη οικογένεια και ήταν πολύ πλούσιος. (Ιώβ 1:1-5) Αλλά σε μία μόνο μέρα, έχασε σχεδόν τα πάντα. Πρώτα, έχασε τα πλούτη του. (Ιώβ 1:13-17) Κατόπιν, σκοτώθηκαν όλα του τα παιδιά, που τόσο αγαπούσε. Σκεφτείτε για λίγο αυτή την τραγωδία που βίωσε. Οι γονείς καταρρακώνονται όταν πεθαίνει ένα από τα παιδιά τους. Φανταστείτε λοιπόν το σοκ, τη θλίψη και την απελπισία που ένιωσαν ο Ιώβ και η γυναίκα του μαθαίνοντας ότι και τα δέκα τους παιδιά βρήκαν τραγικό θάνατο στα συντρίμμια ενός σπιτιού που γκρεμίστηκε. Διόλου παράξενο που ο Ιώβ, μέσα στην απέραντη θλίψη του, έσκισε τα ρούχα του και σωριάστηκε στο έδαφος!—Ιώβ 1:18-20.
6 Ο Σατανάς κατόπιν έπληξε την υγεία του Ιώβ και του στέρησε την αξιοπρέπειά του. (Ιώβ 2:6-8· 7:5) Προηγουμένως, ο Ιώβ έχαιρε μεγάλου σεβασμού στην τοπική κοινωνία. Οι άνθρωποι έρχονταν για να τον συμβουλευτούν. (Ιώβ 31:18) Αλλά τώρα τον απέφευγαν. Ο Ιώβ ήταν πλέον ένας απόβλητος. Του γύρισαν την πλάτη οι αδελφοί του, οι στενοί του φίλοι, ακόμα και οι υπηρέτες του ίδιου του σπιτικού του!—Ιώβ 19:13, 14, 16.
7. (α) Ποιος πίστευε ο Ιώβ ότι ήταν ο λόγος που υπέφερε, αλλά τι αρνήθηκε να κάνει; (β) Πώς θα μπορούσε ένας Χριστιανός να αντιμετωπίσει μια δοκιμασία παρόμοια με αυτήν που βλέπουμε στη συνοδευτική εικόνα;
7 Ο Σατανάς ήθελε να κάνει τον Ιώβ να πιστέψει ότι υπέφερε επειδή είχε χάσει την επιδοκιμασία του Ιεχωβά. Για παράδειγμα, χρησιμοποίησε έναν δυνατό άνεμο για να γκρεμίσει το σπίτι στο οποίο έτρωγαν μαζί τα δέκα παιδιά του. (Ιώβ 1:18, 19) Έκανε επίσης να πέσει φωτιά από τον ουρανό και να αφανίσει, όχι μόνο τα κοπάδια του, αλλά και τους υπηρέτες που τα πρόσεχαν. (Ιώβ 1:16) Ο άνεμος και η φωτιά προφανώς προήλθαν από μια υπερφυσική πηγή, γι’ αυτό ο Ιώβ συμπέρανε ότι εκείνη η Πηγή πρέπει να ήταν ο Ιεχωβά Θεός. Ως αποτέλεσμα, σκέφτηκε ότι με κάποιον τρόπο είχε εξοργίσει τον Ιεχωβά. Αλλά και πάλι, αρνήθηκε να καταραστεί τον ουράνιο Πατέρα του. Αναγνώρισε ότι όλα αυτά τα χρόνια είχε λάβει πολλά καλά πράγματα από τον Ιεχωβά. Έκανε λοιπόν τη σκέψη ότι, εφόσον δεχόταν μετά χαράς τα καλά, έπρεπε επίσης να είναι πρόθυμος να δεχτεί και τα άσχημα. Γι’ αυτό, είπε: «Ας συνεχίσει να είναι δοξασμένο το όνομα του Ιεχωβά». (Ιώβ 1:20, 21· 2:10) Μέχρι εκείνη τη στιγμή, ο Ιώβ είχε καταφέρει να διαχειριστεί τα τρομερά οικονομικά, συναισθηματικά και σωματικά πλήγματα που είχε δεχτεί. Αλλά ο Σατανάς δεν είχε πει την τελευταία του λέξη.
8. Ποια τακτική χρησιμοποίησε στη συνέχεια ο Σατανάς;
8 Ο Σατανάς χρησιμοποίησε ακόμα μία τακτική: Υποκίνησε τρεις δήθεν φίλους του Ιώβ να υποσκάψουν την αυτοεκτίμησή του. Εκείνοι οι άνθρωποι ισχυρίστηκαν ότι τα βάσανα του Ιώβ αποδείκνυαν την ενοχή του για διάφορα παραπτώματα. (Ιώβ 22:5-9) Προσπάθησαν επίσης να τον πείσουν ότι, ακόμα και αν δεν είχε κάνει τίποτα κακό, οι όποιες προσπάθειές του να ευαρεστήσει τον Θεό έπεφταν στο κενό. (Ιώβ 4:18· 22:2, 3· 25:4) Στην πραγματικότητα, προσπαθούσαν να τον κάνουν να αμφιβάλλει ότι ο Θεός τον αγαπούσε, ότι θα τον φρόντιζε και ότι είχε νόημα να Τον υπηρετεί. Τα λόγια τους θα μπορούσαν να πείσουν τον Ιώβ ότι δεν υπήρχε πια καμιά ελπίδα για αυτόν.
9. Πώς βρήκε ο Ιώβ θάρρος και δύναμη;
9 Φανταστείτε τη σκηνή. Καθισμένος μέσα στις στάχτες, ο Ιώβ πονάει αδιάκοπα. (Ιώβ 2:8) Οι φίλοι του επιτίθενται ανελέητα στο ήθος του και προσπαθούν να καταστρέψουν την υπόληψή του. Οι δοκιμασίες του τον πλακώνουν σαν ασήκωτες πέτρες, ενώ η θλίψη για την απώλεια των παιδιών του τού ξεσκίζει την καρδιά. Στην αρχή, ο Ιώβ είναι σιωπηλός. (Ιώβ 2:13–3:1) Αν οι φίλοι του ερμηνεύουν τη σιωπή του ως ένδειξη ότι θα στρέψει τα νώτα στον Δημιουργό του, έχουν πέσει πολύ έξω. Κάποια στιγμή, ο Ιώβ—πιθανώς σηκώνοντας το κεφάλι και κοιτώντας τους κατάματα—λέει: «Ώσπου να πεθάνω, δεν θα απαρνηθώ την ακεραιότητά μου!» (Ιώβ 27:5) Μέσα σε όλες αυτές τις συμφορές, πώς βρήκε ο Ιώβ τέτοιο θάρρος και δύναμη; Ακόμα και στη χειρότερη φάση της δοκιμασίας του, ποτέ δεν έχασε την ελπίδα του ότι ο στοργικός Θεός του τελικά θα του έφερνε ανακούφιση. Ήξερε ότι, ακόμα και αν πέθαινε, ο Ιεχωβά επρόκειτο να τον αναστήσει.—Ιώβ 14:13-15.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΜΙΜΟΥΜΑΣΤΕ ΤΟΝ ΙΩΒ;
10. Τι μας διδάσκει η αφήγηση σχετικά με τον Ιώβ;
10 Η αφήγηση σχετικά με τον Ιώβ μάς διδάσκει ότι ο Σατανάς δεν μπορεί να μας εξαναγκάσει να εγκαταλείψουμε τον Ιεχωβά και ότι ο Ιεχωβά γνωρίζει πολύ καλά κάθε κατάσταση. Η εμπειρία του Ιώβ μάς βοηθάει επίσης να κατανοήσουμε καλύτερα τα ζητήματα που περιλαμβάνονται. Εξετάστε κάποια συγκεκριμένα διδάγματα που μπορούμε να πάρουμε από τον Ιώβ.
11. Αν εμπιστευόμαστε συνεχώς στον Ιεχωβά, για ποιο πράγμα μπορούμε να είμαστε βέβαιοι; (Ιακώβου 4:7)
11 Ο Ιώβ απέδειξε ότι, αν εμπιστευόμαστε συνεχώς στον Ιεχωβά, μπορούμε να υπομείνουμε οποιαδήποτε δοκιμασία και να εναντιωθούμε με επιτυχία στον Σατανά. Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; Οι Γραφές μάς διαβεβαιώνουν ότι ο Διάβολος θα φύγει από εμάς.—Διαβάστε Ιακώβου 4:7.
12. Πώς ενίσχυε τον Ιώβ η ελπίδα της ανάστασης;
12 Χρειάζεται να κρατάμε γερά την ελπίδα της ανάστασης. Όπως είδαμε στο προηγούμενο άρθρο, ο Σατανάς συχνά χρησιμοποιεί τον φόβο του θανάτου προσπαθώντας να μας κάνει να απαρνηθούμε την ακεραιότητά μας. Στην περίπτωση του Ιώβ, ισχυρίστηκε ότι ο Ιώβ θα έκανε το παν, θα συμβίβαζε ακόμα και την ακεραιότητά του, για να σώσει τη ζωή του. Ο Σατανάς έκανε λάθος. Ακόμα και στις χειρότερες στιγμές του, όταν ο θάνατος φαινόταν αναπόφευκτος, ο Ιώβ δεν συμβιβάστηκε. Τον στήριζε η πεποίθησή του στην αγαθότητα του Ιεχωβά και η ισχυρή του ελπίδα ότι ο Ιεχωβά τελικά θα διόρθωνε τα πράγματα. Ο Ιώβ πίστευε ότι, αν ο Ιεχωβά δεν διόρθωνε τα πράγματα ενόσω ζούσε, επρόκειτο να τον αναστήσει στο μέλλον. Η ελπίδα της ανάστασης ήταν πραγματική για τον Ιώβ. Αν αυτή η ελπίδα είναι πραγματική και για εμάς, τότε ούτε και η απειλή του θανάτου δεν θα μας κάνει να διαρρήξουμε την ακεραιότητά μας.
13. Γιατί χρειάζεται να δώσουμε προσοχή στις τακτικές που χρησιμοποίησε ο Σατανάς στην περίπτωση του Ιώβ;
13 Πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στις τακτικές που χρησιμοποίησε ο Σατανάς στην περίπτωση του Ιώβ επειδή παρόμοιες μεθόδους χρησιμοποιεί και για εμάς σήμερα. Προσέξτε την κατηγορία που διατύπωσε: «Ο άνθρωπος [όχι μόνο ο Ιώβ] θα δώσει δέρμα αντί δέρματος. Όλα όσα έχει θα τα δώσει για χάρη της ζωής του». (Ιώβ 2:4, 5) Στην πραγματικότητα, ο Σατανάς ισχυρίζεται ότι δεν αγαπάμε αληθινά τον Ιεχωβά Θεό και ότι θα στραφούμε εναντίον Του αν αυτό σημαίνει ότι θα σώσουμε τη ζωή μας. Ισχυρίζεται επίσης ότι ο Θεός δεν μας αγαπάει και ότι δεν προσέχει τις προσπάθειες που κάνουμε για να Τον ευαρεστούμε. Εφόσον έχουμε προειδοποιηθεί, εμείς που ελπίζουμε στον Ιεχωβά δεν ξεγελιόμαστε από τις τακτικές του Σατανά.
14. Τι μπορούν να αποκαλύψουν οι δοκιμασίες σε σχέση με εμάς; Δώστε παράδειγμα.
14 Πρέπει να βλέπουμε τις δοκιμασίες ως ευκαιρία για να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Οι δοκιμασίες του Ιώβ τον βοήθησαν να εντοπίσει συγκεκριμένες αδυναμίες και να τις διορθώσει. Για παράδειγμα, έμαθε ότι χρειαζόταν να καλλιεργήσει περισσότερη ταπεινοφροσύνη. (Ιώβ 42:3) Μπορούμε και εμείς να μάθουμε πολλά για τον εαυτό μας όταν περνάμε κάποια δοκιμασία. Ο Νικολάι,c ένας αδελφός που φυλακίστηκε παρότι αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας, λέει: «Η φυλακή είναι σαν ακτινογραφία. Φανερώνει τις εσωτερικές ιδιότητες ενός Χριστιανού». Από τη στιγμή που θα εντοπίσουμε τις αδυναμίες μας, μπορούμε να εργαστούμε για να τις διορθώσουμε.
15. Ποιον πρέπει να ακούμε, και γιατί;
15 Χρειάζεται να ακούμε τον Ιεχωβά, όχι τους εχθρούς μας. Ο Ιώβ άκουσε με προσοχή όταν του μίλησε ο Ιεχωβά. Ο Θεός τον λογίκεψε, λέγοντάς του στην ουσία: “Βλέπεις τη δημιουργική μου δύναμη; Ξέρω πολύ καλά όλα όσα σου έχουν συμβεί. Νομίζεις ότι δεν μπορώ να σε φροντίσω;” Ο Ιώβ αποκρίθηκε ταπεινά και με βαθιά εκτίμηση για την αγαθότητα του Ιεχωβά: «Τα αφτιά μου είχαν ακούσει για εσένα, αλλά τώρα σε βλέπω με τα ίδια μου τα μάτια». (Ιώβ 42:5) Ο Ιώβ πιθανώς καθόταν ακόμα μέσα στις στάχτες, γεμάτος πληγές από την κορφή ως τα νύχια και με τα παιδιά του στον τάφο όταν είπε αυτά τα λόγια. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιεχωβά τον διαβεβαίωσε για την αγάπη του και για την επιδοκιμασία του.—Ιώβ 42:7, 8.
16. Σύμφωνα με τα εδάφια Ησαΐας 49:15, 16, τι πρέπει να θυμόμαστε όταν αντιμετωπίζουμε δοκιμασίες;
16 Και εμάς σήμερα οι άνθρωποι μπορεί να μας προσβάλλουν και να μας μεταχειρίζονται σαν να μην είχαμε καμιά αξία. Ίσως προσπαθούν να καταστρέψουν την ατομική μας υπόληψη ή την υπόληψη της οργάνωσής μας λέγοντας «κάθε είδους κακόβουλα ψέματα». (Ματθ. 5:11) Από την αφήγηση για τον Ιώβ, μαθαίνουμε ότι ο Ιεχωβά είναι βέβαιος πως θα παραμείνουμε όσιοι σε εκείνον όταν αντιμετωπίσουμε δοκιμασίες. Ο Ιεχωβά μάς αγαπάει και δεν θα εγκαταλείψει ποτέ εκείνους που ελπίζουν σε αυτόν. (Διαβάστε Ησαΐας 49:15, 16) Μη δίνετε προσοχή σε οποιεσδήποτε συκοφαντίες εκτοξεύουν οι εχθροί του Θεού! Ο Τζέιμς, ένας αδελφός από την Τουρκία του οποίου η οικογένεια αντιμετώπισε σφοδρές δοκιμασίες, λέει: «Συνειδητοποιήσαμε ότι θα αποθαρρυνόμασταν αν δίναμε προσοχή στα ψέματα που ακούγονταν για τον λαό του Θεού. Έτσι λοιπόν, επικεντρωθήκαμε στην ελπίδα της Βασιλείας και παραμείναμε δραστήριοι στην υπηρεσία του Ιεχωβά. Ως αποτέλεσμα, διατηρήσαμε τη χαρά μας». Όπως ο Ιώβ, έτσι και εμείς ακούμε τον Ιεχωβά! Τα ψέματα των εχθρών μας δεν καταπνίγουν την ελπίδα μας.
Η ΕΛΠΙΔΑ ΣΑΣ ΘΑ ΣΑΣ ΣΤΗΡΙΖΕΙ
17. Τι μαθαίνετε από το παράδειγμα των πιστών αντρών και γυναικών που αναφέρονται στο 11ο κεφάλαιο της επιστολής προς τους Εβραίους;
17 Ο Ιώβ είναι ένα μόνο παράδειγμα από τους υπηρέτες του Ιεχωβά που παρέμειναν θαρραλέοι και ισχυροί εν μέσω σφοδρών δοκιμασιών. Στην επιστολή του προς τους Εβραίους, ο απόστολος Παύλος αναφέρεται σε πολλούς ακόμα, χαρακτηρίζοντάς τους «μεγάλο σύννεφο μαρτύρων». (Εβρ. 12:1) Όλοι τους υπέστησαν σφοδρές δοκιμασίες, αλλά δημιούργησαν ένα εξαίρετο ιστορικό πιστότητας στον Ιεχωβά. (Εβρ. 11:36-40) Μήπως πήγε χαμένη η υπομονή τους και η σκληρή τους εργασία; Ούτε κατά διάνοια! Παρότι στη διάρκεια της ζωής τους δεν είδαν την εκπλήρωση όλων των υποσχέσεων του Ιεχωβά, συνέχισαν να ελπίζουν σε εκείνον. Και επειδή ήταν βέβαιοι ότι είχαν κερδίσει την επιδοκιμασία του Ιεχωβά, είχαν την πεποίθηση ότι θα έβλεπαν την εκπλήρωση των υποσχέσεών του. (Εβρ. 11:4, 5) Το παράδειγμά τους μας κάνει πιο αποφασισμένους να συνεχίσουμε να ελπίζουμε στον Ιεχωβά.
18. Τι είστε αποφασισμένοι να κάνετε; (Εβραίους 11:6)
18 Σήμερα, ζούμε σε έναν κόσμο που πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. (2 Τιμ. 3:13) Ο Σατανάς συνεχίζει να φέρνει δοκιμασίες στον λαό του Θεού. Όποιες και αν είναι οι δυσκολίες που μας επιφυλάσσει το μέλλον, ας είμαστε αποφασισμένοι να εργαζόμαστε σκληρά για τον Ιεχωβά, με την πεποίθηση ότι «έχουμε στηρίξει την ελπίδα μας σε έναν ζωντανό Θεό». (1 Τιμ. 4:10) Να θυμάστε ότι η έκβαση που έφερε ο Θεός στην περίπτωση του Ιώβ αποδεικνύει ότι «ο Ιεχωβά είναι πολύ συμπονετικός και ελεήμων». (Ιακ. 5:11) Ας παραμένουμε και εμείς όσιοι στον Ιεχωβά, με τη βεβαιότητα ότι αυτός θα ανταμείψει «εκείνους που τον αναζητούν ένθερμα».—Διαβάστε Εβραίους 11:6.
ΥΜΝΟΣ 150 Εκζητείτε τον Θεό για την Απελευθέρωσή Σας
a Όταν σκεφτόμαστε κάποιον που υπέμεινε σφοδρές δοκιμασίες, συχνά μας έρχεται στο μυαλό ο Ιώβ. Τι μπορούμε να μάθουμε από τα όσα πέρασε αυτός ο πιστός άνθρωπος; Μαθαίνουμε ότι ο Σατανάς δεν μπορεί να μας εξαναγκάσει να εγκαταλείψουμε τον Ιεχωβά. Μαθαίνουμε επίσης ότι ο Ιεχωβά πάντοτε γνωρίζει πολύ καλά κάθε κατάσταση. Και όπως ο Ιεχωβά τερμάτισε τις δοκιμασίες του Ιώβ, έτσι κάποια μέρα θα τερματίσει και όλα τα δικά μας βάσανα. Αν δείχνουμε με τις πράξεις μας ότι είμαστε απολύτως πεπεισμένοι για αυτές τις αλήθειες, τότε όντως “ελπίζουμε στον Ιεχωβά”.
b ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ: Η εβραϊκή λέξη που αποδίδεται «ελπίζω» βασικά σημαίνει «προσμένω» με έντονη λαχτάρα. Μπορεί επίσης να δηλώνει εμπιστοσύνη ή πεποίθηση σε κάποιον.—Ψαλμ. 25:2, 3· 62:5.
c Μερικά ονόματα έχουν αλλαχτεί.
d ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: Ο Ιώβ και η γυναίκα του βιώνουν την τραγωδία της απώλειας των παιδιών τους.
e ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: Ο Ιώβ υπέμεινε ως το τέλος των δοκιμασιών του. Μαζί με τη γυναίκα του αναλογίζονται τις ευλογίες που έδωσε ο Ιεχωβά στους ίδιους και στην οικογένειά τους.