ΕΚΠΕΤΑΣΜΑ

Σχετικά με τη δεύτερη δημιουργική περίοδο, ή αλλιώς «ημέρα», τα εδάφια Γένεση 1:6-8 δηλώνουν: «Και είπε ο Θεός: “Ας γίνει ένα εκπέτασμα [εβρ., ρακία‛] ανάμεσα στα νερά και ας υπάρξει διαχωρισμός ανάμεσα στα νερά και στα νερά”. Τότε ο Θεός άρχισε να κάνει το εκπέτασμα και να διαχωρίζει τα νερά που έπρεπε να είναι κάτω από το εκπέτασμα από τα νερά που έπρεπε να είναι πάνω από το εκπέτασμα. Και έγινε έτσι. Και ο Θεός ονόμασε το εκπέτασμα Ουρανό». Πιο κάτω η αφήγηση μιλάει για φωτοδότες που εμφανίστηκαν «στο εκπέτασμα των ουρανών», ενώ ακόμη πιο κάτω για πετούμενα πλάσματα που πετούσαν πάνω από τη γη «κατά πρόσωπο του εκπετάσματος των ουρανών».—Γε 1:14, 15, 17, 20.

Η Μετάφραση των Εβδομήκοντα χρησιμοποίησε τη λέξη στερέωμα (που σημαίνει «σταθερό και στερεό σώμα») για να αποδώσει την εβραϊκή λέξη ρακία‛ και η λατινική Βουλγάτα χρησιμοποίησε τη λατινική λέξη firmamentum, η οποία επίσης μεταδίδει την ιδέα κάποιου στερεού και σταθερού πράγματος. Η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου, η Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφραση και πολλές άλλες κάνουν το ίδιο, μεταφράζοντας τον όρο ρακία‛ με τη λέξη «στερέωμα». Ωστόσο, στην περιθωριακή της σημείωση, η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου δίνει την εναλλακτική απόδοση «εκπέτασμα», η δε Αμερικανική Στερεότυπη Μετάφραση δίνει την ίδια απόδοση στην υποσημείωσή της. Και άλλες μεταφράσεις (Ro· Fn· Yg· An [αγγλικές]· VM [ισπανική]· Segond· Ostervald [γαλλικές]) υποστηρίζουν αυτή την απόδοση.

Ορισμένοι επιχειρούν να καταδείξουν ότι στην αντίληψη των αρχαίων Εβραίων για το σύμπαν περιλαμβανόταν η ιδέα ενός στερεού θόλου που κρεμόταν πάνω από τη γη, με τρύπες υδρορροής μέσα από τις οποίες περνούσε η βροχή και με τα άστρα καρφωμένα σε αυτόν. Μάλιστα σχετικά σχεδιαγράμματα εμφανίζονται σε Βιβλικά λεξικά και σε ορισμένες μεταφράσεις της Αγίας Γραφής. Σχολιάζοντας αυτή την άποψη, Η Διεθνής Στερεότυπη Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου (The International Standard Bible Encyclopaedia) δηλώνει: «Στην πραγματικότητα, όμως, αυτή η υπόθεση βασίζεται περισσότερο σε ιδέες που κυριαρχούσαν στην Ευρώπη το Μεσαίωνα παρά σε κάποιες συγκεκριμένες δηλώσεις της Π[αλαιάς] Δ[ιαθήκης]».—Επιμέλεια Τζ. Ορ, 1960, Τόμ. 1, σ. 314.

Μολονότι αληθεύει ότι η ρίζα (ρακά‛) από την οποία παράγεται η λέξη ρακία‛ χρησιμοποιείται συνήθως με την έννοια του “σφυρηλατώ” ένα στερεό σώμα με κάποιο όργανο, ή το χτυπώ με το χέρι ή με το πόδι για να απλώσει (παράβαλε Εξ 39:3· Ιεζ 6:11), σε μερικές περιπτώσεις δεν είναι λογικό να αποκλειστεί η μεταφορική χρήση της λέξης. Παραδείγματος χάρη, στο εδάφιο Ιώβ 37:18 ο Ελιού ρωτάει σχετικά με τον Θεό: «Μπορείς να σφυρηλατήσεις [ταρκία‛] μαζί του τους αιθέρες για να είναι συμπαγείς σαν χυτός καθρέφτης;» Το ότι δεν εννοείται η κατά γράμμα σφυρηλάτηση κάποιου στερεού ουράνιου θόλου καταδεικνύεται από το γεγονός ότι εδώ η λέξη «αιθέρες» προέρχεται από μια λέξη (σάχακ) που αποδίδεται επίσης «λεπτό στρώμα σκόνης» ή «σύννεφα» (Ησ 40:15· Ψλ 18:11), δεδομένης δε της νεφελοειδούς σύστασης αυτού που “σφυρηλατείται”, είναι σαφές ότι ο Βιβλικός συγγραφέας παραβάλλει μόνο μεταφορικά τους αιθέρες με μεταλλικό καθρέφτη του οποίου η γυαλισμένη όψη δημιουργεί δυνατή αντανάκλαση.—Παράβαλε Δα 12:3.

Το ίδιο ισχύει και για το «εκπέτασμα» που ήρθε σε ύπαρξη τη δεύτερη δημιουργική «ημέρα»: δεν περιγράφεται η σφυρηλάτηση κάποιας στερεής ουσίας, αλλά αντίθετα η δημιουργία ενός κενού χώρου, ή αλλιώς χωρίσματος, ανάμεσα στα νερά που κάλυπταν τη γη και σε άλλα νερά πάνω από τη γη. Άρα, περιγράφεται ο σχηματισμός του ατμοσφαιρικού εκπετάσματος που περιβάλλει τη γη και υποδεικνύεται ότι άλλοτε δεν υπήρχε σαφές χώρισμα, ή αλλιώς κενός χώρος, αλλά ολόκληρος ο πλανήτης περιβαλλόταν στο παρελθόν από υδρατμούς. Αυτό συμφωνεί επίσης με τους επιστημονικούς συλλογισμούς γύρω από τα αρχικά στάδια σχηματισμού του πλανήτη, καθώς και με την άποψη ότι άλλοτε όλο το νερό της γης είχε τη μορφή ατμοσφαιρικών υδρατμών λόγω της υπερβολικής θερμότητας της επιφάνειάς της.

Το γεγονός ότι οι Εβραίοι συγγραφείς της Αγίας Γραφής δεν θεωρούσαν ότι ο ουρανός είχε κατασκευαστεί αρχικά από γυαλισμένο μέταλλο αποδεικνύεται από την προειδοποίηση που δόθηκε μέσω του Μωυσή στον Ισραήλ, σύμφωνα με την οποία αν αυτοί παρήκουαν τον Θεό: «Οι ουρανοί σου, που είναι πάνω από το κεφάλι σου, θα γίνουν χαλκός, και η γη, που είναι από κάτω σου, σίδερο»—μια μεταφορική περιγραφή των επιπτώσεων που θα είχε η έντονη ζέστη και η σοβαρή ξηρασία στον ουρανό και στη γη του Ισραήλ.—Δευ 28:23, 24.

Παρόμοια, είναι φανερό ότι οι αρχαίοι Εβραίοι δεν είχαν την ειδωλολατρική αντίληψη ότι υπήρχαν κατά γράμμα «παράθυρα» στο θόλο του ουρανού μέσα από τα οποία έπεφτε η βροχή στη γη. Με μεγάλη ακρίβεια και επιστημονικό τρόπο, ο συγγραφέας του βιβλίου του Ιώβ παρουσιάζει τον Ελιού να περιγράφει τη διαδικασία με την οποία σχηματίζονται τα σύννεφα της βροχής, δηλώνοντας στα εδάφια Ιώβ 36:27, 28: «Διότι αυτός ανασύρει τις σταγόνες του νερού· διυλίζονται ως βροχή για την ομίχλη του, ώστε τα σύννεφα [σεχακίμ] σταλάζουν, στάζουν άφθονα πάνω στους ανθρώπους». Ανάλογα, η έκφραση «πύλες των υδάτων [’αρουμπόθ] των ουρανών» έχει σαφώς μεταφορική έννοια.—Παράβαλε Γε 7:11· 2Βα 7:1, 2, 19· Μαλ 3:10· βλέπε επίσης Παρ 3:20· Ησ 5:6· 45:8· Ιερ 10:13.

Στο όραμά του σχετικά με διάφορες ουράνιες διευθετήσεις, ο Ιεζεκιήλ περιγράφει τη «μορφή ενός εκπετάσματος το οποίο λαμπύριζε σαν πάγος που εμπνέει δέος» πάνω από τα κεφάλια των τεσσάρων ζωντανών πλασμάτων. Η αφήγηση είναι γεμάτη μεταφορικές εκφράσεις.—Ιεζ 1:22-26· 10:1.

Μολονότι ο σχηματισμός του εκπετάσματος, δηλαδή της ατμόσφαιρας, που περιβάλλει τη γη δεν απαίτησε τη “σφυρηλάτηση” κάποιου στερεού σώματος, όπως κάποιας μεταλλικής ουσίας, ωστόσο πρέπει να θυμόμαστε ότι το μείγμα αερίων από το οποίο αποτελείται η ατμόσφαιρα της γης είναι τόσο πραγματικό όσο η ξηρά και το νερό και έχει από μόνο του κάποιο βάρος (εκτός του ότι μεταφέρει νερό και αμέτρητα στερεά σωματίδια, όπως σκόνη). Το βάρος όλου του αέρα που περιβάλλει τη γη υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τους 5.200.000.000.000.000 τόνους. (Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου [The World Book Encyclopedia], 1987, Τόμ. 1, σ. 156) Η πίεση του αέρα στην επιφάνεια της θάλασσας κυμαίνεται γύρω στο 1 κιλό ανά τ. εκ. Η πίεση αυτή ασκεί επίσης αντίσταση, και έτσι τα περισσότερα μετεωροειδή που χτυπούν το τεράστιο προστατευτικό στρώμα αέρα το οποίο περιβάλλει τη γη καίγονται από την τριβή που δημιουργεί η ατμόσφαιρα. Επομένως, η δύναμη που υποδηλώνεται από την εβραϊκή λέξη ρακία‛ εναρμονίζεται οπωσδήποτε με τα δεδομένα.

Στους Ψαλμούς λέγεται ότι «το εκπέτασμα», μαζί με “τους ουρανούς”, μιλάει για τα έργα και τον αίνο του Θεού.—Ψλ 19:1.