Ο Θεός Φροντίζει τους Ηλικιωμένους
Η ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΗ κακομεταχείριση των ηλικιωμένων που παρατηρείται σήμερα δεν προξενεί έκπληξη. Πριν από πολύ καιρό, η Αγία Γραφή προείπε ότι «στις τελευταίες ημέρες» αυτού του ασεβούς συστήματος, οι άνθρωποι θα ήταν «φίλαυτοι, . . . άστοργοι». (2 Τιμόθεο 3:1-3) Η λέξη στοργή από την οποία προέρχεται η λέξη ἄστοργοι του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου μπορεί να συμπεριλάβει την αγάπη που υπάρχει συνήθως μέσα στις οικογένειες. Σύμφωνα με τη Γραφική προφητεία, η έλλειψη τέτοιας στοργής είναι ιδιαίτερα αισθητή σήμερα.
Σε οξεία αντίθεση με όσους κακομεταχειρίζονται τους ηλικιωμένους, ο Ιεχωβά Θεός θεωρεί εξαιρετικά πολύτιμους και φροντίζει όσους είναι προχωρημένοι στα χρόνια. Εξετάστε πώς αποκαλύπτεται αυτό στη Γραφή.
«Κριτής για τις Χήρες»
Το ενδιαφέρον του Ιεχωβά Θεού για τους ηλικιωμένους είναι φανερό στις Εβραϊκές Γραφές. Στο εδάφιο Ψαλμός 68:5, για παράδειγμα, ο Δαβίδ αποκαλεί τον Θεό “κριτή για τις χήρες”, οι οποίες είναι συνήθως ηλικιωμένες.a Σε άλλες μεταφράσεις της Γραφής, η λέξη «κριτής» αποδίδεται «υπερασπιστής», «προστάτης» και «υπέρμαχος». Σαφώς, ο Ιεχωβά ενδιαφέρεται για τις χήρες. Μάλιστα, η Γραφή λέει ότι όταν οι χήρες υφίστανται κακομεταχείριση, ο θυμός του ανάβει. (Έξοδος 22:22-24) Οι χήρες—και όλα τα πιστά ηλικιωμένα άτομα—θεωρούνται εξαιρετικά πολύτιμες από τον Θεό και τους υπηρέτες του. Το εδάφιο Παροιμίες 16:31 εκφράζει την άποψη του Ιεχωβά Θεού και του λαού του όταν αναφέρει: «Τα γκρίζα μαλλιά είναι στεφάνι ωραιότητας όταν βρίσκονται στην οδό της δικαιοσύνης».
Δεν προξενεί έκπληξη το γεγονός ότι ο σεβασμός για τα ηλικιωμένα άτομα αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος του Νόμου που έδωσε ο Ιεχωβά στον Ισραήλ. Οι Ισραηλίτες έλαβαν την εντολή: «Μπροστά στα γκρίζα μαλλιά πρέπει να σηκώνεσαι και πρέπει να δείχνεις στοχαστικό ενδιαφέρον για τον ηλικιωμένο και πρέπει να φοβάσαι τον Θεό σου. Εγώ είμαι ο Ιεχωβά». (Λευιτικό 19:32) Συνεπώς, στον Ισραήλ το ενδιαφέρον για τα ηλικιωμένα άτομα συνδεόταν με αυτή καθαυτή τη σχέση που είχε κάποιος με τον Ιεχωβά Θεό. Ένα άτομο δεν μπορούσε να λέει ότι αγαπάει τον Θεό αν κακομεταχειριζόταν τους ηλικιωμένους.
Οι Χριστιανοί δεν υπόκεινται στο Μωσαϊκό Νόμο. Ωστόσο, βρίσκονται υπό «το νόμο του Χριστού», ο οποίος ασκεί βαθιά επίδραση στη διαγωγή και στη στάση τους, πράγμα που περιλαμβάνει και την εκδήλωση αγάπης και ενδιαφέροντος για τους γονείς και τους ηλικιωμένους. (Γαλάτες 6:2· Εφεσίους 6:1-3· 1 Τιμόθεο 5:1-3) Και οι Χριστιανοί δείχνουν αγάπη, όχι απλώς επειδή προστάζονται να το κάνουν αυτό, αλλά επειδή υποκινούνται από καρδιάς. «Αγαπήστε ο ένας τον άλλον έντονα, από καρδιάς», παρότρυνε ο απόστολος Πέτρος.—1 Πέτρου 1:22.
Ο μαθητής Ιάκωβος παρέχει περαιτέρω λόγους για να φροντίζουμε τους ηλικιωμένους. Ο ίδιος έγραψε: «Η θρησκεία που είναι καθαρή και αμόλυντη από την άποψη του Θεού και Πατέρα μας είναι αυτή: Να φροντίζει κανείς τα ορφανά και τις χήρες στη θλίψη τους και να κρατάει τον εαυτό του χωρίς κηλίδα από τον κόσμο». (Ιακώβου 1:27) Ο Ιάκωβος θίγει ένα συγκινητικό σημείο. Εφιστά την προσοχή μας στο πόσο σπουδαία είναι τέτοια αγαπητά άτομα στον Ιεχωβά.
Επομένως, δεν αρκεί απλώς να μην κακομεταχειριζόμαστε τους ηλικιωμένους. Αντί για αυτό, πρέπει να δείχνουμε ενεργό ενδιαφέρον για εκείνους κάνοντας θετικά έργα. (Βλέπε το πλαίσιο «Έμπρακτη Αγάπη», στις σελίδες 6, 7.) Ο Ιάκωβος έγραψε: «Πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή».—Ιακώβου 2:26.
Παρηγοριά «στη Θλίψη Τους»
Υπάρχει και άλλο ένα σημείο που μπορούμε να αντλήσουμε από τα λόγια του Ιακώβου. Προσέξτε ότι ο Ιάκωβος είπε στους Χριστιανούς να φροντίζουν τις χήρες «στη θλίψη τους». Η λέξη θλίψις του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου αναφέρεται βασικά στην οδύνη, στην ταλαιπωρία ή στα παθήματα που απορρέουν από τις πιεστικές καταστάσεις της ζωής. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πολλοί μεταξύ των ηλικιωμένων βιώνουν τέτοια οδύνη. Μερικοί είναι μόνοι. Άλλοι καταθλίβονται εξαιτίας των περιορισμών που έρχονται με τα γηρατειά. Ακόμη και όσοι είναι ιδιαίτερα δραστήριοι στην υπηρεσία τους προς τον Θεό μπορεί να αποθαρρυνθούν. Σκεφτείτε την περίπτωση του Τζον,b ενός πιστού διαγγελέα της Βασιλείας του Θεού επί τέσσερις και πλέον δεκαετίες, εκ των οποίων τις τρεις τελευταίες τις δαπάνησε στην ειδική ολοχρόνια υπηρεσία. Τώρα που έχει περάσει τα 80, ο Τζον παραδέχεται ότι κατά καιρούς νιώθει αποκαρδιωμένος, και λέει: «Αναπολώ συχνά το παρελθόν και θυμάμαι τα λάθη μου, τόσο πολλά λάθη. Σκέφτομαι συνεχώς ότι θα μπορούσα να τα είχα καταφέρει καλύτερα».
Τέτοια άτομα μπορούν να παρηγορηθούν γνωρίζοντας ότι ο Ιεχωβά, αν και είναι τέλειος, δεν είναι τελειομανής. Παρότι εκείνος ξέρει τα λάθη μας, η Γραφή αναφέρει για αυτόν: «Αν παρατηρούσες σφάλματα, Γιαχ, Ιεχωβά, ποιος θα μπορούσε να σταθεί;» (Ψαλμός 130:3) Ναι, ο Ιεχωβά βλέπει πέρα από τα λάθη μας και αντιλαμβάνεται τι βρίσκεται στην καρδιά μας. Πώς το γνωρίζουμε αυτό;
Ο Βασιλιάς Δαβίδ—ο οποίος ήξερε καλά τι σημαίνει λάθος και ατέλεια—εμπνεύστηκε από τον Θεό να συνθέσει τα ακόλουθα λόγια, τα οποία είναι καταγραμμένα στα εδάφια Ψαλμός 139:1-3: «Ιεχωβά, ερεύνησες πλήρως μέσα μου και με γνωρίζεις. Είτε κάθομαι είτε σηκώνομαι εσύ το γνωρίζεις. Έχεις εξετάσει τη σκέψη μου από μακριά. Έχεις μετρήσει το ταξίδι μου και το πλάγιασμά μου και ξέρεις καλά όλες τις οδούς μου». Εδώ η φράση «έχεις μετρήσει» σημαίνει κυριολεκτικά «έχεις κοσκινίσει», όπως ο γεωργός λιχνίζει το άχυρο ώστε να μείνει το σιτάρι. Υπό θεϊκή έμπνευση, ο Δαβίδ μάς διαβεβαιώνει ότι ο Ιεχωβά γνωρίζει πώς να κοσκινίζει και να διατηρεί στη μνήμη του τα καλά μας έργα.
Ο ελεήμων ουράνιος Πατέρας μας θυμάται—και εκτιμάει—τα καλά μας έργα εφόσον εμείς παραμένουμε πιστοί σε αυτόν. Πράγματι, η Γραφή λέει ότι θα το θεωρούσε αδικία να ξεχάσει το έργο μας και την αγάπη που δείξαμε για το όνομά του.—Εβραίους 6:10.
«Τα Παλιά Έχουν Παρέλθει»
Η Γραφή δείχνει ότι τα προβλήματα των γηρατειών δεν ήταν αυτό που είχε σκοπό του ο Θεός για την ανθρωπότητα. Οι εξουθενωτικές συνέπειες των γηρατειών έγιναν μέρος των ανθρώπινων βιωμάτων μόνο όταν οι προπάτορές μας, ο πρώτος άντρας και η πρώτη γυναίκα, στασίασαν εναντίον του Δημιουργού τους. (Γένεση 3:17-19· Ρωμαίους 5:12) Αυτό δεν θα συνεχίζεται επ’ αόριστον.
Όπως αναφέρθηκε ήδη, πολλές από τις κακές συνθήκες που βιώνουμε σήμερα—περιλαμβανομένης και της κακομεταχείρισης των ηλικιωμένων—αποδεικνύουν ότι ζούμε «στις τελευταίες ημέρες» αυτού του συστήματος πραγμάτων. (2 Τιμόθεο 3:1) Σκοπός του Θεού είναι να εξουδετερώσει τις επιπτώσεις της αμαρτίας, περιλαμβανομένων και των οδυνηρών συνεπειών των γηρατειών και του θανάτου. Η Γραφή λέει: «[Ο Θεός] θα εξαλείψει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, και ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θα υπάρχουν πια. Τα παλιά έχουν παρέλθει».—Αποκάλυψη 21:4.
Στο νέο κόσμο του Θεού, οι σωματικοί πόνοι των γηρατειών θα ανήκουν στο παρελθόν. Το ίδιο θα συμβεί και με την κακομεταχείριση των ηλικιωμένων. (Μιχαίας 4:4) Ακόμη και όσοι έχουν πεθάνει και βρίσκονται στη μνήμη του Θεού θα επανέλθουν στη ζωή, έχοντας και αυτοί την ευκαιρία να ζήσουν για πάντα σε μια παραδεισιακή γη. (Ιωάννης 5:28, 29) Τότε, θα γίνει φανερό όσο ποτέ προηγουμένως ότι ο Ιεχωβά Θεός φροντίζει, όχι μόνο τους ηλικιωμένους, αλλά και όλους όσους τον υπακούν.
[Υποσημειώσεις]
a Βέβαια, μερικές χήρες δεν είναι ηλικιωμένες. Το γεγονός ότι ο Θεός φροντίζει και τις νεότερες χήρες φαίνεται, λόγου χάρη, στο εδάφιο Λευιτικό 22:13.
b Δεν είναι το πραγματικό του όνομα.
[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 6, 7]
Έμπρακτη Αγάπη
Μεταξύ των Μαρτύρων του Ιεχωβά, οι πρεσβύτεροι αναλαμβάνουν την ηγεσία στην εκδήλωση ενδιαφέροντος για τους ηλικιωμένους. Παίρνουν στα σοβαρά τη νουθεσία του αποστόλου Πέτρου: «Ποιμάνετε το ποίμνιο του Θεού που είναι στη φροντίδα σας». (1 Πέτρου 5:2) Η φροντίδα των ηλικιωμένων με πρακτικούς τρόπους αποτελεί μέρος της φροντίδας του ποιμνίου του Θεού. Τι μπορεί, όμως, να περιλαμβάνει αυτό;
Απαιτείται υπομονή και πιθανώς κάποιες επισκέψεις και συζητήσεις για να εξακριβωθούν πλήρως οι ανάγκες που έχει ένα ηλικιωμένο άτομο. Ίσως χρειάζεται βοήθεια όσον αφορά τα ψώνια και την καθαριότητα, τη μεταφορά στις Χριστιανικές συναθροίσεις, την ανάγνωση της Γραφής και των Χριστιανικών εντύπων καθώς και πλήθος άλλων πραγμάτων. Οπουδήποτε είναι δυνατόν, πρέπει να γίνουν και να τεθούν σε εφαρμογή πρακτικές και αξιόπιστες διευθετήσεις.c
Τι θα γίνει, όμως, αν κάποιος ηλικιωμένος αδελφός ή αδελφή στην εκκλησία βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση, έχοντας ενδεχομένως ανάγκη οικονομικής βοήθειας; Πρώτα από όλα, θα ήταν καλό να διαπιστωθεί αν υπάρχουν παιδιά ή άλλοι συγγενείς που μπορούν να βοηθήσουν. Αυτό θα ήταν σε αρμονία με όσα αναφέρονται στο εδάφιο 1 Τιμόθεο 5:4: «Αν κάποια χήρα έχει παιδιά ή εγγόνια, ας μαθαίνουν αυτά πρώτα να ασκούν θεοσεβή αφοσίωση μέσα στο ίδιο τους το σπιτικό και να αποδίδουν την οφειλόμενη ανταμοιβή στους γονείς τους και στους παππούδες τους, γιατί αυτό είναι ευπρόσδεκτο ενώπιον του Θεού».
Ίσως το ηλικιωμένο άτομο χρειάζεται βοήθεια για να διαπιστώσει αν δικαιούται διαθέσιμες κρατικές παροχές. Ενδεχομένως κάποιοι στην εκκλησία θα ήταν σε θέση να βοηθήσουν. Αν δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, οι πρεσβύτεροι θα μπορούσαν να αποφασίσουν αν το άτομο πληρεί τις προϋποθέσεις για να λάβει βοήθεια από την εκκλησία. Σε μερικές περιπτώσεις, αυτό γινόταν στην εκκλησία του πρώτου αιώνα, διότι ο απόστολος Παύλος έγραψε στο συνεργάτη του, τον Τιμόθεο: «Ας καταγράφεται στον κατάλογο μια χήρα που δεν είναι κάτω από εξήντα χρονών, σύζυγος ενός άντρα, για την οποία δίνεται μαρτυρία σχετικά με καλά έργα, αν ανέθρεψε παιδιά, αν φιλοξένησε ξένους, αν έπλυνε τα πόδια αγίων, αν πρόσφερε βοήθεια σε εκείνους που βρίσκονταν σε θλίψη, αν ακολούθησε επιμελώς κάθε καλό έργο».—1 Τιμόθεο 5:9, 10.
[Υποσημείωση]
c Για περαιτέρω ανάλυση, βλέπε το άρθρο «Φροντίδα για τις Ανάγκες των Ηλικιωμένων—Ένας Υψηλός Στόχος για τους Χριστιανούς», στη Σκοπιά 15 Ιουλίου 1988.
[Εικόνα στη σελίδα 5]
Η Δορκάδα φρόντιζε τις άπορες χήρες.—Πράξεις 9:36-39