Πνευματικά Διαμάντια από τις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές

Η Καινούργια Βίβλος με Παραπομπές

ΣΤΟ τεύχος της Σκοπιάς 1η Μαρτίου 1986, εξετάστηκε η έκδοση της Μετάφρασης Νέου Κόσμου των Αγίων Γραφών—Με Παραπομπές, του 1984. Αποδείκνυε ότι σ’ αυτή την έκδοση, το χρισμένο υπόλοιπο του Ιεχωβά, όσιο στις ευθύνες του απέναντι στις Άγιες Γραφές, προμήθευσε μια πιστή μετάφραση της Βίβλου στην Αγγλική καθώς επίσης και βοηθητικές παραπομπές για να χρησιμοποιηθούν σ’ ένα παγκόσμιο πρόγραμμα πνευματικής εκπαίδευσης. Το πρώτο άρθρο είχε να κάνει κυρίως με τις Εβραϊκές Γραφές. Το δεύτερο αυτό άρθρο θα εξετάσει το πώς η Βίβλος με Παραπομπές προσφέρει περαιτέρω εκλεκτά πνευματικά διαμάντια στο Χριστιανικό Ελληνικό μέρος της Βίβλου.

Στην εισαγωγή της (σελίδα 7, στήλη 1, παράγραφος 4) η Βίβλος με Παραπομπές (στην Αγγλική) λέει: «Ειδική φροντίδα λήφθηκε για να μεταφραστούν τα Εβραϊκά και Ελληνικά ρήματα έτσι ώστε να περιληφθεί η απλότητα, η θέρμη, ο χαρακτήρας και η επιβλητικότητα των πρωτότυπων εκφράσεων. Έγινε προσπάθεια να διατηρηθεί η χαρακτηριστική ατμόσφαιρα των αρχαίων Εβραϊκών και Ελληνικών χρόνων, ο τρόπος σκέψης των ανθρώπων, ο συλλογισμός και η ομιλία, οι κοινωνικές τους δοσοληψίες, κτλ.». Ας δούμε πώς συμβαίνει αυτό.

Ρήματα Συνεχιζόμενης Δράσης

Οι συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών ήταν προσεκτικοί και ακριβείς στις λέξεις που διάλεξαν. Αυτό δείχνεται στην αφήγηση τής επί του Όρους Ομιλίας του Ιησού. Αρκετές φορές στο πρωτότυπο, χρησιμοποιείται ένας τύπος ρήματος που δείχνει συνεχή δράση, και αυτό αναπαριστάται πιστά στη μετάφραση. Έτσι, στο εδάφιο Ματθαίος 6:33 η Μετάφραση Νέου Κόσμου αποδίδει τα αρχικά λόγια ως εξής: «Συνεχίστε, λοιπόν, να επιδιώκετε πρώτα τη βασιλεία». Η υποσημείωση στο εδάφιο προτείνει μια εναλλακτική απόδοση: «Ή, ‘Ζητείτε’. . . . Ο ρηματικός τύπος (στο Ελληνικό Κείμενο) δείχνει συνεχή δράση».

Οι περισσότερες άλλες μεταφράσεις της Βίβλου αγνοούν τη συνεχή πλευρά αυτού του ρήματος. Η Μετάφραση του Βασιλέως Ιακώβου (Αγγλική έκδοση), για παράδειγμα, το αποδίδει: «Ζητήστε πρώτα τη βασιλεία». Ωστόσο, μια τέτοια μετάφραση αποτυχαίνει να συλλάβει την ακρίβεια της συμβουλής του Ιησού. Αυτός δεν υπονοούσε ότι πρέπει να ζητάμε τη Βασιλεία μια φορά ή δυο φορές και μετά να συνεχίζουμε σε άλλα πράγματα. Αντίθετα, πρέπει να τη ζητούμε συνεχώς. (Γι’ αυτό το Ελληνικό ρήμα δεν λέει «ζητήστε» αλλά «ζητείτε».) Πρέπει να είναι πάντοτε πρώτη στη ζωή μας.

Στο εδάφιο Ματθαίος 7:7 ο Ιησούς χρησιμοποίησε αυτό τον τύπο διάρκειας τρεις φορές στο ίδιο εδάφιο, με εμφατική σημασία: «Συνεχίστε να ζητάτε, και θα σας δοθεί· συνεχίστε να επιδιώκετε, και θα βρείτε· συνεχίστε να χτυπάτε, και θα ανοιχτεί σε σας». Αυτές οι προσεκτικές αποδόσεις της Βίβλου είναι διαμάντια αλήθειας που λαμποκοπούν με συνέπεια.

Επιδέξια Χρήση των Αρνητικών Τύπων

Οι συγγραφείς της Βίβλου ήταν επιδέξιοι στη χρησιμοποίησή τους αρνητικών τύπων. Παρατηρήστε την προσεκτική απόδοση που κάνει η Μετάφραση Νέου Κόσμου της περαιτέρω συμβουλής του Ιησού στην επί του Όρους Ομιλία. Στο εδάφιο Ματθαίος 6:16 αναφέρεται ότι είπε: «Όταν νηστεύετε, σταματήστε να γίνεστε σκυθρωποί σαν τους υποκριτές». Οι περισσότερες άλλες μεταφράσεις αποδίδουν αυτή την έκφραση με έναν απλό αρνητικό τύπο: «Όταν νηστεύετε, μην είστε, σαν τους υποκριτές, με λυπημένο ύφος». (Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου, Αγγλική έκδοση) Η απόδοση αυτή υπονοεί ‘να μην αρχίσουμε να φαινόμαστε λυπημένοι’. Ωστόσο, ο Βιβλικός συγγραφέας (στο Ελληνικό Κείμενο) χρησιμοποίησε εδώ μια αρνητική εντολή στον ενεστώτα χρόνο (διαρκείας). Στα Ελληνικά, αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία. Η πράξη συνεχίζεται τώρα και πρέπει να παύσει. Η Μετάφραση Νέου Κόσμου παρατηρεί αυτό το λεπτό σημείο, το οποίο αγνοούν πολλές άλλες μεταφράσεις. Σημειώστε μερικά ακόμη παραδείγματα τέτοιας προσεκτικής μετάφρασης: «Σταματήστε να αποθηκεύετε θησαυρούς για τους εαυτούς σας». (Ματθαίος 6:19) «Σταματήστε να κρίνετε για να μη κριθείτε».—Ματθαίος 7:1.

Καθώς εξετάζουμε το θέμα των αρνητικών, παρατηρήστε πώς χρησιμοποιούνται αρνητικές εντολές εκεί όπου οι συγγραφείς της Βίβλου χρησιμοποίησαν τον αόριστο χρόνο. Στα Ελληνικά, αυτός ο χρόνος δείχνει ότι οι πράξεις απαγορεύονται οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή ή χρόνο. Έτσι, ο Ιησούς είπε στους ακροατές του: «Έτσι, ποτέ μην ανησυχείτε [δηλαδή, μην ανησυχείτε οποιαδήποτε στιγμή] για την επόμενη μέρα». (Ματθαίος 6:34) Και εδώ πάλι, οι περισσότερες μεταφράσεις χρησιμοποιούν κάποια μορφή απλού αρνητικού όπως, «Μην ανησυχείτε». (Νέα Αγγλική Βίβλος) Ωστόσο, μια τέτοια μετάφραση παραλείπει την πλήρη έννοια του πρωτοτύπου. Η εμφατική γλώσσα της Βίβλου διατηρείται παρόμοια για μας στη φράση: «Ποτέ μην ανησυχείτε και λέτε ‘Τι θα φάμε;’» (Ματθαίος 6:31) Αυτά είναι λίγα διαμάντια προσεκτικής μετάφρασης.

Συμμετέχετε σε Χριστιανική Δραστηριότητα

Συχνά οι εναλλακτικές αποδόσεις των ρημάτων που βρίσκονται στις υποσημειώσεις της Βίβλου με Παραπομπές αποκαλύπτουν νέες απόψεις σημασίας ενός Βιβλικού εδαφίου. Πάρτε για παράδειγμα τη συμβουλή του Παύλου στους Φιλιππήσιους που βρίσκεται στο εδάφιο Φιλιππησίους 1:27: «Μόνο να συμπεριφέρεστε με τρόπο άξιο του ευαγγελίου για τον Χριστό». Αυτό είναι παρόμοιο με την απόδοση που βρίσκουμε σε άλλες μεταφράσεις. Για παράδειγμα, η Νέα Διεθνής Μετάφραση λέει: «Να συμπεριφέρεστε με τρόπο άξιο του ευαγγελίου του Χριστού». Και η Νέα Αγγλική Βίβλος λέει: «Ας είναι η διαγωγή σας άξια του ευαγγελίου του Χριστού». Ωστόσο, στη Βίβλο με Παραπομπές υπάρχει μια υποσημείωση στη λέξη «συμπεριφέρεστε» που διανοίγει μια πιο βαθιά κατανόηση αυτού που σήμαινε η συμβουλή που δόθηκε στους Φιλιππήσιους. Η υποσημείωση δίνει μια εναλλακτική απόδοση της λέξης «συμπεριφέρεστε»: «Ή, ‘συνεχίστε σαν πολίτες’».

Η Ελληνική λέξη «πολιτεύεσθε» που μεταφράζεται εδώ «συμπεριφέρεστε» προέρχεται από μια λέξη που σημαίνει «πολίτης». Οι Φιλιππήσιοι έπρεπε να μετέχουν σαν «πολίτες» στη διακήρυξη του ευαγγελίου. Πρέπει να θυμούμαστε ότι οι Ρωμαίοι πολίτες γενικά έπαιρναν ενεργό μέρος στις υποθέσεις του Κράτους, και το να ήταν κάποιος Ρωμαίος πολίτης έχαιρε μεγάλης εκτίμησης—ιδιαίτερα, όπως στην περίπτωση των Φιλίππων, από πόλεις έξω από την Ιταλία στους κατοίκους των οποίων είχε δοθεί από τη Ρώμη η ιδιότητα της Ρωμαϊκής υπηκοότητας. Έτσι, όπως μας βοηθάει να καταλάβουμε η υποσημείωση της Βίβλου με Παραπομπές, ο Παύλος εδώ λέει στους Χριστιανούς ότι δεν πρέπει να είναι αδρανείς, απλώς κατ’ όνομα Χριστιανοί. Πρέπει επίσης να συμμετέχουν στη Χριστιανική δράση, και μ’ αυτό τον τρόπο να αποδεικνύονται άξιοι του ευαγγελίου. Αυτή η βαθύτερη κατανόηση βρίσκεται σε αρμονία με τα λόγια που είπε αργότερα ο Παύλος στους Φιλιππήσιους: «Όσο για μας, η υπηκοότητά μας (πολίτευμα, Κείμενο) υπάρχει στους ουρανούς».—Φιλιππησίους 3:20

Ο Αβραάμ «Αποπειράθηκε να Προσφέρει» τον Ισαάκ

Όπως παρατηρήσαμε προηγουμένως, είναι δυνατή η σαφέστερη κατανόηση όταν αποδίδονται προσεκτικά τα Ελληνικά ρήματα στα Αγγλικά. Εξετάστε το σπουδαίο εδάφιο Εβραίους 11:17. Η Μετάφραση του Βασιλέως Ιακώβου  αποδίδει αυτό το εδάφιο ως εξής: «Ο Αβραάμ, ότε εδοκιμάζετο, προσέφερε τον Ισαάκ, και τον μονογενή αυτού προσέφερεν ». Απ’ αυτή την απόδοση, θα σκεφτόταν κανείς ότι το ρήμα «προσέφερε» εμφανίζεται με τον ίδιο τρόπο και στις δυο περιπτώσεις στα Ελληνικά.

Ωστόσο, ο Ελληνικός ρηματικός τύπος διαφέρει σ’ αυτές τις δυο περιπτώσεις. Στην πρώτη περίπτωση, το ρήμα «προσφέρω» είναι στον παρακείμενο (πλήρη) χρόνο, ενώ το δεύτερο «προσφέρω» είναι στον παρατατικό (αόριστος διάρκειας). Αυτοί οι ρηματικοί χρόνοι έχουν πολλές λεπτές σημασίες στα Ελληνικά, και η Μετάφραση Νέου Κόσμου προσπαθεί να τις τονίσει με την απόδοση του κειμένου της: «Ο Αβραάμ, όταν δοκιμαζόταν, πρόσφερε στην ουσία τον Ισαάκ, και ο άνθρωπος . . . αποπειράθηκε να προσφέρει τον μονογενή του γιο». Υπάρχει μια υποσημείωση στην πρώτη περίπτωση του ρήματος που δίνει μια εναλλακτική απόδοση: «Ή, ο ‘Αβραάμ, όταν δοκιμαζόταν, έχει (σαν να λέγαμε) προσφέρει’». Και μια υποσημείωση στο δεύτερο ρήμα συστήνει ένα δεύτερο τρόπο που θα μπορούσε να εκφραστεί αυτό το ρήμα στον παρατατικό τύπο. «Ή, ‘προχώρησε’». Έτσι, το εδάφιο θα μπορούσε να λέει: «Ο άνθρωπος . . . προχώρησε να προσφέρει». Μ’ αυτόν τον τρόπο, το Ελληνικό ρήμα δείχνει ότι υπήρχε η πρόθεση ή έγινε απόπειρα για δράση αλλά δεν ολοκληρώθηκε. Αυτό βρίσκεται σε αρμονία μ’ εκείνο που συνέβη στην πραγματικότητα.—Γένεσις 22:9-14.

Το «Μεσότοιχον»

Οι υποσημειώσεις στη Βίβλο με Παραπομπές παρέχουν επίσης βοηθητική πληροφορία η οποία έχει παρθεί από άλλα έργα που έχουν γράψει Βιβλικοί λόγιοι. Εξετάστε, για παράδειγμα, τη χρησιμοποίηση από τον Παύλο του όρου «μεσότοιχον», που βρίσκεται στο εδάφιο Εφεσίους 2:14. Η υποσημείωση της Βίβλου με Παραπομπές λέει: «Ένας υπαινιγμός για τον τοίχο που υπήρχε στην περιοχή του ναού ο οποίος εμπόδιζε τους μη αγιασμένους Εθνικούς λάτρεις να μπουν στις εσωτερικές αυλές που ήταν ανοιχτές μόνο για τους αγιασμένους Ιουδαίους λάτρεις. Σύμφωνα με το Μισνά (που μεταφράστηκε από τον Ντάνμπυ, 1950, σελ. 592), ο πέτρινος φραγμός λεγόταν ‘Σορέγκ’. Ο τοίχος αυτός λέγεται ότι είχε ύψος 1,3 μέτρα (4,3 πόδια). Βλέπε Παράρτημα 9F».

Ο Παύλος επιχειρηματολογεί θαυμάσια στα περιεχόμενα του εδαφίου Εφεσίους 2:14 ότι αυτό το «μεσότοιχον», ο Σορέγκ στο ναό του Ηρώδη την εποχή του Ιησού, απεικόνιζε την προηγούμενη νομική διάσταση που υπήρχε μεταξύ Ιουδαίων και Εθνικών εξαιτίας της διαθήκης του Νόμου που είχε γίνει μέσω του Μωυσή. Αλλά τώρα ο διαχωριστικός αυτός τοίχος, η διαθήκη του Νόμου, έχει παραμεριστεί εξαιτίας της θυσίας του Χριστού, η οποία έχει εξαγνιστική δύναμη για να καθαρίσει ακόμη και Εθνικούς. (Κολοσσαείς 2:13-15) Από το 36 μ.Χ. όταν ενώθηκαν οι Χριστιανοί Εθνικοί με την εκκλησία των Χριστιανών Ιουδαίων, οι Εθνικοί αυτοί έγιναν χρισμένοι και αγιασμένοι σαν μέρος του πνευματικού «Ισραήλ του Θεού». (Γαλάτας 6:16) Οι Εθνικοί αυτοί, καθαρισμένοι τώρα, ήταν επίσης μέρος της ουράνιας τάξης του αγιαστηρίου, και απεικονίζονταν από εκείνους οι οποίοι βάδιζαν στις εσωτερικές αυλές του ναού. Δεν εμποδίζονταν πια οι Εθνικοί Χριστιανοί στις σχέσεις τους με τον Ιεχωβά με το να είναι περιορισμένοι στην εξωτερική αυλή που ήταν γνωστή σαν Αυλή των Εθνών.

Κηρύττοντας τα Καλά Νέα «Από Σπίτι σε Σπίτι»

Πολλοί έχουν επικρίνει τους Μάρτυρες του Ιεχωβά για το παγκόσμιο, αποτελεσματικό έργο κηρύγματος από σπίτι σε σπίτι. Ωστόσο, υπάρχει ένα σαφές υπόδειγμα που τέθηκε από τους αποστόλους και τους πρώτους Χριστιανούς. Στο εδάφιο Πράξεις 5:42, (ΜΝΚ) διαβάζουμε για τη δράση τους: «Κάθε μέρα στο ναό και από σπίτι σε σπίτι συνέχιζαν χωρίς διακοπή να διδάσκουν και να κηρύττουν τα καλά νέα».

Υπάρχει ένα σχόλιο στην υποσημείωση στη Βίβλο με Παραπομπές για τη φράση «από σπίτι σε σπίτι». Να τι λέει: «Κατά γράμμα, ‘κατ’ οίκον. Εδώ το κατά χρησιμοποιείται με αιτιατική πτώση ενικού αριθμού με διανεμητική σημασία. Ο Ρ. Σ. Χ. Λένσκι, στο έργο του Η Ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων, Μιννεάπολις (1961), έκανε το ακόλουθο σχόλιο για το εδάφιο Πράξεις 5:42: ‘Ούτε για μια στιγμή οι απόστολοι δεν έπαυσαν το ευλογημένο τους έργο. «Κάθε μέρα» συνέχιζαν, και αυτό φανερά «στο Ναό» όπου το Σάνχεδριν και η αστυνομία του Ναού μπορούσαν να τους βλέπουν και να τους ακούνε, και, φυσικά, επίσης [κατ’ οίκον], πράγμα που είναι διανεμητικό, «από σπίτι σε σπίτι», και όχι απλώς επιρρηματικό, «στο σπίτι»’».

Βοηθητικές Περιθωριακές Παραπομπές

Όταν διαβάζει κανείς τις Γραφές, βρίσκει συχνά ότι ο συγγραφέας της Βίβλου παραθέτει ένα απόσπασμα από κάποιο άλλο μέρος των Γραφών ή κάνει νύξη ενός άλλου αποσπάσματος της Βίβλου. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η Βίβλος με Παραπομπές μπορεί να είναι πολύ βοηθητική. Το σύστημά της με περιθωριακές παραπομπές κατευθύνει το σπουδαστή σε άλλα μέρη όπου αναφέρεται το ζήτημα.

Ας εξετάσουμε τη σύγκρουση του Ιησού με τον Αντίδικό του, τον Σατανά, όπως αναφέρεται στα εδάφια Ματθαίος 4:3-11. Στο εδάφιο 4 ο Ιησούς αντικρούει τον πρώτο πειρασμό του Σατανά λέγοντας: «Είναι γραμμένο, ‘ο άνθρωπος πρέπει να ζήσει, όχι μόνο με άρτο, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει μέσα από το στόμα του Ιεχωβά’». Η παραπομπή δείχνει ότι ο Ιησούς αναφερόταν εδώ σε ένα εδάφιο, που βρίσκεται στις Γραφές μας στο Δευτερονόμιον 8:3. Ο Σατανάς παρουσίασε στον Ιησού ένα δεύτερο πειρασμό, προσπαθώντας να τον υποστηρίξει με το να ισχυριστεί: «Είναι γραμμένο, ‘θα προστάξει τους αγγέλους του σχετικά μ’ εσένα, και θα σε βαστάξουν στα χέρια τους, για να μη χτυπήσεις ποτέ το πόδι σου σε πέτρα’». Πού τα βρήκε ο Σατανάς αυτά τα λόγια; Η περιθωριακή παραπομπή κατευθύνει το σπουδαστή στα εδάφια Ψαλμός 91:11, 12. Ναι, ο Σατανάς αναφερόταν σε ένα εδάφιο, ενεργώντας σαν «άγγελος φωτός». (2 Κορινθίους 11:14) Ο Ιησούς απάντησε, «Πάλι είναι γραμμένο, ‘Δεν πρέπει να βάλεις σε δοκιμή Ιεχωβά τον Θεό σου’». Και αυτό επίσης ήταν παράθεση εδαφίου, αλλά εφαρμόστηκε ορθά. Από πού παρατέθηκε αυτό; Η περιθωριακή παραπομπή μάς δείχνει το εδάφιο Δευτερονόμιον 6:16. Όταν πειράστηκε για τρίτη φορά ο Ιησούς πάλι παρέθεσε εδάφιο. Από πού; Από το Δευτερονόμιον 6:13, σύμφωνα με την περιθωριακή παραπομπή. Πολλές άλλες παρόμοιες βοηθητικές χρησιμότητες αποδίδονται στις 125.000 περιθωριακές παραπομπές που βρίσκονται στη Βίβλο με Παραπομπές.

Απ’ αυτά τα δείγματα μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι η καινούργια Βίβλος με Παραπομπές (στην Αγγλική) αυξάνει την ομορφιά της Μετάφρασης Νέου Κόσμου με το να αποκαλύπτει τις πολλές και ακριβείς αποδόσεις της των πνευματικών αληθειών.