ΣΤΕΦΑΝΟΣ

(Στέφανος) [Στεφάνι· Στέμμα].

Ο πρώτος Χριστιανός που υπέστη μαρτυρικό θάνατο. Παρότι είχε ελληνικό όνομα, ανήκε στο πιστό Ιουδαϊκό υπόλοιπο που δέχτηκε και ακολούθησε τον Μεσσία.—Πρ 7:2.

Ο Διορισμός του σε μια Ειδική Διακονία. Το όνομα του Στεφάνου εμφανίζεται για πρώτη φορά στο Γραφικό υπόμνημα όταν ανατέθηκε σε ορισμένους άντρες ειδική υπηρεσία στη Χριστιανική εκκλησία της Ιερουσαλήμ. Η αφήγηση αναφέρει: «Αυτές δε τις ημέρες, καθώς οι μαθητές αυξάνονταν, έγινε γογγυσμός από την πλευρά των ελληνόφωνων Ιουδαίων εναντίον των εβραιόφωνων Ιουδαίων, επειδή οι χήρες τους παραβλέπονταν στην καθημερινή διανομή». Οι απόστολοι διέκριναν την ανάγκη να αντιμετωπιστεί με ιδιαίτερη προσοχή αυτό το ζήτημα και έδωσαν στην εκκλησία την εξής οδηγία: «Γι’ αυτό, αδελφοί, αναζητήστε εσείς εφτά αναγνωρισμένους άντρες από ανάμεσά σας, γεμάτους πνεύμα και σοφία, για να τους διορίσουμε υπεύθυνους για την αναγκαία αυτή εργασία». Στη συνέχεια, επιλέχθηκαν οι άντρες που είχαν τα κατάλληλα προσόντα και οι απόστολοι τους διόρισαν.—Πρ 6:1-6.

Επομένως, ο Στέφανος διορίστηκε σε μια διακονία με ειδικό τρόπο. Ο ίδιος και οι άλλοι έξι που διορίστηκαν υπεύθυνοι για «την αναγκαία αυτή εργασία», τη διανομή των τροφίμων, ίσως να ήταν ήδη πρεσβύτεροι, δηλαδή επίσκοποι. Αυτοί ήταν άντρες “γεμάτοι πνεύμα και σοφία”, κάτι απαραίτητο για τη συγκεκριμένη έκτακτη ανάγκη, διότι δεν είχαν να κάνουν απλώς μια μηχανική διανομή τροφίμων (πιθανώς σιτηρών και άλλων βασικών ειδών διατροφής), αλλά και ένα έργο διαχείρισης. Τα καθήκοντα αυτών των αντρών μπορεί να περιλάμβαναν αγορές, τήρηση αρχείων, και ούτω καθεξής. Άρα, μολονότι μια τέτοια εργασία—αν γινόταν σε μικρότερη κλίμακα ή κάτω από άλλες συνθήκες—θα μπορούσε να είναι εργασία ενός διακόνου, δηλαδή «διακονικού υπηρέτη», και όχι ενός επισκόπου, δηλαδή πρεσβυτέρου, στην προκειμένη περίπτωση η υπόθεση ήταν λεπτή, καθώς υπήρχαν ήδη δυσκολίες και διαφορές μέσα στην εκκλησία. Επομένως, ήταν απαραίτητοι άντρες που διέθεταν αξιόλογη κρίση, διάκριση, κατανόηση και πείρα. Η υπεράσπιση του Στεφάνου ενώπιον του Σάνχεδριν είναι ενδεικτική των προσόντων του.

Παράλληλα με την εκτέλεση αυτών των ανειλημμένων διακονικών καθηκόντων, ο Στέφανος συνέχιζε σθεναρά το Χριστιανικό του κήρυγμα. Ο χρονικογράφος Λουκάς αναφέρει ότι ο «Στέφανος, γεμάτος χάρη και δύναμη», ενώ «εκτελούσε μεγάλα θαυμαστά προμηνύματα και σημεία μεταξύ του λαού», αντιμετώπισε σφοδρή εναντίωση από Ιουδαίους της λεγόμενης Συναγωγής των Απελευθέρων και άλλους από την Ασία και την Αφρική. Αλλά ο Στέφανος μίλησε με τέτοια σοφία και τέτοιο πνεύμα που αυτοί δεν μπόρεσαν να του αντισταθούν. Όπως είχε συμβεί και στην περίπτωση του Ιησού, οι εχθροί έβαλαν μυστικά ψευδομάρτυρες να κατηγορήσουν τον Στέφανο για βλασφημία ενώπιον του Σάνχεδριν.—Βλέπε ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ.

Η Υπεράσπισή του Ενώπιον του Σάνχεδριν. Ο Στέφανος ανασκόπησε με τόλμη την πολιτεία του Θεού με τους Εβραίους από τον καιρό του προπάτορά τους του Αβραάμ, και κατέληξε εκφέροντας δυναμικές κατηγορίες εναντίον των ίδιων των θρησκευτικών ηγετών που τον άκουγαν. Καθώς αυτοί ένιωσαν να κατακόβεται η καρδιά τους, επειδή οι κατηγορίες ήταν αληθινές, και άρχισαν να τρίζουν τα δόντια τους εναντίον του, ο Θεός εκδήλωσε την εύνοιά του προς τον Στέφανο δίνοντάς του ένα όραμα στο οποίο εκείνος είδε τη δόξα του Θεού και τον Ιησού να στέκεται στα δεξιά του Θεού. Όταν περιέγραψε το όραμα, η σύναξη άρχισε να φωνάζει και όρμησαν πάνω του σύσσωμοι και τον έβγαλαν έξω από την πόλη. Κατόπιν, αφού άφησαν τα ενδύματά τους στα πόδια του Σαύλου, λιθοβόλησαν τον Στέφανο μέχρι θανάτου. Λίγο προτού “κοιμηθεί τον ύπνο του θανάτου”, ο Στέφανος προσευχήθηκε: «Ιεχωβά, μην τους καταλογίσεις αυτή την αμαρτία». Κάποιοι ευλαβείς άντρες πήγαν και τον έθαψαν και θρήνησαν για το θάνατό του. Τότε ξέσπασε μεγάλος διωγμός εναντίον των Χριστιανών, κάτι που επέφερε το διασκορπισμό τους (αν και οι απόστολοι παρέμειναν στην Ιερουσαλήμ) και είχε ως αποτέλεσμα τη διάδοση των καλών νέων.—Πρ 6:8–8:2· 11:19· 22:20.

Η εξιστόρηση που έκανε ο Στέφανος ενώπιον του Σάνχεδριν περιλαμβάνει αρκετά στοιχεία της Ιουδαϊκής ιστορίας τα οποία δεν εμφανίζονται στις Εβραϊκές Γραφές: το ότι ο Μωυσής είχε αιγυπτιακή παιδεία, το ότι ήταν 40 χρονών όταν έφυγε από την Αίγυπτο, το ότι παρέμεινε στη Μαδιάμ 40 χρόνια προτού επιστρέψει στην Αίγυπτο, καθώς επίσης το ρόλο που έπαιξαν οι άγγελοι στη διαβίβαση του Μωσαϊκού Νόμου.—Πρ 7:22, 23, 30, 32, 38.

Ο Στέφανος ήταν ο πρώτος που έδωσε μαρτυρία ότι είδε, σε ειδικό όραμα, τον Ιησού να έχει επιστρέψει στον ουρανό και να βρίσκεται στα δεξιά του Θεού, όπως είχε προφητευτεί στο εδάφιο Ψαλμός 110:1.—Πρ 7:55, 56.