Σοφία που Αποτελεί Οδηγό για τη Ζωή Μας

 1. Γιατί χρειαζόμαστε όλοι τη θεϊκή σοφία; (Παροιμίες 4:7)

ΑΝ ΠΟΤΕ χρειάστηκε να πάρετε κάποια σημαντική απόφαση, αναμφίβολα προσευχηθήκατε για σοφία​—και δικαιολογημένα. (Ιακ. 1:5) Ο Βασιλιάς Σολομών έγραψε: «Η σοφία είναι το σπουδαιότερο πράγμα». (Διαβάστε Παροιμίες 4:7) Βέβαια, ο Σολομών δεν εννοούσε οποιοδήποτε είδος σοφίας. Αναφερόταν στη σοφία που προέρχεται από τον Ιεχωβά Θεό. (Παρ. 2:6) Αλλά μπορεί η θεϊκή σοφία να μας βοηθήσει να αντεπεξέλθουμε στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα; Ναι, μπορεί, όπως θα δούμε σε αυτό το άρθρο.

 2. Ποιος είναι ένας τρόπος με τον οποίο μπορούμε να γίνουμε αληθινά σοφοί;

² Ένας τρόπος με τον οποίο μπορούμε να γίνουμε αληθινά σοφοί είναι το να μελετάμε και να εφαρμόζουμε τις διδασκαλίες δύο αντρών που χαίρουν μεγάλου σεβασμού για τη σοφία τους. Πρώτον, θα μιλήσουμε για τον Σολομώντα. Η Γραφή λέει ότι «ο Θεός έδινε στον Σολομώντα σοφία και διάκριση σε πολύ μεγάλο βαθμό». (1 Βασ. 4:29) Δεύτερον, θα μιλήσουμε για τον Ιησού, του οποίου η σοφία ήταν απαράμιλλη. (Ματθ. 12:42) Σχετικά με τον Ιησού, είχε προφητευτεί το εξής: «Θα καθίσει πάνω του το πνεύμα του Ιεχωβά, το πνεύμα της σοφίας και της κατανόησης».​—Ησ. 11:2.

 3. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

³ Αξιοποιώντας τη θεόδοτη σοφία τους, τόσο ο Σολομών όσο και ο Ιησούς έδωσαν πρακτικές συμβουλές για ζητήματα που ενδιαφέρουν όλους μας. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τρία από αυτά: την ανάγκη να έχουμε ισορροπημένη άποψη για τα χρήματα, για την εργασία και για τον εαυτό μας.

 4. Πώς διέφερε η οικονομική κατάσταση του Σολομώντα από του Ιησού;

⁴ Ο Σολομών διέθετε αμύθητα πλούτη και ζούσε μέσα στην πολυτέλεια. (1 Βασ. 10:7, 14, 15) Ο Ιησούς, από την άλλη πλευρά, διέθετε ελάχιστα αποκτήματα και δεν είχε μόνιμη κατοικία. (Ματθ. 8:20) Εντούτοις, και οι δύο είχαν ισορροπημένη άποψη για τα υλικά πράγματα επειδή η σοφία τους προερχόταν από την ίδια Πηγή​—τον Ιεχωβά Θεό.

 5. Ποια ισορροπημένη άποψη για τα χρήματα είχε ο Σολομών;

⁵ Ο Σολομών αναγνώρισε ότι τα χρήματα αποτελούν «προστασία». (Εκκλ. 7:12) Με τα χρήματα, μπορούμε να καλύπτουμε τις ανάγκες μας και ίσως και κάποιες επιθυμίες. Παρότι όμως ήταν τόσο πλούσιος, ο Σολομών αντιλαμβανόταν ότι υπάρχουν σημαντικότερα πράγματα από τα χρήματα. Για παράδειγμα, έγραψε: «Το καλό όνομα [ή αλλιώς «η καλή φήμη», υποσ.] είναι προτιμότερο από τον μεγάλο πλούτο». (Παρ. 22:1) Επιπρόσθετα, ο Σολομών παρατήρησε ότι οι άνθρωποι που αγαπούν τα χρήματα σπάνια είναι ευχαριστημένοι με όσα έχουν. (Εκκλ. 5:10, 12) Προειδοποίησε επίσης να μη θέτουμε όλη μας την εμπιστοσύνη στα χρήματα, διότι όσα χρήματα και αν έχουμε μπορούν να χαθούν γρήγορα.​—Παρ. 23:4, 5.

 6. Ποια ισορροπημένη άποψη για τα υλικά πράγματα είχε ο Ιησούς; (Ματθαίος 6:31-33)

⁶ Ο Ιησούς είχε ισορροπημένη άποψη για τα υλικά πράγματα. Απολάμβανε το φαγητό και το ποτό. (Λουκ. 19:2, 6, 7) Σε μια περίπτωση, έφτιαξε κρασί άριστης ποιότητας, και αυτό ήταν το πρώτο του θαύμα. (Ιωάν. 2:10, 11) Την ημέρα που πέθανε, φορούσε ένα ακριβό ρούχο. (Ιωάν. 19:23, 24) Αλλά ο Ιησούς δεν άφησε τα υλικά πράγματα να γίνουν το επίκεντρο της ζωής του. Είπε στους ακολούθους του: «Κανείς δεν μπορεί να υπηρετεί ως δούλος δύο κυρίους . . . Δεν μπορείτε να υπηρετείτε ως δούλοι και τον Θεό και τον Πλούτο». (Ματθ. 6:24) Ο Ιησούς δίδαξε ότι, αν επιζητούμε πρώτα τη Βασιλεία, ο Ιεχωβά θα φροντίσει να έχουμε ό,τι χρειαζόμαστε.​—Διαβάστε Ματθαίος 6:31-33.

 7. Πώς ωφελήθηκε ένας αδελφός επειδή είχε ισορροπημένη άποψη για τα χρήματα;

⁷ Πολλοί αδελφοί και αδελφές μας έχουν ωφεληθεί εφαρμόζοντας τη θεϊκή σοφία όσον αφορά τα χρήματα. Προσέξτε το παράδειγμα ενός άγαμου αδελφού, του Ντάνιελ, ο οποίος λέει: «Στην εφηβεία μου, αποφάσισα ότι θα έκανα τις πνευματικές δραστηριότητες το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή μου». Επειδή έχει κρατήσει τη ζωή του απλή, ο Ντάνιελ έχει καταφέρει να χρησιμοποιήσει τον χρόνο και τις δεξιότητές του σε πολλά θεοκρατικά έργα. Ο ίδιος προσθέτει: «Μπορώ ειλικρινά να πω ότι δεν έχω μετανιώσει καθόλου για τον δρόμο που διάλεξα. Ασφαλώς, θα μπορούσα να είχα βγάλει πολλά χρήματα αν αυτό ήταν το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή μου. Αλλά πώς θα μπορούσαν τα χρήματα να αντικαταστήσουν τις φιλίες που έχω καλλιεργήσει; Πώς θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν την ικανοποίηση που νιώθω γνωρίζοντας ότι βάζω τη Βασιλεία στην πρώτη θέση; Κανένα ποσό χρημάτων δεν θα μπορούσε να συγκριθεί με τις ευλογίες που μου έχει δώσει ο Ιεχωβά». Είναι ξεκάθαρο ότι ωφελούμαστε όταν εστιάζουμε, όχι στα χρήματα, αλλά στα πνευματικά πράγματα.

 8. Πώς ξέρουμε ότι ο Σολομών είχε ισορροπημένη άποψη για την εργασία; (Εκκλησιαστής 5:18, 19)

⁸ Ο Σολομών χαρακτήρισε την ευχαρίστηση που μπορούμε να βρούμε στη σκληρή εργασία μας «δώρο Θεού». (Διαβάστε Εκκλησιαστής 5:18, 19) Έγραψε: «Υπάρχει όφελος σε κάθε μόχθο». (Παρ. 14:23) Ο Σολομών ήξερε τι έλεγε. Ήταν άνθρωπος που εργαζόταν σκληρά! Έχτισε σπίτια, φύτεψε αμπέλια και έφτιαξε κήπους και δεξαμενές. Έχτισε επίσης πόλεις. (1 Βασ. 9:19· Εκκλ. 2:4-6) Επρόκειτο για σκληρή εργασία, η οποία αναμφίβολα του έφερε κάποια ικανοποίηση. Αλλά ο Σολομών δεν περίμενε να βρει ευτυχία αποκλειστικά σε αυτές τις δραστηριότητες. Επιδιδόταν επίσης και σε πνευματικές επιδιώξεις. Για παράδειγμα, επέβλεψε την κατασκευή ενός μεγαλοπρεπούς ναού για τη λατρεία του Ιεχωβά​—ένα εφταετές οικοδομικό έργο! (1 Βασ. 6:38· 9:1) Έχοντας επιδοθεί σε κάθε είδους δραστηριότητες, τόσο κοσμικές όσο και πνευματικές, ο Σολομών αντιλήφθηκε ότι οι πνευματικές δραστηριότητες είναι πολύ σημαντικότερες από τις κοσμικές επιδιώξεις. Έγραψε: «Το συμπέρασμα λοιπόν, αφού ακούστηκαν όλα, είναι: Να φοβάσαι τον αληθινό Θεό και να τηρείς τις εντολές του».​—Εκκλ. 12:13.

 9. Πώς κρατούσε ο Ιησούς την εργασία του στη θέση της;

⁹ Ο Ιησούς εργαζόταν σκληρά. Τα πρώτα χρόνια του στη γη, εργαζόταν ως ξυλουργός. (Μάρκ. 6:3) Οι γονείς του αναμφίβολα εκτιμούσαν τη βοήθειά του καθώς αγωνίζονταν να καλύψουν τις ανάγκες της μεγάλης τους οικογένειας. Εφόσον ήταν τέλειος, πρέπει να ήταν περιζήτητος ως ξυλουργός! Ο Ιησούς πιθανότατα απολάμβανε την εργασία του. Εντούτοις, ακόμα και ενόσω ασχολούνταν με αυτήν, αφιέρωνε χρόνο για πνευματικές δραστηριότητες. (Ιωάν. 7:15) Αργότερα, ως ολοχρόνιος διάκονος, συμβούλεψε τους ακροατές του: «Να εργάζεστε, όχι για την τροφή που χάνεται, αλλά για την τροφή που παραμένει για αιώνια ζωή». (Ιωάν. 6:27) Επίσης, στην Επί του Όρους Ομιλία, ο Ιησούς είπε: «Να συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς στον ουρανό».​—Ματθ. 6:20.

10. Ποια πρόκληση ίσως αντιμετωπίζουν μερικοί στην εργασία τους;

¹⁰ Η θεϊκή σοφία μάς βοηθάει να έχουμε ισορροπημένη άποψη για την εργασία μας. Ως Χριστιανοί, διδασκόμαστε να “εργαζόμαστε σκληρά, κάνοντας καλό έργο”. (Εφεσ. 4:28) Οι εργοδότες συχνά παρατηρούν την εντιμότητα και την εργατικότητά μας και ίσως μας λένε πόσο εκτιμούν το εργασιακό μας ήθος. Έχοντας τα καλύτερα κίνητρα, θα μπορούσαμε να αρχίσουμε να εργαζόμαστε περισσότερες ώρες, ελπίζοντας να δώσουμε στον εργοδότη μας ακόμα καλύτερη εντύπωση για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Σύντομα όμως, ίσως συνειδητοποιήσουμε ότι αρχίζουμε να παραμελούμε τις οικογενειακές μας ευθύνες και τις θεοκρατικές μας δραστηριότητες. Χρειάζεται να κάνουμε μια αλλαγή​—να βρούμε την ισορροπία μας.

11. Τι έμαθε ένας αδελφός όσον αφορά την ισορροπημένη άποψη για την εργασία;

¹¹ Ένας νεαρός αδελφός, ο Γουίλιαμ, έχει δει από πρώτο χέρι πόσο σημαντικό είναι να κρατάμε την εργασία στη θέση της. Αναφορικά με έναν πρεσβύτερο ο οποίος ήταν εργοδότης του στο παρελθόν, ο Γουίλιαμ λέει: «[Αυτός ο αδελφός] αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα ισορροπημένης εργατικότητας. Εργάζεται σκληρά και έχει καλές σχέσεις με τους πελάτες του χάρη στην ποιότητα της δουλειάς του. Ωστόσο, στο τέλος της μέρας, ολοκληρώνοντας τη δουλειά του, ξέρει πώς να την αφήνει πίσω και να επικεντρώνεται στην οικογένειά του και στη λατρεία του. Το αποτέλεσμα; Είναι ένας από τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους που ξέρω!»b

12. Πώς έδειξε ο Σολομών ότι είχε ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό του, αλλά πώς την έχασε;

¹² Όταν ο Σολομών ήταν πιστός λάτρης του Ιεχωβά, είχε ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό του. Ως νεαρός, αναγνώρισε με μετριοφροσύνη τους περιορισμούς του και ζήτησε την καθοδηγία του Ιεχωβά. (1 Βασ. 3:7-9) Στις αρχές της βασιλείας του, ο Σολομών αντιλαμβανόταν επίσης πόσο επικίνδυνο θα ήταν το να αναπτύξει υπερηφάνεια. Έγραψε: «Η υπερηφάνεια προηγείται της συντριβής, και το υπεροπτικό πνεύμα της πτώσης». (Παρ. 16:18) Δυστυχώς, ο Σολομών αργότερα δεν εφάρμοσε την ίδια του τη συμβουλή. Κάποια στιγμή στη διάρκεια της βασιλείας του, άρχισε υπερήφανα να αψηφά τις απαιτήσεις του Θεού. Για παράδειγμα, ένας νόμος δήλωνε ότι ο Εβραίος βασιλιάς δεν έπρεπε «να πάρει πολλές συζύγους, για να μην παρεκκλίνει η καρδιά του». (Δευτ. 17:17) Ο Σολομών αψήφησε εκείνον τον νόμο και απέκτησε 700 συζύγους και 300 παλλακίδες, πολλές εκ των οποίων ήταν ειδωλολάτρισσες! (1 Βασ. 11:1-3) Ίσως ο Σολομών νόμιζε ότι είχε «τα πάντα υπό έλεγχο». Όπως και αν έχουν τα πράγματα, αργότερα υπέστη τις συνέπειες της απομάκρυνσής του από τον Ιεχωβά.​—1 Βασ. 11:9-13.

13. Τι μαθαίνουμε όταν στοχαζόμαστε την ταπεινή στάση του Ιησού;

¹³ Ο Ιησούς διατήρησε ισορροπημένη και ταπεινή άποψη για τον εαυτό του. Στην προανθρώπινη ύπαρξή του, δημιούργησε θαυμάσιο ιστορικό στην υπηρεσία του Ιεχωβά. Μέσω του Ιησού, «δημιουργήθηκαν όλα τα άλλα πράγματα στους ουρανούς και στη γη». (Κολ. 1:16) Κατά το βάφτισμά του, ο Ιησούς προφανώς θυμήθηκε τα πράγματα που είχε επιτελέσει όταν ήταν μαζί με τον Πατέρα του. (Ματθ. 3:16· Ιωάν. 17:5) Αλλά ο Ιησούς δεν έγινε υπερήφανος λόγω αυτής της γνώσης. Αντίθετα, ποτέ δεν εξύψωνε τον εαυτό του πάνω από κάποιον άλλον. Είπε στους μαθητές του ότι είχε έρθει στη γη, «όχι για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να δώσει τη ζωή του ως λύτρο σε αντάλλαγμα για πολλούς». (Ματθ. 20:28) Επίσης, παραδεχόταν με μετριοφροσύνη ότι δεν μπορούσε να κάνει απολύτως τίποτα από μόνος του. (Ιωάν. 5:19) Τι ταπεινοφροσύνη εκδήλωσε ο Ιησούς! Μας έδωσε εξαιρετικό παράδειγμα προς μίμηση.

14. Τι μαθαίνουμε από τον Ιησού όσον αφορά τη σωστή άποψη για τον εαυτό μας;

¹⁴ Ο Ιησούς δίδαξε τους ακολούθους του να έχουν σωστή άποψη για τον εαυτό τους. Σε κάποια περίπτωση, τους διαβεβαίωσε: «Οι τρίχες του κεφαλιού σας είναι όλες αριθμημένες». (Ματθ. 10:30) Αυτή η δήλωση είναι πολύ παρηγορητική για εμάς, ιδίως αν τείνουμε να έχουμε αρνητική άποψη για τον εαυτό μας. Σημαίνει ότι ο ουράνιος Πατέρας μας ενδιαφέρεται βαθιά για εμάς, ότι έχουμε αξία στα μάτια του. Δεν πρέπει ποτέ να αμφισβητούμε την κρίση του Ιεχωβά συμπεραίνοντας ότι είμαστε ανάξιοι να είμαστε λάτρεις του και να λάβουμε ζωή στον νέο κόσμο του.

15. (α) Ποια ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό μας σύστησε Η Σκοπιά να καλλιεργούμε; (β) Όπως δείχνουν οι εικόνες στη σελίδα 24, αν εστιάζουμε υπερβολικά στον εαυτό μας, ποιες ευλογίες χάνουμε;

¹⁵ Πριν από 15 περίπου χρόνια, Η Σκοπιά σύστησε να καλλιεργήσουμε την εξής ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό μας: «Φυσικά, δεν θα θέλαμε να έχουμε τόσο μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας ώστε να γίνουμε υπερόπτες ούτε θα θέλαμε να πάμε στο άλλο άκρο και να θεωρούμε τον εαυτό μας εντελώς ασήμαντο. Αντίθετα, στόχος μας πρέπει να είναι η καλλιέργεια λογικής άποψης για τον εαυτό μας, μιας άποψης που λαβαίνει υπόψη τόσο τις δυνατότητές μας όσο και τους περιορισμούς μας. Μια Χριστιανή το έθεσε ως εξής: “Δεν είμαι ούτε η προσωποποίηση της κακίας ούτε ο καλύτερος άνθρωπος του κόσμου. Έχω και προτερήματα και ελαττώματα, όπως όλοι”».c Αντιλαμβάνεστε πόσο ωφέλιμο είναι να καλλιεργούμε ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό μας;

16. Γιατί μας δίνει ο Ιεχωβά σοφή καθοδηγία;

¹⁶ Μέσω του Λόγου του, ο Ιεχωβά μάς δίνει σοφή καθοδηγία. Μας αγαπάει και θέλει να είμαστε ευτυχισμένοι. (Ησ. 48:17, 18) Η σοφή πορεία​—η πορεία που φέρνει τη μεγαλύτερη ευτυχία—​είναι το να βάζουμε τα συμφέροντα του Ιεχωβά στην πρώτη θέση στη ζωή μας. Αν το κάνουμε αυτό, θα αποφεύγουμε πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όσοι εστιάζουν υπερβολικά στα χρήματα, στην εργασία ή στον εαυτό τους. Ας είναι ο καθένας από εμάς αποφασισμένος να είναι σοφός και να κάνει την καρδιά του Ιεχωβά να χαίρεται!​—Παρ. 23:15.