Μπορούν τα Πλούτη να σας Κάνουν Ευτυχισμένους;
Ο Βασιλιάς Σολομών γνώριζε την αξία των χρημάτων. Ο ίδιος έγραψε: «Το ψωμί είναι για το γέλιο των εργατών και το κρασί ευφραίνει τη ζωή· αλλά τα χρήματα βρίσκουν ανταπόκριση σε όλα τα πράγματα». (Εκκλησιαστής 10:19) Ένα γεύμα με φίλους μπορεί να είναι πολύ απολαυστικό, αλλά για να αποκτήσετε ψωμί ή κρασί χρειάζεστε χρήματα. Εφόσον τα χρήματα είναι το μέσο με το οποίο αποκτούνται τα υλικά πράγματα, αυτά «βρίσκουν ανταπόκριση σε όλα τα πράγματα».
ΜΟΛΟΝΟΤΙ ο Σολομών ήταν εξαιρετικά πλούσιος, γνώριζε ότι τα πλούτη έχουν περιορισμούς. Αναγνώριζε ότι ο υλιστικός τρόπος ζωής δεν ανοίγει την πόρτα στην ευτυχία. Και έγραψε: «Αυτός που αγαπάει το ασήμι δεν θα χορτάσει ασήμι, ούτε θα χορτάσει εισόδημα αυτός που αγαπάει τον πλούτο».—Εκκλησιαστής 5:10.
Υποθέστε ότι ένα πλούσιο άτομο αποκτάει ακόμη μεγαλύτερο πλούτο. Ο Σολομών λέει: «Όταν πληθύνονται τα αγαθά, πληθύνονται και εκείνοι που τα τρώνε». (Εκκλησιαστής 5:11) Καθώς τα «αγαθά», ή τα αποκτήματα, ενός ατόμου αυξάνονται, χρειάζονται περισσότεροι άνθρωποι για να τα φροντίζουν. Συντηρητές, επιστάτες, υπηρέτες, φύλακες και άλλοι—όλοι πρέπει να πληρώνονται για τις υπηρεσίες τους. Με τη σειρά του, αυτό απαιτεί ολοένα και περισσότερα χρήματα.
Μια τέτοια κατάσταση έχει άμεση επίδραση στην ευτυχία κάποιου ατόμου. Ο Έλληνας ιστορικός Ξενοφών, ο οποίος έζησε τον τέταρτο αιώνα Π.Κ.Χ., κατέγραψε τα σχόλια ενός φτωχού που είχε γίνει πλούσιος:
«Αλήθεια, . . . νομίζεις ότι εγώ τώρα τόσο περισσότερο ευχάριστα περνώ τη ζωή μου, όσο περισσότερα έχω; Δεν ξέρεις», συνέχισε, «ότι τρώγω, πίνω και κοιμάμαι όχι με μεγαλύτερη ευχαρίστηση τώρα παρά τότε που ήμουν φτωχός; Τόσο είναι το κέρδος μου από τα πολλά αυτά, ώστε πρέπει πολλά να φυλάω, πολλά να μοιράζω στους άλλους και να έχω φροντίδες ασχολούμενος σε πολλά. Γιατί τώρα πολλοί υπηρέτες μού ζητούν φαγητό, πολλοί πιοτό και πολλοί φορέματα, και άλλοι έχουν ανάγκη από γιατρούς. Και έρχεται κάποιος φέρνοντας ή πρόβατα σπαραγμένα από λύκους, ή βόδια γκρεμισμένα ή μου λέει ότι έπεσε αρρώστια στα ζώα. Ώστε μου φαίνεται . . . ότι τώρα που έχω πολλά, λυπούμαι περισσότερο παρά πρωτύτερα που είχα λίγα».
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι επιδιώκουν ολοένα και περισσότερο πλούτο είναι ότι ξεγελιούνται από αυτό που ο Ιησούς Χριστός αποκάλεσε «απατηλή δύναμη του πλούτου». (Ματθαίος 13:22) Εξαπατούνται επειδή σε αυτά τα πλούτη, τα οποία επιζητούν με τόσο πάθος, δεν βρίσκουν ποτέ την ικανοποίηση ή την ευτυχία που περίμεναν να βρουν. Σκέφτονται πως ό,τι δεν μπορούν να κάνουν τα περιορισμένα πλούτη, μπορούν να το κάνουν τα περισσότερα πλούτη. Έτσι αγωνίζονται διαρκώς για περισσότερα.
Η Φιλαργυρία Δεν Οδηγεί στην Ευτυχία
Η ανησυχία για τα αποκτήματά του μπορεί να εμποδίζει έναν πλούσιο να απολαμβάνει γαλήνιο νυχτερινό ύπνο. Ο Σολομών γράφει: «Γλυκός είναι ο ύπνος εκείνου που υπηρετεί, είτε λίγο τρώει είτε πολύ· η αφθονία όμως του πλουσίου δεν τον αφήνει να κοιμηθεί».—Εκκλησιαστής 5:12.
Όταν η ανησυχία κάποιου για την πιθανή απώλεια του πλούτου του φτάνει στα άκρα, περιλαμβάνονται περισσότερα από την έλλειψη ύπνου. Περιγράφοντας τον τσιγκούνη, ο Σολομών γράφει: «Όλες τις ημέρες του τρώει μέσα στο σκοτάδι με μεγάλη δυσφορία, με αρρώστια και έχοντας λόγους για αγανάκτηση». (Εκκλησιαστής 5:17) Αντί να βρίσκει ευτυχία στον πλούτο του, τρώει “με δυσφορία”, σαν να δυσανασχετεί ακόμη και για τα χρήματα που πρέπει να ξοδέψει για φαγητό. Μια τέτοια αρρωστημένη διανοητική στάση μπορεί να συμβάλλει στην κακή υγεία. Με τη σειρά της, η κακή υγεία επιτείνει την ανησυχία του τσιγκούνη, εφόσον τον εμποδίζει να συσσωρεύει περισσότερα πλούτη.
Ίσως αυτό σας θυμίζει τα όσα έγραψε ο απόστολος Παύλος: «Εκείνοι που είναι αποφασισμένοι να πλουτίσουν πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα και πολλές ανόητες και βλαβερές επιθυμίες, οι οποίες βυθίζουν τους ανθρώπους σε καταστροφή και απώλεια. Διότι η φιλαργυρία είναι ρίζα κάθε είδους κακών πραγμάτων, και επιδιώκοντάς την μερικοί . . . έχουν μαχαιρώσει παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους». (1 Τιμόθεο 6:9, 10) Καθώς κυνηγούν τα χρήματα, οι άνθρωποι εξαπατούν, ψεύδονται, κλέβουν, εκπορνεύονται, διαπράττουν ακόμη και φόνο. Το αποτέλεσμα είναι να “μαχαιρώνουν” τον εαυτό τους με συναισθηματικούς, σωματικούς και πνευματικούς πόνους επειδή προσπαθούν να αποκτήσουν πλούτη και να τα διατηρήσουν. Μήπως αυτός φαίνεται να είναι ο δρόμος προς την ευτυχία; Ασφαλώς όχι!
Να Μένουμε Ικανοποιημένοι με Αυτά που Έχουμε
Ο Σολομών είχε και άλλα να πει όσον αφορά την ισορροπημένη άποψη για τα πλούτη. Ο ίδιος έγραψε: «Έτσι όπως βγήκε κάποιος από την κοιλιά της μητέρας του, γυμνός θα ξαναφύγει, έτσι όπως ήρθε· και τίποτα απολύτως δεν μπορεί να πάρει μαζί του για τη σκληρή εργασία του, το οποίο να μπορεί να μεταφέρει με το χέρι του. Ορίστε! Το καλύτερο πράγμα που έχω δει εγώ, το οποίο είναι ωραίο, είναι να τρώει κανείς και να πίνει και να απολαμβάνει το καλό για όλη τη σκληρή εργασία που κάνει καθώς εργάζεται σκληρά κάτω από τον ήλιο όλες τις ημέρες της ζωής του τις οποίες του έδωσε ο αληθινός Θεός, επειδή αυτό είναι η μερίδα του».—Εκκλησιαστής 5:15, 18.
Αυτά τα λόγια δείχνουν ότι η ευτυχία δεν έγκειται στο να προσπαθούμε να συσσωρεύσουμε πλούτο για κάποιο μελλοντικό καιρό ο οποίος στην περίπτωσή μας μπορεί και να μην έρθει ποτέ. Είναι πολύ καλύτερο να είμαστε ικανοποιημένοι και να χαιρόμαστε με τα αποτελέσματα της σκληρής μας εργασίας. Ο απόστολος Παύλος εξέφρασε μια παρόμοια σκέψη στη θεόπνευστη επιστολή του προς τον Τιμόθεο, λέγοντας: «Δεν φέραμε τίποτα στον κόσμο ούτε και μπορούμε να πάρουμε μαζί μας τίποτα. Έτσι λοιπόν, έχοντας διατροφή, ενδύματα και στέγη, θα είμαστε ικανοποιημένοι με αυτά».—1 Τιμόθεο 6:7, 8· παράβαλε Λουκάς 12:16-21.
Το Κλειδί της Ευτυχίας
Ο Σολομών είχε αφθονία και σε πλούτη και σε θεϊκή σοφία. Αλλά συνέδεσε την ευτυχία με τη σοφία, όχι με τα χρήματα. Είπε: «Ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος που βρήκε σοφία και ο άνθρωπος που αποκτάει διάκριση, γιατί αυτή αποτελεί κέρδος καλύτερο από το ασήμι και σοδειά καλύτερη και από το χρυσάφι. Είναι πολυτιμότερη από τα κοράλλια, και όλα τα άλλα πράγματα που σου φέρνουν ευχαρίστηση δεν είναι ισάξιά της. Μακρότητα ημερών είναι στα δεξιά της· στα αριστερά της, πλούτος και δόξα. Οι οδοί της είναι οδοί τερπνότητας, και όλοι οι δρόμοι της ειρήνη. Είναι δέντρο ζωής για όσους την αγκαλιάζουν, και όσοι την κρατούν σφιχτά θα αποκαλούνται ευτυχισμένοι».—Παροιμίες 3:13-18.
Γιατί είναι η σοφία ανώτερη από τα υλικά αποκτήματα; Ο Σολομών έγραψε: «Η σοφία είναι για προστασία, όπως και τα χρήματα είναι για προστασία· αλλά το πλεονέκτημα της γνώσης είναι ότι η σοφία διατηρεί στη ζωή τους κατόχους της». (Εκκλησιαστής 7:12) Ενώ τα χρήματα παρέχουν κάποιο βαθμό προστασίας, δίνοντας στον κάτοχό τους τη δυνατότητα να αγοράζει αυτά που χρειάζεται, η σοφία μπορεί να προφυλάξει ένα άτομο από το να κάνει πράγματα που ίσως θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή του. Η αληθινή σοφία όχι μόνο είναι πιθανό να σώσει ένα άτομο από πρόωρο θάνατο αλλά, εφόσον βασίζεται στον κατάλληλο φόβο για τον Θεό, θα οδηγήσει στην απόκτηση αιώνιας ζωής.
Γιατί η θεϊκή σοφία οδηγεί στην ευτυχία; Επειδή η αληθινή ευτυχία μπορεί να προέλθει μόνο από τον Ιεχωβά Θεό. Η πείρα αποδεικνύει ότι η γνήσια ευτυχία μπορεί να αποκτηθεί μόνο με το να υπακούει κάποιος στον Ύψιστο. Η διαρκής ευτυχία εξαρτάται από την επιδοκιμασμένη υπόσταση ενώπιον του Θεού. (Ματθαίος 5:3-10) Εφαρμόζοντας όσα μαθαίνουμε από τη μελέτη της Αγίας Γραφής, θα καλλιεργούμε “τη σοφία που κατεβαίνει από πάνω”. (Ιακώβου 3:17) Αυτή θα μας δώσει την ευτυχία την οποία δεν μπορούν ποτέ να φέρουν τα πλούτη.
[Εικόνες στη σελίδα 4, 5]
Ο Βασιλιάς Σολομών γνώριζε τι κάνει ένα άτομο ευτυχισμένο. Εσείς γνωρίζετε;