ΗΣΑΪΑΣ

(Ησαΐας) [Σωτηρία του Ιεχωβά].

Προφήτης, γιος του Αμώζ (όχι του προφήτη Αμώς). Υπηρέτησε στον Ιούδα και στην Ιερουσαλήμ στις ημέρες των βασιλιάδων Οζία, Ιωθάμ, Άχαζ και Εζεκία του Ιούδα. (Ησ 1:1) Στη διάρκεια της προφητικής υπηρεσίας του Ησαΐα, το βόρειο βασίλειο του Ισραήλ, το οποίο έφτασε στο τέλος του το 740 Π.Κ.Χ., κυβερνιόταν από τους βασιλιάδες Φεκά και Ωσιέ. Προφήτες σύγχρονοι με αυτόν ήταν ο Μιχαίας, ο Ωσηέ και ο Ωδήδ. Προφανώς ο Ησαΐας άρχισε να προφητεύει αργότερα από τον Ωσηέ και νωρίτερα από τον Μιχαία.—2Χρ 28:9· Ωσ 1:1· Μιχ 1:1.

Στη διάρκεια της προφητικής υπηρεσίας του Ησαΐα στον Ιούδα, ειδικά στις ημέρες του Βασιλιά Άχαζ, το βασίλειο βρισκόταν σε αξιοθρήνητη ηθική κατάσταση. Έβριθε ανταρσίας τόσο από μέρους των αρχόντων όσο και από μέρους του λαού, και στα μάτια του Ιεχωβά το έθνος ήταν άρρωστο στην καρδιά και στο κεφάλι. Οι άρχοντες χαρακτηρίστηκαν «ηγεμόνες των Σοδόμων» και ο λαός παρομοιάστηκε με το “λαό των Γομόρρων”. (Ησ 1:2-10) Ο Ησαΐας πληροφορήθηκε εκ των προτέρων ότι τα αφτιά τους δεν θα ανταποκρίνονταν. Ο Ιεχωβά είπε ότι η κατάσταση αυτή θα συνεχιζόταν ώσπου τελικά το έθνος θα καταστρεφόταν και ότι θα αφηνόταν μόνο «ένα δέκατο», «ένα άγιο σπέρμα», σαν το υπόλειμμα του κορμού ενός πελώριου δέντρου. Το προφητικό έργο του Ησαΐα πρέπει να παρηγόρησε εκείνα τα λιγοστά άτομα και να ενίσχυσε την πίστη τους, παρ’ όλο που το υπόλοιπο έθνος αρνήθηκε να δώσει προσοχή.—Ησ 6:1-13.

Μολονότι επικεντρώθηκε στον Ιούδα, ο Ησαΐας εξήγγειλε επίσης προφητείες που αφορούσαν τον Ισραήλ και τα γύρω έθνη, εφόσον αυτά επηρέαζαν την κατάσταση του Ιούδα και τις σχετικές με αυτόν ιστορικές εξελίξεις. Υπηρέτησε πολλά χρόνια ως προφήτης, αρχίζοντας περίπου από το 778 Π.Κ.Χ., όταν πέθανε ο Βασιλιάς Οζίας—ή πιθανώς νωρίτερα—και συνεχίζοντας μέχρι κάποιο διάστημα μετά το 14ο έτος της βασιλείας του Εζεκία (732 Π.Κ.Χ.).—Ησ 36:1, 2· 37:37, 38.

Η Οικογένεια του Ησαΐα. Ο Ησαΐας ήταν έγγαμος. Η σύζυγός του αποκαλείται «προφήτισσα» (Ησ 8:3), χαρακτηρισμός που, όπως φαίνεται, δεν εννοεί απλώς ότι ήταν σύζυγος προφήτη. Προφανώς, όπως η Δεββώρα της εποχής των Κριτών και όπως η Όλδα στη διάρκεια της βασιλείας του Ιωσία, έτσι και αυτή είχε έναν προφητικό διορισμό από τον Ιεχωβά.—Κρ 4:4· 2Βα 22:14.

Η Αγία Γραφή κατονομάζει δύο γιους του Ησαΐα, οι οποίοι του δόθηκαν «ως σημεία και ως θαύματα στον Ισραήλ». (Ησ 8:18) Στις ημέρες του Άχαζ, ο Σεάρ-ιασούβ ήταν αρκετά μεγάλος για να συνοδεύσει τον πατέρα του όταν ο Ησαΐας μετέφερε ένα άγγελμα σε εκείνον το βασιλιά. Το όνομα Σεάρ-ιασούβ σημαίνει «Ένα Υπόλοιπο θα Επιστρέψει· Οι Εναπομείναντες θα Επιστρέψουν». Αυτό το όνομα ήταν προφητικό κατά το ότι, όσο βέβαιο ήταν ότι ένας γιος του Ησαΐα ονομάστηκε έτσι, εξίσου βέβαιο ήταν ότι το βασίλειο του Ιούδα θα ανατρεπόταν έπειτα από κάποιο διάστημα και μόνο ένα υπόλοιπο θα επέστρεφε ύστερα από μια περίοδο εξορίας. (Ησ 7:3· 10:20-23) Η επιστροφή αυτού του μικρού υπολοίπου έλαβε χώρα το 537 Π.Κ.Χ., όταν ο Βασιλιάς Κύρος της Περσίας εξέδωσε διάταγμα με το οποίο τους απελευθέρωνε από τη Βαβυλώνα ύστερα από εξορία 70 ετών.—2Χρ 36:22, 23· Εσδ 1:1· 2:1, 2.

Ένας άλλος γιος του Ησαΐα κατονομάστηκε πριν από τη σύλληψή του, το δε όνομά του γράφτηκε σε μια πλάκα και πιστοποιήθηκε από αξιόπιστους μάρτυρες. Προφανώς το ζήτημα κρατήθηκε μυστικό μέχρι τη γέννηση αυτού του γιου, οπότε οι μάρτυρες μπορούσαν να εμφανιστούν και να καταθέσουν ότι ο προφήτης είχε προείπει τη γέννηση, αποδεικνύοντας έτσι ότι το ζήτημα είχε προφητική σημασία. Το όνομα που δόθηκε στο αγόρι σύμφωνα με την προσταγή του Θεού ήταν Μαχέρ-σαλάλ-χας-βαζ, που σημαίνει «Βιαστείτε, Λάφυρα! Έσπευσε για τη Λεηλασία· ή, Πηγαίνοντας Βιαστικά Προς τα Λάφυρα, Έσπευσε για τη Λεηλασία». Ειπώθηκε ότι, προτού αυτός ο γιος μάθει να φωνάζει «Πατέρα μου!» και «Μητέρα μου!», η απειλή που συνιστούσε για τον Ιούδα η συνωμοσία της Συρίας με το δεκάφυλο βασίλειο του Ισραήλ θα εξαφανιζόταν.—Ησ 8:1-4.

Η προφητεία υποδείκνυε ότι σύντομα θα ερχόταν για τον Ιούδα ανακούφιση, η οποία πράγματι ήρθε όταν η Ασσυρία παρενέβη στην εκστρατεία που είχε εξαπολύσει εναντίον του Ιούδα ο Βασιλιάς Ρεζίν της Συρίας και ο Βασιλιάς Φεκά του Ισραήλ. Οι Ασσύριοι κατέλαβαν τη Δαμασκό και αργότερα, το 740 Π.Κ.Χ., λεηλάτησαν και κατέστρεψαν το βασίλειο του Ισραήλ, εκπληρώνοντας στο πλήρες την προφητική σημασία του ονόματος του παιδιού. (2Βα 16:5-9· 17:1-6) Ωστόσο, αντί να εμπιστευτεί στον Ιεχωβά, ο Βασιλιάς Άχαζ προσπάθησε να αποσοβήσει την απειλή της Συρίας και του Ισραήλ δωροδοκώντας το βασιλιά της Ασσυρίας για να εξασφαλίσει την προστασία του. Εξαιτίας αυτού, ο Ιεχωβά επέτρεψε στην Ασσυρία να αποτελέσει μεγάλη απειλή για τον Ιούδα και μάλιστα να “πλημμυρίσει” τη χώρα, φτάνοντας μέχρι και την ίδια την Ιερουσαλήμ, όπως είχε προειδοποιήσει ο Ησαΐας.—Ησ 7:17-20.

Ο Ησαΐας μίλησε πολλές φορές για «σημεία» που θα έδινε ο Ιεχωβά, μεταξύ των οποίων ήταν και οι δύο γιοι του και, σε μία περίπτωση, ο ίδιος ο Ησαΐας. Ο Ιεχωβά τον διέταξε να περπατάει γυμνός και ξυπόλητος επί τρία χρόνια ως σημείο και προμήνυμα εναντίον της Αιγύπτου και εναντίον της Αιθιοπίας, το οποίο υποδήλωνε ότι επρόκειτο να οδηγηθούν στην αιχμαλωσία από το βασιλιά της Ασσυρίας.—Ησ 20:1-6· παράβαλε Ησ 7:11, 14· 19:20· 37:30· 38:7, 22· 55:13· 66:19.

Προφητείες Εξορίας και Αποκατάστασης. Ο Ησαΐας είχε επίσης το προνόμιο να προείπει ότι το έθνος που θα εκθρόνιζε τους βασιλιάδες του Ιούδα και θα κατέστρεφε την Ιερουσαλήμ δεν θα ήταν η Ασσυρία, αλλά η Βαβυλώνα. (Ησ 39:6, 7) Όταν η Ασσυρία πλημμύρισε τον Ιούδα «μέχρι το λαιμό», ο Ησαΐας επέδωσε στον Βασιλιά Εζεκία το παρηγορητικό άγγελμα ότι οι ασσυριακές δυνάμεις δεν θα κατάφερναν να μπουν στην πόλη. (Ησ 8:7, 8) Ο Ιεχωβά επαλήθευσε το λόγο Του στέλνοντας έναν άγγελο να εξαλείψει 185.000 κραταιούς άντρες και ηγέτες του ασσυριακού στρατού, σώζοντας έτσι την Ιερουσαλήμ.—2Χρ 32:21.

Αυτό το οποίο αναμφίβολα έδωσε στον Ησαΐα τη μεγαλύτερη χαρά ήταν το προνόμιο που του παραχώρησε ο Ιεχωβά να πει και να γράψει πολλές προφητείες αποκατάστασης της αγαπημένης του Ιερουσαλήμ. Μολονότι ο Ιεχωβά θα επέτρεπε να εξοριστεί ο λαός στη Βαβυλώνα εξαιτίας του στασιασμού και της ανταρσίας εναντίον του, αργότερα ο Θεός θα έκρινε τη Βαβυλώνα επειδή είχε ενεργήσει με κακεντρέχεια και επειδή σκόπευε να κρατήσει το λαό του Θεού αιχμάλωτο για πάντα. Αρκετές προφητείες του Ησαΐα έχουν ως θέμα τους την κρίση του Θεού εναντίον της Βαβυλώνας και τη μετατροπή της σε έρημα συντρίμμια, χωρίς την προοπτική να ανοικοδομηθεί ποτέ.—Ησ 45:1, 2· κεφ. 13, 14, 46-48.

Οι προφητείες αποκατάστασης που βρίσκονται σε όλο το βιβλίο του Ησαΐα δοξάζουν την παρ’ αξία καλοσύνη και το έλεος του Ιεχωβά προς το λαό του και προς όλη την ανθρωπότητα. Προλέγουν έναν καιρό κατά τον οποίο η Ιερουσαλήμ θα εξυψωνόταν σε μια νέα θέση ενώπιον του Ιεχωβά, απολαμβάνοντας δόξα που θα την έβλεπαν όλα τα έθνη, και κατά τον οποίο αυτή θα ήταν ευλογία για όλα τα έθνη. Η Ιερουσαλήμ πράγματι αποκαταστάθηκε, ανοικοδομήθηκε και ευλογήθηκε με την παρουσία του Μεσσία, ο οποίος “έριξε φως στη ζωή και στην αφθαρσία μέσω των καλών νέων”. (2Τι 1:10) Η αποκατάσταση της Ιερουσαλήμ επρόκειτο επίσης να έχει μια μεγαλύτερη και πιο μεγαλειώδη εκπλήρωση.—Ρω 15:4· 1Κο 10:11· Γα 4:25, 26.

Η Επίδραση του Έργου του Ησαΐα. Ο Ησαΐας δεν έγραψε μόνο το ομώνυμο βιβλίο της Αγίας Γραφής αλλά, όπως φαίνεται, και ένα τουλάχιστον ιστορικό βιβλίο, τις υποθέσεις του Βασιλιά Οζία, το οποίο αναμφίβολα αποτελούσε μέρος των επίσημων αρχείων του κράτους. (2Χρ 26:22) Εκπληρώνοντας πιστά το προφητικό έργο το οποίο του ανέθεσε ο Ιεχωβά, επηρέασε αξιοσημείωτα την ιστορία του έθνους, ιδιαίτερα με τις συμβουλές και την καθοδηγία που παρείχε στον δίκαιο Βασιλιά Εζεκία. Πολλές από τις προφητείες του Ησαΐα βρίσκουν επίσης μια μεγαλύτερη εκπλήρωση στον Μεσσία και στη Βασιλεία του. Οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές παραθέτουν πολλές φορές από το βιβλίο του Ησαΐα ή παραπέμπουν σε αυτό. Σε πολλές περιπτώσεις οι Χριστιανοί συγγραφείς εφαρμόζουν τις προφητείες του Ησαΐα στον Ιησού Χριστό ή επισημαίνουν κάποια εκπλήρωση των προφητειών του στις ημέρες τους.