του στη γη θέτει συγκεκριμένα χρονικά σημεία για τις πράξεις του ως προς αυτά, καθορίζοντας ακόμη και «την ημέρα και την ώρα». (Ματ 24:36· Γα 4:4) Ο Ιεχωβά τηρεί αυτά τα χρονικά σημεία με ύψιστη ακρίβεια.

ΗΜΕΡΑ ΚΡΙΣΗΣ

Μια συγκεκριμένη «ημέρα», ή περίοδος, κατά την οποία ορισμένες ομάδες ανθρώπων, έθνη ή η ανθρωπότητα γενικότερα καλούνται από τον Θεό να λογοδοτήσουν. Μπορεί να είναι ένας καιρός κατά τον οποίο εκτελούνται όσοι έχουν ήδη κριθεί άξιοι θανάτου ή μπορεί η κρίση να δίνει σε ορισμένους την ευκαιρία να διασωθούν, ακόμη και να λάβουν αιώνια ζωή. Ο Ιησούς Χριστός και οι απόστολοί του κατέδειξαν ότι θα υπήρχε μια μελλοντική “Ημέρα Κρίσης” που δεν αφορά μόνο τους ζωντανούς αλλά και εκείνους που έχουν πεθάνει στο παρελθόν.—Ματ 10:15· 11:21-24· 12:41, 42· 2Τι 4:1, 2.

Καιροί Κρίσης στο Παρελθόν. Σε διάφορους καιρούς στο παρελθόν ο Ιεχωβά κάλεσε λαούς και έθνη να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους και εκτέλεσε την κρίση του επιφέροντας καταστροφή. Τέτοιου είδους εκτελεστικές κρίσεις δεν αποτελούσαν αυθαίρετη επίδειξη βάναυσης δύναμης ή σαρωτικής εξουσίας. Σε μερικές περιπτώσεις, η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται «κρίση» (μισπάτ) αποδίδεται «δικαιοσύνη» και «αυτό που είναι σωστό». (Εσδ 7:10· Γε 18:25) Η Αγία Γραφή τονίζει ότι ο Ιεχωβά «αγαπάει τη δικαιοσύνη και την κρίση», άρα οι εκτελεστικές του αποφάσεις περιλαμβάνουν και τις δύο αυτές ιδιότητες.—Ψλ 33:5.

Ενίοτε οι εκτελεστικές κρίσεις επέρχονταν ως αποτέλεσμα της πονηρής συμπεριφοράς των ανθρώπων στην καθημερινή τους ζωή. Τέτοιο παράδειγμα αποτελούν τα Σόδομα και τα Γόμορρα. Ο Ιεχωβά επιθεώρησε τις πόλεις αυτές και έκρινε ότι η αμαρτία των κατοίκων τους ήταν πολύ βαριά, οπότε αποφάσισε να τις καταστρέψει. (Γε 18:20, 21· 19:14) Αργότερα, ο Ιούδας έγραψε ότι εκείνες οι πόλεις υπέστησαν «τη δικαστική τιμωρία [δίκην, Κείμενο· «κρίση», Da· «τιμωρό δικαιοσύνη», ED· «καταδίκη», ΚΔΒ] της αιώνιας φωτιάς». (Ιου 7) Έτσι λοιπόν, εκείνες οι πόλεις αντιμετώπισαν μια «ημέρα» κρίσης.

Ο Ιεχωβά χειρίστηκε μια δικαστική υπόθεση εναντίον της αρχαίας Βαβυλώνας, αυτής της μακραίωνης εχθράς του Θεού και του λαού του. Επειδή η Βαβυλώνα εκδήλωσε αδικαιολόγητη σκληρότητα στους Ιουδαίους και δεν σκόπευε να τους ελευθερώσει μετά την 70χρονη εξορία, και επιπλέον απέδωσε στον Μαρντούκ τη νίκη κατά του λαού του Θεού, επρόκειτο να υποστεί εκτελεστική κρίση. (Ιερ 51:36· Ησ 14:3-6, 17· Δα 5:1-4) Η κρίση αυτή επήλθε στη Βαβυλώνα το 539 Π.Κ.Χ., όταν ανατράπηκε από τους Μήδους και τους Πέρσες. Επειδή η προς εκτέλεση κρίση ήταν του Ιεχωβά, αυτή η περίοδος χαρακτηρίστηκε εύλογα «η ημέρα του Ιεχωβά».—Ησ 13:1, 6, 9.

Παρόμοια, ο Ιερεμίας προφήτευσε ότι ο Θεός θα έθετε «τον εαυτό του σε κρίση» με τον Εδώμ, μεταξύ άλλων. (Ιερ 25:17-31) Έτσι λοιπόν, το έθνος που είχε δείξει μίσος για τον Ιεχωβά και το λαό του αντιμετώπισε καταστροφική κρίση κατά την «ημέρα του Ιεχωβά».—Αβδ 1, 15, 16.

Όταν ο Ιούδας και η Ιερουσαλήμ έγιναν άπιστοι και θεωρήθηκαν άξιοι της αποδοκιμασίας του Θεού, εκείνος υποσχέθηκε να “εκτελέσει στο μέσο τους δικαστικές αποφάσεις”. (Ιεζ 5:8) Το 607 Π.Κ.Χ. ήρθε η «ημέρα της σφοδρής οργής του Ιεχωβά» κατά την οποία εκτελέστηκε η καταστροφική του κρίση. (Ιεζ 7:19) Ωστόσο, είχε προλεχθεί και μια άλλη «ημέρα», ή καιρός, κρίσης για την Ιερουσαλήμ. Ο Ιωήλ προφήτευσε την έκχυση πνεύματος πριν από “τη μεγάλη και φοβερή ημέρα του Ιεχωβά”. (Ιωλ 2:28-31) Την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., ο Πέτρος εξήγησε υπό θεϊκή έμπνευση ότι εκείνη τη στιγμή έβλεπαν μια εκπλήρωση της συγκεκριμένης προφητείας. (Πρ 2:16-20) Η καταστροφική «ημέρα του Ιεχωβά» έφτασε το 70 Κ.Χ., όταν τα ρωμαϊκά στρατεύματα εκτέλεσαν θεϊκή κρίση πάνω στους Ιουδαίους. Όπως προείπε ο Ιησούς, επρόκειτο για «ημέρες απονομής δικαιοσύνης».—Λου 21:22· βλέπε ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ.

Μελλοντικοί Καιροί Εκτελεστικής Κρίσης. Πέρα από τις προφητείες των Εβραϊκών Γραφών, η Αγία Γραφή αναφέρει ρητά ορισμένες μελλοντικές ημέρες εκτελεστικής κρίσης. Η Αποκάλυψη επισημαίνει τον καιρό που η «Βαβυλώνα η Μεγάλη» θα καεί εντελώς με φωτιά. Αυτή τη δικαστική τιμωρία την υφίσταται επειδή πόρνευσε με τα έθνη και μέθυσε με το αίμα των μαρτύρων του Ιησού. (Απ 17:1-6· 18:8, 20· 19:1, 2) Αναφέροντας μια άλλη εκτελεστική κρίση, ο Πέτρος επέστησε την προσοχή σε ό,τι συνέβη τον καιρό του Νώε και προείπε μια “ημέρα κρίσης και καταστροφής των ασεβών ανθρώπων”. (2Πε 3:7) Η Αποκάλυψη αναφέρει μια τέτοια καταστροφή που εκτελείται από τον “Λόγο του Θεού”, ο οποίος θα χτυπήσει τα έθνη με μακρύ σπαθί. (Απ 19:11-16· παράβαλε Ιου 14, 15.) Επίσης, τον πρώτο αιώνα είχε ήδη απαγγελθεί κρίση εναντίον του Διαβόλου, και οι δαίμονες τους οποίους καθοδηγεί αυτός γνώριζαν ότι επρόκειτο να ριχτούν στην άβυσσο, όπως και ο Σατανάς. (1Τι 3:6· Λου 8:31· Απ 20:1-3) Συνεπώς, η κρίση που τους περιμένει είναι απλώς η εκτέλεση μιας προαποφασισμένης καταδίκης.—Ιου 6· 2Πε 2:4· 1Κο 6:3.

Μπορεί να Είναι Καταδικαστική, αν και Όχι Απαραίτητα. Οι περισσότερες αναφορές της λέξης «κρίση» [κρίσις και κρίμα, Κείμενο] στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές ενέχουν σαφώς την έννοια της καταδικαστικής ή δυσμενούς κρίσης. Στα εδάφια Ιωάννης 5:24, 29 η «κρίση» αντιπαρατίθεται με τη «ζωή» και την «αιώνια ζωή», κάτι που υπονοεί βεβαίως καταδικαστική κρίση η οποία σημαίνει ολοσχερή απώλεια ζωής—θάνατο. (2Πε 2:9· 3:7· Ιωα 3:18, 19) Ωστόσο, δεν οδηγεί κάθε δυσμενής κρίση αναπόφευκτα σε καταστροφή. Πάρτε για παράδειγμα τα λόγια του Παύλου στα εδάφια 1 Κορινθίους 11:27-32 σχετικά με τον εορτασμό του Δείπνου του Κυρίου. Αν ένα άτομο δεν διέκρινε σωστά τι έκανε, θα μπορούσε να φάει ή να πιει «κρίση εναντίον του εαυτού του». Κατόπιν, ο Παύλος προσθέτει: «Όταν κρινόμαστε, διαπαιδαγωγούμαστε από τον Ιεχωβά, για να μην καταδικαστούμε μαζί με τον κόσμο». Συνεπώς, κάποιος θα μπορούσε μεν να κριθεί δυσμενώς αλλά, επειδή μετανόησε, να μην καταστραφεί για πάντα.

Επιπλέον, το ότι μια κρίση μπορεί να μην είναι καταδικαστική φαίνεται από το εδάφιο 2 Κορινθίους 5:10, το οποίο λέει σχετικά με εκείνους που εμφανίζονται μπροστά στη δικαστική έδρα: «Ο καθένας [θα] πάρει την αμοιβή του . . . σύμφωνα με αυτά που έπραξε, είτε καλό είτε απαίσιο». Η κρίση που αναφέρεται στο εδάφιο Αποκάλυψη 20:13 έχει προφανώς ευνοϊκή έκβαση για πολλούς. Από τους νεκρούς που κρίνονται, όσοι λαβαίνουν δυσμενή κρίση ρίχνονται «στη λίμνη της φωτιάς». Οι υπόλοιποι, όμως, επιζούν από την κρίση, εφόσον “βρίσκονται γραμμένοι στο βιβλίο της ζωής”.—Απ 20:15.

Ημέρα Κρίσης σε Ατομική Βάση. Οι Εβραίοι της προχριστιανικής εποχής ήταν εξοικειωμένοι με την ιδέα ότι ο Θεός θα ζητούσε λογαριασμό από τον καθένα ατομικά για τη διαγωγή του. (Εκ 11:9· 12:14) Οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές εξηγούν ότι θα υπάρξει μια συγκεκριμένη μελλοντική περίοδος, ή «ημέρα», κατά την οποία οι άνθρωποι, τόσο οι ζωντανοί όσο και εκείνοι που πέθαναν στο παρελθόν, θα κριθούν ατομικά.—2Τι 4:1, 2.

Ποιοι είναι οι κριτές. Στις Εβραϊκές Γραφές ο Ιεχωβά προσδιορίζεται ως «ο Κριτής όλης της γης». (Γε 18:25) Παρόμοια, στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές αποκαλείται “ο Κριτής όλων”. (Εβρ 12:23) Ωστόσο, έχει μεταβιβάσει την αρμοδιότητα της κρίσης στον Γιο του. (Ιωα 5:22) Η Αγία Γραφή μιλάει για τον Ιησού ως τον “ορισμένο”, τον “διορισμένο”, αυτόν που «μέλλει» να απονείμει κρίση. (Πρ 10:42· 17:31· 2Τι 4:1) Το γεγονός ότι ο Ιησούς λαβαίνει αυτού του είδους την εξουσία από τον Θεό απαλείφει κάθε φαινομενική αντίφαση μεταξύ του εδαφίου που λέει ότι τα άτομα θα σταθούν «μπροστά στη δικαστική έδρα του Θεού» και εκείνου που λέει ότι θα φανερωθούν «μπροστά στη δικαστική έδρα του Χριστού».—Ρω 14:10· 2Κο 5:10.

Ο Ιησούς επίσης είπε στους αποστόλους του πως, όταν στην «αναδημιουργία» θα καθόταν στο θρόνο του, εκείνοι θα “κάθονταν σε δώδεκα θρόνους” για να κρίνουν. (Ματ 19:28· Λου 22:28-30) Ο Παύλος έδειξε ότι οι Χριστιανοί που “είχαν κληθεί για να είναι άγιοι” θα κρίνουν τον κόσμο. (1Κο 1:2· 6:2) Επίσης, ο απόστολος Ιωάννης είδε σε όραμα τον καιρό κατά τον οποίο κάποιοι έλαβαν «εξουσία να κρίνουν». (Απ 20:4) Υπό το πρίσμα των παραπάνω εδαφίων, σε αυτούς προφανώς περιλαμβάνονται οι απόστολοι και οι άλλοι άγιοι. Αυτό το συμπέρασμα συνάγεται από το υπόλοιπο του εδαφίου, το οποίο μιλάει για εκείνους που θα βασιλέψουν με τον Χριστό στη Χιλιετία. Αυτοί θα είναι τότε βασιλικοί κριτές μαζί με τον Ιησού.

Η άριστη ποιότητα κρίσης που θα υπάρξει την Ημέρα της Κρίσης είναι διασφαλισμένη, επειδή «οι κρίσεις του [Ιεχωβά] είναι αληθινές και δίκαιες». (Απ 19:1, 2) Η κρίση που φέρει τη δική του εξουσιοδότηση είναι επίσης δίκαιη και αληθινή. (Ιωα 5:30· 8:16· Απ 1:1· 2:23) Δεν θα υπάρξει διαστρέβλωση της δικαιοσύνης ή απόκρυψη γεγονότων.

Περιλαμβάνει ανάσταση. Όταν ο Ιησούς χρησιμοποίησε την έκφραση «Ημέρα της Κρίσης», έφερε στο προσκήνιο την ανάσταση των νεκρών. Αφού ανέφερε ότι μια πόλη μπορεί να απέρριπτε τους αποστόλους και το άγγελμά τους, είπε: «Θα είναι πιο υποφερτό για τη γη των Σοδόμων και των Γομόρρων στην Ημέρα της Κρίσης παρά για εκείνη την πόλη». (Ματ 10:15) Μολονότι χρησιμοποιούσε προφανώς μια υπερβολή (επειδή τα Σόδομα και τα Γόμορρα είχαν υποστεί αιώνια καταστροφή), η δήλωσή του υποδείκνυε όντως μια μελλοντική κρίση για τουλάχιστον ορισμένους κατοίκους μιας τέτοιας Ιουδαϊκής πόλης του πρώτου αιώνα. (Παράβαλε Ματ 11:22-24· Λου 10:13-15· Ιου 7.) Ακόμη σαφέστερη είναι η δήλωση του Ιησού ότι «η βασίλισσα του νότου θα εγερθεί στην κρίση». (Ματ 12:41, 42· Λου 11:31, 32) Οι Γραφικές δηλώσεις για την κρίση «ζωντανών και νεκρών» από τον Ιησού μπορούν να εννοηθούν υπό το πρίσμα του ότι περιλαμβάνεται ανάσταση στην Ημέρα της Κρίσης.—Πρ 10:42· 2Τι 4:1.

Μια τελευταία ένδειξη για το ότι πολλοί που θα περάσουν από εξέταση στην Ημέρα της Κρίσης θα είναι αναστημένοι αποτελεί η πληροφορία την οποία παρέχουν τα εδάφια Αποκάλυψη 20:12, 13. Εκεί εμφανίζονται άτομα που «στέκονται ενώπιον του θρόνου». Αναφέρονται οι νεκροί, καθώς και το γεγονός ότι ο θάνατος και ο Άδης έδωσαν τους νεκρούς τους. Όλοι αυτοί κρίνονται.

Πότε θα είναι η Ημέρα της Κρίσης. Στο εδάφιο Ιωάννης 12:48 ο Χριστός συνέδεσε την κρίση των ατόμων με «την τελευταία ημέρα». Τα εδάφια Αποκάλυψη 11:17, 18 μιλούν για μια κρίση των νεκρών η οποία συντελείται αφού ο Θεός αναλάβει τη μεγάλη του δύναμη και αρχίσει να βασιλεύει με ξεχωριστό τρόπο. Πρόσθετο φως σε αυτό το ζήτημα ρίχνει η σειρά των γεγονότων που καταγράφονται στα κεφάλαια 19 και 20 της Αποκάλυψης. Εκεί διαβάζουμε για έναν πόλεμο στον οποίο ο “Βασιλιάς των βασιλιάδων” θανατώνει «τους βασιλιάδες της γης και τα στρατεύματά τους». (Νωρίτερα στην Αποκάλυψη [16:14] αυτός αποκαλείται “ο πόλεμος της μεγάλης ημέρας του Θεού του Παντοδύναμου”.) Κατόπιν ο Σατανάς δένεται για χίλια χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτών των χιλίων ετών βασιλικοί κριτές υπηρετούν μαζί με τον Χριστό. Στα ίδια συμφραζόμενα γίνεται λόγος για ανάσταση και κρίση των νεκρών. Αυτό, λοιπόν, είναι μια ένδειξη του καιρού κατά τον οποίο έρχεται η Ημέρα της Κρίσης. Και δεν είναι αδύνατον από Γραφικής άποψης να θεωρείται «ημέρα» μια χιλιετής περίοδος, αφού αυτή η αντιστοιχία υπάρχει στην Αγία Γραφή.—2Πε 3:8· Ψλ 90:4.

Βάση για κρίση. Περιγράφοντας τι θα λάβει χώρα στη γη κατά τη διάρκεια του καιρού της κρίσης, το εδάφιο Αποκάλυψη 20:12 λέει ότι οι αναστημένοι νεκροί θα κριθούν τότε «με βάση εκείνα που ήταν γραμμένα στους ρόλους σύμφωνα με τα έργα τους». Αυτοί οι αναστημένοι δεν θα κριθούν με βάση τα έργα που έκαναν στην προηγούμενη ζωή τους, επειδή ο κανόνας που εκτίθεται στο εδάφιο Ρωμαίους 6:7 λέει: «Αυτός που έχει πεθάνει έχει απαλλαχτεί από την αμαρτία του».

Ωστόσο, ο Ιησούς είπε ότι η απροθυμία ορισμένων να δώσουν προσοχή στα δυναμικά του έργα και να μετανοήσουν ή η απόρριψη του αγγέλματος του Θεού από μέρους τους θα καθιστούσε δύσκολο για αυτούς το να υπομείνουν την Ημέρα της Κρίσης.—Ματ 10:14, 15· 11:21-24.

ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΞΙΛΕΩΣΗΣ

Η Ημέρα της Εξιλέωσης (εβρ., γιωμ χακκιππουρίμ, «ημέρα των καλύψεων») ήταν ημέρα εξιλασμού ή κάλυψης των αμαρτιών, την οποία ο Ισραήλ γιόρταζε τη δέκατη ημέρα του έβδομου μήνα του θρησκευτικού έτους, δηλαδή στις 10 Τισρί. (Ο Τισρί αντιστοιχεί περίπου με μέρος της περιόδου Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου.) Εκείνη την ημέρα ο αρχιερέας του Ισραήλ πρόσφερε θυσίες για να καλύψει τις δικές του αμαρτίες, τις αμαρτίες των άλλων Λευιτών και τις αμαρτίες του λαού. Τότε καθαριζόταν επίσης η σκηνή της μαρτυρίας, ή μεταγενέστερα ο ναός, από τις μολυσματικές επιπτώσεις της αμαρτίας.

Την Ημέρα της Εξιλέωσης έπρεπε να λάβει χώρα άγια συνέλευση και νηστεία, όπως υποδηλώνεται από το γεγονός ότι οι Ισραηλίτες έπρεπε τότε να “ταλαιπωρήσουν τις ψυχές τους”. Ήταν η μόνη νηστεία που επέβαλλε ο Μωσαϊκός Νόμος. Ήταν επίσης σάββατο, ημέρα αποχής από τις συνηθισμένες εργασίες.—Λευ 16:29-31· 23:26-32· Αρ 29:7· Πρ 27:9.

Μόνο μία ημέρα το χρόνο, την Ημέρα της Εξιλέωσης, επιτρεπόταν στον αρχιερέα να μπαίνει στα Άγια των Αγίων της σκηνής της μαρτυρίας ή του ναού. (Εβρ 9:7· Λευ 16:2, 12, 14, 15) Η έναρξη του εκάστοτε Ιωβηλαίου έτους συνέπιπτε με την Ημέρα της Εξιλέωσης.—Λευ 25:9.

Ο αδελφός του Μωυσή, ο Ααρών, ήταν αρχιερέας του Ισραήλ όταν θεσπίστηκε αυτή η γιορτή στην έρημο της Χερσονήσου του Σινά το 16ο αιώνα Π.Κ.Χ. Οι οδηγίες που έλαβε έθεσαν το πρότυπο για τους μετέπειτα εορτασμούς της Ημέρας της Εξιλέωσης. Οραματιζόμενοι τα εντυπωσιακά γεγονότα εκείνης της ημέρας, καταλαβαίνουμε καλύτερα τη σημασία της για τους Ισραηλίτες. Αναμφίβολα, αυτοί αποκτούσαν τότε μεγαλύτερη συναίσθηση της αμαρτωλότητάς τους και της ανάγκης που υπήρχε για απολύτρωση, καθώς επίσης και περισσότερη εκτίμηση για το άφθονο έλεος που εκδήλωνε ο Ιεχωβά προμηθεύοντας αυτή τη διευθέτηση ώστε να καλύπτονται οι αμαρτίες που είχαν διαπράξει το προηγούμενο έτος.

Χαρακτηριστικά της Ημέρας της Εξιλέωσης. Ο Ααρών έπρεπε να μπει στον άγιο τόπο με έναν νεαρό ταύρο ως προσφορά για αμαρτία και ένα κριάρι για ολοκαύτωμα. (Λευ 16:3) Την Ημέρα της Εξιλέωσης έβγαζε το συνηθισμένο ιερατικό του ένδυμα, λουζόταν σε νερό και φορούσε άγια λινά ενδύματα. (Λευ 16:4) Μετά ο αρχιερέας έπρεπε να τραβήξει κλήρους για δύο αρσενικά κατσικάκια—πανομοιότυπα στην υγιή και άψογη κατάστασή τους—τα οποία είχε πάρει από τη σύναξη των γιων του Ισραήλ. (Λευ 16:5, 7) Τραβούσε κλήρους για αυτά προκειμένου να καθοριστεί ποιο από τα δύο θα θυσιαζόταν στον Ιεχωβά ως προσφορά για αμαρτία και ποιο θα αφηνόταν ελεύθερο στην έρημο, ώστε να βαστάξει τις αμαρτίες τους ως το “κατσίκι για τον Αζαζήλ”. (Λευ 16:8, 9· παράβαλε 14:1-7· βλέπε ΑΖΑΖΗΛ.) Έπειτα θυσίαζε το νεαρό ταύρο ως προσφορά αμαρτίας για τον εαυτό του και για τον οίκο του, ο οποίος περιλάμβανε ολόκληρη τη φυλή του Λευί, στην οποία ανήκε το σπιτικό του. (Λευ 16:6, 11) Στη συνέχεια έπαιρνε αρωματικό θυμίαμα και το πυροδοχείο, το οποίο ήταν γεμάτο αναμμένα κάρβουνα από το θυσιαστήριο, και περνούσε στο εσωτερικό μέρος της κουρτίνας, μπαίνοντας στα Άγια των Αγίων. Το θυμίαμα καιγόταν σε αυτό το εσώτατο δωμάτιο, όπου ήταν τοποθετημένη η κιβωτός της μαρτυρίας, ενώ το σύννεφο του καιόμενου θυμιάματος απλωνόταν πάνω από το χρυσό κάλυμμα της Κιβωτού, στο οποίο υπήρχαν δύο χερουβείμ φτιαγμένα από χρυσάφι. (Λευ 16:12, 13· Εξ 25:17-22) Αυτή η πράξη έδινε τη δυνατότητα στον Ααρών να ξαναμπεί στη συνέχεια στα Άγια των Αγίων με ασφάλεια.

Επιστρέφοντας από τα Άγια των Αγίων, ο Ααρών έπαιρνε λίγο από το αίμα του ταύρου, έμπαινε με αυτό στο εν λόγω δωμάτιο και τίναζε με το δάχτυλό του λίγο από το αίμα εφτά φορές μπροστά στο κάλυμμα της Κιβωτού, στην ανατολική πλευρά. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ολοκληρωνόταν η εξιλέωση για το ιερατείο, η οποία καθιστούσε τους ιερείς καθαρούς και τους έδινε τη δυνατότητα να μεσιτεύουν μεταξύ του Ιεχωβά και του λαού του.—Λευ 16:14.

Το κατσίκι στο οποίο έπεφτε ο κλήρος «για τον Ιεχωβά» θυσιαζόταν ως προσφορά αμαρτίας για το λαό. (Λευ 16:8-10) Κατόπιν ο αρχιερέας έπαιρνε το αίμα του κατσικιού που ήταν για τον Ιεχωβά μέσα στα Άγια των Αγίων, και με αυτό έκανε εκεί εξιλέωση για τις 12 μη ιερατικές φυλές του Ισραήλ. Όπως είχε κάνει με το αίμα του ταύρου, έτσι και τώρα τίναζε το αίμα του κατσικιού «προς το κάλυμμα και μπροστά στο κάλυμμα» της Κιβωτού.—Λευ 16:15.

Με τα ίδια μέσα ο Ααρών έκανε επίσης εξιλέωση για τον άγιο τόπο και τη σκηνή της συνάντησης. Στη συνέχεια, παίρνοντας λίγο από το αίμα του ταύρου και του “κατσικιού που ήταν για τον Ιεχωβά”, έκανε εξιλέωση για το θυσιαστήριο του ολοκαυτώματος, βάζοντας λίγο από αυτό το αίμα πάνω στα κέρατα του θυσιαστηρίου. Έπρεπε επίσης να “τινάξει με το δάχτυλό του λίγο από το αίμα πάνω σε αυτό εφτά φορές και να το καθαρίσει και να το αγιάσει από κάθε ακαθαρσία των γιων του Ισραήλ”.—Λευ 16:16-20.

Τώρα ο αρχιερέας έστρεφε την προσοχή του στο άλλο κατσίκι, αυτό που ήταν για τον Αζαζήλ. Έθετε τα χέρια του πάνω στο κεφάλι του κατσικιού, ομολογούσε πάνω σε αυτό «όλα τα σφάλματα των γιων του Ισραήλ και όλες τις ανταρσίες τους σε όλες τις αμαρτίες τους», τα έβαζε πάνω στο κεφάλι του κατσικιού και μετά το εξαπέστελλε «στην έρημο με το χέρι ανθρώπου έτοιμου από πριν». Έτσι λοιπόν, το κατσίκι μετέφερε τα σφάλματα των Ισραηλιτών στην έρημο, όπου και εξαφανιζόταν. (Λευ 16:20-22) Έπειτα, ο άνθρωπος που οδηγούσε το κατσίκι μακριά έπρεπε να πλύνει τα ενδύματά του και να λούσει τη σάρκα του σε νερό προτού ξαναμπεί στο στρατόπεδο.—Λευ 16:26.

Στη συνέχεια, ο Ααρών έμπαινε στη σκηνή της συνάντησης, έβγαζε τα λινά ενδύματα, λουζόταν και φορούσε τη συνηθισμένη του φορεσιά. Έπειτα πρόσφερε το ολοκαύτωμά του και το ολοκαύτωμα του λαού (χρησιμοποιώντας τα κριάρια που αναφέρονται στα εδ. Λευ 16:3, 5) για να κάνει εξιλέωση, και έκανε το πάχος της προσφοράς για αμαρτία να βγάλει καπνό πάνω στο θυσιαστήριο. (Λευ 16:23-25) Ο Ιεχωβά Θεός απαιτούσε πάντοτε για τον εαυτό του το πάχος της θυσίας, οι δε Ισραηλίτες απαγορευόταν να το τρώνε. (Λευ 3:16, 17· 4:31) Τα υπολείμματα από τα πτώματα του ταύρου και του κατσικιού της προσφοράς για αμαρτία μεταφέρονταν από την αυλή της σκηνής της μαρτυρίας σε ένα μέρος έξω από το στρατόπεδο, όπου και καίγονταν. Εκείνος που τα έκαιγε έπρεπε να πλύνει τα ενδύματά του και να λούσει τη σάρκα του σε νερό, και ύστερα μπορούσε να μπει στο στρατόπεδο. (Λευ 16:27, 28) Κάποιες επιπρόσθετες θυσίες που γίνονταν εκείνη την ημέρα περιγράφονται στα εδάφια Αριθμοί 29:7-11.

Παύει ο Νόμιμος Εορτασμός. Μολονότι οι οπαδοί του Ιουδαϊσμού εξακολουθούν να γιορτάζουν την Ημέρα της Εξιλέωσης, η δική τους γιορτή μοιάζει ελάχιστα με εκείνη που θέσπισε ο Θεός, διότι αυτοί δεν έχουν τη σκηνή της μαρτυρίας ούτε το θυσιαστήριο ούτε την κιβωτό της διαθήκης, δεν κάνουν θυσίες ταύρων και κατσικιών και δεν υπάρχει το Λευιτικό ιερατείο. Οι Χριστιανοί, ωστόσο, γνωρίζουν ότι οι υπηρέτες του Ιεχωβά δεν υπόκεινται τώρα στην υποχρέωση να τηρούν μια τέτοια γιορτή. (Ρω 6:14· Εβρ 7:18, 19· Εφ 2:11-16) Επιπρόσθετα, η καταστροφή του ναού της Ιερουσαλήμ το 70 Κ.Χ. επέβαλε αναγκαστικά την παύση των υπηρεσιών του αληθινού Λευιτικού ιερατείου, και τώρα δεν υπάρχει τρόπος να καθοριστεί ποιοι θα μπορούσαν ορθά να υπηρετούν ως ιερείς. Η Μεγάλη Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια (1978, Τόμ. 14, σ. 596) δηλώνει τα εξής όσον αφορά τους Λευίτες: «Μετά την καταστροφήν του ναού κατά την διασποράν, οι Λευίται εξηφανίσθησαν από την σκηνήν της ιστορίας συγχωνευθέντες με το πλήθος των αιχμαλώτων, οίτινες είχον διασκορπισθή καθ’ όλον τον ρωμαϊκόν κόσμον».

Αντιτυπική Εκπλήρωση. Όταν γιορταζόταν με τον ορθό τρόπο, η ετήσια Ημέρα της Εξιλέωσης, όπως και άλλα χαρακτηριστικά του Μωσαϊκού Νόμου, προεικόνιζε κάτι πολύ μεγαλύτερο. Μια προσεκτική εξέταση αυτής της γιορτής υπό το πρίσμα των θεόπνευστων σχολίων του αποστόλου Παύλου φανερώνει ότι ο Ιησούς Χριστός και το απολυτρωτικό έργο του για χάρη του ανθρωπίνου γένους εξεικονίζονταν από τον αρχιερέα του Ισραήλ και από τα ζώα που χρησιμοποιούνταν στα πλαίσια αυτής της τελετής. Στην επιστολή του προς τους Εβραίους, ο Παύλος δείχνει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο μεγάλος αντιτυπικός Αρχιερέας. (Εβρ 5:4-10) Ο Παύλος επίσης υποδηλώνει ότι η είσοδος του αρχιερέα στα Άγια των Αγίων μία ημέρα το χρόνο με το αίμα των ζώων που προσφέρονταν ως θυσία προσκίαζε την είσοδο του Ιησού Χριστού στον ίδιο τον ουρανό με το δικό του αίμα, έτσι ώστε αυτός να κάνει εξιλέωση για όσους ασκούν πίστη στη θυσία του. Φυσικά, όντας αναμάρτητος, ο Χριστός δεν ήταν αναγκασμένος να προσφέρει θυσίες για οποιεσδήποτε προσωπικές του αμαρτίες, όπως έκανε ο αρχιερέας του Ισραήλ.—Εβρ 9:11, 12, 24-28.

Ο Ααρών θυσίαζε τον ταύρο για τους ιερείς και για την υπόλοιπη φυλή του Λευί, ραντίζοντας με το αίμα του τα Άγια των Αγίων. (Λευ 16:11, 14) Ανάλογα, ο Χριστός παρουσίασε την αξία του ανθρώπινου αίματός του στον Θεό στον ουρανό, όπου μπορούσε να χρησιμοποιηθεί προς όφελος εκείνων που επρόκειτο να κυβερνήσουν μαζί του ως ιερείς και βασιλιάδες. (Απ 14:1-4· 20:6) Ο Ααρών θυσίαζε επίσης το κατσίκι που ήταν για τον Ιεχωβά και τίναζε το αίμα του μπροστά στην Κιβωτό μέσα στα Άγια των Αγίων προς όφελος των μη ιερατικών φυλών του Ισραήλ. (Λευ 16:15) Παρόμοια, η μία θυσία του Ιησού Χριστού ωφελεί και τους ανθρώπους που δεν ανήκουν στον ιερατικό πνευματικό Ισραήλ. Ήταν απαραίτητο να υπάρχουν δύο κατσίκια, διότι δεν ήταν δυνατόν το ίδιο κατσίκι να θυσιαστεί και παράλληλα να χρησιμοποιηθεί για να πάρει μακριά τις αμαρτίες του Ισραήλ. Και τα δύο κατσίκια θεωρούνταν ενιαία προσφορά για αμαρτία (Λευ 16:5) και είχαν παρόμοια μεταχείριση μέχρις ότου έριχναν κλήρους για αυτά, πράγμα που υποδηλώνει ότι απάρτιζαν από κοινού ένα ενιαίο σύμβολο. Ο Ιησούς Χριστός, όχι μόνο θυσιάστηκε, αλλά επίσης παίρνει μακριά τις αμαρτίες εκείνων για τους οποίους πέθανε θυσιαστικά.

Ο απόστολος Παύλος κατέδειξε ότι, ενώ δεν ήταν δυνατόν το αίμα ταύρων και τράγων να αφαιρεί αμαρτίες, ο Θεός ετοίμασε για τον Ιησού σώμα (το οποίο εκείνος έδειξε ότι ήταν πρόθυμος να θυσιάσει όταν παρουσίασε τον εαυτό του για βάφτισμα) και, σύμφωνα με το θεϊκό θέλημα, οι ακόλουθοι του Χριστού “έχουν αγιαστεί μέσω της προσφοράς του σώματος του Ιησού Χριστού μία φορά για πάντα”. (Εβρ 10:1-10) Όπως τα υπολείμματα από τα σώματα του ταύρου και του κατσικιού που προσφέρονταν την Ημέρα της Εξιλέωσης τελικά καίγονταν έξω από το στρατόπεδο του Ισραήλ, ο Παύλος επισημαίνει ότι και ο Χριστός υπέφερε (με το να κρεμαστεί στο ξύλο) έξω από την πύλη της Ιερουσαλήμ.—Εβρ 13:11, 12.

Συνεπώς, είναι προφανές ότι, ενώ η Ιουδαϊκή Ημέρα της Εξιλέωσης δεν είχε ως αποτέλεσμα πλήρη και μόνιμη αφαίρεση αμαρτιών ακόμη και για τον Ισραήλ, τα διάφορα στοιχεία αυτής της ετήσιας γιορτής είχαν εξεικονιστικό χαρακτήρα. Προσκίαζαν τη μεγαλειώδη εξιλέωση για αμαρτίες, εξιλέωση που επιτέλεσε ο Ιησούς Χριστός, ο Αρχιερέας τον οποίο ομολογούν οι Χριστιανοί.—Εβρ 3:1· βλέπε ΕΞΙΛΕΩΣΗ· ΛΥΤΡΟ.

ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ

Η ειδική περίοδος χρόνου—όχι μια 24ωρη ημέρα—κατά την οποία ο Ιεχωβά φανερώνεται ενεργά εναντίον των εχθρών του και υπέρ του λαού του. Έχοντας εκτελέσει θεϊκή κρίση εναντίον των πονηρών, ο Ιεχωβά θριαμβεύει επί των εναντιουμένων του στη διάρκεια αυτής της “ημέρας”. Αυτή η ημέρα είναι επίσης καιρός σωτηρίας και απελευθέρωσης για τους δικαίους, η ημέρα κατά την οποία ο ίδιος ο Ιεχωβά εξυψώνεται στο έπακρο ως ο Υπέρτατος. Επομένως, με δύο τρόπους αυτή είναι μοναδικά και αποκλειστικά η μεγάλη ημέρα του Ιεχωβά.

Αυτή η ημέρα περιγράφεται λεπτομερώς στις Γραφές ως καιρός μάχης, ως μεγάλη και φοβερή ημέρα σκοταδιού και φλογερού θυμού, ως ημέρα σφοδρής οργής, στενοχώριας, οδύνης, ερήμωσης και αναστάτωσης. «Τι θα σημάνει, λοιπόν, η ημέρα του Ιεχωβά για εσάς;» ρώτησε ο Θεός διά στόματος του Αμώς, του προφήτη του, τον αχαλίνωτο Ισραήλ. Το εξής: «Θα είναι σκοτάδι και όχι φως, ακριβώς όπως όταν ένας άνθρωπος τρέπεται σε φυγή εξαιτίας του λιονταριού και τον συναντάει η αρκούδα· και όπως όταν μπήκε στο σπίτι και στήριξε το χέρι του στον τοίχο και τον δάγκωσε το φίδι». (Αμ 5:18-20) Στον Ησαΐα ειπώθηκε: «Δείτε! Η ημέρα του Ιεχωβά έρχεται, αμείλικτη με σφοδρή οργή αλλά και φλογερό θυμό». (Ησ 13:9) «Εκείνη η ημέρα είναι ημέρα σφοδρής οργής, ημέρα στενοχώριας και οδύνης, ημέρα θύελλας και ερήμωσης, ημέρα σκοταδιού και ζοφερότητας, ημέρα σύννεφων και ζόφου». (Σοφ 1:15) Στη διάρκεια ενός τέτοιου ταραχώδους καιρού, τα χρήματα δεν έχουν καμιά απολύτως αξία. «Στους δρόμους θα ρίξουν το ασήμι τους . . . Ούτε το ασήμι τους ούτε το χρυσάφι τους θα μπορέσουν να τους διασώσουν την ημέρα της σφοδρής οργής του Ιεχωβά».—Ιεζ 7:19· Σοφ 1:18.

Οι προφήτες προσέδωσαν το χαρακτήρα του επείγοντος στην ημέρα του Ιεχωβά και προειδοποίησαν επανειλημμένα για την εγγύτητά της. «Η μεγάλη ημέρα του Ιεχωβά πλησιάζει. Πλησιάζει και σπεύδει ολοταχώς». (Σοφ 1:14) «Αλίμονο εξαιτίας της ημέρας· επειδή η ημέρα του Ιεχωβά πλησιάζει». «Ας ταραχτούν όλοι οι κάτοικοι του τόπου· διότι έρχεται η ημέρα του Ιεχωβά, διότι πλησιάζει!»—Ιωλ 1:15· 2:1, 2.

Καιροί Καταστροφικής Κρίσης. Από ορισμένα χαρακτηριστικά των προφητειών, και έχοντας υπόψη τα γεγονότα που ακολούθησαν, φαίνεται ότι η έκφραση «ημέρα του Ιεχωβά», τουλάχιστον σε μικρογραφία, αναφερόταν σε διαφορετικούς καιρούς καταστροφικής κρίσης που έλαβαν χώρα στο παρελθόν από το χέρι του Υψίστου. Για παράδειγμα, ο Ησαΐας είδε σε όραμα όσα θα συνέβαιναν στον άπιστο Ιούδα και στην Ιερουσαλήμ την «ημέρα του Ιεχωβά των στρατευμάτων», η οποία θα ερχόταν πάνω σε όλους όσους “αυτοεξυψώνονταν και επαίρονταν” ανάμεσά τους. (Ησ 2:11-17) Ο Ιεζεκιήλ απευθύνθηκε στους άπιστους προφήτες του Ισραήλ, προειδοποιώντας ότι με κανέναν τρόπο δεν θα συνέβαλλαν στην οχύρωση των πόλεών τους “προκειμένου να σταθούν στη μάχη την ημέρα του Ιεχωβά”. (Ιεζ 13:5) Διά στόματος του Σοφονία, του προφήτη του, ο Ιεχωβά προείπε ότι επρόκειτο να απλώσει το χέρι του εναντίον του Ιούδα και της Ιερουσαλήμ, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μη διαφύγουν ούτε καν οι άρχοντες ή οι γιοι του βασιλιά. (Σοφ 1:4-8) Όπως δείχνουν τα γεγονότα, εκείνη