ΙΕΧΩΒΑ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΩΝ

Αυτή η έκφραση που, με διάφορες παραλλαγές, υπάρχει 285 φορές στις Γραφές αποδίδει την εβραϊκή φράση Γεχοβάχ τσεβα’ώθ. Η φράση εμφανίζεται ως επί το πλείστον στα προφητικά βιβλία, ιδιαίτερα στα βιβλία του Ησαΐα, του Ιερεμία και του Ζαχαρία. Ο Παύλος και ο Ιάκωβος, κάνοντας άμεση ή έμμεση αναφορά σε αυτές τις προφητείες, χρησιμοποίησαν στα συγγράμματά τους την εν λόγω φράση (μεταγραμμένη στην ελληνική).—Ρω 9:29· Ιακ 5:4· παράβαλε Ησ 1:9.

Με την εβραϊκή λέξη τσαβά’ (στον ενικό· πληθυντικός, τσεβα’ώθ) βασικά εννοείται ένα κατά γράμμα στράτευμα ή δυνάμεις μάχης—έννοια που χρησιμοποιείται στα εδάφια Γένεση 21:22· Δευτερονόμιο 20:9 και σε πολλά άλλα. Ωστόσο, ο όρος χρησιμοποιείται επίσης με μεταφορική έννοια, για παράδειγμα στις φράσεις «οι ουρανοί και η γη και όλο το στράτευμά τους» ή «τον ήλιο και τη σελήνη και τα άστρα, όλο το στράτευμα των ουρανών». (Γε 2:1· Δευ 4:19) Ο πληθυντικός αριθμός (τσεβα’ώθ) χρησιμοποιείται αρκετές φορές σε σχέση με τις δυνάμεις του Ισραήλ, για παράδειγμα στα εδάφια Έξοδος 6:26· 7:4· Αριθμοί 33:1· Ψαλμός 44:9· 60:10. Ορισμένοι λόγιοι πιστεύουν ότι τα “στρατεύματα” στην έκφραση «Ιεχωβά των στρατευμάτων» περιλαμβάνουν, όχι μόνο τις αγγελικές δυνάμεις, αλλά και το στρατό του Ισραήλ και τα άψυχα ουράνια σώματα. Ωστόσο, φαίνεται ότι τα “στρατεύματα” που εννοούνται είναι πρωτίστως, αν όχι αποκλειστικά, οι αγγελικές δυνάμεις.

Όταν ο Ιησούς του Ναυή είδε έναν αγγελικό επισκέπτη κοντά στην Ιεριχώ και τον ρώτησε αν ήταν με το μέρος του Ισραήλ ή με το μέρος της εχθρικής παράταξης, η απάντηση ήταν: «Όχι! Εγώ ως άρχοντας του στρατεύματος του Ιεχωβά ήρθα τώρα». (Ιη 5:13-15) Ο προφήτης Μιχαΐας είπε στους βασιλιάδες Αχαάβ και Ιωσαφάτ: «Βλέπω τον Ιεχωβά να κάθεται στο θρόνο του και όλο το στράτευμα των ουρανών να στέκεται δίπλα του, στα δεξιά του και στα αριστερά του», αναφερόμενος σαφώς στους πνευματικούς γιους του Ιεχωβά. (1Βα 22:19-21) Η χρήση του πληθυντικού αριθμού στην έκφραση «Ιεχωβά των στρατευμάτων» είναι κατάλληλη, δεδομένου ότι οι αγγελικές δυνάμεις δεν παρουσιάζονται μόνο να είναι χωρισμένες σε υποδιαιρέσεις χερουβείμ, σεραφείμ και αγγέλων (Ησ 6:2, 3· Γε 3:24· Απ 5:11) αλλά και να είναι οργανωμένες σε ομάδες, γι’ αυτό και ο Ιησούς Χριστός μπορούσε να πει ότι θα είχε «περισσότερες από δώδεκα λεγεώνες αγγέλων» στη διάθεσή του, σε περίπτωση που τις καλούσε. (Ματ 26:53) Ο Εζεκίας, αναπέμποντας στον Ιεχωβά ικεσία για βοήθεια, απευθύνθηκε σε αυτόν με τα λόγια «Ιεχωβά των στρατευμάτων, Θεέ του Ισραήλ, εσύ που κάθεσαι πάνω στα χερουβείμ», αναφερόμενος προφανώς στην κιβωτό της διαθήκης και στις μορφές των χερουβείμ που υπήρχαν πάνω στο κάλυμμά της, ως σύμβολο του ουράνιου θρόνου του Ιεχωβά. (Ησ 37:16· παράβαλε 1Σα 4:4· 2Σα 6:2.) Ο φοβισμένος υπηρέτης του Ελισαιέ αναθάρρησε χάρη σε ένα θαυματουργικό όραμα, στο οποίο είδε τα βουνά γύρω από την πολιορκημένη πόλη όπου κατοικούσε ο Ελισαιέ γεμάτα «άλογα και πολεμικά άρματα από φωτιά»—ένα μέρος των αγγελικών στρατιών του Ιεχωβά.—2Βα 6:15-17.

Επομένως, η έκφραση «Ιεχωβά των στρατευμάτων» μεταδίδει την έννοια της δύναμης, της δύναμης που κατέχει ο Υπέρτατος Κυρίαρχος του σύμπαντος, ο οποίος έχει υπό τις διαταγές του τεράστιες δυνάμεις πνευματικών πλασμάτων. (Ψλ 103:20, 21· 148:1, 2· Ησ 1:24· Ιερ 32:17, 18) Ως εκ τούτου, η έκφραση αυτή εμπνέει βαθύ σεβασμό και δέος, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί πηγή ανακούφισης και ενθάρρυνσης για τους υπηρέτες του Ιεχωβά. Ο Δαβίδ, μόνος και χωρίς τη βοήθεια κάποιας επίγειας στρατιωτικής δύναμης, προκάλεσε τον φοβερό Φιλισταίο Γολιάθ στο «όνομα του Ιεχωβά των στρατευμάτων, του Θεού των στρατευμάτων του Ισραήλ». (1Σα 17:45) Όχι μόνο σε καιρούς κατά γράμμα μάχης, αλλά και σε κάθε άλλη δοκιμασία ή σημαντική στιγμή, ο λαός του Θεού συνολικά και ατομικά μπορούσε να αντλεί θάρρος και ελπίδα καθώς αναγνώριζε τη μεγαλειότητα της κυρίαρχης θέσης του Ιεχωβά, η οποία αντικατοπτρίζεται στην εξουσία που ασκεί εκείνος πάνω στις κραταιές δυνάμεις που τον υπηρετούν από τις ουράνιες αυλές του. (1Σα 1:9-11· 2Σα 6:18· 7:25-29) Η χρήση της έκφρασης «Ιεχωβά των στρατευμάτων» από τους προφήτες έδινε έναν επιπλέον λόγο σε όσους άκουγαν τις προφητείες να είναι βέβαιοι για την εκπλήρωσή τους.