ΚΑΙΡΟΣ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ

Έκφραση που εμφανίζεται έξι φορές στο βιβλίο του Δανιήλ. Αναφέρεται σε ένα χρονικό διάστημα που σηματοδοτεί την τελική περίοδο ενός συστήματος πραγμάτων και κορυφώνεται με την καταστροφή αυτού του συστήματος. Στον προφήτη Δανιήλ δόθηκε μια εκ των προτέρων περιγραφή των γεγονότων που θα συνέβαιναν στο μακρινό μέλλον. Στη συνέχεια του ειπώθηκε: «Και εσύ, Δανιήλ, κράτησε μυστικούς τους λόγους και σφράγισε το βιβλίο ως τον καιρό του τέλους. Πολλοί θα περιτρέχουν και η αληθινή γνώση θα γίνει άφθονη».—Δα 12:4.

Σχετικά με αυτό το εδάφιο, ο σχολιαστής Τόμας Σκοτ, γράφοντας στο πρώτο ήμισυ του 19ου αιώνα, παρατήρησε: «Ο άγγελος, ολοκληρώνοντας, φανέρωσε στον Δανιήλ ότι αυτή η προφητεία θα παρέμενε σκοτεινή και σαν “σφραγισμένο βιβλίο”, από το οποίο θα ήταν κατανοητά λίγα πράγματα, “ως τον έσχατο καιρό” . . . Τα γεγονότα έχουν αποδείξει ότι αυτό ισχύει: τεράστιες δυσκολίες διαπιστώνονταν ανέκαθεν στην κατανόηση πολλών προφητειών του Δανιήλ, οι οποίες έχουν αποδειχτεί “κλεισμένα λόγια” ακόμη και για τους πιστούς γενικά. . . . Στα πρόσφατα χρόνια πολλοί έχουν καταβάλει μεγάλες προσπάθειες να ερευνήσουν την ιστορία για να εξηγήσουν τα μέρη των προφητειών που έχουν ήδη εκπληρωθεί και, συγκρίνοντάς τες με άλλες περικοπές, να σχηματίσουν γνώμη για το τι μένει να εκπληρωθεί ακόμη. Με αυτόν τον τρόπο έχει εκχυθεί πολύ φως σε αυτές τις προφητείες. Καθώς θα εκπληρώνονται σταδιακά όλο και περισσότερο, θα γίνονται καλύτερα κατανοητές. Οι δε μελλοντικές γενιές θα εκπλαγούν και θα διδαχτούν από αυτές πολύ περισσότερο από ό,τι εμείς». (Επεξηγηματικές Σημειώσεις [Explanatory Notes], του Σκοτ, 1832) Η έλλειψη κατανόησης γύρω από τις προφητείες του Δανιήλ στις αρχές του 19ου αιώνα υποδήλωνε ότι αυτός ο προειπωμένος “καιρός του τέλους” ήταν ακόμη μελλοντικός, εφόσον εκείνοι που «έχουν ενόραση», οι αληθινοί υπηρέτες του Θεού, θα κατανοούσαν την προφητεία στον «καιρό του τέλους».—Δα 12:9, 10.

Η έκφραση “καιρός του τέλους” χρησιμοποιείται επίσης σε συνάρτηση με συγκεκριμένες εξελίξεις στην ανθρώπινη διακυβέρνηση. Το εδάφιο Δανιήλ 11:40 αναφέρει: «Τον καιρό του τέλους ο βασιλιάς του νότου θα εμπλακεί με αυτόν [το βασιλιά του βορρά] σε σπρώξιμο, και ο βασιλιάς του βορρά θα έρθει εναντίον του σαν θύελλα, με άρματα και με ιππείς και με πολλά πλοία». Στη συνέχεια, η προφητεία πραγματεύεται τη δράση του “βασιλιά του βορρά” και δείχνει ότι αυτός φτάνει στο τέλος του. (Δα 11:41-45) Συνεπώς, “ο καιρός του τέλους” εδώ πρέπει προφανώς να εννοηθεί ως μια περίοδος που κορυφώνεται με την καταστροφή του “βασιλιά του βορρά”. Αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ο «βασιλιάς του βορρά» παρουσιάζεται προηγουμένως να διώκει τους υπηρέτες του Θεού, εκείνους «που έχουν ενόραση», ως «τον καιρό του τέλους», δηλαδή ως το δικό του καιρό του τέλους.—Δα 11:33-35.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό που συνδέεται με τον «καιρό του τέλους» είναι η έγερση “ενός βασιλιά με άγρια όψη” ο οποίος θα τασσόταν εναντίον «του Άρχοντα των αρχόντων» και τελικά θα συντριβόταν ή θα καταστρεφόταν. Αυτός ο «βασιλιάς» θα σηκωνόταν στο τελικό διάστημα των βασιλειών που προήλθαν από τα τέσσερα τμήματα στα οποία διαιρέθηκε η Ελληνική Αυτοκρατορία. (Δα 8:8-25) Εφόσον «ο βασιλιάς του βορρά» και «ο βασιλιάς του νότου» έχουν την ίδια προέλευση, έπεται λογικά ότι ο “βασιλιάς που έχει άγρια όψη” αντιστοιχεί σε έναν από αυτούς τους “βασιλιάδες” στο δικό του «καιρό του τέλους».

Η έκφραση “καιρός του τέλους” δηλώνει μια περίοδο χρόνου που κορυφώνεται με το τέλος ή την καταστροφή, όχι όλων των πραγμάτων, αλλά των πραγμάτων που αναφέρονται στην προφητεία. Οι Γραφές διασαφηνίζουν ότι ο ίδιος ο χρόνος δεν θα τελειώσει. Για παράδειγμα, ο ψαλμωδός είπε σχετικά με τη γη: «Δεν θα κλονιστεί στον αιώνα, και μάλιστα για πάντα». (Ψλ 104:5) Εφόσον η γη θα εξακολουθεί να υπάρχει, έπεται κατ’ ανάγκην ότι ο χρόνος, ως γήινη «διάσταση» ή μέγεθος, δεν θα σταματήσει. Μολονότι το εδάφιο Αποκάλυψη 10:6 λέει, σύμφωνα με το πρωτότυπο ελληνικό κείμενο, χρόνος οὐκέτι ἔσται, τα συμφραζόμενα υποδεικνύουν ότι αυτό σημαίνει πως δεν θα δοθεί επιπλέον χρόνος. Άρα, τερματίζεται μια συγκεκριμένη περίοδος χρόνου η οποία είχε παραχωρηθεί. Για αυτό, άλλες μεταφράσεις λένε: «Δεν θα υπάρξη πλέον καθυστέρησις». (ΚΔΤΚ· βλέπε επίσης ΜΠΚ.) «Δεν θα υπάρξει πια καμιά καθυστέρηση». (ΜΝΚ) Σχολιάζοντας αυτό το εδάφιο, ο Ά. Τ. Ρόμπερτσον παρατηρεί: «Αυτό δεν σημαίνει ότι ο χρόνος . . . θα σταματήσει να υφίσταται, αλλά μόνο ότι δεν θα υπάρξει πλέον καθυστέρηση στην εκπλήρωση της έβδομης σάλπιγγας (εδάφιο 7), ως απάντηση στην ερώτηση: “Πόσο ακόμη;” (6:10)».—Λεκτικές Εικόνες της Καινής Διαθήκης (Word Pictures in the New Testament), 1933, Τόμ. 6, σ. 372.