Γάμος
Ορισμός: Η ένωση ενός άντρα και μιας γυναίκας για να ζουν μαζί ως σύζυγοι σύμφωνα με το πρότυπο που τίθεται στις Άγιες Γραφές. Ο γάμος είναι θεϊκός θεσμός. Δίνει στους συζύγους τη δυνατότητα να έχουν στενή σχέση μεταξύ τους καθώς και ένα αίσθημα ασφάλειας επειδή υπάρχει κλίμα αγάπης και επειδή και τα δύο μέλη έχουν αναλάβει προσωπική δέσμευση. Όταν ο Ιεχωβά θέσπισε το γάμο, δεν το έκανε αυτό μόνο για να προμηθεύσει στον άντρα έναν στενό σύντροφο ως συμπλήρωμά του, αλλά και για να γεννηθούν περισσότεροι άνθρωποι και να γίνεται αυτό εντός του θεσμού της οικογένειας. Οπουδήποτε είναι δυνατόν, απαιτείται να καταχωρίζεται νομικά η γαμήλια σχέση που είναι αποδεκτή από τη Χριστιανική εκκλησία.
Χρειάζεται πραγματικά να γίνεται ο γάμος σύμφωνα με τις νομικές απαιτήσεις;
Τίτο 3:1: «Να τους υπενθυμίζεις να υποτάσσονται και να πειθαρχούν σε κυβερνήσεις και εξουσίες». (Όταν ακολουθούνται αυτές οι οδηγίες, το όνομα του κάθε μέλους αυτής της ένωσης διατηρείται άμεμπτο, και τα παιδιά αποφεύγουν τη μομφή που προσάπτεται στα παιδιά των ανύπαντρων γονέων. Επιπρόσθετα, η νομική καταχώριση του γάμου προστατεύει τα δικαιώματα ιδιοκτησίας των μελών της οικογένειας σε περίπτωση που πεθάνει ο ένας από τους δύο συζύγους.)
Εβρ. 13:4: «Ο γάμος ας είναι άξιος τιμής μεταξύ όλων, και το συζυγικό κρεβάτι ας είναι αμόλυντο, γιατί ο Θεός θα κρίνει τους πόρνους και τους μοιχούς». (Το να παντρευτεί κάποιος νόμιμα παίζει σπουδαίο ρόλο στο να έχει έναν γάμο που είναι αποδεκτός ως «άξιος τιμής». Όταν ορίζουμε την «πορνεία» και τη «μοιχεία», πρέπει να έχουμε υπόψη μας τα λόγια του εδαφίου Τίτο 3:1, που παρατίθενται παραπάνω.)
1 Πέτρ. 2:12-15: «Να διατηρείτε καλή τη διαγωγή σας ανάμεσα στα έθνη, ώστε, σε ό,τι μιλούν εναντίον σας σαν να είστε κακοποιοί, να δοξάσουν τον Θεό, ως αποτέλεσμα των καλών σας έργων των οποίων είναι αυτόπτες μάρτυρες, την ημέρα που αυτός θα κάνει την επιθεώρησή του. Για χάρη του Κυρίου υποταχθείτε σε κάθε ανθρώπινη δημιουργία: είτε σε βασιλιά ως ανώτερο είτε σε κυβερνήτες ως σταλμένους από αυτόν για να επιβάλλουν τιμωρία σε κακοποιούς αλλά να επαινούν εκείνους που κάνουν το καλό. Διότι έτσι είναι το θέλημα του Θεού: Κάνοντας το καλό να φιμώνετε τα λόγια της άγνοιας των παράλογων ανθρώπων».
Υπήρξαν «νομικές διατυπώσεις» όταν ο Αδάμ και η Εύα άρχισαν να ζουν μαζί;
Γέν. 2:22-24: «Ο Ιεχωβά Θεός κατασκεύασε από το πλευρό που είχε πάρει από τον άνθρωπο [τον Αδάμ] μια γυναίκα και την έφερε στον άνθρωπο. Τότε ο άνθρωπος είπε: “Αυτό είναι επιτέλους οστό από τα οστά μου και σάρκα από τη σάρκα μου. Αυτή θα ονομαστεί Ανδρίς επειδή από τον άντρα πάρθηκε”. Γι’ αυτό, ο άνθρωπος θα αφήσει τον πατέρα του και τη μητέρα του και θα προσκολληθεί στη σύζυγό του και θα γίνουν μία σάρκα». (Προσέξτε ότι ο ίδιος ο Ιεχωβά Θεός, ο Παγκόσμιος Κυρίαρχος, ήταν εκείνος που ένωσε τον Αδάμ και την Εύα. Δεν επρόκειτο για την απόφαση που πήραν ένας άντρας και μια γυναίκα να ζήσουν μαζί χωρίς να ενδιαφέρονται για τη νομική πλευρά του ζητήματος. Παρατηρήστε, επίσης, την έμφαση που έδωσε ο Θεός στη μονιμότητα της ένωσης.)
Γέν. 1:28: «Τους ευλόγησε ο Θεός [τον Αδάμ και την Εύα] και τους είπε ο Θεός: “Να είστε καρποφόροι και να πληθυνθείτε και να γεμίσετε τη γη και να την καθυποτάξετε και να έχετε σε υποταγή τα ψάρια της θάλασσας και τα πετούμενα πλάσματα των ουρανών και κάθε ζωντανό πλάσμα που κινείται πάνω στη γη”». (Με τα λόγια αυτά δόθηκε η ευλογία της ύψιστης νομικής Εξουσίας σε αυτή την ένωση, οι σύζυγοι εξουσιοδοτήθηκαν να έχουν σεξουαλικές σχέσεις και τους δόθηκε ένας διορισμός που θα γέμιζε τη ζωή τους με νόημα.)
Μπορεί ένα άτομο να είναι πολύγαμο αν ο νόμος της χώρας του το επιτρέπει;
1 Τιμ. 3:2, 12: «Ο επίσκοπος, λοιπόν, πρέπει να είναι ακατάκριτος, σύζυγος μιας γυναίκας . . . Οι διακονικοί υπηρέτες ας είναι σύζυγοι μιας γυναίκας». (Αυτοί οι άντρες, όχι μόνο είχαν επωμιστεί ευθύνες, αλλά και ήταν επίσης παραδείγματα για να τους μιμούνται οι άλλοι μέσα στη Χριστιανική εκκλησία.)
1 Κορ. 7:2: «Εξαιτίας της επικράτησης της πορνείας, ο κάθε άντρας ας έχει τη δική του σύζυγο και η κάθε γυναίκα ας έχει το δικό της σύζυγο». (Δεν αφήνεται να εννοηθεί εδώ ότι θα μπορούσε κάποιος ή κάποια να έχει περισσότερους από έναν ή μία συντρόφους.)
Γιατί επέτρεψε ο Θεός στον Αβραάμ, στον Ιακώβ και στον Σολομώντα να έχουν περισσότερες από μία συζύγους;
Δεν επινόησε ο Ιεχωβά την πολυγαμία. Στον Αδάμ έδωσε μόνο μία σύζυγο. Αργότερα, ο Λάμεχ, απόγονος του Κάιν, πήρε δύο συζύγους. (Γέν. 4:19) Με τον καιρό και άλλοι μιμήθηκαν το παράδειγμά του, και μερικοί πήραν δούλες ως παλλακίδες. Ο Θεός ανέχτηκε αυτή τη συνήθεια και μάλιστα, στο Μωσαϊκό Νόμο, έλαβε μέτρα για να εξασφαλίσει κατάλληλη μεταχείριση για τις γυναίκες που είχαν τέτοιες σχέσεις. Το ανέχτηκε αυτό μέχρι την ίδρυση της Χριστιανικής εκκλησίας, αλλά μετά απαίτησε από τους υπηρέτες του να επιστρέψουν στο πρότυπο που ο ίδιος είχε θεσπίσει στην Εδέμ.
Ο Αβραάμ πήρε γυναίκα του τη Σαραΐ (Σάρρα). Όταν εκείνη έφτασε γύρω στα 75 και σκέφτηκε ότι δεν επρόκειτο πλέον να γεννήσει παιδί, ζήτησε η ίδια από το σύζυγό της να έχει σχέσεις με την υπηρέτριά της ώστε να αποκτήσει μέσω αυτής ένα νόμιμο παιδί. Ο Αβραάμ δέχτηκε, αλλά αυτό οδήγησε σε σοβαρές προστριβές μέσα στο σπιτικό του. (Γέν. 16:1-4) Ο Ιεχωβά εκπλήρωσε την υπόσχεσή του στον Αβραάμ σχετικά με ένα «σπέρμα» κάνοντας αργότερα τη Σάρρα να μείνει έγκυος θαυματουργικά. (Γέν. 18:9-14) Ο Αβραάμ δεν πήρε άλλη σύζυγο παρά μόνο αφού πέθανε η Σάρρα.—Γέν. 23:2· 25:1.
Ο Ιακώβ έγινε πολύγαμος επειδή τον εξαπάτησε ο πεθερός του. Δεν είχε κάτι τέτοιο στο μυαλό του όταν πήγε να βρει σύζυγο στην Παδάν-αράμ. Η αφήγηση της Αγίας Γραφής περιγράφει με πολλές λεπτομέρειες τη δυσάρεστη αντιζηλία που υπήρχε μεταξύ των συζύγων του.—Γέν. 29:18–30:24.
Είναι πασίγνωστο ότι ο Σολομών είχε πολλές συζύγους καθώς και παλλακίδες. Αλλά δεν γνωρίζουν όλοι ότι κάνοντάς το αυτό ο Σολομών παραβίαζε μια σαφή εντολή του Ιεχωβά η οποία όριζε ότι ο βασιλιάς “δεν έπρεπε να αποκτήσει πολλές συζύγους, για να μην παρεκκλίνει η καρδιά του”. (Δευτ. 17:17) Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι, εξαιτίας της επιρροής από τις ξένες συζύγους του, ο Σολομών στράφηκε στη λατρεία των ψεύτικων θεών και «άρχισε . . . να πράττει το κακό στα μάτια του Ιεχωβά . . . Και εξοργίστηκε ο Ιεχωβά με τον Σολομώντα».—1 Βασ. 11:1-9.
Επιτρέπεται ο χωρισμός αν απλώς οι σύζυγοι δεν μπορούν να ζήσουν μαζί ειρηνικά;
1 Κορ. 7:10-16: «Στους παντρεμένους δίνω οδηγίες, όμως όχι εγώ αλλά ο Κύριος, ότι δεν πρέπει η σύζυγος να φύγει από το σύζυγό της· αλλά αν τελικά φύγει, ας παραμείνει ανύπαντρη ή ας συμφιλιωθεί με το σύζυγό της· και ο σύζυγος δεν πρέπει να αφήνει τη σύζυγό του. Στους άλλους όμως λέω, ναι, εγώ, όχι ο Κύριος [αλλά, όπως δείχνει το εδάφιο 40, ο Παύλος κατευθυνόταν από το άγιο πνεύμα]: Αν κάποιος αδελφός έχει σύζυγο που δεν είναι στην πίστη, και εντούτοις αυτή είναι σύμφωνη να κατοικεί μαζί του, ας μην την αφήνει· και η γυναίκα η οποία έχει σύζυγο που δεν είναι στην πίστη, και εντούτοις αυτός είναι σύμφωνος να κατοικεί μαζί της, ας μην αφήνει το σύζυγό της. Διότι ο σύζυγος που δεν είναι στην πίστη αγιάζεται σε σχέση με τη σύζυγό του, και η σύζυγος που δεν είναι στην πίστη αγιάζεται σε σχέση με τον αδελφό· διαφορετικά, τα παιδιά σας θα ήταν ακάθαρτα, ενώ τώρα είναι άγια. Αλλά αν εκείνος που δεν είναι στην πίστη κάνει βήματα να φύγει, ας φύγει· ο αδελφός ή η αδελφή δεν είναι υποδουλωμένοι κάτω από τέτοιες συνθήκες, αλλά ο Θεός σάς έχει καλέσει σε ειρήνη. Διότι πού ξέρεις, γυναίκα, αν δεν σώσεις το σύζυγό σου; Ή πού ξέρεις, άντρα, αν δεν σώσεις τη σύζυγό σου;» (Γιατί πρέπει το πιστό μέλος να ανέχεται τις δυσκολίες και να προσπαθεί ένθερμα να κρατήσει το γάμο του; Από σεβασμό για τη θεϊκή προέλευση του γάμου και με την ελπίδα ότι το μη ομόπιστο μέλος θα μπορέσει με τον καιρό να βοηθηθεί να γίνει υπηρέτης του αληθινού Θεού.)
Ποια είναι η άποψη της Αγίας Γραφής σχετικά με το διαζύγιο που παίρνει κανείς με σκοπό να ξαναπαντρευτεί;
Μαλ. 2:15, 16: «“Πρέπει να φυλάγεστε όσον αφορά το πνεύμα σας, και στη σύζυγο της νεότητάς του κανείς από εσάς ας μη φέρεται δόλια. Διότι αυτός έχει μισήσει το διαζύγιο”, είπε ο Ιεχωβά, ο Θεός του Ισραήλ».
Ματθ. 19:8, 9: «[Ο Ιησούς] τους είπε: “Ο Μωυσής λαβαίνοντας υπόψη τη σκληροκαρδία σας σάς έκανε την παραχώρηση να διαζεύγεστε τις συζύγους σας, αλλά δεν ήταν έτσι τα πράγματα από την αρχή. Σας λέω ότι όποιος διαζευχθεί τη σύζυγό του, εκτός εξαιτίας πορνείας [εξωσυζυγικών σχέσεων], και παντρευτεί άλλη μοιχεύει”». (Έτσι λοιπόν, το αθώο μέλος επιτρέπεται να πάρει διαζύγιο από το άλλο μέλος που διαπράττει “πορνεία”—παρότι αυτό δεν είναι κάτι που απαιτείται.)
Ρωμ. 7:2, 3: «Η παντρεμένη γυναίκα είναι δεμένη διά νόμου με το σύζυγό της όσο αυτός είναι ζωντανός· αλλά αν ο σύζυγός της πεθάνει, αυτή απαλλάσσεται από το νόμο του συζύγου της. Γι’ αυτό, όσο ζει ο σύζυγός της, αυτή θα χαρακτηριστεί μοιχαλίδα αν γίνει γυναίκα άλλου άντρα. Αλλά αν ο σύζυγός της πεθάνει, αυτή είναι ελεύθερη από το νόμο του, ώστε δεν είναι μοιχαλίδα αν γίνει γυναίκα άλλου άντρα».
1 Κορ. 6:9-11: «Μην παροδηγείστε. Ούτε πόρνοι ούτε ειδωλολάτρες ούτε μοιχοί ούτε άντρες που χρησιμοποιούνται για αφύσικους σκοπούς ούτε άντρες που πλαγιάζουν με άντρες . . . θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού. Και όμως, τέτοιοι ήσασταν μερικοί. Αλλά καθαριστήκατε, αλλά αγιαστήκατε, αλλά ανακηρυχτήκατε δίκαιοι στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και με το πνεύμα του Θεού μας». (Αυτό τονίζει τη σοβαρότητα του ζητήματος. Οι αμετανόητοι μοιχοί δεν θα έχουν μέρος στη Βασιλεία του Θεού. Ωστόσο, άτομα τα οποία διέπραξαν στο παρελθόν μοιχεία, και ίσως μάλιστα ξαναπαντρεύτηκαν ενώ δεν έπρεπε, μπορούν να αποκτήσουν τη συγχώρηση του Θεού και μια καθαρή υπόσταση ενώπιόν του αν μετανοήσουν ειλικρινά και ασκήσουν πίστη στην εξιλεωτική αξία της θυσίας του Ιησού.)
Γιατί επέτρεπε ο Θεός στο παρελθόν το γάμο μεταξύ αδελφού και αδελφής;
Η αφήγηση της Αγίας Γραφής δείχνει όντως ότι ο Κάιν παντρεύτηκε μια από τις αδελφές του (Γέν. 4:17· 5:4), ή ίσως κάποια ανιψιά του, και ότι ο Άβραμ παντρεύτηκε την ετεροθαλή αδελφή του. (Γέν. 20:12) Αλλά αργότερα, στο Νόμο που δόθηκε μέσω του Μωυσή, τέτοιες γαμήλιες ενώσεις απαγορεύονταν ρητά. (Λευιτ. 18:9, 11) Ούτε σήμερα επιτρέπονται ανάμεσα στους Χριστιανούς. Στους γάμους μεταξύ στενών συγγενών, οι πιθανότητες να μεταβιβαστούν στους απογόνους βλαβεροί κληρονομικοί παράγοντες υπερβαίνουν το μέσο όρο.
Γιατί δεν ήταν ανάρμοστος ο γάμος μεταξύ αδελφού και αδελφής στο ξεκίνημα της ιστορίας του ανθρώπου; Ο Θεός δημιούργησε τον Αδάμ και την Εύα τέλειους και είχε σκοπό να προέλθει ολόκληρη η ανθρωπότητα από αυτούς. (Γέν. 1:28· 3:20) Είναι ευνόητο ότι θα υπήρχαν μερικοί γάμοι με στενούς συγγενείς, ιδιαίτερα ανάμεσα στις πρώτες λίγες γενιές. Ακόμη και μετά την εμφάνιση της αμαρτίας, υπήρχε σχετικά μικρός κίνδυνος να παρουσιαστούν σημαντικές δυσμορφίες στα παιδιά στη διάρκεια των πρώτων γενεών, επειδή η ανθρώπινη φυλή ήταν πολύ πιο κοντά στην τελειότητα που απολάμβανε ο Αδάμ και η Εύα. Αυτό επιβεβαιώνεται από τη μακροζωία των ανθρώπων τότε. (Βλέπε Γένεση 5:3-8· 25:7.) Αλλά γύρω στα 2.500 χρόνια μετά το αμάρτημα του Αδάμ, ο Θεός απαγόρευσε τον αιμομεικτικό γάμο. Αυτό χρησίμευσε ως προστασία για τους απογόνους και εξύψωσε τη σεξουαλική ηθική των υπηρετών του Ιεχωβά πάνω από την ηθική που είχαν οι γύρω λαοί, οι οποίοι επιδίδονταν τότε σε κάθε είδους εξαχρειωτικές πράξεις.—Βλέπε Λευιτικό 18:2-18.
Τι μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση ενός γάμου;
(1) Η τακτική μελέτη του Λόγου του Θεού που θα κάνουν οι σύζυγοι μαζί και η προσευχή στον Θεό για βοήθεια στην επίλυση των προβλημάτων.—2 Τιμ. 3:16, 17· Παρ. 3:5, 6· Φιλιπ. 4:6, 7.
(2) Η αναγνώριση της αρχής της ηγεσίας. Αυτό θέτει βαριά ευθύνη στο σύζυγο. (1 Κορ. 11:3· Εφεσ. 5:25-33· Κολ. 3:19) Απαιτεί επίσης ένθερμη προσπάθεια από μέρους της συζύγου.—Εφεσ. 5:22-24, 33· Κολ. 3:18· 1 Πέτρ. 3:1-6.
(3) Ο περιορισμός των σεξουαλικών ενδιαφερόντων του καθενός αποκλειστικά και μόνο στο σύντροφό του. (Παρ. 5:15-21· Εβρ. 13:4) Το στοργικό ενδιαφέρον για τις ανάγκες του συντρόφου μπορεί να βοηθήσει στο να προστατευτεί αυτός ή αυτή από τον πειρασμό να αμαρτήσει.—1 Κορ. 7:2-5.
(4) Τα καλοσυνάτα λόγια που φανερώνουν ενδιαφέρον· η αποφυγή εκρήξεων θυμού, γκρίνιας και σκληρών, επικριτικών σχολίων.—Εφεσ. 4:31, 32· Παρ. 15:1· 20:3· 21:9· 31:26, 28.
(5) Η εργατικότητα και η επιμέλεια όσον αφορά τη φροντίδα για την κατοικία και την ενδυμασία της οικογένειας, καθώς και όσον αφορά την προετοιμασία υγιεινών γευμάτων.—Τίτο 2:4, 5· Παρ. 31:10-31.
(6) Η εφαρμογή των συμβουλών της Αγίας Γραφής με ταπεινότητα είτε νομίζετε πως ο άλλος κάνει ό,τι πρέπει είτε όχι.—Ρωμ. 14:12· 1 Πέτρ. 3:1, 2.
(7) Η προσπάθεια για καλλιέργεια προσωπικών πνευματικών ιδιοτήτων.—1 Πέτρ. 3:3-6· Κολ. 3:12-14· Γαλ. 5:22, 23.
(8) Η παροχή της αναγκαίας αγάπης, εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης στα παιδιά, αν υπάρχουν.—Τίτο 2:4· Εφεσ. 6:4· Παρ. 13:24· 29:15.