Πώς Πρέπει να Συμπεριφερόμαστε στους Άλλους;
«Όπως θέλετε να κάνουν σε εσάς οι άνθρωποι, το ίδιο να κάνετε και εσείς σε αυτούς».—ΛΟΥΚ. 6:31.
1, 2. (α) Τι είναι η Επί του Όρους Ομιλία; (β) Τι θα εξετάσουμε σε τούτο το άρθρο και στο επόμενο;
Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ήταν αληθινά ο Μεγάλος Δάσκαλος. Όταν οι θρησκευτικοί του εχθροί έστειλαν κάποιους υπηρέτες να τον συλλάβουν, εκείνοι επέστρεψαν με άδεια χέρια και είπαν: «Ποτέ δεν έχει μιλήσει έτσι άλλος άνθρωπος». (Ιωάν. 7:32, 45, 46) Μία από τις αριστοτεχνικές διαλέξεις του Ιησού ήταν η Επί του Όρους Ομιλία. Είναι καταγραμμένη στα κεφάλαια 5 ως 7 του Ευαγγελίου του Ματθαίου, ενώ παρόμοιες πληροφορίες παρουσιάζονται στα εδάφια Λουκάς 6:20-49.a
2 Η γνωστότερη δήλωση εκείνης της ομιλίας είναι ίσως ο λεγόμενος Χρυσός Κανόνας, ο οποίος αφορά τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόμαστε στους άλλους. «Όπως θέλετε να κάνουν σε εσάς οι άνθρωποι, το ίδιο να κάνετε και εσείς σε αυτούς», είπε ο Ιησούς. (Λουκ. 6:31) Και τι καλά πράγματα έκανε ο ίδιος για τους ανθρώπους! Ο Ιησούς θεράπευε αρρώστους, μάλιστα ανέστησε και νεκρούς. Εντούτοις, οι άνθρωποι ευλογούνταν ιδιαίτερα όταν δέχονταν τα καλά νέα που τους μετέδιδε. (Διαβάστε Λουκάς 7:20-22.) Ως Μάρτυρες του Ιεχωβά, χαιρόμαστε πολύ που συμμετέχουμε σε ένα παρόμοιο έργο κηρύγματος της Βασιλείας. (Ματθ. 24:14· 28:19, 20) Σε τούτο το άρθρο και στο επόμενο, θα εξετάσουμε τα λόγια του Ιησού σχετικά με αυτό το έργο καθώς και άλλα σημεία από την Επί του Όρους Ομιλία τα οποία σχετίζονται με το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε στους άλλους.
Να Είστε Πράοι
3. Πώς θα ορίζατε την πραότητα;
3 Ο Ιησούς είπε: «Ευτυχισμένοι είναι οι πράοι, επειδή αυτοί θα κληρονομήσουν τη γη». (Ματθ. 5:5) Στις Γραφές, η πραότητα δεν συσχετίζεται καθόλου με την αδυναμία. Πρόκειται για ηπιότητα την οποία εκδηλώνουμε ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις του Θεού. Αυτή η στάση αντανακλάται στη διαγωγή μας απέναντι στους συνανθρώπους μας. Λόγου χάρη, “δεν ανταποδίδουμε κακό αντί κακού σε κανέναν”.—Ρωμ. 12:17-19.
4. Γιατί είναι ευτυχισμένοι οι πράοι;
4 Οι πράοι είναι ευτυχισμένοι επειδή «αυτοί θα κληρονομήσουν τη γη». Ο Ιησούς, ο οποίος ήταν «πράος και ταπεινός στην καρδιά», είναι ο “διορισμένος κληρονόμος όλων των πραγμάτων” και ως εκ τούτου ο κυριότερος Κληρονόμος της γης. (Ματθ. 11:29· Εβρ. 1:2· Ψαλμ. 2:8) Προειπώθηκε ότι ο Μεσσιανικός “γιος του ανθρώπου” θα είχε συγκυβερνήτες στην ουράνια Βασιλεία. (Δαν. 7:13, 14, 21, 22, 27) Ως “συγκληρονόμοι με τον Χριστό”, 144.000 πράοι χρισμένοι επρόκειτο να κληρονομήσουν από κοινού τη γη μαζί με τον Ιησού. (Ρωμ. 8:16, 17· Αποκ. 14:1) Άλλοι πράοι θα ευλογηθούν με αιώνια ζωή στην επίγεια επικράτεια της Βασιλείας.—Ψαλμ. 37:11.
5. Πώς μας ωφελεί η χριστοειδής πραότητα;
5 Αν φερόμασταν με σκληρότητα, πιθανότατα θα δοκιμάζαμε την υπομονή των άλλων και θα τους αποξενώναμε από εμάς. Ωστόσο, η χριστοειδής πραότητα μας κάνει ευχάριστα και πνευματικώς εποικοδομητικά μέλη της εκκλησίας. Η πραότητα είναι ένας από τους καρπούς που παράγει μέσα μας η ενεργός δύναμη του Θεού αν “ζούμε και περπατάμε σύμφωνα με το πνεύμα”. (Διαβάστε Γαλάτες 5:22-25.) Ασφαλώς θέλουμε να συγκαταλεγόμαστε στους πράους που καθοδηγούνται από το άγιο πνεύμα του Ιεχωβά!
Πόσο Ευτυχισμένοι Είναι οι Ελεήμονες!
6. Ποιες αξιοσημείωτες ιδιότητες έχουν «οι ελεήμονες»;
6 Στην Επί του Όρους Ομιλία του, ο Ιησούς είπε επίσης: «Ευτυχισμένοι είναι οι ελεήμονες, επειδή σε αυτούς θα δειχτεί έλεος». (Ματθ. 5:7) «Οι ελεήμονες» έχουν τρυφερή συμπόνια και δείχνουν καλοσυνάτη περίσκεψη, ακόμη και ευσπλαχνία, για όσους βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Ο Ιησούς έφερνε ανακούφιση με τα θαύματά του σε όσους υπέφεραν επειδή τους “σπλαχνιζόταν”, ή αλλιώς “ένιωθε ευσπλαχνία”. (Ματθ. 14:14· 20:34) Συνεπώς, η ευσπλαχνία και η περίσκεψη πρέπει να μας υποκινούν να είμαστε ελεήμονες.—Ιακ. 2:13.
7. Τι έκανε ο Ιησούς υποκινούμενος από ευσπλαχνία;
7 Όταν ένα πλήθος συνάντησε τον Ιησού ο οποίος πήγαινε να αναπαυτεί λίγο, εκείνος «τους σπλαχνίστηκε, επειδή ήταν σαν πρόβατα χωρίς ποιμένα». Έτσι λοιπόν, «άρχισε να τους διδάσκει πολλά πράγματα». (Μάρκ. 6:34) Τι χαρά νιώθουμε και εμείς καθώς μεταδίδουμε παρόμοια σε άλλους το άγγελμα της Βασιλείας και τους μιλάμε για το μεγάλο έλεος του Θεού!
8. Γιατί είναι ευτυχισμένοι οι ελεήμονες;
8 Οι ελεήμονες είναι ευτυχισμένοι επειδή “τους δείχνεται έλεος”. Όταν συμπεριφερόμαστε στους άλλους με ελεήμονα τρόπο, εκείνοι συνήθως ανταποκρίνονται αναλόγως. (Λουκ. 6:38) Επιπρόσθετα, ο Ιησούς είπε: «Αν συγχωρήσετε στους ανθρώπους τα παραπτώματά τους, ο ουράνιος Πατέρας σας θα συγχωρήσει και εσάς». (Ματθ. 6:14) Μόνο οι ελεήμονες γνωρίζουν την ευτυχία που απορρέει από τη συγχώρηση των αμαρτιών και τη θεϊκή επιδοκιμασία.
Γιατί Είναι Ευτυχισμένοι «οι Ειρηνοποιοί»
9. Πώς θα ενεργούμε αν είμαστε ειρηνοποιοί;
9 Ο Ιησούς ανέφερε άλλον έναν λόγο για ευτυχία, λέγοντας: «Ευτυχισμένοι είναι οι ειρηνοποιοί, επειδή αυτοί θα αποκληθούν “γιοι του Θεού”». (Ματθ. 5:9) Αν είμαστε ειρηνοποιοί, δεν θα ανεχόμαστε ούτε θα συμμετέχουμε σε καμία πράξη, όπως η συκοφαντική ομιλία, η οποία μπορεί να “χωρίσει εκείνους που έχουν οικειότητα μεταξύ τους”. (Παρ. 16:28) Με λόγια και έργα, θα επιδιώκουμε ειρήνη με τους ανθρώπους εντός και εκτός της Χριστιανικής εκκλησίας. (Εβρ. 12:14) Θα κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε ιδιαίτερα για να βρεθούμε σε ειρήνη με τον Ιεχωβά Θεό.—Διαβάστε 1 Πέτρου 3:10-12.
10. Γιατί είναι ευτυχισμένοι «οι ειρηνοποιοί»;
10 Ο Ιησούς είπε ότι «οι ειρηνοποιοί» είναι ευτυχισμένοι, «επειδή αυτοί θα αποκληθούν “γιοι του Θεού”». Λόγω του ότι ασκούν πίστη στον Ιησού ως τον Μεσσία, οι χρισμένοι Χριστιανοί λαβαίνουν «εξουσία να γίνουν παιδιά του Θεού». (Ιωάν. 1:12· 1 Πέτρ. 2:24) Τι θα λεχθεί για τους ειρηνοποιούς που αποτελούν τα «άλλα πρόβατα» του Ιησού; Αυτοί θα έχουν εκείνον ως “Αιώνιο Πατέρα” τους ενόσω ο ίδιος θα ασκεί τη Χιλιετή του Βασιλεία μαζί με τους ουράνιους συγκληρονόμους του. (Ιωάν. 10:14, 16· Ησ. 9:6· Αποκ. 20:6) Στο τέλος της Χιλιετούς του Διακυβέρνησης, αυτοί οι ειρηνοποιοί θα γίνουν επίγεια παιδιά του Θεού με την πληρέστερη έννοια.—1 Κορ. 15:27, 28.
11. Πώς θα συμπεριφερόμαστε στους άλλους αν μας καθοδηγεί «η σοφία που κατεβαίνει από πάνω»;
11 Για να απολαμβάνουμε στενή σχέση με τον Ιεχωβά, “τον Θεό της ειρήνης”, πρέπει να μιμούμαστε τις ιδιότητές του, περιλαμβανομένης και της ειρηνικής διάθεσης. (Φιλιπ. 4:9) Αν αφήνουμε να μας καθοδηγεί «η σοφία που κατεβαίνει από πάνω», θα συμπεριφερόμαστε στους άλλους με ειρηνικό τρόπο. (Ιακ. 3:17) Ναι, θα είμαστε ευτυχισμένοι ειρηνοποιοί.
«Ας Λάμψει το Φως Σας»
12. (α) Τι είπε ο Ιησούς σχετικά με το πνευματικό φως; (β) Πώς μπορούμε να αφήνουμε το φως μας να λάμπει;
12 Συμπεριφερόμαστε στους ανθρώπους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όταν τους βοηθάμε να λαβαίνουν πνευματικό φως από τον Θεό. (Ψαλμ. 43:3) Ο Ιησούς είπε στους μαθητές του ότι αυτοί ήταν «το φως του κόσμου» και τους πρότρεψε να αφήσουν το φως τους να λάμψει ώστε να δουν οι άνθρωποι τα “καλά τους έργα”, δηλαδή τις καλές πράξεις που θα έκαναν για τους άλλους. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει πνευματικός φωτισμός «μπροστά στους ανθρώπους», δηλαδή προς όφελος της ανθρωπότητας. (Διαβάστε Ματθαίος 5:14-16.) Σήμερα, εμείς αφήνουμε το φως μας να λάμπει κάνοντας το καλό στους πλησίον μας και συμμετέχοντας στο έργο κηρύγματος των καλών νέων «σε όλο τον κόσμο», ή αλλιώς «σε όλα τα έθνη». (Ματθ. 26:13· Μάρκ. 13:10) Τι προνόμιο απολαμβάνουμε!
13. Ποια πράγματα παρατηρούν σε εμάς οι άνθρωποι;
13 «Μια πόλη δεν μπορεί να κρυφτεί όταν βρίσκεται πάνω σε βουνό», είπε ο Ιησούς. Κάθε τέτοια πόλη θα ήταν ευδιάκριτη. Παρόμοια, οι άνθρωποι παρατηρούν τα καλά έργα που κάνουμε ως διαγγελείς της Βασιλείας καθώς και ιδιότητές μας όπως η μετριοπάθεια και η αγνότητα.—Τίτο 2:1-14.
14. (α) Πώς θα περιγράφατε τα λυχνάρια του πρώτου αιώνα; (β) Τι σημαίνει το να μην κρύβουμε το πνευματικό φως κάτω από «μετρικό κάδο»;
14 Ο Ιησούς μίλησε για ένα λυχνάρι που το ανάβουν και το βάζουν, όχι κάτω από κάποιον κάδο, αλλά πάνω σε λυχνοστάτη, ώστε να λάμπει πάνω σε όλους εκείνους που είναι στο σπίτι. Το συνηθισμένο λυχνάρι τον πρώτο αιώνα ήταν ένα πήλινο σκεύος με φιτίλι το οποίο απορροφούσε προς τα πάνω το υγρό (συνήθως ελαιόλαδο) μέσω τριχοειδούς έλξης για να τροφοδοτεί τη φλόγα. Καθώς το λυχνάρι τοποθετούνταν πολλές φορές πάνω σε ξύλινο ή μεταλλικό λυχνοστάτη, “έλαμπε πάνω σε όλους εκείνους που ήταν στο σπίτι”. Όταν οι άνθρωποι άναβαν λυχνάρι, δεν υπήρχε περίπτωση να το βάλουν κάτω από «μετρικό κάδο»—ένα μεγάλο δοχείο με χωρητικότητα περίπου 9 λίτρων. Ο Ιησούς δεν ήθελε να κρύβουν οι μαθητές του το πνευματικό τους φως κάτω από έναν συμβολικό μετρικό κάδο. Γι’ αυτό, πρέπει να αφήνουμε το φως μας να λάμπει, δίχως να επιτρέπουμε ποτέ στην εναντίωση ή στο διωγμό να μας κάνει να κρύβουμε τη Γραφική αλήθεια ή να την κρατάμε για τον εαυτό μας.
15. Πώς επηρεάζουν μερικούς ανθρώπους τα “καλά μας έργα”;
15 Αφού ανέφερε το λυχνάρι που λάμπει, ο Ιησούς είπε στους μαθητές του: «Παρόμοια, ας λάμψει το φως σας μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα και να δοξάσουν τον Πατέρα σας που είναι στους ουρανούς». Λόγω των “καλών μας έργων”, μερικοί “δοξάζουν” τον Θεό με το να γίνουν υπηρέτες του. Τι κίνητρο είναι αυτό για να συνεχίσουμε να “λάμπουμε ως φωτοδότες στον κόσμο”!—Φιλιπ. 2:15.
16. Τι απαιτείται να κάνουμε προκειμένου να είμαστε «το φως του κόσμου»;
16 Προκειμένου να είμαστε «το φως του κόσμου», απαιτείται να συμμετέχουμε στο έργο κηρύγματος της Βασιλείας και μαθήτευσης. Απαιτείται, όμως, και κάτι άλλο από εμάς. «Να περπατάτε ως παιδιά φωτός», έγραψε ο απόστολος Παύλος, «γιατί ο καρπός του φωτός αποτελείται από κάθε είδους αγαθότητα και δικαιοσύνη και αλήθεια». (Εφεσ. 5:8, 9) Χρειάζεται να είμαστε λαμπρά παραδείγματα θεοσεβούς διαγωγής. Πράγματι, πρέπει να δίνουμε προσοχή στη συμβουλή του αποστόλου Πέτρου: «Να διατηρείτε καλή τη διαγωγή σας ανάμεσα στα έθνη, ώστε, σε ό,τι μιλούν εναντίον σας σαν να είστε κακοποιοί, να δοξάσουν τον Θεό, ως αποτέλεσμα των καλών σας έργων των οποίων είναι αυτόπτες μάρτυρες, την ημέρα που αυτός θα κάνει την επιθεώρησή του». (1 Πέτρ. 2:12) Αλλά τι πρέπει να γίνει αν δημιουργηθούν τεταμένες σχέσεις μεταξύ ομοπίστων;
«Κάνε Ειρήνη με τον Αδελφό Σου»
17-19. (α) Τι ήταν το «δώρο» που αναφέρεται στα εδάφια Ματθαίος 5:23, 24; (β) Πόσο σημαντική είναι η συμφιλίωση με έναν αδελφό, και πώς το έδειξε αυτό ο Ιησούς;
17 Στην Επί του Όρους Ομιλία του, ο Ιησούς προειδοποίησε τους μαθητές του να μην τρέφουν αισθήματα οργής και περιφρόνησης για κάποιον αδελφό. Αντίθετα, έπρεπε να επιδιώκουν γρήγορα να κάνουν ειρήνη με τον προσβεβλημένο αδελφό τους. (Διαβάστε Ματθαίος 5:21-25.) Αναλογιστείτε προσεκτικά τη συμβουλή του Ιησού. Αν φέρνατε το δώρο σας στο θυσιαστήριο και εκεί θυμόσασταν ότι ο αδελφός σας είχε κάτι εναντίον σας, τι θα έπρεπε να κάνετε; Θα έπρεπε να αφήσετε το δώρο σας μπροστά στο θυσιαστήριο και να πάτε να κάνετε ειρήνη με τον αδελφό σας. Έπειτα, θα μπορούσατε να επιστρέψετε και να προσφέρετε το δώρο σας.
18 Το «δώρο» πολλές φορές ήταν μια θυσιαστική προσφορά που θα μπορούσε να φέρει ένα άτομο στο ναό του Ιεχωβά. Οι θυσίες ζώων ήταν πολύ σημαντικές, διότι ο Θεός είχε προστάξει να προσφέρονται στα πλαίσια της λατρείας του Ισραήλ υπό το Μωσαϊκό Νόμο. Αλλά αν θυμόσασταν ότι ο αδελφός σας είχε κάτι εναντίον σας, η τακτοποίηση εκείνου του ζητήματος ήταν ακόμα πιο επιτακτική από την προσφορά του δώρου σας. «Άφησε το δώρο σου εκεί, μπροστά στο θυσιαστήριο, και φύγε», είπε ο Ιησούς. «Πρώτα κάνε ειρήνη με τον αδελφό σου και κατόπιν, αφού γυρίσεις, πρόσφερε το δώρο σου». Η συμφιλίωση με έναν αδελφό έπρεπε να έχει προτεραιότητα έναντι της εκπλήρωσης μιας υποχρέωσης που καθόριζε ο Νόμος.
19 Ο Ιησούς δεν περιόρισε τη δήλωσή του σε κάποιες ιδιαίτερες προσφορές και σε συγκεκριμένες παραβάσεις. Επομένως, οποιαδήποτε προσφορά έπρεπε να αναβληθεί αν το άτομο θυμόταν ότι ο αδελφός του είχε κάτι εναντίον του. Αν η προσφορά ήταν ένα ζωντανό ζώο, έπρεπε να αφεθεί «μπροστά στο θυσιαστήριο» του ολοκαυτώματος στην αυλή των ιερέων στο ναό. Μετά την επίλυση του προβλήματος, ο παραβάτης μπορούσε να επιστρέψει ώστε να γίνει η προσφορά.
20. Γιατί πρέπει να κάνουμε ενέργειες ώστε να τακτοποιήσουμε γρήγορα τα ζητήματα αν έχουμε θυμώσει με έναν αδελφό;
20 Από την άποψη του Θεού, η σχέση μας με τους αδελφούς μας αποτελεί σημαντικό μέρος της αληθινής λατρείας. Οι θυσίες ζώων δεν είχαν νόημα για τον Ιεχωβά αν τα άτομα που τις πρόσφεραν δεν συμπεριφέρονταν σωστά στο συνάνθρωπό τους. (Μιχ. 6:6-8) Γι’ αυτό, ο Ιησούς πρότρεψε τους μαθητές του να “τακτοποιούν γρήγορα τα ζητήματα”. (Ματθ. 5:25) Παρόμοια, ο Παύλος έγραψε: «Να οργίζεστε και εντούτοις να μην αμαρτάνετε· ο ήλιος ας μη δύει βρίσκοντάς σας σε κατάσταση θυμού ούτε να αφήνετε τόπο για τον Διάβολο». (Εφεσ. 4:26, 27) Σε περίπτωση που θυμώσουμε δικαιολογημένα, πρέπει να κάνουμε ενέργειες ώστε να τακτοποιήσουμε γρήγορα τα ζητήματα για να μην παραμείνουμε σε κατάσταση θυμού και επιτρέψουμε έτσι στον Διάβολο να μας εκμεταλλευτεί.—Λουκ. 17:3, 4.
Να Συμπεριφέρεστε Πάντα στους Άλλους με Σεβασμό
21, 22. (α) Πώς μπορούμε να εφαρμόζουμε τις συμβουλές του Ιησού που μόλις εξετάσαμε; (β) Τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;
21 Η εξέταση ορισμένων δηλώσεων που έκανε ο Ιησούς στην Επί του Όρους Ομιλία του πρέπει να μας βοηθήσει να συμπεριφερόμαστε στους άλλους με καλοσύνη και σεβασμό. Παρότι όλοι είμαστε ατελείς, μπορούμε να εφαρμόζουμε τις συμβουλές του Ιησού επειδή αυτός δεν αναμένει από εμάς περισσότερα από όσα μπορούμε να κάνουμε, ούτε και ο ουράνιος Πατέρας μας αναμένει κάτι τέτοιο. Με προσευχή, ειλικρινή προσπάθεια και την ευλογία του Ιεχωβά Θεού, μπορούμε να είμαστε πράοι, ελεήμονες και ειρηνοποιοί. Μπορούμε να αντανακλούμε πνευματικό φως που λάμπει προς δόξα του Ιεχωβά. Επιπρόσθετα, μπορούμε να κάνουμε ειρήνη με τον αδελφό μας όταν παρίσταται ανάγκη.
22 Η αποδεκτή λατρεία του Ιεχωβά περιλαμβάνει την κατάλληλη συμπεριφορά προς τον πλησίον μας. (Μάρκ. 12:31) Στο επόμενο άρθρο, θα εξετάσουμε άλλες δηλώσεις από την Επί του Όρους Ομιλία οι οποίες θα μας βοηθήσουν να συνεχίσουμε να κάνουμε το καλό στους άλλους. Αφού, όμως, στοχαστούμε τα προαναφερθέντα σημεία της απαράμιλλης διάλεξης του Ιησού, θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε: “Πόσο καλά συμπεριφέρομαι εγώ στους άλλους;”
[Υποσημείωση]
a Στην προσωπική σας μελέτη, πιθανότατα θα το βρείτε πολύ ωφέλιμο να διαβάσετε αυτές τις περικοπές προτού εξετάσετε τούτο το άρθρο καθώς και το επόμενο.
Πώς θα Απαντούσατε;
• Τι σημαίνει να είμαστε πράοι;
• Γιατί είναι ευτυχισμένοι «οι ελεήμονες»;
• Πώς μπορούμε να αφήνουμε το φως μας να λάμπει;
• Γιατί πρέπει να “κάνουμε ειρήνη με τον αδελφό μας” γρήγορα;
[Εικόνα στη σελίδα 4]
Η διακήρυξη του αγγέλματος της Βασιλείας είναι ένας ζωτικός τρόπος με τον οποίο αφήνουμε το φως μας να λάμπει
[Εικόνα στη σελίδα 5]
Οι Χριστιανοί πρέπει να αποτελούν παραδείγματα θεοσεβούς διαγωγής
[Εικόνα στη σελίδα 6]
Να καταβάλετε κάθε προσπάθεια για να κάνετε ειρήνη με τον αδελφό σας