Γιατί Συμβαίνουν Άσχημα Πράγματα σε Καλούς Ανθρώπους;

Εφόσον ο Ιεχωβά Θεόςa είναι ο Δημιουργός των πάντων και παντοδύναμος, πολλοί ίσως έχουν την τάση να του αποδίδουν οτιδήποτε συμβαίνει στον κόσμο​—είτε καλό είτε άσχημο. Εντούτοις, εξετάστε τι λέει η Αγία Γραφή για τον αληθινό Θεό:

• «Ο Ιεχωβά είναι δίκαιος σε όλες τις οδούς του».​—Ψαλμός 145:17.

• «Όλες οι οδοί του [Θεού] είναι δικαιοσύνη. Θεός πιστότητας, στον οποίο δεν υπάρχει αδικία· δίκαιος και ευθύς είναι αυτός».​—Δευτερονόμιο 32:4.

• «Ο Ιεχωβά είναι πολύ τρυφερός σε στοργή και ελεήμων».​—Ιακώβου 5:11.

Ο Θεός δεν προξενεί άσχημα πράγματα. Μήπως, όμως, υποκινεί άλλους να κάνουν αποτρόπαιες πράξεις; Ούτε κατά διάνοια. «Κανείς όταν περνάει δοκιμασία», δηλώνει η Γραφή, «να μη λέει: “Από τον Θεό δοκιμάζομαι”». Γιατί; «Διότι ο Θεός δεν μπορεί να δοκιμαστεί με κακά πράγματα ούτε και αυτός δοκιμάζει κανέναν». (Ιακώβου 1:13) Ο Θεός δεν δοκιμάζει κανέναν υποκινώντας τον να φέρεται άσχημα. Δεν προξενεί άσχημα πράγματα ούτε υποκινεί άλλους να ενεργούν έτσι. Ποιος ή τι φταίει, λοιπόν, όταν συμβαίνουν άσχημα πράγματα;

Η Γραφή προσδιορίζει έναν λόγο για τον οποίο υποφέρουν οι άνθρωποι, λέγοντας: «Καιρός και απρόβλεπτη περίσταση τους βρίσκουν όλους». (Εκκλησιαστής 9:11) Όταν συμβαίνουν αναπάντεχα γεγονότα ή ατυχήματα, το αν κάποιος θα επηρεαστεί εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πού βρίσκεται τη συγκεκριμένη στιγμή. Πριν από σχεδόν 2.000 χρόνια, ο Ιησούς Χριστός ανέφερε κάποιο τραγικό περιστατικό στο οποίο σκοτώθηκαν 18 άνθρωποι όταν έπεσε πάνω τους ένας πύργος. (Λουκάς 13:1-5) Αυτοί δεν έπαθαν ό,τι έπαθαν λόγω του τρόπου ζωής τους. Απλώς βρίσκονταν κάτω από τον πύργο όταν έπεσε. Πιο πρόσφατα, τον Ιανουάριο του 2010, ένας καταστροφικός σεισμός έπληξε την Αϊτή. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της χώρας, οι νεκροί ξεπέρασαν τους 300.000. Όλοι αυτοί χάθηκαν ανεξάρτητα από το τι είδους άτομα ήταν. Κάτι ανάλογο ισχύει για τις αρρώστιες​—μπορεί να βρουν τον καθένα ανά πάσα στιγμή.

Μερικοί ίσως ρωτήσουν: “Δεν θα μπορούσε ο Θεός να αποτρέπει τέτοιες τραγωδίες; Δεν θα μπορούσε να προστατεύει τους καλούς ανθρώπους από τη συμφορά;” Μια τέτοιου είδους παρέμβαση θα σήμαινε ότι ο Θεός ξέρει πως πρόκειται να συμβούν άσχημα πράγματα. Μολονότι είναι απολύτως ικανός να προγνωρίζει το μέλλον, το ερώτημα είναι: Επιλέγει ο Θεός να ασκεί απεριόριστα τη δύναμη που έχει να προγνωρίζει τέτοια πράγματα;​—Ησαΐας 42:9.

Η Γραφή λέει: “Ο Θεός είναι στους ουρανούς· κάνει ό,τι τον ευχαριστεί”. (Ψαλμός 115:3) Ο Ιεχωβά κάνει ό,τι θεωρεί απαραίτητο να κάνει​—όχι ό,τι έχει τη δυνατότητα να κάνει. Αυτό εφαρμόζεται και στο τι αποφασίζει να προβλέπει. Για παράδειγμα, όταν επικράτησε η πονηρία στις αρχαίες πόλεις των Σοδόμων και των Γομόρρων, ο Θεός είπε στον πατριάρχη Αβραάμ: «Έχω αποφασίσει να κατεβώ για να δω αν ενεργούν εξ ολοκλήρου σύμφωνα με την κραυγή που έφτασε σε εμένα σχετικά με αυτό· και αν όχι, θα το μάθω». (Γένεση 18:20, 21) Για κάποιο διάστημα, ο Ιεχωβά επέλεξε να μη γνωρίζει πόσο πονηροί ήταν οι κάτοικοι εκείνων των πόλεων. Αντίστοιχα, λοιπόν, έχει τη δυνατότητα να επιλέγει να μην προγνωρίζει τα πάντα. (Γένεση 22:12) Αυτό δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση ένδειξη ατέλειας ή αδυναμίας. Εφόσον «οι ενέργειές του είναι τέλειες», ο Θεός εξισορροπεί την ικανότητα που έχει να προγνωρίζει το μέλλον με το σκοπό του. Ποτέ δεν επιβάλλει στους ανθρώπους μια συγκεκριμένη πορεία.b (Δευτερονόμιο 32:4) Άρα, συμπεραίνουμε ότι ο Θεός ασκεί πρόγνωση επιλεκτικά και με διάκριση.

Μέρος της ευθύνης για την πονηρία βαρύνει τους ανθρώπους. Προσέξτε πώς παρουσιάζει η Γραφή μια διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει σε επιβλαβείς πράξεις. «Ο καθένας δοκιμάζεται με το να ελκύεται και να δελεάζεται από την ίδια του την επιθυμία. Έπειτα η επιθυμία, αφού συλλάβει, γεννάει την αμαρτία· και η αμαρτία, αφού επιτελεστεί, γεννάει το θάνατο». (Ιακώβου 1:14, 15) Όταν ορισμένοι υλοποιούν εσφαλμένες επιθυμίες ή ενδίδουν σε αυτές, είναι αναπόφευκτο ότι θα υποστούν κακές συνέπειες. (Ρωμαίους 7:21-23) Όπως δείχνει η ιστορία, οι άνθρωποι έχουν διαπράξει φρικαλεότητες και έχουν προκαλέσει ανείπωτα βάσανα. Επιπλέον, οι πονηροί διαφθείρουν και άλλους, κάτι που διαιωνίζει την κακία.​—Παροιμίες 1:10-16.

Πρέπει άραγε να παρεμβαίνει ο Θεός ώστε να εμποδίζει τους ανθρώπους να κάνουν άσχημα πράγματα; Σκεφτείτε πώς είμαστε πλασμένοι. Η Γραφή λέει ότι ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο κατά την εικόνα του, δηλαδή κατά την ομοίωσή του. Συνεπώς, έχουμε την ικανότητα να αντανακλούμε τις ιδιότητές του. (Γένεση 1:26) Μας έχει δοθεί το δώρο της ελεύθερης βούλησης και έχουμε την επιλογή να αγαπάμε τον Θεό και να προσκολλούμαστε σε εκείνον κάνοντας το σωστό στα μάτια του. (Δευτερονόμιο 30:19, 20) Αν ο Θεός επέβαλλε στους ανθρώπους μια συγκεκριμένη πορεία, δεν θα ακύρωνε άραγε το δώρο της ελεύθερης βούλησης; Οι άνθρωποι θα υποβιβάζονταν σε απλές μηχανές που θα έκαναν αυτό ακριβώς για το οποίο είχαν προγραμματιστεί! Το ίδιο θα ίσχυε αν η μοίρα, ή αλλιώς το Κισμέτ, υπαγόρευε ό,τι κάνουμε και ό,τι μας συμβαίνει. Πόσο χαιρόμαστε που ο Θεός μάς αποδίδει τιμή επιτρέποντάς μας να επιλέγουμε τη δική μας πορεία! Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι θα υποφέρουμε επ’ άπειρον από τα λάθη και τις κακές επιλογές κάποιων ανθρώπων.

Αν κάνετε την ερώτηση του εξωφύλλου σε κάποιον Ινδουιστή ή Βουδιστή, πιθανότατα θα σας απαντήσει: «Άσχημα πράγματα συμβαίνουν σε καλούς ανθρώπους εξαιτίας του νόμου του Κάρμα. Αυτοί πληρώνουν για ό,τι έκαναν στην προηγούμενη ζωή τους».c

Όσον αφορά τη διδασκαλία του Κάρμα, ας προσέξουμε τι λέει η Γραφή για το θάνατο. Στον κήπο της Εδέμ, όπου το ανθρώπινο γένος είχε την αρχή του, ο Δημιουργός είπε στον πρώτο άνθρωπο, τον Αδάμ: «Από κάθε δέντρο του κήπου μπορείς να τρως μέχρι να χορτάσεις. Αλλά από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού δεν πρέπει να φας, γιατί την ημέρα που θα φας από αυτό οπωσδήποτε θα πεθάνεις». (Γένεση 2:16, 17) Αν ο Αδάμ δεν αμάρτανε παρακούοντας τον Θεό, θα ζούσε για πάντα. Ο θάνατος προέκυψε ως ποινή για την ανυπακοή στην εντολή του Θεού. Κατόπιν, όταν γεννήθηκαν παιδιά, «ο θάνατος απλώθηκε σε όλους τους ανθρώπους». (Ρωμαίους 5:12) Επομένως, μπορεί να λεχθεί ότι «ο μισθός που πληρώνει η αμαρτία είναι θάνατος». (Ρωμαίους 6:23) Επίσης, η Γραφή εξηγεί: «Αυτός που έχει πεθάνει έχει απαλλαχτεί από την αμαρτία του». (Ρωμαίους 6:7) Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι δεν συνεχίζουν να πληρώνουν για τις αμαρτίες τους μετά θάνατον.

Σύμφωνα με εκατομμύρια άτομα σήμερα, τα ανθρώπινα βάσανα οφείλονται στο Κάρμα. Όποιος το πιστεύει αυτό αποδέχεται συνήθως τόσο τα δικά του βάσανα όσο και των άλλων χωρίς να προβληματίζεται ιδιαίτερα. Αντικειμενικά, όμως, αυτή η αντίληψη δεν προσφέρει καμιά ελπίδα ότι κάποτε θα πάψουν να συμβαίνουν άσχημα πράγματα. Θεωρείται ότι μόνη διέξοδος είναι η απελευθέρωση από τον κύκλο των αναγεννήσεων μέσω κοινωνικά αποδεκτής συμπεριφοράς και ειδικής γνώσης. Φυσικά, αυτές οι ιδέες διαφέρουν εντελώς από όσα λέει η Γραφή.d

Ωστόσο, η πρωταρχική αιτία της πονηρίας δεν είναι ο άνθρωπος. Είναι ο Σατανάς ο Διάβολος, ο οποίος ήταν αρχικά πιστός άγγελος του Θεού, αλλά «δεν έμεινε σταθερός στην αλήθεια» και εισήγαγε την αμαρτία στον κόσμο. (Ιωάννης 8:44) Αυτός υποκίνησε στασιασμό στον κήπο της Εδέμ. (Γένεση 3:1-5) Ο Ιησούς Χριστός τον αποκάλεσε «πονηρό» και “άρχοντα του κόσμου”. (Ματθαίος 6:13· Ιωάννης 14:30) Οι άνθρωποι γενικά ακολουθούν τον Σατανά ο οποίος τους ωθεί να αγνοούν τις ορθές οδούς του Ιεχωβά. (1 Ιωάννη 2:15, 16) «Ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται στην εξουσία του πονηρού», λέει το εδάφιο 1 Ιωάννη 5:19. Και άλλα πνευματικά πλάσματα έγιναν πονηρά και πήραν το μέρος του Σατανά. Η Γραφή υποδεικνύει ότι ο Σατανάς και οι δαίμονές του “παροδηγούν ολόκληρη την κατοικημένη γη”, προκαλώντας «αλίμονο» σε αυτήν. (Αποκάλυψη 12:9, 12) Συνεπώς, ο Σατανάς ο Διάβολος έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την πονηρία.

Όπως είναι σαφές, δεν ευθύνεται ο Θεός για τα άσχημα πράγματα που συμβαίνουν στους ανθρώπους ούτε τους κάνει να υποφέρουν. Απεναντίας, έχει υποσχεθεί ότι θα εξαλείψει την κακία, όπως θα δείξει το επόμενο άρθρο.