Κεφάλαιο 94

Η Ανάγκη για Προσευχή και για Ταπεινοφροσύνη

ΝΩΡΙΤΕΡΑ, όταν ο Ιησούς βρισκόταν στην Ιουδαία, είπε μια παραβολή σχετικά με το πόσο σπουδαίο είναι να δείχνουμε εμμονή στην προσευχή. Τώρα, στη διάρκεια του τελευταίου του ταξιδιού προς την Ιερουσαλήμ, δίνει και πάλι έμφαση στην ανάγκη να μη σταματάμε να προσευχόμαστε. Ο Ιησούς προφανώς βρίσκεται ακόμη στη Σαμάρεια ή στη Γαλιλαία όταν λέει στους μαθητές του την εξής επιπλέον παραβολή:

‘Σε μια πόλη υπήρχε κάποιος κριτής που τον Θεό δεν τον φοβόταν και άνθρωπο δεν σεβόταν. Αλλά σ’ εκείνη την πόλη υπήρχε μια χήρα που πήγαινε συνέχεια σ’ αυτόν, κι έλεγε: «Φρόντισε να βρω το δίκιο μου από τον αντίδικό μου». Για κάποιο διάστημα λοιπόν, εκείνος ήταν απρόθυμος, αλλά κατόπιν είπε μέσα του: «Αν και τον Θεό δεν τον φοβάμαι ούτε άνθρωπο σέβομαι, εν πάση περιπτώσει, επειδή αυτή η χήρα μού δημιουργεί συνέχεια προβλήματα, θα φροντίσω να βρει το δίκιο της, ώστε να μην έρχεται συνέχεια και μ’ ενοχλεί μέχρι να μ’ αποτελειώσει»’.

Κατόπιν, ο Ιησούς δείχνει την εφαρμογή της ιστορίας που ανέφερε λέγοντας: ‘Ακούστε τι είπε ο κριτής, αν κι ήταν άδικος! Δεν είναι λοιπόν βέβαιο πως ο Θεός θα φροντίσει να αποδοθεί δικαιοσύνη στους εκλεκτούς του που κράζουν προς αυτόν μέρα και νύχτα, μολονότι είναι μακρόθυμος προς αυτούς;’

Ο Ιησούς δεν έχει σκοπό να υπαινιχθεί ότι ο Ιεχωβά Θεός μοιάζει κάπως μ’ εκείνον τον άδικο κριτή. Αλλά, αν ακόμη κι ένας άδικος κριτής ανταποκρίνεται σε επίμονες παρακλήσεις, δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία πως θα απαντήσει ο Θεός, που είναι απόλυτα δίκαιος και καλός, αν οι δούλοι του δεν σταματούν να προσεύχονται. Έτσι, ο Ιησούς συνεχίζει: ‘Σας λέω ότι ο Θεός θα φροντίσει να τους αποδοθεί δικαιοσύνη γρήγορα’.

Συχνά, δεν αποδίδεται δικαιοσύνη στους ταπεινούς και στους φτωχούς, ενώ αποδίδεται εύνοια στους δυνατούς και στους πλούσιους. Ωστόσο, ο Θεός, όχι μόνο θα φροντίσει να τιμωρηθούν δίκαια οι πονηροί, αλλά και θα φροντίσει να λάβουν οπωσδήποτε οι δούλοι του δίκαιη μεταχείριση με το να τους δώσει αιώνια ζωή. Αλλά πόσοι άνθρωποι πιστεύουν ακράδαντα ότι ο Θεός θα φροντίσει να αποδοθεί δικαιοσύνη γρήγορα;

Αναφερόμενος ειδικά στην πίστη που έχει σχέση με τη δύναμη της προσευχής, ο Ιησούς ρωτάει: ‘Όταν έρθει ο Γιος του ανθρώπου, θα βρει άραγε την πίστη στη γη;’ Αν και η ερώτηση μένει αναπάντητη, φαίνεται να υπονοείται πως δεν θα είναι κοινή αυτού του είδους η πίστη όταν έρθει ο Χριστός με Βασιλική εξουσία.

Ανάμεσα σ’ αυτούς που ακούν τον Ιησού υπάρχουν μερικοί οι οποίοι αισθάνονται μεγάλη σιγουριά για την πίστη τους. Εμπιστεύονται στον εαυτό τους, έχοντας την άποψη ότι είναι δίκαιοι, και περιφρονούν τους άλλους. Ακόμη και ορισμένοι μαθητές του Ιησού μπορεί να περιλαμβάνονται σ’ αυτούς. Έτσι, σ’ αυτά τα άτομα, εκείνος απευθύνει την ακόλουθη παραβολή:

‘Δυο άνθρωποι ανέβηκαν στο ναό για να προσευχηθούν, ο ένας ήταν Φαρισαίος κι ο άλλος τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε και άρχισε να προσεύχεται ως εξής σχετικά με τον εαυτό του: «Ω Θεέ, σ’ ευχαριστώ που δεν είμαι όπως οι άλλοι άνθρωποι, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή ακόμη κι όπως αυτός εδώ ο τελώνης. Νηστεύω δυο φορές την εβδομάδα, δίνω το δέκατο απ’ όλα όσα αποκτώ»’.

Οι Φαρισαίοι είναι γνωστοί για τις δημόσιες επιδείξεις δικαιοσύνης που κάνουν προκειμένου να εντυπωσιάζουν τους άλλους. Οι συνηθισμένες μέρες για τις νηστείες που έχουν επιβάλει οι ίδιοι στον εαυτό τους είναι η Δευτέρα και η Πέμπτη, και πληρώνουν σχολαστικά το δέκατο ακόμη και από τα μικρά βότανα του αγρού. Μερικούς μήνες νωρίτερα, στη διάρκεια της Γιορτής της Σκηνοπηγίας, η περιφρόνησή τους για τους κοινούς ανθρώπους είχε φανερωθεί όταν είπαν: ‘Αυτός ο όχλος που δεν ξέρει το Νόμο [δηλαδή, την ερμηνεία που δίνουν στο Νόμο οι Φαρισαίοι] είναι αναθεματισμένοι άνθρωποι’.

Συνεχίζοντας την παραβολή του, ο Ιησούς λέει σχετικά μ’ ένα τέτοιο ‘αναθεματισμένο’ άτομο: ‘Όμως ο τελώνης, που στεκόταν σε κάποια απόσταση, δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να σηκώσει προς τον ουρανό, αλλά χτυπούσε συνέχεια το στήθος του λέγοντας: «Ω Θεέ, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό»’. Επειδή ο τελώνης αναγνώρισε ταπεινά τις αδυναμίες του, ο Ιησούς λέει: ‘Σας λέω, Αυτός ο άνθρωπος κατέβηκε στο σπίτι του έχοντας αποδειχθεί περισσότερο δίκαιος από εκείνον τον άνθρωπο· επειδή όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, αλλά εκείνος που ταπεινώνει τον εαυτό του θα υψωθεί’.

Μ’ αυτόν τον τρόπο, ο Ιησούς δίνει και πάλι έμφαση στην ανάγκη να είμαστε ταπεινόφρονες. Επειδή οι μαθητές του Ιησού έχουν μεγαλώσει σε μια κοινωνία όπου οι αυτοδικαιούμενοι Φαρισαίοι ασκούν τόσο μεγάλη επιρροή, και όπου η κοινωνική θέση και τάξη τονίζονται πάντα, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ακόμη κι αυτοί επηρεάζονται. Ωστόσο, τι θαυμάσια μαθήματα σχετικά με την ταπεινοφροσύνη διδάσκει ο Ιησούς! Λουκάς 18:1-14· Ιωάννης 7:49.

▪ Γιατί ικανοποιεί το αίτημα της χήρας ο άδικος κριτής, και ποιο μάθημα διδάσκει η παραβολή του Ιησού;

▪ Τι είδους πίστη θα αναζητήσει ο Ιησούς όταν έρθει;

▪ Σε ποιους απευθύνει ο Ιησούς την παραβολή του για το Φαρισαίο και τον τελώνη;

▪ Ποια στάση των Φαρισαίων πρέπει να αποφεύγεται;