ΒΗΘΑΝΙΑ
(Βηθανία).
1. Χωριό σε απόσταση «περίπου τριών χιλιομέτρων» από την Ιερουσαλήμ. Η μονάδα μέτρησης που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας του Ευαγγελίου ήταν εκείνον τον καιρό το ρωμαϊκό στάδιο, και τα «δεκαπέντε στάδια» που αναφέρει ισοδυναμούν με 2,8 χλμ. περίπου. (Ιωα 11:18, υποσ.) Βρισκόταν στην ανατολική πλαγιά του Όρους των Ελαιών, σε έναν αρχαίο δρόμο που οδηγούσε από την Ιεριχώ και τον Ιορδάνη στην Ιερουσαλήμ. (Μαρ 10:46· 11:1· Λου 19:29) Σήμερα, σε εκείνη την περιοχή βρίσκεται το μικρό χωριό ελ-Αζαρίγιε (Ελ Εϊζαρίγια)—αραβική ονομασία που σημαίνει «ο Τόπος του Λαζάρου»—2,5 χλμ. ΑΝΑ του Όρους του Ναού.—ΕΙΚΟΝΑ, Τόμ. 2, σ. 950.
Όπως ακριβώς η Καπερναούμ ήταν το σπίτι του Ιησού στη Γαλιλαία (Μαρ 2:1), η Βηθανία μπορεί να αποκληθεί το σπίτι του στην Ιουδαία. Η Βηθανία ήταν αυτή που αναφέρεται ως «κάποιο χωριό» το οποίο επισκέφτηκε ο Ιησούς κατά τη μετέπειτα διακονία του στην Ιουδαία (γύρω στον Οκτώβριο με Δεκέμβριο του 32 Κ.Χ.), και εκεί βρισκόταν το σπίτι της Μάρθας, της Μαρίας και του Λαζάρου οι οποίοι έγιναν αγαπημένοι φίλοι του Ιησού. (Λου 10:38) Εκεί ο Ιησούς εκτέλεσε αργότερα το θαύμα της ανάστασης του Λαζάρου.—Ιωα 11:1, 38-44.
Έξι ημέρες πριν από το τελευταίο Πάσχα του Ιησού (καθώς άρχιζε το εβδομαδιαίο Σάββατο στις 8 Νισάν του 33 Κ.Χ.), ο Ιησούς έφτασε στη Βηθανία. (Ιωα 12:1) Μετά το Σάββατο (δηλαδή στην αρχή της 9ης Νισάν) δείπνησε στο σπίτι του Σίμωνα του λεπρού, μαζί με τη Μάρθα, τη Μαρία και τον Λάζαρο. Εκεί η Μαρία τον έχρισε με ακριβό λάδι, γεγονός που προκάλεσε τις υποκριτικές αντιρρήσεις του Ιούδα και την επίπληξή του από τον Ιησού. (Ματ 26:6-13· Μαρ 14:3-9· Ιωα 12:2-8) Στο μεταξύ είχαν φτάσει στην Ιερουσαλήμ τα νέα ότι ο Ιησούς βρισκόταν εκεί κοντά και, εφόσον είχε τελειώσει το Σάββατο, ένα μεγάλο πλήθος Ιουδαίων συνέρρευσε για να δει τον ίδιο και τον αναστημένο Λάζαρο. (Ιωα 12:9) Την επομένη (ακόμη 9 Νισάν), ο Ιησούς έκανε τη θριαμβευτική είσοδό του στην Ιερουσαλήμ, ανεβασμένος σε ένα υποζύγιο, περνώντας προφανώς πάνω από το Όρος των Ελαιών μέσω του δρόμου που ερχόταν από τη Βηθανία. (Ματ 21:1-11· Μαρ 11:1-11· Λου 19:29-38) Πηγαίνοντας από τη Βηθανία στην Ιερουσαλήμ τη 10η Νισάν ο Ιησούς καταράστηκε την άκαρπη συκιά, η οποία είχε ξεραθεί εντελώς όταν αυτός και οι μαθητές του πέρασαν από εκεί την επόμενη ημέρα (11 Νισάν).—Μαρ 11:12-14, 19, 20.
Στη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ημερών της επίγειας ζωής του, ο Ιησούς περνούσε την ημέρα του δραστήρια στην Ιερουσαλήμ, αλλά τη νύχτα αυτός και οι μαθητές του έφευγαν από τη μεγάλη πόλη για να διανυκτερεύσουν στο ταπεινό χωριό της Βηθανίας, στην ανατολική πλαγιά του Όρους των Ελαιών, αναμφίβολα στο σπίτι της Μάρθας, της Μαρίας και του Λαζάρου.—Μαρ 11:11· Ματ 21:17· Λου 21:37.
Σαράντα ημέρες μετά την ανάσταση του Ιησού, όταν ήρθε ο καιρός να αποχωριστεί τους μαθητές του, δεν τους οδήγησε στο ναό, ο οποίος είχε πλέον εγκαταλειφθεί από τον Θεό, αλλά «έξω, μέχρι τη Βηθανία» στο Όρος των Ελαιών, από όπου άρχισε να αναλαμβάνεται.—Λου 24:50-53· Πρ 1:9-12.
Πιστεύεται γενικά ότι η Ανανεία (Νε 11:32), μια πόλη Βενιαμιτών, ήταν η αρχαία τοποθεσία που αντιστοιχούσε στο χωριό Βηθανία της εποχής του Ιησού.
2. Η Βηθανία στην απέναντι πλευρά του Ιορδάνη αναφέρεται μόνο μία φορά (Ιωα 1:28) ως η τοποθεσία όπου βάφτιζε ο Ιωάννης και όπου προφανώς παρουσίασε τον Ιησού στους μαθητές του ως «το Αρνί του Θεού». (Ιωα 1:35, 36) Τον τρίτο αιώνα, ο Ωριγένης αντικατέστησε το όνομα Βηθανία με το όνομα Βηθαβαρά, απόδοση την οποία ακολουθεί η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου και η Μετάφραση του Βάμβα. Ωστόσο, τα πιο αξιόπιστα χειρόγραφα έχουν την απόδοση Βηθανία. Η θέση αυτής της Βηθανίας πέρα από τον Ιορδάνη ή Α του Ιορδάνη δεν είναι γνωστή. Μερικοί, θεωρώντας σωστή την τοποθεσία που υποδεικνύει η παράδοση ως το μέρος όπου βαφτίστηκε ο Ιησούς, την τοποθετούν απέναντι από την Ιεριχώ στην άλλη πλευρά του Ιορδάνη. Ωστόσο, το υπόμνημα στα εδάφια Ιωάννης 1:29, 35, 43· 2:1 φαίνεται να υποδεικνύει κάποιο μέρος πιο κοντά στη Γαλιλαία, ενώ το υπόμνημα στα εδάφια Ιωάννης 10:40 και 11:3, 6, 17 ίσως υποδηλώνει ότι απείχε περίπου δύο ημέρες δρόμο από τη Βηθανία που ήταν η πατρίδα του Λαζάρου. Επομένως, πιθανότερη φαίνεται μια τοποθεσία κάπως Ν της Θάλασσας της Γαλιλαίας, αλλά δεν είναι εφικτός ο επακριβής προσδιορισμός της.