Η Ζωή και η Διακονία του Ιησού
Το Ζήτημα της Πατρότητας
ΟΣΟ κρατάει η Γιορτή της Σκηνοπηγίας του 32 μ.Χ., η συζήτηση που έχει ο Ιησούς με τους Ιουδαίους ηγέτες γίνεται όλο και πιο έντονη. ‘Το ξέρω ότι εσείς είστε απόγονοι του Αβραάμ’, παραδέχεται ο Ιησούς, ‘αλλά γυρεύετε να με σκοτώσετε, γιατί ο λόγος μου δεν προχωράει μέσα σας. Εγώ λέω τα πράγματα που είδα με τον Πατέρα μου· κι εσείς λοιπόν, κάνετε τα πράγματα που έχετε ακούσει από τον πατέρα σας’.
Ο Ιησούς δεν λέει συγκεκριμένα ποιος είναι ο πατέρας τους, αλλά ξεκαθαρίζει το γεγονός ότι ο πατέρας τους δεν είναι και δικός του πατέρας. Οι Ιουδαίοι ηγέτες, που δεν καταλαβαίνουν ποιον έχει υπόψη του ο Ιησούς, αποκρίνονται: ‘Πατέρας μας είναι ο Αβραάμ’. Νομίζουν ότι έχουν την ίδια πίστη που είχε ο Αβραάμ, ο οποίος ήταν φίλος του Θεού.
Αλλά ο Ιησούς τους συγκλονίζει με την απάντησή του: ‘Αν είστε παιδιά του Αβραάμ, κάντε τα έργα του Αβραάμ’. Στ’ αλήθεια, ο πραγματικός γιος μιμείται τον πατέρα του. ‘Αλλά τώρα εσείς γυρεύετε να σκοτώσετε εμένα’, τους λέει ο Ιησούς, ‘που σας έχω πει την αλήθεια, την οποία άκουσα από τον Θεό. Ο Αβραάμ δεν το έκανε αυτό’. Τους ξαναλέει λοιπόν ο Ιησούς: ‘Εσείς κάνετε τα έργα του πατέρα σας’.
Αυτοί και πάλι δεν καταλαβαίνουν για ποιον μιλάει ο Ιησούς. Εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι είναι νόμιμοι γιοι του Αβραάμ, λέγοντας: ‘Εμείς δεν γεννηθήκαμε από πορνεία’. Και αφού ισχυρίζονται ότι είναι αληθινοί λάτρεις, σαν τον Αβραάμ, διατείνονται: ‘Εμείς έναν έχουμε Πατέρα, τον Θεό’.
Αλλά είναι πράγματι Πατέρας τους ο Θεός; ‘Αν ήταν Πατέρας σας ο Θεός’, αποκρίνεται ο Ιησούς, ‘θα με αγαπούσατε, γιατί εγώ από τον Θεό ήρθα και είμαι εδώ. Ούτε καν ήρθα με δική μου πρωτοβουλία, αλλά Εκείνος με απέστειλε. Γιατί λοιπόν δεν καταλαβαίνετε για ποιο πράγμα σας μιλάω;’
Ο Ιησούς προσπάθησε να δείξει σ’ αυτούς τους θρησκευτικούς ηγέτες ποιες συνέπειες θα έχουν επειδή τον απέρριψαν. Αλλά τώρα τους λέει δηκτικά: ‘Εσείς είστε από τον πατέρα σας τον Διάβολο, και θέλετε να κάνετε τις επιθυμίες του πατέρα σας’. Τι είδους πατέρας είναι ο Διάβολος; Ο Ιησούς τον χαρακτηρίζει ως ανθρωποκτόνο και λέει επίσης: ‘Αυτός είναι ψεύτης και ο πατέρας του ψέματος’. Και ο Ιησούς καταλήγει: ‘Όποιος είναι από τον Θεό ακούει τα λόγια του Θεού. Να γιατί εσείς δεν ακούτε, επειδή δεν είστε από τον Θεό’.
Οι Ιουδαίοι, θυμωμένοι από την επίκριση του Ιησού, απαντάνε: ‘Έχουμε άδικο που λέμε ότι είσαι Σαμαρείτης και έχεις δαιμόνιο;’ Ο όρος ‘Σαμαρείτης’ χρησιμοποιείται για να εκφράσει περιφρόνηση και επιτίμηση, μια και οι Ιουδαίοι μισούν τους Σαμαρείτες.
Ο Ιησούς αγνοεί την προσβολή που τόσο περιφρονητικά του πέταξαν, δηλαδή το ότι είναι Σαμαρείτης, και απαντάει: ‘Εγώ δεν έχω δαιμόνιο, αλλά τιμάω τον Πατέρα μου και εσείς με περιφρονείτε’. Ο Ιησούς συνεχίζει και δίνει την εξής εκπληκτική υπόσχεση: ‘Όποιος τηρεί το λόγο μου, δεν θα δει ποτέ θάνατο’. Φυσικά, ο Ιησούς δεν εννοεί ότι όλοι όσοι τον ακολουθούν δεν θα δουν ποτέ θάνατο με μια κατά γράμμα έννοια. Αλλά εννοεί ότι αυτοί δεν θα δουν ποτέ αιώνια καταστροφή, δηλαδή ‘το δεύτερο θάνατο’, από τον οποίον δεν υπάρχει ανάσταση.
Οι Ιουδαίοι όμως παίρνουν κατά γράμμα τα λόγια του Ιησού. Του λένε λοιπόν: ‘Τώρα είμαστε σίγουροι ότι έχεις δαιμόνιο. Ο Αβραάμ πέθανε και οι προφήτες το ίδιο· αλλά εσύ λες, «όποιος τηρεί το λόγο μου, δεν θα δει ποτέ θάνατο». Μήπως είσαι μεγαλύτερος από τον πατέρα μας, τον Αβραάμ, ο οποίος πέθανε; Και οι προφήτες πέθαναν. Ποιος νομίζεις ότι είσαι εσύ;’
Σε όλη αυτή τη συζήτηση, είναι φανερό πως ο Ιησούς τονίζει σ’ εκείνους τους ανθρώπους το γεγονός ότι αυτός είναι ο υποσχεμένος Μεσσίας. Αλλά ο Ιησούς, αντί να απαντήσει άμεσα στην ερώτηση που του έκαναν για την ταυτότητά του, λέει: ‘Αν εγώ δοξάζω τον εαυτό μου, η δόξα μου δεν είναι τίποτα. Αυτός που με δοξάζει είναι ο Πατέρας μου, αυτός που εσείς λέτε ότι είναι Θεός σας· κι όμως δεν τον ξέρετε. Εγώ όμως τον ξέρω. Και αν έλεγα πως δεν τον ξέρω, θα ήμουνα σαν κι εσάς, ψεύτης’.
Κατόπιν, ο Ιησούς αναφέρεται και πάλι στον πιστό Αβραάμ, λέγοντας: ‘Ο Αβραάμ, ο πατέρας σας, χάρηκε πολύ με την προοπτική να δει τη μέρα μου, και την είδε και χάρηκε’. Ναι, με τα μάτια της πίστης, ο Αβραάμ απέβλεπε στον ερχομό του υποσχεμένου Μεσσία. Οι Ιουδαίοι αποκρίνονται σε δύσπιστο τόνο: ‘Εσύ δεν είσαι ούτε πενήντα χρονών, κι έχεις δει και τον Αβραάμ;’
‘Σας διαβεβαιώνω’, τους απαντάει ο Ιησούς, ‘εγώ υπάρχω πριν έρθει σε ύπαρξη ο Αβραάμ’. Ο Ιησούς αναφέρεται φυσικά στην προανθρώπινη ύπαρξή του, τότε που ήταν ισχυρό πνευματικό πρόσωπο στον ουρανό.
Οι Ιουδαίοι εξοργίζονται που ο Ιησούς ισχυρίζεται ότι υπάρχει πριν από τον Αβραάμ και πιάνουν πέτρες για να του τις πετάξουν. Αλλά εκείνος κρύβεται και βγαίνει από το ναό χωρίς να πάθει τίποτα. Ιωάννης 8:37-59· Αποκάλυψις 3:14· 21:8.
◆ Πώς δείχνει ο Ιησούς ότι αυτός και οι εχθροί του δεν έχουν τον ίδιο Πατέρα;
◆ Με ποια έννοια αποκαλούν οι Ιουδαίοι τον Ιησού Σαμαρείτη;
◆ Με ποια έννοια λέει ο Ιησούς ότι οι ακόλουθοί του δεν θα δουν ποτέ θάνατο;