Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 2—Έξοδος

Συγγραφέας: Μωυσής

Τόπος Συγγραφής: Έρημος

Ολοκλήρωση Συγγραφής: 1512 Π.Κ.Χ.

Καλύπτει την Περίοδο: 1657-1512 Π.Κ.Χ.

 1. (α) Ποια είναι τα κύρια σημεία του βιβλίου Έξοδος; (β) Ποια ονόματα έχουν δοθεί στο βιβλίο Έξοδος, και ποιας αφήγησης αποτελεί συνέχεια;

Η ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΗ αφήγηση των βαρυσήμαντων σημείων και θαυμάτων τα οποία έκανε ο Ιεχωβά όταν ελευθέρωσε από τα δεινά της Αιγύπτου το λαό που είχε για το όνομά του, το πώς τους οργάνωσε για να γίνουν ειδική ιδιοκτησία του, ένα «βασίλειον ιεράτευμα και έθνος άγιον», και η ιστορία των πρώτων ετών μετά τη σύσταση του Ισραήλ ως έθνους—αυτά αποτελούν τα κύρια σημεία του βιβλίου της Γραφής Έξοδος. (Έξοδ. 19:6) Στην εβραϊκή το βιβλίο λέγεται Βεέλε σεμώθ, που σημαίνει «Και ταύτα είναι τα ονόματα», ή απλώς Σεμώθ, «Ονόματα», σύμφωνα με τις πρώτες λέξεις του βιβλίου. Σήμερα χρησιμοποιείται το όνομα που έχει το βιβλίο στην ελληνική Μετάφραση των Εβδομήκοντα, Έξοδος, λέξη που σημαίνει «Μετάβαση Έξω» ή «Αναχώρηση». Το ότι το βιβλίο Έξοδος αποτελεί συνέχεια της αφήγησης του βιβλίου Γένεσις φαίνεται από την αρχική λέξη «Και», όπως επίσης και από το ότι παρατίθενται ξανά τα ονόματα των γιων του Ιακώβ, που είναι παρμένα από το πληρέστερο υπόμνημα που βρίσκεται στα εδάφια Γένεσις 46:8-27.

 2. Τι αποκαλύπτει το βιβλίο Έξοδος όσον αφορά το όνομα ΙΕΧΩΒΑ;

² Το βιβλίο Έξοδος αποκαλύπτει το μεγαλοπρεπές όνομα του Θεού, ΙΕΧΩΒΑ, σε όλη τη λαμπρότητα της δόξας και της αγιότητάς του. Ο Θεός, για να δείξει το βάθος του νοήματος που έχει το όνομά του, είπε στον Μωυσή: ‘ΘΑ ΑΠΟΔΕΙΞΩ ΟΤΙ ΕΙΜΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΑΠΟΔΕΙΞΩ ΟΤΙ ΕΙΜΑΙ’, και πρόσθεσε ότι αυτός θα έπρεπε να πει στον Ισραήλ: ‘Ο ΘΑ ΑΠΟΔΕΙΞΩ ΟΤΙ ΕΙΜΑΙ [στην εβραϊκή אחיח, Εχ-γέχ, από το εβραϊκό ρήμα χαγιάχ] με έστειλε σ’ εσάς’. Το όνομα ΙΕΧΩΒΑ (יחוח, ΓΧΒΧ) προέρχεται από το συγγενικό εβραϊκό ρήμα χαβάχ, «γίνομαι», και σημαίνει στην πραγματικότητα «Εκείνος που Κάνει να Γίνει». Σίγουρα, οι δυναμικές και φοβερές πράξεις που επιτέλεσε στη συνέχεια ο Ιεχωβά χάρη του λαού του Ισραήλ μεγάλυναν και περιέβαλαν αυτό το όνομα με περίλαμπρη δόξα, κάνοντάς το αξιομνημόνευτο ‘από γενεά σε γενεά’—το όνομα στο οποίο θα έπρεπε να αποδίδεται βαθύς σεβασμός σε όλη την αιωνιότητα. Είναι άκρως ωφέλιμο να γνωρίζουμε τη θαυμάσια ιστορία που περιβάλλει αυτό το όνομα και να λατρεύουμε τον μόνο αληθινό Θεό, Εκείνον που διακηρύττει: ‘Εγώ είμαι ο Ιεχωβά’.a—Έξοδ. 3:14, 15, ΜΝΚ· 6:6.

 3. (α) Πώς γνωρίζουμε ότι το βιβλίο Έξοδος το έγραψε ο Μωυσής; (β) Πότε γράφτηκε το βιβλίο Έξοδος, και ποια περίοδο καλύπτει;

³ Ο Μωυσής είναι ο συγγραφέας του βιβλίου Έξοδος, πράγμα που φαίνεται από το γεγονός ότι το βιβλίο αυτό αποτελεί το δεύτερο βιβλίο της Πεντατεύχου. Στο ίδιο το βιβλίο καταγράφονται 3 περιπτώσεις που ο Μωυσής γράφει υπόμνημα με την κατεύθυνση του Ιεχωβά. (17:14· 24:4· 34:27) Σύμφωνα με τους Βιβλικούς λόγιους Γουέστκοτ και Χορτ, ο Ιησούς και οι συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών παραθέτουν εδάφια από το βιβλίο Έξοδος ή αναφέρονται σ’ αυτό 100 και πλέον φορές, όπως λόγου χάρη όταν ο Ιησούς είπε: «Ο Μωυσής δεν σας έδωκε τον νόμον;» Το βιβλίο Έξοδος γράφτηκε στην έρημο Σινά, το έτος 1512 Π.Κ.Χ., ένα έτος μετά την αναχώρηση των γιων Ισραήλ από την Αίγυπτο. Καλύπτει περίοδο 145 ετών, από το θάνατο του Ιωσήφ το 1657 Π.Κ.Χ. μέχρι και το στήσιμο της σκηνής του μαρτυρίου για τη λατρεία του Ιεχωβά το 1512 Π.Κ.Χ.—Ιωάν. 7:19· Έξοδ. 1:6· 40:17.

 4, 5. Ποιες αρχαιολογικές αποδείξεις υποστηρίζουν την αφήγηση του βιβλίου Έξοδος;

⁴ Αν ληφθεί υπόψη ότι τα γεγονότα που αναφέρονται στο βιβλίο Έξοδος συνέβησαν πριν από 3.500 έτη περίπου, είναι καταπληκτικός ο όγκος των αρχαιολογικών και των άλλων εξωτερικών αποδείξεων που πιστοποιούν την ακρίβεια του υπομνήματος. Τα αιγυπτιακά ονόματα χρησιμοποιούνται ορθά στο βιβλίο Έξοδος, και οι τίτλοι που αναφέρονται συμφωνούν με αιγυπτιακές επιγραφές. Η αρχαιολογία δείχνει ότι ήταν έθιμο των Αιγυπτίων να επιτρέπουν στους ξένους να μένουν στην Αίγυπτο, αλλά χωριστά απ’ αυτούς. Οι Αιγύπτιοι συνήθιζαν να πλένονται στα νερά του Νείλου, πράγμα που μας θυμίζει ότι η κόρη του Φαραώ πλενόταν εκεί. Βρέθηκαν πλίθοι με άχυρο και χωρίς άχυρο. Επίσης, οι μάγοι είχαν εξέχουσα θέση την εποχή της ακμής της Αιγύπτου.—Έξοδ. 8:22· 2:5· 5:6, 7, 18· 7:11.

⁵ Μνημεία δείχνουν ότι οι Φαραώ ηγούνταν οι ίδιοι των αρματηλατών τους στη μάχη, και το βιβλίο Έξοδος δείχνει ότι ο Φαραώ της εποχής του Μωυσή ακολούθησε αυτό το έθιμο. Πόσο μεγάλη θα πρέπει να ήταν η ταπείνωσή του! Αλλά, πώς γίνεται να μην αναφέρουν τίποτα τα αρχαία αιγυπτιακά υπομνήματα για τη διαμονή των Ισραηλιτών στη χώρα τους ή για τη συμφορά που έπληξε την Αίγυπτο; Η αρχαιολογία έχει δείξει ότι το έθιμο ήταν η κάθε νέα αιγυπτιακή δυναστεία να εξαλείφει από τα προηγούμενα υπομνήματα οτιδήποτε μη κολακευτικό. Ποτέ δεν κατέγραφαν ταπεινωτικές ήττες. Τα πλήγματα εναντίον των θεών της Αιγύπτου—όπως του θεού Νείλου, του θεού βάτραχου και του θεού ήλιου—που εξευτέλισαν τους ψεύτικους εκείνους θεούς και κατέδειξαν ότι ο Ιεχωβά είναι ο υπέρτατος, δεν ταίριαζαν στα χρονικά ενός υπερήφανου έθνους.—14:7-10· 15:4.b

 6. Με ποιες τοποθεσίες ταυτίζονται συνήθως οι πρώτοι τόποι στρατοπέδευσης των Ισραηλιτών;

⁶ Ο Μωυσής, επειδή υπηρέτησε 40 έτη ως ποιμένας υπό τον Ιοθόρ, γνώρισε τις συνθήκες ζωής και τα μέρη όπου υπήρχε νερό και τροφή σ’ εκείνη την περιοχή, κι έτσι είχε τα προσόντα για να ηγηθεί της Εξόδου. Σήμερα, δεν μπορεί να καθοριστεί με βεβαιότητα η ακριβής πορεία που ακολουθήθηκε κατά την Έξοδο, εφόσον δεν έχει εξακριβωθεί πού ακριβώς βρίσκονταν οι διάφορες τοποθεσίες που αναφέρονται στην αφήγηση. Ωστόσο, η Μερρά—ένα από τα μέρη στη χερσόνησο του Σινά όπου στρατοπέδευσαν οι Ισραηλίτες στην αρχή του ταξιδιού τους—ταυτίζεται συνήθως με την Άιν Χαβαρά, που βρίσκεται 80 χιλιόμετρα Ν-ΝΑ του σύγχρονου Σουέζ. Η Αιλείμ—ο δεύτερος σταθμός—ταυτίζεται κατά παράδοση με τη σημερινή Ουάντι Γκαραντέλ, που βρίσκεται περίπου 88 χιλιόμετρα Ν-ΝΑ του Σουέζ. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι είναι γνωστό πως αυτή η σύγχρονη τοποθεσία έχει νερά, βλάστηση και φοίνικες, πράγμα που μας θυμίζει την Αιλείμ της Αγίας Γραφής, η οποία είχε ‘δώδεκα πηγές υδάτων και εβδομήντα δέντρα φοινίκων’.c Ωστόσο, η απόδειξη της αυθεντικότητας της αφήγησης του Μωυσή δεν εξαρτάται από αρχαιολογικά στοιχεία σχετικά με τις διάφορες τοποθεσίες της πορείας.—15:23, 27.

 7. Ποιες άλλες αποδείξεις, περιλαμβανομένων και αποδείξεων που αφορούν την κατασκευή της σκηνής του μαρτυρίου, επιβεβαιώνουν ότι το βιβλίο Έξοδος είναι θεόπνευστο;

⁷ Η αφήγηση για την κατασκευή της σκηνής του μαρτυρίου στις πεδιάδες που βρίσκονται μπροστά από το Σινά εναρμονίζεται με τις συνθήκες αυτού του τόπου. Ένας λόγιος είπε: «Σε μορφή, κατασκευή και υλικά, η σκηνή του μαρτυρίου ανήκει εξ ολοκλήρου στην έρημο. Η ξυλεία που χρησιμοποιήθηκε στην κατασκευή αφθονεί εκεί».d Όσον αφορά τα ονόματα, τα έθιμα, τη θρησκεία, τις τοποθεσίες, τη γεωγραφία και τα υλικά, πληθώρα εξωτερικών αποδείξεων επιβεβαιώνουν τη θεόπνευστη αφήγηση του βιβλίου Έξοδος, που έχει γραφτεί εδώ και 3.500 περίπου έτη.

 8. Πώς καταδεικνύεται ότι το βιβλίο Έξοδος είναι συνυφασμένο με την υπόλοιπη Γραφή ως θεόπνευστο και ωφέλιμο;

⁸ Άλλοι Βιβλικοί συγγραφείς αναφέρονταν συνεχώς στο βιβλίο Έξοδος, δείχνοντας την προφητική του σημασία και την αξία του. Εννιακόσια και πλέον έτη αργότερα, ο Ιερεμίας έγραψε για ‘τον [αληθινό, ΜΝΚ] Θεό, τον μέγα, τον ισχυρό, του οποίου το όνομα είναι Ιεχωβά των δυνάμεων’, που έβγαλε το λαό του, τον Ισραήλ, από την Αίγυπτο «με σημεία και με τέρατα και με κραταιάν χείρα και με βραχίονα εξηπλωμένον και με τρόμον μέγαν». (Ιερ. 32:18-21) Χίλια πεντακόσια και πλέον έτη αργότερα, ο Στέφανος βάσισε μεγάλο μέρος από τη συγκινητική μαρτυρία που έδωσε, και που οδήγησε στο μαρτυρικό του θάνατο, σε πληροφορίες από το βιβλίο Έξοδος. (Πράξ. 7:17-44) Στα εδάφια Εβραίους 11:23-29 αναφέρεται η ζωή του Μωυσή, για να την έχουμε ως παράδειγμα πίστης, και ο Παύλος παραθέτει συχνά από το βιβλίο Έξοδος, προκειμένου να δώσει παραδείγματα και προειδοποιήσεις για εμάς σήμερα. (Πράξ. 13:17· 1 Κορ. 10:1-4, 11, 12· 2 Κορ. 3:7-16) Όλα αυτά μας βοηθούν να εκτιμήσουμε πώς τα μέρη της Αγίας Γραφής είναι συνυφασμένα το ένα με το άλλο και πώς κάθε τμήμα συντελεί στην αποκάλυψη του σκοπού του Ιεχωβά με τρόπο που είναι ωφέλιμος.

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΞΟΔΟΣ

 9. Κάτω από ποιες συνθήκες γεννιέται και ανατρέφεται ο Μωυσής;

⁹ Ο Ιεχωβά αναθέτει μια αποστολή στον Μωυσή, δίνοντας έμφαση στο Αξιομνημόνευτο Όνομά Του (1:1–4:31). Το βιβλίο Έξοδος κατονομάζει τους γιους Ισραήλ που κατέβηκαν στην Αίγυπτο και κατόπιν αναγράφει το θάνατο του Ιωσήφ. Μετά από καιρό, ένας καινούριος βασιλιάς αρχίζει να κυβερνάει την Αίγυπτο. Όταν βλέπει ότι οι Ισραηλίτες «επολλαπλασιάσθησαν, και ενεδυναμώθησαν σφόδρα σφόδρα», παίρνει κατασταλτικά μέτρα, που περιλαμβάνουν και καταναγκαστικά έργα, και προσπαθεί να μειώσει τον αρσενικό πληθυσμό του Ισραήλ δίνοντας διαταγή να εξολοθρεύονται όλα τα νεογέννητα αρσενικά. (1:7) Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, μια Ισραηλίτισσα, από τον οίκο του Λευί, γεννάει ένα αγόρι. Αυτό το παιδί είναι το τρίτο της οικογένειας. Όταν γίνεται 3 μηνών η μητέρα του το κρύβει μέσα σ’ ένα κιβώτιο από πάπυρο ανάμεσα στις καλαμιές της όχθης του ποταμού Νείλου. Το μωρό το βρίσκει η κόρη του Φαραώ, η οποία το συμπαθεί και το υιοθετεί. Η μητέρα του αγοριού γίνεται τροφός του, κι έτσι αυτό μεγαλώνει σε ισραηλιτικό σπίτι. Αργότερα, το παίρνουν στην αυλή του Φαραώ. Του δίνουν το όνομα Μωυσής, που σημαίνει «Ανηρμένος [δηλαδή, σωσμένος από το νερό]».—Έξοδ. 2:10· Πράξ. 7:17-22.

10. Μετά από ποια γεγονότα ανατίθεται στον Μωυσή μια ειδική υπηρεσία;

¹⁰ Αυτός ο Μωυσής ενδιαφέρεται για την ευημερία των συμπατριωτών του, των Ισραηλιτών. Σκοτώνει έναν Αιγύπτιο επειδή κακομεταχειρίστηκε έναν Ισραηλίτη. Το αποτέλεσμα είναι να αναγκαστεί να τραπεί σε φυγή και να πάει στη γη Μαδιάμ. Εκεί παντρεύεται τη Σεπφώρα, την κόρη του Ιοθόρ, του ιερέα της Μαδιάμ. Με τον καιρό, ο Μωυσής αποκτά 2 γιους, τον Γηρσώμ και τον Ελιέζερ. Κατόπιν, σε ηλικία 80 ετών—αφού έχει μείνει 40 έτη στην έρημο—ο Ιεχωβά αναθέτει στον Μωυσή μια ειδική υπηρεσία για τον αγιασμό του ονόματος του Ιεχωβά. Μια μέρα, την ώρα που ο Μωυσής βόσκει το κοπάδι του Ιοθόρ κοντά στο Χωρήβ, «το όρος του [αληθινού, ΜΝΚ] Θεού», βλέπει μια βάτο η οποία φλέγεται, αλλά δεν αναλώνεται από τις φλόγες. Όταν πηγαίνει να δει τι συμβαίνει, του μιλάει ένας άγγελος του Ιεχωβά, ο οποίος του λέει ότι ο Θεός έχει σκοπό να βγάλει το λαό Του, «τους υιούς Ισραήλ εξ Αιγύπτου». (Έξοδ. 3:1, 10) Ο Μωυσής θα χρησιμοποιηθεί σαν όργανο του Ιεχωβά για να απελευθερώσει τον Ισραήλ από την αιγυπτιακή δουλεία.—Πράξ. 7:23-35.

11. Με ποια ειδική έννοια κάνει τώρα γνωστό ο Ιεχωβά το όνομά του;

¹¹ Ο Μωυσής, κατόπιν, ρωτάει πώς θα προσδιορίσει την ταυτότητα του Θεού στους γιους Ισραήλ. Εδώ, για πρώτη φορά, ο Ιεχωβά γνωστοποιεί το αληθινό νόημα του ονόματός του, συσχετίζοντάς το με το συγκεκριμένο σκοπό του και κάνοντάς το αξιομνημόνευτο. ‘Να τι θα πεις στους γιους Ισραήλ: «Ο ΘΑ ΑΠΟΔΕΙΞΩ ΟΤΙ ΕΙΜΑΙ με έστειλε σ’ εσάς, . . . ο Ιεχωβά, ο Θεός των προπατόρων σας, ο Θεός του Αβραάμ, ο Θεός του Ισαάκ και ο Θεός του Ιακώβ, με έστειλε σ’ εσάς»’. Το όνομά του, Ιεχωβά, δείχνει ότι αυτός είναι εκείνος που θα κάνει να επιτελεστούν οι σκοποί του οι οποίοι σχετίζονται με το λαό που έχει για το όνομά του. Σ’ αυτόν το λαό, στους απογόνους του Αβραάμ, θα δώσει τη γη που υποσχέθηκε στους προπάτορές τους, ‘γη που ρέει γάλα και μέλι’.—Έξοδ. 3:14, 15, 17, ΜΝΚ.

12. Τι εξηγεί ο Ιεχωβά στον Μωυσή σχετικά με την απελευθέρωση των Ισραηλιτών, και πώς δέχεται ο λαός τα σημεία;

¹² Ο Ιεχωβά εξηγεί στον Μωυσή ότι ο βασιλιάς της Αιγύπτου δεν θα αφήσει ελεύθερους τους Ισραηλίτες, αλλά ότι θα χρειαστεί να πλήξει πρώτα Αυτός την Αίγυπτο με όλες τις θαυμάσιες πράξεις Του. Του δίνει τον αδελφό του, τον Ααρών, για να μιλάει αντί γι’ αυτόν, και αυτοί λαβαίνουν 3 σημεία, που θα τα εκτελέσουν προκειμένου να πείσουν τους Ισραηλίτες ότι έρχονται στο όνομα του Ιεχωβά. Στο δρόμο για την Αίγυπτο, χρειάζεται να περιτμηθεί ο γιος του Μωυσή για να μην πεθάνει κάποιος από την οικογένεια, πράγμα που υπενθυμίζει στον Μωυσή τις απαιτήσεις του Θεού. (Γέν. 17:14) Ο Μωυσής και ο Ααρών συγκαλούν τους πρεσβυτέρους των γιων Ισραήλ και τους κάνουν γνωστό ότι ο Ιεχωβά έχει σκοπό να τους βγάλει από την Αίγυπτο και να τους οδηγήσει στη Γη της Επαγγελίας. Εκτελούν τα σημεία και ο λαός πείθεται.

13. Ποια είναι τα αποτελέσματα της πρώτης συνάντησης του Μωυσή με τον Φαραώ;

¹³ Τα πλήγματα εναντίον της Αιγύπτου (5:1–10:29). Τώρα, ο Μωυσής και ο Ααρών πηγαίνουν στον Φαραώ και του αναγγέλλουν ότι ο Ιεχωβά, ο Θεός του Ισραήλ, είπε: «Εξαπόστειλον τον λαόν μου». Ο υπερήφανος Φαραώ απαντάει με περιφρονητικό τόνο: ‘Τις είναι ο Ιεχωβά, εις του οποίου την φωνήν θέλω υπακούσει, ώστε να εξαποστείλω τον Ισραήλ; δεν γνωρίζω τον Ιεχωβά και ουδέ τον Ισραήλ θέλω εξαποστείλει’. (5:1, 2) Αντί να ελευθερώσει τους Ισραηλίτες, τους επιβάλλει σκληρότερες εργασίες. Ωστόσο, ο Ιεχωβά ανανεώνει τις υποσχέσεις που έχει δώσει για απελευθέρωση, συνδέοντάς τες και πάλι με τον αγιασμό του ονόματός του: ‘Εγώ είμαι ο Ιεχωβά· . . . πραγματικά θα αποδείξω ότι είμαι Θεός σ’ εσάς. . . . Εγώ είμαι ο Ιεχωβά’.—6:6-8, ΜΝΚ.

14. Πώς αναγκάζονται οι Αιγύπτιοι να αναγνωρίσουν ‘τον δάκτυλο του Θεού’;

¹⁴ Το σημείο που εκτελεί ο Μωυσής ενώπιον του Φαραώ, δηλαδή το ότι βάζει τον Ααρών να ρίξει το ραβδί του και αυτό γίνεται μεγάλο φίδι, το μιμούνται οι ιερείς της Αιγύπτου που ασκούν μαγεία. Μολονότι τα φίδια τους τα καταβροχθίζει το μεγάλο φίδι του Ααρών, η καρδιά του Φαραώ σκληραίνει. Ο Ιεχωβά επιφέρει τώρα 10 βαριά πλήγματα στην Αίγυπτο, το ένα μετά το άλλο. Πρώτα-πρώτα, ο ποταμός τους, ο Νείλος, και όλα τα νερά της Αιγύπτου μετατρέπονται σε αίμα. Κατόπιν, τους χτυπάει μια πληγή με βατράχια. Αυτά τα 2 πλήγματα τα μιμούνται οι ιερείς που ασκούν μαγεία, αλλά δεν καταφέρνουν να μιμηθούν το 3ο πλήγμα: σκνίπες πλήττουν ανθρώπους και ζώα. Οι ιερείς της Αιγύπτου αναγκάζονται να αναγνωρίσουν ότι είναι «δάκτυλος Θεού». Ωστόσο, ο Φαραώ δεν εξαποστέλλει τον Ισραήλ.—8:19.

15. Ποια πλήγματα προσβάλλουν μόνο τους Αιγυπτίους, και για ποιον και μόνο λόγο επιτρέπει ο Ιεχωβά στον Φαραώ να συνεχίσει την πορεία του;

¹⁵ Τα πρώτα 3 πλήγματα πλήττουν τόσο τους Αιγυπτίους όσο και τους Ισραηλίτες, αλλά από το 4ο κι έπειτα προσβάλλονται μόνο οι Αιγύπτιοι, ενώ ο Ισραήλ παραμένει ανέπαφος έχοντας την προστασία του Ιεχωβά. Το 4ο πλήγμα είναι μεγάλα σμήνη ‘κυνόμυγας’. Μετά πέφτει θανατικό σε όλα τα κτήνη της Αιγύπτου, κατόπιν άνθρωποι και ζώα βγάζουν ελκώδη εξανθήματα, κι έτσι ούτε καν οι ιερείς που ασκούν μαγεία δεν μπορούν να σταθούν μπροστά στον Μωυσή. Ο Ιεχωβά και πάλι αφήνει να σκληρυνθεί η καρδιά του Φαραώ, δηλώνοντάς του μέσω του Μωυσή: «Δια τούτο βεβαίως σε διετήρησα, δια να δείξω εν σοι την δύναμίν μου και να κηρυχθή το όνομά μου εν πάση τη γη». (9:16) Ο Μωυσής, κατόπιν, αναγγέλλει στον Φαραώ το επόμενο πλήγμα, «χάλαζαν βαρείαν σφόδρα», και εδώ η Αγία Γραφή αναφέρει για πρώτη φορά ότι μερικοί από τους υπηρέτες του Φαραώ φοβούνται το λόγο του Ιεχωβά και ενεργούν σύμφωνα μ’ αυτόν. Το 8ο και το 9ο πλήγμα έρχονται γρήγορα το ένα πίσω από το άλλο—επιδρομή από ακρίδες και πυκνό σκοτάδι—και ο σκληροτράχηλος Φαραώ απειλεί έξαλλος τον Μωυσή ότι θα τον θανατώσει αν προσπαθήσει να ξαναδεί το πρόσωπό του.—9:18.

16. Ποιες εντολές δίνει ο Ιεχωβά σχετικά με το Πάσχα και τη Γιορτή των Αζύμων;

¹⁶ Το Πάσχα και η πάταξη των πρωτοτόκων (11:1–13:16). Ο Ιεχωβά διακηρύττει τώρα: «Έτι μίαν πληγήν θέλω φέρει επί τον Φαραώ και επί την Αίγυπτον»—το θάνατο των πρωτοτόκων. (11:1) Προστάζει να είναι ο μήνας Αβίβ ο πρώτος μήνας για τον Ισραήλ. Τη 10η μέρα πρέπει να πάρουν ένα αρνί ή ένα κατσίκι—αρσενικό, ενός έτους και άμωμο—και να το σφάξουν τη 14η μέρα. Εκείνο το βράδυ πρέπει να πάρουν το αίμα του ζώου και να βάλουν απ’ αυτό στους δυο παραστάτες και στο ανώφλι της πόρτας, και κατόπιν πρέπει να μείνουν μέσα στο σπίτι και να φάνε το ζώο ψητό, χωρίς να σπάσουν κανένα από τα κόκαλά του. Δεν πρέπει να υπάρχει καθόλου προζύμι στο σπίτι, και πρέπει να φάνε βιαστικά, να είναι ντυμένοι και εφοδιασμένοι για πορεία. Το Πάσχα θα χρησιμεύει ως ανάμνηση, θα είναι γιορτή για τον Ιεχωβά σε όλες τις γενεές τους. Μετά, θα ακολουθεί η 7ήμερη Γιορτή των Αζύμων. Πρέπει να διδάσκουν λεπτομερώς στα παιδιά τους τη σημασία όλων αυτών. (Αργότερα, ο Ιεχωβά δίνει επιπρόσθετες οδηγίες γι’ αυτές τις γιορτές και δίνει εντολή να αγιάζονται σ’ αυτόν όλα τα πρωτότοκα αρσενικά του Ισραήλ, άνθρωποι και ζώα.)

17. Ποια γεγονότα κάνουν αυτή τη νύχτα αξιομνημόνευτη;

¹⁷ Ο Ισραήλ συμμορφώνεται με τις εντολές του Ιεχωβά. Κατόπιν χτυπάει η συμφορά! Τα μεσάνυχτα ο Ιεχωβά θανατώνει όλα τα πρωτότοκα της Αιγύπτου, ενώ παράλληλα ‘παρατρέχει’ και ελευθερώνει τα πρωτότοκα του Ισραήλ. «Εξέλθετε εκ μέσου του λαού μου», φωνάζει ο Φαραώ. Και οι Αιγύπτιοι πιέζουν το λαό να φύγει γρήγορα. (12:31, 33) Οι Ισραηλίτες δεν φεύγουν με άδεια χέρια, αφού ζητούν και παίρνουν από τους Αιγυπτίους ασημένια και χρυσά αντικείμενα, καθώς και είδη ιματισμού. Βγαίνουν από την Αίγυπτο σε παράταξη μάχης περίπου 600.000 εύρωστοι άντρες, με τις οικογένειές τους και μ’ ένα μεγάλο σύμμικτο πλήθος μη Ισραηλιτών, καθώς επίσης και με πάρα πολλά ζώα. Αυτό το γεγονός σημειώνει το τέλος 430 ετών—από τότε που ο Αβραάμ διάβηκε τον Ευφράτη για να μπει στη γη Χαναάν. Είναι πράγματι μια αξιομνημόνευτη νύχτα.—Έξοδ. 12:40, 2η υποσημείωση στη ΜΝΚ· Γαλ. 3:17.

18. Ποιος αποκορυφωτικός αγιασμός του ονόματος του Ιεχωβά λαβαίνει χώρα στην Ερυθρά Θάλασσα;

¹⁸ Το όνομα του Ιεχωβά αγιάζεται στην Ερυθρά Θάλασσα (13:17–15:21). Ο Ιεχωβά—οδηγώντας τους Ισραηλίτες τη μέρα με στήλη νεφέλης και τη νύχτα με στήλη πυρός—τους βγάζει από την Αίγυπτο διαμέσου της Σοκχώθ. Ο Φαραώ σκληραίνει και πάλι, τους καταδιώκει με τα εκλεκτά πολεμικά του άρματα και τους παγιδεύει, όπως νομίζει, στην Ερυθρά Θάλασσα. Ο Μωυσής καθησυχάζει το λαό, λέγοντας: ‘Μη φοβείσθε· σταθήτε και βλέπετε την σωτηρίαν του Ιεχωβά, την οποίαν θέλει κάμει εις εσάς σήμερον’. (14:13) Ο Ιεχωβά, κατόπιν, κάνει τα νερά της θάλασσας να τραβηχτούν, δημιουργώντας έτσι ένα διάδρομο διαφυγής, διαμέσου του οποίου ο Μωυσής οδηγεί σώους τους Ισραηλίτες στην ανατολική όχθη. Οι ισχυρές δυνάμεις του Φαραώ ορμούν πίσω τους, μόνο και μόνο για να παγιδευτούν και να πνιγούν μέσα στα νερά που επιστρέφουν. Τι αποκορυφωτικός αγιασμός του ονόματος του Ιεχωβά! Τι μεγαλειώδης αιτία για ευφροσύνη λόγω Αυτού! Αυτή τη χαρά την εκφράζουν στην πρώτη μεγάλη ωδή νίκης που αναγράφεται στην Αγία Γραφή: ‘Ας ψάλλω προς τον Ιεχωβά· διότι εδοξάσθη ενδόξως· τον ίππον και τον αναβάτην αυτού έρριψεν εις την θάλασσαν. Ο Γιαχ είναι η δύναμίς μου και το άσμα μου, και εστάθη η σωτηρία μου. . . . Ο Ιεχωβά θέλει βασιλεύει εις τους αιώνας των αιώνων’.—15:1, 2, 18.

19. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά γεγονότα του ταξιδιού προς το Σινά;

¹⁹ Ο Ιεχωβά συνάπτει τη διαθήκη του Νόμου στο Σινά (15:22–34:35). Ο Ισραήλ, κάνοντας ενδιάμεσα στάσεις, όπως τον καθοδηγεί ο Ιεχωβά, κατευθύνεται προς το Σινά, το όρος του αληθινού Θεού. Όταν ο λαός γογγύζει για τα πικρά νερά της Μερρά, ο Ιεχωβά τα κάνει γλυκά για χάρη τους. Όταν γογγύζουν και πάλι, επειδή δεν έχουν κρέας και ψωμί, τους προμηθεύει το βράδυ ορτύκια και το πρωί το υπόγλυκο μάννα, που είναι σαν την πρωινή δροσιά στη γη. Αυτό το μάννα θα είναι το ψωμί των Ισραηλιτών τα επόμενα 40 έτη. Επίσης, για πρώτη φορά στην ιστορία, ο Ιεχωβά προστάζει τους Ισραηλίτες να τηρούν μια μέρα ανάπαυσης ή Σάββατο και τους λέει ότι θα πρέπει να μαζεύουν διπλή ποσότητα μάννα την 6η μέρα, και εκείνος δεν προμηθεύει μάννα την 7η μέρα. Επίσης, για χάρη τους κάνει να βγει νερό στη Ραφιδείν και μάχεται υπέρ αυτών, εναντίον του Αμαλήκ, βάζοντας τον Μωυσή να καταγράψει την κρίση που εκφέρει, σύμφωνα με την οποία ο Αμαλήκ θα εξαλειφθεί εντελώς.

20. Πώς επιτυγχάνεται καλύτερη οργάνωση;

²⁰ Ο πεθερός του Μωυσή, ο Ιοθόρ, του φέρνει κατόπιν τη γυναίκα του και τους δυο γιους του. Τώρα, έχει έρθει ο καιρός για να οργανωθεί καλύτερα ο Ισραήλ, και ο Ιοθόρ δίνει μερικές καλές και πρακτικές συμβουλές. Λέει στον Μωυσή να μη σηκώνει μόνος του όλο το φορτίο, αλλά να διορίσει ικανούς και θεοφοβούμενους άντρες για να κρίνουν το λαό ως χιλίαρχοι, εκατόνταρχοι, πεντηκόνταρχοι και δέκαρχοι. Ο Μωυσής το κάνει αυτό, κι έτσι τώρα μόνο οι δύσκολες υποθέσεις φτάνουν σ’ αυτόν.

21. Ποια υπόσχεση δίνει κατόπιν ο Ιεχωβά, αλλά με ποιους όρους;

²¹ Μέσα σε 3 μήνες μετά την Έξοδο, ο Ισραήλ στρατοπεδεύει στην έρημο του Σινά. Εδώ, ο Ιεχωβά υπόσχεται τα εξής: «Τώρα λοιπόν εάν τωόντι υπακούσητε εις την φωνήν μου, και φυλάξητε την διαθήκην μου, θέλετε είσθαι εις εμέ ο εκλεκτός [ειδική ιδιοκτησία, ΜΝΚ] από πάντων των λαών· διότι ιδική μου είναι πάσα η γη· και σεις θέλετε είσθαι εις εμέ βασίλειον ιεράτευμα και έθνος άγιον». Ο λαός ορκίζεται: ‘Πάντα όσα είπεν ο Ιεχωβά θέλομεν πράξει’. (19:5, 6, 8) Ακολουθεί μια περίοδος στη διάρκεια της οποίας αγιάζεται ο Ισραήλ και την 3η μέρα ο Ιεχωβά κατέρχεται στο βουνό, κάνοντάς το να καπνίζει και να τρέμει.

22. (α) Ποιες εντολές περιλαμβάνονται στο Δεκάλογο; (β) Ποιες άλλες «κρίσεις» δίνονται στον Ισραήλ, και πώς εισέρχεται το έθνος στη διαθήκη του Νόμου;

²² Κατόπιν, ο Ιεχωβά δίνει το Δεκάλογο ή αλλιώς τις Δέκα Εντολές. Αυτές τονίζουν την αποκλειστική αφοσίωση στον Ιεχωβά, ενώ απαγορεύουν τη λατρεία άλλων θεών, την εικονολατρία και τη λήψη του ονόματος του Ιεχωβά «επί ματαίω [με ανάξιο τρόπο, ΜΝΚ]». Στους Ισραηλίτες δίνεται η εντολή να ‘εργάζονται [αποδίδουν υπηρεσία, ΜΝΚ]’ 6 μέρες και, κατόπιν, να τηρούν το Σάββατο για τον Ιεχωβά και να τιμούν τον πατέρα τους και τη μητέρα τους. Ο Δεκάλογος συμπληρώνεται με νόμους που καταδικάζουν το φόνο, τη μοιχεία, την κλοπή, την ψευδομαρτυρία και την απληστία. Ύστερα, ο Ιεχωβά τούς δίνει «κρίσεις», δίνει δηλαδή οδηγίες για το νέο έθνος που αφορούν τη δουλεία, τις επιθέσεις, τους τραυματισμούς, τις αποζημιώσεις, τις κλοπές, τις ζημιές από πυρκαγιά, την ψεύτικη λατρεία, την αποπλάνηση, την κακομεταχείριση των χηρών και των ορφανών, τα δάνεια και άλλα πολλά θέματα. Δίνονται οι νόμοι περί Σαββάτου και ορίζονται 3 ετήσιες γιορτές για τη λατρεία του Ιεχωβά. Κατόπιν, ο Μωυσής καταγράφει τα λόγια του Ιεχωβά, προσφέρονται θυσίες και με το μισό αίμα ραντίζεται το θυσιαστήριο. Διαβάζεται στο λαό το βιβλίο της διαθήκης και, αφού ο λαός βεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι είναι πρόθυμος να υπακούσει, ραντίζεται με το υπόλοιπο αίμα το βιβλίο και όλος ο λαός. Έτσι ο Ιεχωβά συνάπτει τη διαθήκη του Νόμου με τον Ισραήλ μέσω του μεσίτη Μωυσή.—Εβρ. 9:19, 20.

23. Ποιες οδηγίες δίνει ο Ιεχωβά στον Μωυσή, στο βουνό;

²³ Ύστερα, ο Μωυσής ανεβαίνει προς τον Ιεχωβά, στο βουνό, για να πάρει το Νόμο. Επί 40 μερόνυχτα του δίνονται πολλές οδηγίες σχετικά με τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν για τη σκηνή του μαρτυρίου, τις λεπτομέρειες για το καθετί με το οποίο θα εφοδιαστεί η σκηνή, τις λεπτομερείς προδιαγραφές γι’ αυτή καθαυτή τη σκηνή του μαρτυρίου και το σχέδιο που θα έχουν τα ιερατικά ενδύματα, περιλαμβανομένης και της πλάκας από καθαρό χρυσό, που πάνω της θα είναι χαραγμένη η φράση ‘Η αγιότητα ανήκει στον Ιεχωβά’ και θα βρίσκεται στη μίτρα του Ααρών. Παρέχονται λεπτομέρειες για την καθιέρωση και τις υπηρεσίες του ιερατείου, και δίνεται η υπενθύμιση στον Μωυσή ότι το Σάββατο αποτελεί σημείο μεταξύ του Ιεχωβά και των γιων Ισραήλ «διαπαντός». Ο Μωυσής κατόπιν παίρνει τις δυο πλάκες του Μαρτυρίου γραμμένες με «τον δάκτυλον του Θεού».—Έξοδ. 28:36, ΜΝΚ· 31:17, 18.

24. (α) Ποιο αμάρτημα διαπράττει ο λαός, και με ποιο αποτέλεσμα; (β) Πώς αποκαλύπτει κατόπιν ο Ιεχωβά στον Μωυσή το όνομά του και τη δόξα του;

²⁴ Στο μεταξύ, ο λαός αρχίζει να ανυπομονεί και ζητάει από τον Ααρών να φτιάξει ένα θεό που να πηγαίνει μπροστά απ’ αυτούς. Ο Ααρών το κάνει αυτό· κατασκευάζει ένα χρυσό μοσχάρι, το οποίο λατρεύει ο λαός σε μια ‘εορτή εις τον Ιεχωβά’, όπως την ονομάζει ο Ααρών. (32:5) Ο Ιεχωβά λέει ότι θα εξολοθρεύσει τον Ισραήλ, αλλά ο Μωυσής μεσολαβεί υπέρ αυτών, αν και από την πύρινη οργή του κάνει κομμάτια τις πλάκες. Οι γιοι του Λευί υπερασπίζονται τώρα την αγνή λατρεία, σφάζοντας 3.000 από εκείνους που πήραν μέρος σ’ αυτό το γλεντοκόπι. Τους πατάσσει και ο Ιεχωβά. Αφού ο Μωυσής ικετεύει τον Θεό να εξακολουθήσει να οδηγεί το λαό του, του λέγεται ότι μπορεί να έχει μια φευγαλέα εικόνα της δόξας του Θεού και του δίνονται οδηγίες να κόψει άλλες δυο πλάκες στις οποίες ο Ιεχωβά θα γράψει και πάλι το Δεκάλογο. Όταν ο Μωυσής ανεβαίνει στο βουνό για δεύτερη φορά, ο Ιεχωβά διακηρύττει σ’ αυτόν το όνομα Ιεχωβά, καθώς περνάει δίπλα του: ‘Ιεχωβά, Ιεχωβά ο Θεός, οικτίρμων και ελεήμων, μακρόθυμος και πολυέλεος, και αληθινός, φυλάττων έλεος εις χιλιάδας’. (34:6, 7) Στη συνέχεια, εκθέτει τους όρους της διαθήκης του, και ο Μωυσής την καταγράφει όπως την έχουμε σήμερα στο βιβλίο Έξοδος. Όταν ο Μωυσής κατεβαίνει από το Όρος Σινά, το δέρμα του προσώπου του ακτινοβολεί λόγω της αποκαλυμμένης δόξας του Ιεχωβά. Γι’ αυτό και αναγκάζεται να καλύψει το πρόσωπό του.—2 Κορ. 3:7-11.

25. Τι λέει το υπόμνημα σχετικά με τη σκηνή του μαρτυρίου και την επιπρόσθετη εκδήλωση της δόξας του Ιεχωβά;

²⁵ Η κατασκευή της σκηνής του μαρτυρίου (35:1–40:38). Μετά, ο Μωυσής συγκαλεί τον Ισραήλ και τους μεταφέρει τα λόγια του Ιεχωβά, λέγοντάς τους ότι όσοι έχουν πρόθυμη καρδιά έχουν το προνόμιο να συνεισφέρουν για τη σκηνή του μαρτυρίου και όσοι έχουν σοφή καρδιά έχουν το προνόμιο να εργαστούν γι’ αυτήν. Σε λίγο ο Μωυσής λαβαίνει την ακόλουθη αναφορά: ‘Ο λαός φέρει πλειότερον παρά το ικανόν δια την υπηρεσίαν του έργου, το οποίον ο Ιεχωβά προσέταξε να γείνη’. (36:5) Με την κατεύθυνση του Μωυσή, εργάτες γεμάτοι από το πνεύμα του Ιεχωβά αρχίζουν να κατασκευάζουν τη σκηνή του μαρτυρίου και ό,τι άλλο χρειάζεται για τον εφοδιασμό της, και φτιάχνουν επίσης όλα τα ενδύματα των ιερέων. Ένα έτος μετά την Έξοδο, η σκηνή του μαρτυρίου αποπερατώνεται και στήνεται στην πεδιάδα που βρίσκεται μπροστά από το Όρος Σινά. Ο Ιεχωβά δείχνει την επιδοκιμασία του καλύπτοντας τη σκηνή της συνάθροισης με τη νεφέλη του και γεμίζοντας τη σκηνή του μαρτυρίου με τη δόξα του, ώστε ο Μωυσής δεν μπορεί να μπει μέσα στη σκηνή. Αυτή η ίδια νεφέλη τη μέρα και φωτιά τη νύχτα αποδεικνύουν ότι τον Ισραήλ τον καθοδηγεί ο Ιεχωβά σε όλες τις οδοιπορίες του. Είμαστε τώρα στο έτος 1512 Π.Κ.Χ., και εδώ τελειώνει το υπόμνημα του βιβλίου Έξοδος, με το όνομα του Ιεχωβά να έχει αγιαστεί ένδοξα μέσω των θαυμαστών έργων που έκανε χάρη του Ισραήλ.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ

26. (α) Πώς εδραιώνει την πίστη στον Ιεχωβά το βιβλίο Έξοδος; (β) Πώς μεγαλώνουν αυτή την πίστη οι παραθέσεις των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών από το βιβλίο Έξοδος;

²⁶ Πρωταρχικά, το βιβλίο Έξοδος φανερώνει ότι ο Ιεχωβά είναι ο μεγάλος Απελευθερωτής, Οργανωτής και Εκπληρωτής των μεγαλόπρεπων σκοπών του, και εδραιώνει την πίστη μας σ’ αυτόν. Αυτή η πίστη μεγαλώνει καθώς μελετούμε τις πολλές παραθέσεις από το βιβλίο Έξοδος που υπάρχουν στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, οι οποίες δείχνουν την εκπλήρωση πολλών χαρακτηριστικών της διαθήκης του Νόμου, τη βεβαιότητα της ανάστασης, το ότι ο Ιεχωβά φροντίζει για τη συντήρηση του λαού του, ιστορικά προηγούμενα σχετικά με τα Χριστιανικά έργα παροχής βοήθειας, συμβουλές για το σεβασμό που οφείλεται στους γονείς, τις απαιτήσεις για την απόκτηση ζωής και το πώς πρέπει να βλέπουμε την ανταποδοτική δικαιοσύνη. Τελικά, ο Νόμος συνοψίζεται στις δυο εντολές που λένε να δείχνουμε αγάπη στον Θεό και στο συνάνθρωπό μας.—Ματθ. 22:32—Έξοδ. 4:5· Ιωάν. 6:31-35 και 2 Κορ. 8:15—Έξοδ. 16:4, 18· Ματθ. 15:4 και Εφεσ. 6:2—Έξοδ. 20:12· Ματθ. 5:26, 38, 39—Έξοδ. 21:24· Ματθ. 22:37-40.

27. Ποια οφέλη αποκομίζει ο Χριστιανός από το ιστορικό υπόμνημα του βιβλίου Έξοδος;

²⁷ Στα εδάφια Εβραίους 11:23-29 διαβάζουμε για την πίστη του Μωυσή και των γονέων του. Η πίστη τον ώθησε να φύγει από την Αίγυπτο, η πίστη τον ώθησε να γιορτάσει το Πάσχα και η πίστη τον ώθησε να περάσει τον Ισραήλ από την Ερυθρά Θάλασσα. Οι Ισραηλίτες βαφτίστηκαν στον Μωυσή, και έφαγαν πνευματική τροφή και ήπιαν πνευματικό ποτό. Απέβλεπαν στην πνευματική πέτρα, τον Χριστό, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν είχαν την επιδοκιμασία του Θεού, επειδή «επείρασαν» τον Θεό και έγιναν ειδωλολάτρες, πόρνοι και γογγυστές. Ο Παύλος εξηγεί ότι αυτό έχει μια εφαρμογή στους σημερινούς Χριστιανούς: «Ταύτα δε πάντα εγίνοντο εις εκείνους παραδείγματα, και εγράφησαν προς νουθεσίαν ημών, εις τους οποίους τα τέλη των αιώνων έφθασαν. Ώστε ο νομίζων ότι ίσταται ας βλέπη μη πέση».—1 Κορ. 10:1-12· Εβρ. 3:7-13.

28. Πώς εκπληρώθηκαν τα όσα προσκίαζε ο Νόμος και το αρνί του Πάσχα;

²⁸ Μεγάλο μέρος της βαθιάς πνευματικής σημασίας που έχει το βιβλίο Έξοδος καθώς και οι προφητικές της εφαρμογές, εξηγείται στα συγγράμματα του Παύλου, ειδικά στην επιστολή προς Εβραίους, 9ο και 10ο κεφάλαιο. «Διότι ο νόμος, έχων σκιάν των μελλόντων αγαθών, ουχί αυτήν την εικόνα των πραγμάτων, δεν δύναται ποτέ δια των αυτών θυσιών, τας οποίας προσφέρουσι κατ’ ενιαυτόν πάντοτε, να τελειοποιήση τους προσερχομένους». (Εβρ. 10:1) Μας ενδιαφέρει, λοιπόν, να μάθουμε ποια ήταν η σκιά και να κατανοήσουμε την πραγματικότητα. Ο Χριστός «πρόσφερε για τις αμαρτίες μας μία θυσία για πάντα». Χαρακτηρίζεται ‘το Αρνί του Θεού’. Ούτε ένα κόκαλο απ’ αυτό το ‘Αρνί’ δεν έσπασε, ακριβώς όπως και στον τύπο. Ο απόστολος Παύλος σχολιάζει: «Το πάσχα ημών εθυσιάσθη υπέρ ημών, ο Χριστός· ώστε ας εορτάζωμεν ουχί με ζύμην παλαιάν, ουδέ με ζύμην κακίας και πονηρίας, αλλά με άζυμα ειλικρινείας και αληθείας».—Εβρ. 10:12, ΝΔΜ· Ιωάν. 1:29 και 19:36—Έξοδ. 12:46· 1 Κορ. 5:7, 8—Έξοδ. 23:15.

29. (α) Αντιπαραβάλετε τη διαθήκη του Νόμου με τη νέα διαθήκη. (β) Τι θυσίες προσφέρουν τώρα στον Θεό οι πνευματικοί Ισραηλίτες;

²⁹ Ο Ιησούς έγινε Μεσίτης της νέας διαθήκης, όπως ο Μωυσής είχε γίνει μεσίτης της διαθήκης του Νόμου. Η διαφορά που υπάρχει μεταξύ αυτών των διαθηκών εξηγείται σαφώς και πάλι από τον απόστολο Παύλο, ο οποίος λέει ότι το ‘χειρόγραφο που περιείχε τα διατάγματα’ αφαιρέθηκε με το θάνατο του Ιησού στο ξύλο του μαρτυρίου. Ο αναστημένος Ιησούς, ως Αρχιερέας, είναι ‘λειτουργός των αγίων και της σκηνής της αληθινής, την οποίαν κατεσκεύασεν ο Ιεχωβά, και ουχί άνθρωπος’. Οι ιερείς, υπό το Νόμο, ‘λειτουργούσαν εις υπόδειγμα και σκιά των επουρανίων’, σύμφωνα με το πρότυπο που δόθηκε από τον Μωυσή. «Τώρα όμως ο Χριστός έλαβεν εξοχωτέραν λειτουργίαν, καθόσον είναι και ανωτέρας διαθήκης μεσίτης, ήτις ενομοθετήθη με ανωτέρας επαγγελίας». Η παλιά διαθήκη έγινε απαρχαιωμένη και καταργήθηκε ως κώδικας νόμων που επέφερε θάνατο. Οι Ιουδαίοι που δεν το καταλαβαίνουν αυτό περιγράφονται ως άνθρωποι με αμβλυμένες δυνάμεις αντίληψης, αλλά εκείνοι που πιστεύουν και κατανοούν ότι ο πνευματικός Ισραήλ βρίσκεται σε μια νέα διαθήκη μπορούν ‘με ακάλυπτα πρόσωπα να αντανακλούν σαν καθρέφτες τη δόξα του Ιεχωβά’, επειδή έχουν τα κατάλληλα προσόντα για να είναι διάκονοί της. Αυτοί, με καθαρισμένη συνείδηση, είναι σε θέση να προσφέρουν τη δική τους «θυσίαν αινέσεως, τουτέστι καρπόν χειλέων ομολογούντων το όνομα αυτού».—Κολ. 2:14· Εβρ. 8:1-6, 13· 2 Κορ. 3:6-18, ΜΝΚ· Εβρ. 13:15· Έξοδ. 34:27-35.

30. Τι προσκίαζε η απελευθέρωση του Ισραήλ και το ότι μεγαλύνθηκε το όνομα του Ιεχωβά στην Αίγυπτο;

³⁰ Το βιβλίο Έξοδος μεγαλύνει το όνομα και την κυριαρχία του Ιεχωβά, προσκιάζοντας την ένδοξη απελευθέρωση του Χριστιανικού έθνους του πνευματικού Ισραήλ, στο οποίο λέγεται: «Σεις . . . είσθε γένος εκλεκτόν, βασίλειον ιεράτευμα, έθνος άγιον, λαός τον οποίον απέκτησεν ο Θεός δια να εξαγγείλητε τας αρετάς εκείνου, όστις σας εκάλεσεν εκ του σκότους εις το θαυμαστόν αυτού φως· οι ποτέ μη όντες λαός, τώρα δε λαός του Θεού». Η δύναμη που επέδειξε ο Ιεχωβά συνάγοντας τον πνευματικό του Ισραήλ από τον κόσμο, προκειμένου να μεγαλύνει το όνομά του, δεν είναι λιγότερο θαυματουργική από τη δύναμη που έδειξε χάρη του λαού του στην αρχαία Αίγυπτο. Ο Ιεχωβά, διατηρώντας τον Φαραώ σε ύπαρξη για να του δείξει τη δύναμή Του και για να διακηρυχθεί το όνομά Του, προσκίασε μια πολύ μεγαλύτερη μαρτυρία που επρόκειτο να δοθεί μέσω των Χριστιανών Μαρτύρων Του.—1 Πέτρ. 2:9, 10· Ρωμ. 9:17· Αποκ. 12:17.

31. Τι προσκιάζει το βιβλίο Έξοδος αναφορικά με μια βασιλεία και με την παρουσία του Ιεχωβά;

³¹ Επομένως, μπορούμε να πούμε από τη Γραφή ότι το έθνος που σχηματίστηκε υπό τον Μωυσή προσκίαζε ένα καινούριο έθνος υπό τον Χριστό και μια βασιλεία που ποτέ δεν θα κλονιζόταν. Μ’ αυτά υπόψη, μας δίνεται η παρότρυνση «να λατρεύωμεν ευαρέστως τον Θεόν με σέβας και ευλάβειαν». Ακριβώς όπως τότε η παρουσία του Ιεχωβά κάλυπτε τη σκηνή του μαρτυρίου στην έρημο, έτσι δίνει ο ίδιος την υπόσχεση να είναι για πάντα μαζί μ’ εκείνους που τον φοβούνται: «Ιδού, η σκηνή του Θεού μετά των ανθρώπων, και θέλει σκηνώσει μετ’ αυτών, και αυτοί θέλουσιν είσθαι λαοί αυτού, και αυτός ο Θεός θέλει είσθαι μετ’ αυτών . . . Γράψον, διότι ούτοι οι λόγοι είναι αληθινοί και πιστοί». Το βιβλίο Έξοδος είναι πράγματι ουσιώδες και ωφέλιμο μέρος του Βιβλικού υπομνήματος.—Έξοδ. 19:16-19—Εβρ. 12:18-29· Έξοδ. 40:34—Αποκ. 21:3, 5.

[Υποσημειώσεις]