Η Άποψη της Αγίας Γραφής
Είναι η «Καινή Διαθήκη» Αντισημιτική;
ΕΝΑΣ Αμερικανός ιεροκήρυκας είπε κάποτε: «Η παραδοσιακή εκκλησία έχει αμαρτήσει πολλές φορές στην ιστορία της και θα έχει να δώσει λόγο για πολλά στην Κρίση, ειδικά για τον αντισημιτισμό που δείχτηκε εις βάρος του εβραϊκού λαού».
Γιατί έχει ο αντισημιτισμός μια τόσο μακρά και ειδεχθή ιστορία η οποία συνεχίζεται ακόμη και στον 20ό αιώνα; Μερικοί αποδίδουν ευθύνες στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, στη λεγόμενη Καινή Διαθήκη. Για παράδειγμα, ο Κρίστερ Στένταλ, κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του Χάρβαρντ, ισχυρίστηκε τα εξής: «Το ότι . . . τα λεγόμενα της Καινής Διαθήκης έχουν παίξει το ρόλο ‘θεϊκού’ διατάγματος μίσους ενάντια στους Εβραίους είναι πασίγνωστο και ευρέως αποδεκτό γεγονός». Μολονότι αυτό μπορεί να είναι ευρέως αποδεκτό, είναι πράγματι αληθινό;
Ποιος Κατηγορήθηκε για το Θάνατο του Ιησού;
Μια περικοπή που αναφέρεται συχνά ως απόδειξη για τον αντισημιτισμό της «Καινής Διαθήκης» είναι τα εδάφια Ματθαίος 27:15-25. Εκεί μας λέγεται ότι ένα πλήθος Ιουδαίων απαίτησε από το Ρωμαίο κυβερνήτη Πόντιο Πιλάτο να κρεμάσει τον Ιησού στο ξύλο, κραυγάζοντας μάλιστα: «Το αίμα αυτού ας ήναι εφ’ ημάς και επί τα τέκνα ημών». Μήπως η «Καινή Διαθήκη» δίδασκε εδώ ότι όλοι οι Ιουδαίοι του πρώτου αιώνα ήταν υπεύθυνοι για το θάνατο του Ιησού και ότι οι Ιουδαίοι θα έπρεπε να είναι αιώνια γνωστοί ως φονιάδες του Χριστού;
Πρώτα από όλα, πώς αντέδρασαν οι περισσότεροι Ιουδαίοι στον Ιησού στη διάρκεια της διακονίας του; Η «Καινή Διαθήκη» αποκαλύπτει ότι ο Ιησούς ήταν εξαιρετικά δημοφιλής στα πλήθη των Ιουδαίων, ειδικά στη Γαλιλαία όπου διεξήγαγε το μεγαλύτερο μέρος της διακονίας του. (Ιωάννης 7:31· 8:30· 10:42· 11:45) Πέντε μόλις μέρες πριν από τη σύλληψη και την εκτέλεσή του, ένα πλήθος Ιουδαίων τον υποδέχτηκε στην Ιερουσαλήμ ως τον Μεσσία.—Ματθαίος 21:6-11.
Τότε, ποιος ήθελε να θανατωθεί ο Ιησούς; Η «Καινή Διαθήκη» επισημαίνει ότι ο Ιησούς ήταν αντιδημοφιλής στους πρωθιερείς και σε πολλούς Φαρισαίους και Σαδδουκαίους επειδή εξέθετε την υποκρισία τους. (Ματθαίος 21:33-46· 23:1-36)a Ο Αρχιερέας Καϊάφας ήταν ένας από τους κυριότερους εναντιουμένους στον Ιησού. Αναμφίβολα, είχε υποστεί προσωπικά οικονομικές απώλειες όταν ο Ιησούς έδιωξε τους αργυραμοιβούς από το ναό. (Μάρκος 11:15-18) Επιπλέον, ο Καϊάφας φοβόταν ότι η δημοτικότητα που είχε ο Ιησούς ανάμεσα στα πλήθη των Ιουδαίων θα οδηγούσε τελικά σε ρωμαϊκή επέμβαση και σε απώλεια της δύναμής του. (Ιωάννης 11:45-53) Έτσι, οι πρωθιερείς και άλλοι θρησκευτικοί ηγέτες μηχανεύτηκαν το θάνατο του Ιησού και τον παρέδωσαν σε ένα ρωμαϊκό δικαστήριο για να εκτελεστεί. (Ματθαίος 27:1, 2· Μάρκος 15:1· Λουκάς 22:66–23:1) Τι ειρωνεία· η δημοτικότητα που είχε ο Ιησούς στις Ιουδαϊκές μάζες οδήγησε στο θάνατό του!
Έχοντας υπόψη τη δημοτικότητα του Ιησού, πώς ήταν δυνατόν να κραυγάζει ένα πλήθος Ιουδαίων απαιτώντας το θάνατό του; Εφόσον οι περισσότεροι υποστηρικτές του Ιησού ήταν Γαλιλαίοι, είναι πιθανόν ότι το πλήθος που ήθελε τον Ιησού νεκρό ήταν κυρίως κάτοικοι της Ιουδαίας. Οι Γαλιλαίοι ήταν κυρίως καλόκαρδοι, ταπεινοί και ευθείς από τη φύση τους, ενώ οι κάτοικοι της Ιουδαίας ήταν στην πλειονότητά τους περήφανοι, πλούσιοι και πολύ μορφωμένοι, ειδικά οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ. Είναι σημαντικό το ότι ο Ματθαίος αποκαλύπτει πως το πλήθος παρακινήθηκε από ‘αρχιερείς και πρεσβυτέρους’. (Ματθαίος 27:20) Τι ψέμα θα μπορούσαν αυτοί να πουν στο πλήθος ώστε να τους ξεσηκώσουν με αυτόν τον τρόπο; Μήπως ήταν το ψέμα που είχαν παρουσιάσει προηγουμένως στη δίκη του Ιησού και το οποίο επανέλαβαν στη διάρκεια της εκτέλεσης του Ιησού, ότι δηλαδή ο Ιησούς είχε πει πως θα κατέστρεφε το ναό;—Μάρκος 14:57, 58· 15:29.b
Κοινοτική Ευθύνη
Αν αυτό το πλήθος των Ιουδαίων δεν ήταν ολόκληρος ο Ιουδαϊκός λαός, τότε γιατί ο απόστολος Πέτρος, όταν μίλησε σε ένα μεγάλο πλήθος Ιουδαίων που είχαν συγκεντρωθεί περίπου 50 μέρες αργότερα στην Ιερουσαλήμ για τη Γιορτή των Εβδομάδων, είπε: ‘[Εσείς] κρεμάσατε [τον Ιησού] με το χέρι άνομων ανθρώπων σε ξύλο’; (Πράξεις 2:22, 23, ΜΝΚ) Σίγουρα, ο Πέτρος γνώριζε ότι οι περισσότεροι από αυτούς δεν είχαν σχέση με τα γεγονότα που οδήγησαν στην εκτέλεση του Ιησού. Τι εννοούσε λοιπόν ο Πέτρος;
Σύμφωνα με τις Γραφές, η δολοφονία για την οποία δεν είχε γίνει εξαγορά επέφερε ενοχή όχι μόνο στο δολοφόνο, αλλά και στην κοινότητα η οποία δεν είχε φροντίσει να φερθεί αυτό το άτομο ενώπιον της δικαιοσύνης. (Δευτερονόμιον 21:1-9) Για παράδειγμα, ολόκληρη η φυλή Βενιαμίν κρίθηκε κάποτε ένοχη αίματος επειδή δεν είχε τιμωρήσει μια ομάδα δολοφόνων που ανήκε σε αυτήν. Μολονότι η μεγάλη πλειονότητα της φυλής δεν είχε αναμειχτεί απευθείας στη δολοφονία, με το να ανεχτεί αυτό το έγκλημα την παρέβλεπε εκούσια και επομένως έφερε κάποιο μέτρο ευθύνης. (Κριταί 20:8-48) Μάλιστα έχει παρατηρηθεί ότι «η σιωπή δίνει συγκατάθεση».
Με όμοιο τρόπο, το Ιουδαϊκό έθνος του πρώτου αιώνα συναίνεσε στο έγκλημα των αρχηγών του που ήταν ένοχοι αίματος. Με την από μέρους του ανοχή των δολοφονικών πράξεων των πρωθιερέων και των Φαρισαίων, ολόκληρο το έθνος μοιράστηκε μαζί τους την ευθύνη. Αναμφίβολα, αυτός ήταν ο λόγος που ο Πέτρος κάλεσε τους Ιουδαίους ακροατές του να δείξουν μεταμέλεια.c
Ποιες ήταν οι συνέπειες αυτής της απόρριψης του Ιησού ως Μεσσία; Ο Ιησούς είπε στην πόλη της Ιερουσαλήμ: «Αφίνεται εις εσάς ο οίκος σας [ο ναός] έρημος». (Ματθαίος 23:37, 38) Ναι, ο Θεός απέσυρε την προστασία του και, ως αποτέλεσμα, οι ρωμαϊκές στρατιές κατέστρεψαν την Ιερουσαλήμ μαζί με το ναό της. Όπως η οικογένεια κάποιου υφίσταται τις συνέπειες αν αυτός κατασπαταλήσει όλη του την περιουσία, έτσι και η απώλεια της θεϊκής προστασίας έγινε αισθητή όχι μόνο σε εκείνους που κραύγαζαν για το θάνατο του Ιησού αλλά και στις οικογένειές τους. Με αυτή την έννοια, το αίμα του Ιησού ήρθε πράγματι πάνω στους ίδιους και στα παιδιά τους.—Ματθαίος 27:25.
Ωστόσο, τίποτα στην «Καινή Διαθήκη» δεν υποστηρίζει τον ισχυρισμό ότι οι μελλοντικές γενιές των Ιουδαίων θα έφεραν κάποια ιδιαίτερη ενοχή για το θάνατο του Ιησού. Απεναντίας, λόγω της αγάπης του για τον προπάτορά τους Αβραάμ, ο Θεός έδειξε στους Ιουδαίους ιδιαίτερο ενδιαφέρον, προσφέροντάς τους την πρώτη ευκαιρία να γίνουν Χριστιανοί. (Πράξεις 3:25, 26· 13:46· Ρωμαίους 1:16· 11:28) Όταν αυτή η ευκαιρία επεκτάθηκε τελικά και σε αυτούς που δεν ήταν Ιουδαίοι, ο Θεός σταμάτησε να πολιτεύεται με τον καθένα με βάση την εθνική του καταγωγή. Ο Πέτρος είπε: «Επ’ αληθείας γνωρίζω ότι δεν είναι προσωπολήπτης ο Θεός, αλλ’ εν παντί έθνει, όστις φοβείται αυτόν και εργάζεται δικαιοσύνην, είναι δεκτός εις αυτόν». (Πράξεις 10:34, 35) Ο απόστολος Παύλος έγραψε αργότερα: «Δεν είναι διαφορά Ιουδαίου τε και Έλληνος». (Ρωμαίους 10:12) Οι Ιουδαίοι είχαν την ίδια υπόσταση ενώπιον του Θεού όπως και εκείνοι που δεν ήταν Ιουδαίοι και αυτό εξακολουθεί να αληθεύει σήμερα.—Παράβαλε Ιεζεκιήλ 18:20.
Γιατί Υπάρχει Αντισημιτισμός στο Χριστιανικό Κόσμο;
Είναι επομένως φανερό ότι η «Καινή Διαθήκη» δεν είναι αντισημιτική. Αντίθετα, η «Καινή Διαθήκη» καταγράφει τις διδασκαλίες ενός ανθρώπου που έζησε και πέθανε ως Ιουδαίος, και δίδαξε τους Ιουδαίους ακολούθους του να σέβονται τα ιδανικά του Μωσαϊκού Νόμου. (Ματθαίος 5:17-19) Αλλά αν δεν πρέπει να κατηγορηθεί η «Καινή Διαθήκη», τότε γιατί υπάρχει τόσο έντονος αντισημιτισμός στο Χριστιανικό κόσμο;
Δεν πρέπει να κατηγορηθεί η ίδια η Χριστιανοσύνη. Με τρόπο όμοιο με εκείνον των ψεύτικων Χριστιανών στον καιρό του Ιούδα, οι οποίοι ‘μετέτρεπαν την παρ’ αξία καλοσύνη του Θεού σε δικαιολογία για χαλαρή διαγωγή’, οι καθ’ ομολογία Χριστιανοί σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας έχουν σύρει το όνομα του Χριστού μέσα στο βούρκο της μισαλλοδοξίας και της προκατάληψης. (Ιούδα 4, ΜΝΚ) Επομένως, ο αντισημιτισμός του Χριστιανικού κόσμου οφείλεται στις ιδιοτελείς προκαταλήψεις ανθρώπων οι οποίοι είναι Χριστιανοί μόνο στο όνομα.
Είναι ενδιαφέρον πως ο ίδιος ο Ιησούς προείπε ότι μερικοί θα ισχυρίζονταν ότι εκτέλεσαν κάθε είδους δυναμικά έργα στο όνομά του, αλλά στην πραγματικότητα θα ήταν ‘εργάτες της ανομίας’—όχι φίλοι του! (Ματθαίος 7:21-23) Πολλοί από αυτούς έχουν προσπαθήσει να χρησιμοποιήσουν την «Καινή Διαθήκη» ως δικαιολογία για τα μίση και τις προκαταλήψεις τους, αλλά οι σκεπτόμενοι άνθρωποι μπορούν να δουν πέρα από αυτή την απατηλή προσποίηση.
Οι ψεύτικοι Χριστιανοί θα χρειαστεί να δώσουν λόγο στον Θεό για τον αντισημιτισμό τους. Αλλά όπως η ύπαρξη πλαστών χρημάτων δεν αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν αληθινά χρήματα, έτσι και η ύπαρξη των κατ’ απομίμηση Χριστιανών δεν μειώνει καθόλου το γεγονός ότι υπάρχουν πράγματι αληθινοί Χριστιανοί, άνθρωποι που είναι γνωστοί για την αγάπη τους, όχι για τις προκαταλήψεις τους. Γιατί να μη συναναστραφείτε αυτούς τους ανθρώπους στην Αίθουσα Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά της περιοχής σας;
[Υποσημειώσεις]
a Ο Ιουδαίος ιστορικός του πρώτου αιώνα Ιωσήφ μπεν Ματθίας (Φλάβιος Ιώσηπος) γράφει ότι, εκείνη την εποχή, οι αρχιερείς του Ισραήλ διορίζονταν και καθαιρούνταν από αντιπροσώπους της Ρώμης μια φορά το χρόνο. Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα, το αξίωμα του αρχιερέα εκφυλίστηκε και έγινε θέση μισθωτού που προσήλκυε τα χειρότερα στοιχεία της κοινωνίας. Το Βαβυλωνιακό Ταλμούδ τεκμηριώνει τις ηθικές καταχρήσεις μερικών από αυτούς τους αρχιερείς. (Πεσαχίμ 57α) Το Ταλμούδ, παρόμοια, τονίζει την τάση των Φαρισαίων προς την υποκρισία. (Σοτάχ 22β)
b Στην πραγματικότητα, ο Ιησούς είπε σε εκείνους που του εναντιώνονταν: «Χαλάσατε τον ναόν τούτον, και δια τριών ημερών θέλω εγείρει αυτόν». (Ιωάννης 2:19-22) Αλλά όπως τονίζει ο Ιωάννης, ο Ιησούς αναφερόταν, όχι στο ναό της Ιερουσαλήμ, αλλά στο ‘ναό του σώματός του’. Ο Ιησούς σύγκρινε με αυτόν τον τρόπο τον αναμενόμενο θάνατο και την ανάστασή του με την κατεδάφιση και την ανοικοδόμηση ενός κτιρίου.—Παράβαλε Ματθαίος 16:21.
c Παρόμοια ευθύνη έχει παρατηρηθεί και στους σύγχρονους καιρούς. Δεν είχαν απευθείας ανάμειξη στις φρικαλεότητες όλοι οι πολίτες της ναζιστικής Γερμανίας. Εντούτοις, η Γερμανία αναγνώρισε την κοινοτική της ευθύνη και προθυμοποιήθηκε να αποζημιώσει τα θύματα του ναζιστικού διωγμού.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 13]
Ο αντισημιτισμός στο Χριστιανικό κόσμο ασκείται από άτομα που είναι Χριστιανοί μόνο στο όνομα
[Εικόνα στη σελίδα 11]
Ούτε ο Ιησούς ούτε οι μαθητές του προώθησαν τον αντισημιτισμό