Ζωή
Ορισμός: Μια κατάσταση δραστηριότητας που ξεχωρίζει τα φυτά, τα ζώα, τους ανθρώπους και τα πνευματικά όντα από τα άψυχα αντικείμενα. Οι ζωντανοί οργανισμοί του υλικού κόσμου έχουν γενικά την ικανότητα να αναπτύσσονται, διαθέτουν μεταβολισμό, μπορούν να αντιδρούν σε εξωτερικά ερεθίσματα και να αναπαράγονται. Η βλάστηση έχει ενεργό ζωή στην οποία υπάρχει δραστηριότητα, αλλά δεν έχει ζωή με την έννοια της ψυχής η οποία διαθέτει αισθήσεις. Στις επίγειες ψυχές των ζώων και των ανθρώπων υπάρχει τόσο η ενεργός δύναμη της ζωής η οποία τις ζωοποιεί όσο και η αναπνοή η οποία συντηρεί αυτή τη δύναμη της ζωής.
Η ζωή με την πλήρη της έννοια, όπως εφαρμόζεται στα νοήμονα πρόσωπα, σημαίνει το να απολαμβάνει κανείς τέλεια ύπαρξη δικαιωματικά. Η ανθρώπινη ψυχή δεν είναι αθάνατη. Αλλά οι πιστοί υπηρέτες του Θεού έχουν την προοπτική αιώνιας ζωής με τελειότητα—ζωή στη γη για πολλούς, ζωή στον ουρανό για ένα «μικρό ποίμνιο» ως κληρονόμους της Βασιλείας του Θεού. Στα μέλη της τάξης της Βασιλείας, αφού αναστηθούν σε πνευματική ζωή, παραχωρείται επίσης αθανασία, δηλαδή ζωή η οποία δεν χρειάζεται να συντηρείται με κάτι που έχει δημιουργηθεί.
Ποιος είναι ο σκοπός της ανθρώπινης ζωής;
Απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρχει σκοπός στη ζωή μας είναι η αναγνώριση της Πηγής της ζωής. Αν η ζωή ήταν προϊόν της χωρίς νοημοσύνη τύχης, η ύπαρξή μας θα ήταν αναγκαστικά χωρίς σκοπό και δεν θα υπήρχε ένα βέβαιο μέλλον για το οποίο να μπορούμε να κάνουμε σχέδια. Αλλά τα εδάφια Πράξεις 17:24, 25, 28 μας πληροφορούν: «Ο Θεός που έκανε τον κόσμο και όλα όσα υπάρχουν σε αυτόν . . . δίνει σε όλους ζωή και πνοή και τα πάντα. Διότι από αυτόν έχουμε ζωή και κινούμαστε και υπάρχουμε». Το εδάφιο Αποκάλυψη 4:11, που απευθύνεται στον Θεό, προσθέτει: «Άξιος είσαι, Ιεχωβά, ναι, ο Θεός μας, να λάβεις τη δόξα και την τιμή και τη δύναμη, επειδή εσύ δημιούργησες τα πάντα, και λόγω του θελήματός σου υπήρξαν και δημιουργήθηκαν». (Βλέπε επίσης σελίδες 216-223, στο λήμμα «Θεός».)
Η πορεία ζωής που έρχεται σε σύγκρουση με τις απαιτήσεις και τις κατευθυντήριες γραμμές του Δημιουργού για την απόκτηση ευτυχίας καταλήγει σε απογοήτευση. Τα εδάφια Γαλάτες 6:7, 8 προειδοποιούν: «Μην παροδηγείστε: ο Θεός δεν εμπαίζεται. Επειδή ό,τι σπέρνει ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει· διότι αυτός που σπέρνει μεριμνώντας για τη σάρκα του θα θερίσει φθορά από τη σάρκα του».—Επίσης Γαλάτες 5:19-21. (Βλέπε επίσης το λήμμα «Ανεξαρτησία».)
Η κληρονομιά της αμαρτίας από τον Αδάμ εμποδίζει τους ανθρώπους να απολαμβάνουν στο πλήρες τη ζωή τώρα όπως είχε σκοπό ο Θεός στην αρχή. Το εδάφιο Ρωμαίους 8:20 δηλώνει ότι, ως αποτέλεσμα της θεϊκής κρίσης μετά την αμαρτία του Αδάμ, «η δημιουργία [το ανθρώπινο γένος] υποτάχθηκε στη ματαιότητα». Σχετικά με τη δική του κατάσταση ως αμαρτωλού ανθρώπου, ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Εγώ είμαι σαρκικός, πουλημένος κάτω από την αμαρτία. Διότι δεν κάνω το καλό που θέλω, αλλά το κακό που δεν θέλω, αυτό πράττω. Διότι βρίσκω ευχαρίστηση στο νόμο του Θεού σύμφωνα με τον άνθρωπο ο οποίος είμαι εσωτερικά, αλλά βλέπω στα μέλη μου έναν άλλον νόμο που πολεμάει ενάντια στο νόμο της διάνοιάς μου και με οδηγεί αιχμάλωτο στο νόμο της αμαρτίας ο οποίος υπάρχει στα μέλη μου. Ταλαίπωρος άνθρωπος που είμαι!»—Ρωμ. 7:14, 19, 22-24.
Βρίσκουμε τη μεγαλύτερη ευτυχία που είναι δυνατόν να έχει κανείς τώρα και η ζωή μας αποκτά πολύ μεγαλύτερο νόημα όταν εφαρμόζουμε τις αρχές της Αγίας Γραφής και βάζουμε σε πρώτη θέση την εκτέλεση του θελήματος του Θεού. Δεν πλουτίζουμε τον Θεό αν τον υπηρετούμε· αυτός μας διδάσκει “για την ωφέλειά μας”. (Ησ. 48:17) Η Αγία Γραφή συμβουλεύει: «Να γίνεστε σταθεροί, αμετακίνητοι, έχοντας πάντοτε πολλά να κάνετε στο έργο του Κυρίου, γνωρίζοντας ότι ο κόπος σας δεν είναι μάταιος σε σχέση με τον Κύριο».—1 Κορ. 15:58.
Η Αγία Γραφή μάς προσφέρει την προοπτική αιώνιας ζωής με τελειότητα αν θέτουμε πίστη στις προμήθειες του Ιεχωβά για ζωή και περπατάμε στις οδούς του. Η ελπίδα αυτή έχει στερεή βάση και δεν θα οδηγήσει σε απογοήτευση. Αν ενεργούμε σε αρμονία με αυτή την ελπίδα, η ζωή μας είναι δυνατόν να γεμίσει με πραγματικό νόημα ακόμη και τώρα.—Ιωάν. 3:16· Τίτο 1:2· 1 Πέτρ. 2:6.
Δημιουργήθηκαν οι άνθρωποι απλώς για να ζουν λίγα χρόνια και μετά να πεθαίνουν;
Γέν. 2:15-17: «Ο Ιεχωβά Θεός πήρε τον άνθρωπο [τον Αδάμ] και τον εγκατέστησε στον κήπο της Εδέμ για να τον καλλιεργεί και να τον φροντίζει. Και ο Ιεχωβά Θεός έδωσε επίσης την εξής εντολή στον άνθρωπο: “Από κάθε δέντρο του κήπου μπορείς να τρως μέχρι να χορτάσεις. Αλλά από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού δεν πρέπει να φας, γιατί την ημέρα που θα φας από αυτό οπωσδήποτε θα πεθάνεις”». (Ο Θεός δεν είπε εδώ ότι ο θάνατος θα ήταν αναπόφευκτη κατάσταση, αλλά είπε ότι θα ήταν αποτέλεσμα της αμαρτίας. Προειδοποίησε τον Αδάμ να τον αποφύγει. Παράβαλε Ρωμαίους 6:23.)
Γέν. 2:8, 9: «Ο Ιεχωβά Θεός φύτεψε έναν κήπο στην Εδέμ, προς τα ανατολικά, και έβαλε εκεί τον άνθρωπο που είχε πλάσει. Και ο Ιεχωβά Θεός έκανε να βλαστήσει από το έδαφος κάθε δέντρο επιθυμητό στην όραση και καλό για τροφή, καθώς και το δέντρο της ζωής στη μέση του κήπου». (Μετά την αμαρτία του Αδάμ, το ανθρώπινο ζευγάρι εκδιώχθηκε από την Εδέμ για να μη φάνε από το δέντρο της ζωής, σύμφωνα με τα εδάφια Γένεση 3:22, 23. Άρα, φαίνεται πως, αν ο Αδάμ είχε παραμείνει υπάκουος στον Δημιουργό του, ο Θεός με τον καιρό θα του επέτρεπε να φάει από εκείνο το δέντρο ως σύμβολο του ότι είχε αποδειχτεί άξιος να ζει για πάντα. Η παρουσία του δέντρου της ζωής στην Εδέμ υποδείκνυε μια τέτοια προοπτική.)
Ψαλμ. 37:29: «Οι δίκαιοι θα γίνουν κάτοχοι της γης και θα κατοικούν για πάντα σε αυτήν». (Η υπόσχεση αυτή δείχνει καθαρά ότι ο βασικός σκοπός του Θεού σχετικά με τη γη και την ανθρωπότητα δεν έχει αλλάξει.)
Βλέπε επίσης σελίδα 198, στο λήμμα «Θάνατος».
Αλλά στη δική μας περίπτωση σήμερα, μήπως η ζωή προοριζόταν να είναι σύντομη και αμαυρωμένη ως επί το πλείστον από παθήματα;
Ρωμ. 5:12: «Μέσω ενός ανθρώπου [του Αδάμ] μπήκε η αμαρτία στον κόσμο και μέσω της αμαρτίας ο θάνατος, και έτσι ο θάνατος απλώθηκε σε όλους τους ανθρώπους, επειδή όλοι είχαν αμαρτήσει». (Αυτό ακριβώς κληρονομήσαμε όλοι μας, όχι επειδή ήταν σκοπός του Θεού, αλλά επειδή αμάρτησε ο Αδάμ.) (Βλέπε επίσης το λήμμα «Πεπρωμένο».)
Ιώβ 14:1: «Άνθρωπος γεννημένος από γυναίκα είναι λιγόχρονος και χορτασμένος ταραχή». (Η συγκεκριμένη δήλωση αληθεύει σε μεγάλο βαθμό για τη ζωή σε αυτό το ατελές σύστημα πραγμάτων.)
Ωστόσο, ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες η ζωή μας μπορεί να είναι πολύ ανταμειφτική και γεμάτη νόημα. Βλέπε την ύλη στις σελίδες 192-194 σχετικά με το σκοπό της ανθρώπινης ζωής.
Είναι η ζωή στη γη απλώς ο τόπος όπου δοκιμάζονται οι άνθρωποι για να αποφασιστεί ποιοι θα πάνε στον ουρανό;
Βλέπε σελίδες 346-353, στο λήμμα «Ουρανός».
Μήπως έχουμε αθάνατη ψυχή η οποία συνεχίζει να ζει μετά το θάνατο του σάρκινου σώματος;
Βλέπε σελίδες 496-502, στο λήμμα «Ψυχή».
Με ποια βάση μπορεί κανείς να ελπίζει ότι θα αποκτήσει κάτι περισσότερο από την παρούσα σύντομη ανθρώπινη ύπαρξή του;
Ματθ. 20:28: «Ο Γιος του ανθρώπου [ο Ιησούς Χριστός] ήρθε, όχι για να τον διακονήσουν, αλλά για να διακονήσει και να δώσει την ψυχή του λύτρο σε αντάλλαγμα για πολλούς».
Ιωάν. 3:16: «Ο Θεός αγάπησε τον κόσμο τόσο πολύ, ώστε έδωσε τον μονογενή του Γιο, για να μην καταστραφεί όποιος ασκεί πίστη σε αυτόν, αλλά να έχει αιώνια ζωή».
Εβρ. 5:9: «Αφού πρώτα [ο Ιησούς Χριστός] τελειοποιήθηκε, έγινε αίτιος αιώνιας σωτηρίας σε όλους εκείνους που τον υπακούν». (Επίσης Ιωάννης 3:36)
Πώς θα πραγματοποιηθούν οι προσδοκίες για μελλοντική ζωή;
Πράξ. 24:15: «Έχω ελπίδα προς τον Θεό, την οποία τρέφουν και αυτοί, ότι πρόκειται να γίνει ανάσταση δικαίων και αδίκων». (Αυτό θα συμπεριλάβει τα άτομα που υπηρέτησαν πιστά τον Θεό στο παρελθόν, καθώς και το μεγάλο αριθμό εκείνων οι οποίοι ποτέ δεν έμαθαν αρκετά για τον αληθινό Θεό ώστε να δεχτούν ή να απορρίψουν τις οδούς του.)
Ιωάν. 11:25, 26: «Ο Ιησούς . . . είπε [στην αδελφή κάποιου τον οποίο μετά επανέφερε στη ζωή]: “Εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή. Αυτός που ασκεί πίστη σε εμένα, ακόμη και αν πεθάνει, θα έρθει στη ζωή· και όποιος ζει και ασκεί πίστη σε εμένα δεν πρόκειται να πεθάνει ποτέ. Το πιστεύεις αυτό;”» (Έτσι λοιπόν, εκτός από την ελπίδα της ανάστασης, ο Ιησούς πρόσφερε και κάτι άλλο για αυτούς που θα ζουν όταν ο σημερινός πονηρός κόσμος φτάσει στο τέλος του. Αυτοί που έχουν την ελπίδα να γίνουν επίγειοι υπήκοοι της Βασιλείας του Θεού έχουν την προοπτική να επιζήσουν και να μην πεθάνουν ποτέ.)
Υπάρχει καμιά απόδειξη στην κατασκευή του ανθρώπινου σώματος ότι σχεδιάστηκε να ζει για πάντα;
Είναι ευρέως παραδεκτό ότι η ικανότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου υπερβαίνει κατά πολύ οποιαδήποτε αξιοποίησή του στη διάρκεια της τωρινής μας ζωής, είτε ζήσουμε 70 χρόνια είτε ακόμη και 100 χρόνια. Η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (Encyclopædia Britannica) αναφέρει ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος «είναι προικισμένος με αξιοσημείωτα περισσότερες δυνατότητες από εκείνες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου». (1976, Τόμ. 12, σ. 998) Ο επιστήμονας Καρλ Σαγκάν αναφέρει ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να χωρέσει πληροφορίες που «θα γέμιζαν περίπου είκοσι εκατομμύρια τόμους, όσους περιέχουν οι μεγαλύτερες βιβλιοθήκες του κόσμου». (Κόσμος [Cosmos], 1980, σ. 278) Σχετικά με την ικανότητα «αρχειοθέτησης» που διαθέτει ο ανθρώπινος εγκέφαλος, ο βιοχημικός Ισαάκ Ασίμοφ έγραψε ότι ο εγκέφαλος είναι «τέλεια ικανός να επεξεργάζεται οποιοδήποτε φορτίο μάθησης και απομνημόνευσης που η ανθρώπινη ύπαρξη έχει τη δυνατότητα να θέσει σε αυτόν—και ένα δισεκατομμύριο φορές περισσότερο από αυτή την ποσότητα επίσης».—Περιοδικό της Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times Magazine), 9 Οκτωβρίου 1966, σ. 146. (Γιατί προικίστηκε ο ανθρώπινος εγκέφαλος με τέτοια ικανότητα αν δεν επρόκειτο να τη χρησιμοποιήσει; Δεν είναι λογικό να σχεδιάστηκαν οι άνθρωποι να ζουν για πάντα, εφόσον έχουν την ικανότητα να μαθαίνουν επ’ άπειρον;)
Υπάρχει ζωή σε άλλους πλανήτες;
Η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times) αναφέρει: «Η έρευνα για την ανεύρεση νοήμονος ζωής κάπου αλλού στο σύμπαν . . . άρχισε πριν από 25 χρόνια . . . Το τεράστιο αυτό έργο, το οποίο περιλαμβάνει την ανίχνευση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων άστρων, δεν έχει δώσει μέχρι τώρα καμιά σαφή απόδειξη ότι υπάρχει ζωή έξω από τη Γη».—2 Ιουλίου 1984, σ. Α1.
Η Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια (The Encyclopedia Americana) λέει: «Δεν έχουν εντοπιστεί με βεβαιότητα άλλοι πλανήτες [έξω από το ηλιακό μας σύστημα]. Αλλά για κάθε πλανήτη που θα μπορούσε να υπάρχει έξω από το ηλιακό μας σύστημα, υπάρχει πιθανότητα να άρχισε η ζωή και να εξελίχθηκε σε έναν προηγμένο πολιτισμό». (1977, Τόμ. 22, σ. 176) (Από τότε έχουν ανακαλυφτεί πολλοί πλανήτες έξω από το ηλιακό μας σύστημα, αλλά δεν βρέθηκαν αποδείξεις ότι υπάρχει ζωή σε κάποιον από αυτούς. Μήπως, όμως, όπως υποδεικνύεται από το παραπάνω απόσπασμα, ένα βασικό κίνητρο για την υπερβολικά δαπανηρή έρευνα σχετικά με το αν υπάρχει ζωή στο έξω διάστημα είναι η επιθυμία να βρεθεί κάποια απόδειξη για τη θεωρία της εξέλιξης, κάποια απόδειξη ότι ο άνθρωπος δεν δημιουργήθηκε από τον Θεό και συνεπώς δεν είναι υπόλογος σε Αυτόν;)
Η Αγία Γραφή αποκαλύπτει ότι η ζωή σε αυτή τη γη δεν είναι η μόνη ζωή που υπάρχει. Υπάρχουν πνευματικά όντα—ο Θεός και οι άγγελοι—που είναι απείρως ανώτερα από τον άνθρωπο σε νοημοσύνη και δύναμη. Τα όντα αυτά έχουν ήδη επικοινωνήσει με το ανθρώπινο γένος, εξηγώντας την προέλευση της ζωής και ποια είναι η λύση για τα τρομερά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος. (Βλέπε λήμματα «Αγία Γραφή» και «Θεός».)