Κεφάλαιο 12
Πώς να Γεμίζετε Χαρά την Καρδιά των Γονέων Σας
1. Γιατί είναι σωστό να τιμά κανείς τους γονείς του;
ΕΙΤΕ είμαστε ακόμα σε πολύ νεαρή ηλικία είτε κοντεύουμε να ενηλικιωθούμε είτε είμαστε ήδη ώριμοι άντρες και γυναίκες, όλοι είμαστε παιδιά κάποιου. Είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε την αξία όλων των 20 περίπου ετών φροντίδας, εργασίας, χρημάτων και αυτοθυσιαστικής προσπάθειας που δαπανήθηκαν για τους περισσότερους από εμάς, από τη βρεφική ηλικία μέχρι την ενηλικίωσή μας. Στην πραγματικότητα μάλιστα, στον καθένα μας οι γονείς μας έδωσαν κάτι που δεν είναι δυνατό να τους το ανταποδώσουμε. Επειδή, εκτός απ’ όλα τα άλλα, τους χρωστάμε επίσης και τη ζωή που έχουμε σήμερα. Χωρίς αυτούς, δεν θα υπήρχαμε. Αυτή η ολοφάνερη αλήθεια πρέπει να αποτελεί από μόνη της υπεραρκετή αιτία για να ακολουθούμε τη θεϊκή εντολή: «Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα, ήτις είναι εντολή πρώτη με επαγγελίαν, δια να γείνη εις σε καλόν και να ήσαι μακροχρόνιος επί της γης».—Εφεσίους 6:2, 3.
2. Γιατί πρέπει να αισθανόμαστε υποχρέωση προς τους γονείς μας;
2 Μολονότι πρώτα είμαστε υποχρεωμένοι στον Δημιουργό μας, που είναι η αληθινή Πηγή κάθε ζωής, ωστόσο, πρέπει να αισθανόμαστε βαθιά υποχρέωση και προς τους γονείς μας. Τι μπορούμε να τους δώσουμε σε αντάλλαγμα για ό,τι μας έδωσαν; Ο Γιος του Θεού είπε ότι όλα τα αποκτήματα του κόσμου δεν μπορούν να αγοράσουν ζωή, επειδή απλούστατα η αξία της ζωής δεν μπορεί να υπολογιστεί με χρήματα. (Μάρκος 8:36, 37· Ψαλμός 49:6-8) Ο Λόγος του Θεού μάς λέει: «Εις μηδένα μη οφείλετε μηδέν ειμή το να αγαπάτε αλλήλους». (Ρωμαίους 13:8) Μ’ έναν ειδικό τρόπο, πρέπει να νιώθουμε την υποκίνηση να δείχνουμε συνέχεια αγάπη στους γονείς μας σαν κάτι που τους το οφείλουμε όσο είμαστε και εμείς και εκείνοι στη ζωή. Αν και εμείς δεν μπορούμε να τους δώσουμε ζωή όπως μας έδωσαν εκείνοι, μπορούμε όμως να τους προσφέρουμε κάτι που θα τους κάνει τη ζωή ευχάριστη. Μπορούμε να συμβάλλουμε στο να νιώθουν χαρά και βαθιά ικανοποίηση. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό μ’ εκείνον τον ειδικό τρόπο με τον οποίο δεν μπορεί ίσως κανένας άλλος να το κάνει, γιατί εμείς είμαστε παιδιά τους.
3. Σύμφωνα με τα εδάφια Παροιμίαι 23:24, 25, ποιες ιδιότητες του παιδιού μπορούν να συμβάλουν στη χαρά των γονέων του;
3 Όπως λένε τα εδάφια Παροιμίαι 23:24, 25: «Ο πατήρ του δικαίου θέλει χαρή σφόδρα· και όστις γεννά σοφόν υιόν, θέλει ευφραίνεσθαι εις αυτόν. Ο πατήρ σου και η μήτηρ σου θέλουσιν ευφραίνεσθαι· μάλιστα εκείνη, ήτις σε εγέννησε, θέλει χαίρει». Είναι φυσική επιθυμία των γονέων να μπορούν να νιώθουν υπερήφανοι για ό,τι κάνουν τα παιδιά τους, να χαίρονται γι’ αυτά. Νιώθουν έτσι οι δικοί μας γονείς;
4. Το εδάφιο Κολοσσαείς 3:20 κατευθύνει τα παιδιά να κάνουν τι;
4 Αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν εμείς σεβόμαστε αληθινά τη θέση τους και ακούμε τις συμβουλές τους. Για εκείνους που είναι ακόμα σε νεαρή ηλικία, η συμβουλή του Θεού είναι: «Τα τέκνα, υπακούετε εις τους γονείς κατά πάντα· διότι τούτο είναι ευάρεστον εις τον Κύριον». (Κολοσσαείς 3:20) Η φράση «κατά πάντα» δεν σημαίνει ότι οι γονείς έχουν εξουσία να απαιτούν πράγματα ασυμβίβαστα με το Λόγο του Θεού, αλλά δείχνει ότι, ενόσω εμείς είμαστε σε νεαρή ηλικία, εκείνοι είναι υπεύθυνοι να μας καθοδηγούν σε όλους τους τομείς της ζωής.—Παροιμίαι 1:8.
5. Τι πρέπει να ρωτήσει τον εαυτό του ένα νεαρό άτομο σχετικά με το τι θα περίμενε από τα δικά του παιδιά;
5 Μήπως είστε σε νεαρή ηλικία; Κάποτε μπορεί να γίνετε γονέας. Θα θέλατε να έχετε παιδιά που να σας φέρονται με σεβασμό ή παιδιά που να σας περιφρονούν, που να κάνουν δήθεν ότι σας ακούν, αλλά είναι ανυπάκουα όταν δεν τα βλέπετε; Αντί αυτά τα παιδιά να φέρνουν χαρά, το εδάφιο Παροιμίαι 17:25 λέει: «Ο άφρων υιός είναι βαρυθυμία εις τον πατέρα αυτού και πικρία εις την γεννήσασαν αυτόν». Όπως ακριβώς έχετε τη δυνατότητα, εσείς ιδιαίτερα, να κάνετε τους γονείς σας ευτυχισμένους, μπορείτε επίσης, περισσότερο από κάθε άλλον άνθρωπο, να τους δώσετε βαθιά λύπη και απογοήτευση. Η διαγωγή σας θα καθορίσει ποια πορεία θα ακολουθήσουν τα πράγματα.
Η ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΣΟΦΙΑΣ ΑΠΑΙΤΕΙ ΧΡΟΝΟ
6. Ποιο παράδειγμα δείχνει ότι η σοφία συνήθως συμβαδίζει με την ηλικία;
6 Είναι καλό να κατανοούν τα νεαρά άτομα ότι η ηλικία είναι σημαντικός παράγοντας για την απόκτηση σοφίας. Μήπως είστε τώρα 10 χρονών; Μπορείτε να διακρίνετε ότι ξέρετε περισσότερα απ’ όσα ξέρατε όταν ήσασταν πέντε, έτσι δεν είναι; Μήπως είστε 15; Ξέρετε ασφαλώς περισσότερα απ’ όσα ξέρατε όταν ήσασταν 10. Μήπως πλησιάζετε τα 20; Καταλαβαίνετε βέβαια ότι ξέρετε ακόμα περισσότερα απ’ όσα ξέρατε όταν ήσασταν 15. Είναι εύκολο να κοιτάξετε στο παρελθόν και να δείτε ότι η ηλικία σάς έχει κάνει πιο σοφούς, αλλά είναι δύσκολο να κοιτάξετε το μέλλον και να δεχτείτε την ίδια αλήθεια. Όσο σοφό κι αν νομίζει ένα νεαρό άτομο ότι είναι, πρέπει να καταλάβει ότι το μέλλον μπορεί, και πρέπει να φέρει, μεγαλύτερη σοφία.
7. Ποιο μάθημα σχετικά με τη σοφία μπορούμε να πάρουμε από τις συμβουλές που δόθηκαν στον Βασιλιά Ροβοάμ;
7 Ποιο είναι το σημείο εδώ; Ότι οι γονείς σας, επειδή είναι μεγαλύτεροι από εσάς και έχουν περισσότερη πείρα από εσάς, λογικά είναι επίσης και σοφότεροι από εσάς στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της ζωής. Πολλά νεαρά άτομα δυσκολεύονται να το παραδεχτούν αυτό. Μπορεί να αποκαλούν τους μεγαλυτέρους τους «σκουριασμένα μυαλά». Μερικοί ίσως είναι, αλλά πολλοί δεν είναι· όπως ακριβώς δεν είναι ανεύθυνοι όλοι οι νεαροί, απλώς επειδή μερικοί είναι. Δεν είναι ασυνήθιστο να πιστεύουν οι νεαροί ότι είναι πιο σοφοί από τους μεγάλους. Ένας βασιλιάς του Ισραήλ έκανε αυτό το σφάλμα, με καταστροφικά αποτελέσματα. Όταν ο Ροβοάμ, σε ηλικία 41 χρονών, διαδέχτηκε στο θρόνο τον πατέρα του, τον Σολομώντα, ο λαός τού ζήτησε να ελαφρύνει τα βάρη του. Ο Ροβοάμ ρώτησε ηλικιωμένους, οι οποίοι τον συμβούλεψαν να δείξει λεπτότητα και καλοσύνη. Κατόπιν, στράφηκε για συμβουλή στους νεοτέρους, και αυτοί του είπαν να πάρει σκληρά μέτρα. Δέχτηκε τη συμβουλή τους. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Δέκα από τις 12 φυλές επαναστάτησαν και ο Ροβοάμ έμεινε με το ένα έκτο μόνο του βασιλείου του. Τη σοφή συμβουλή τού την έδωσαν οι ηλικιωμένοι και όχι οι νεότεροι. «Η σοφία είναι μετά των γερόντων, και η σύνεσις εν τη μακρότητι των ημερών».—Ιώβ 12:12· 1 Βασιλέων 12:1-16· 14:21.
8. Ποια στάση απέναντι στους μεγαλυτέρους, περιλαμβανομένων και των γονέων, ενθαρρύνει η Αγία Γραφή;
8 Μη θεωρείτε τη συμβουλή των γονέων σας απαρχαιωμένη, απλώς και μόνο επειδή οι ίδιοι δεν είναι πια νέοι. Αντίθετα, όπως λέει ο Λόγος του Θεού: «Υπάκουε εις τον πατέρα σου, όστις σε εγέννησε· και μη καταφρόνει την μητέρα σου, όταν γηράση». Η ηλικία είναι άξια σεβασμού. ‘Ενώπιον της πολιάς θέλεις προσηκόνεσθαι και θέλεις τιμήσει το πρόσωπον του γέροντος και θέλεις φοβηθή τον Θεόν σου. Εγώ είμαι ο Ιεχωβά’. Είναι αλήθεια ότι πολλοί νεαροί δεν δίνουν σημασία σ’ αυτές τις εντολές. Αλλά αυτό δεν έχει φέρει ευτυχία—ούτε στους ίδιους και, ασφαλώς, ούτε και στους γονείς τους.—Παροιμίαι 23:22· Λευιτικόν 19:32.
ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΣΑΣ
9. Πώς επηρεάζεται η οικογένεια όταν ένα από τα μέλη της παραπονιέται χωρίς λόγο ή είναι αντιδραστικό στοιχείο;
9 Δεν μπορείτε να το αποφύγετε—ό,τι κάνετε επηρεάζει τους άλλους. Αν ένα μέλος της οικογένειας υποφέρει, όλοι στενοχωριούνται. Επίσης, αν κάποιος κάνει συνέχεια παράπονα ή είναι αντιδραστικό στοιχείο, διαταράσσεται η ειρήνη όλης της οικογένειας. Για να είναι η οικογενειακή σας ζωή ευτυχισμένη, ο καθένας πρέπει να κάνει το μέρος του.—Παράβαλε 1 Κορινθίους 12:26.
10. Γιατί είναι ωφέλιμο να μάθουν τα παιδιά να κάνουν τις δουλειές τους καλά;
10 Υπάρχουν θετικά και εποικοδομητικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε. Οι γονείς εργάζονται σκληρά για να φροντίζουν για τις ανάγκες της οικογένειας. Αν είστε σε νεαρή ηλικία και ζείτε στο σπίτι των γονέων σας, μπορείτε να βοηθήσετε. Η δουλειά απορροφάει μεγάλο μέρος της ζωής. Μερικοί άνθρωποι παραπονιούνται γι’ αυτό. Αλλά αν μάθετε να κάνετε τη δουλειά σας καλά και με καλό κίνητρο, θα νιώθετε γνήσια ικανοποίηση. Αντίθετα, εκείνος που δεν κάνει το μέρος του, αλλά περιμένει να τα κάνουν όλα οι άλλοι, δεν δοκιμάζει ποτέ αυτή την ικανοποίηση και αποτελεί πηγή ερεθισμού για τους άλλους, όπως ακριβώς «ο καπνός εις τους οφθαλμούς», σύμφωνα με την Αγία Γραφή. (Παροιμίαι 10:26· Εκκλησιαστής 3:12, 13) Όταν, λοιπόν, σας αναθέτουν μικροδουλειές στο σπίτι, κάντε τες, και μάλιστα κάντε τες καλά. Και αν πραγματικά θέλετε να δώσετε χαρά στους γονείς σας, κάντε και κάτι παραπάνω, χωρίς να σας το ζητήσουν. Θα διαπιστώσετε ότι αυτή η δουλειά ήταν η πιο ευχάριστη απ’ όλες—επειδή την κάνατε απλώς και μόνο από ολοκάρδια επιθυμία να τους δώσετε χαρά.
11. Πώς μπορούν τα λόγια ή οι πράξεις του παιδιού να δημιουργούν καλή εντύπωση για τους γονείς του;
11 Όταν οι άνθρωποι εντυπωσιάζονται από ένα νεαρό άτομο, σχεδόν πάντοτε θέλουν να μάθουν ποιανού παιδί είναι. Όταν ο νεαρός Δαβίδ έδειξε αξιοσημείωτο θάρρος και πίστη, ο Βασιλιάς Σαούλ αμέσως ρώτησε: «Τίνος υιός είναι ο νέος ούτος;» (1 Σαμουήλ 17:55-58) Φέρετε το όνομα της οικογένειάς σας. Ό,τι κάνετε και το είδος του ατόμου που είστε θα επηρεάσει το πώς βλέπουν οι άνθρωποι αυτό το όνομα καθώς και τους γονείς που σας το έδωσαν. Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι για να τιμάτε τους γονείς σας—και στη γειτονιά σας και στο σχολείο—πράγμα που γίνεται όταν δείχνετε καλοσύνη, προθυμία, σεβασμό και φιλικότητα στους άλλους. Και συγχρόνως τιμάτε έτσι και τον Δημιουργό σας.—Παροιμίαι 20:11· Εβραίους 13:16.
12. Γιατί είναι καλό να συνεργάζονται τα παιδιά με τους γονείς τους οι οποίοι καταβάλλουν προσπάθειες για να τα εκπαιδεύσουν;
12 Η ευτυχία των γονέων σας είναι συνδεδεμένη με τη δική σας ευτυχία. Οι προσπάθειες που καταβάλλουν για να σας εκπαιδεύσουν έχουν σκοπό να σας δώσουν ένα καλό ξεκίνημα στο δρόμο της ζωής. Να είστε συνεργατικός με τους γονείς σας και θα τους δώσετε μεγάλη χαρά, επειδή αυτοί θέλουν το καλύτερο για εσάς. Όπως το εξέφρασε ο θεόπνευστος συγγραφέας: «Υιέ μου, εάν η καρδία σου γείνη σοφή, θέλει ευφραίνεσθαι και η καρδία εμού». (Παροιμίαι 23:15) Αν οι γονείς σας αναγνωρίζουν την ευθύνη που έχουν ενώπιον του Θεού να σας καθοδηγούν στο δρόμο της αληθινής σοφίας, βοηθήστε τους να την εκπληρώσουν πιστά. «Άκουε συμβουλήν και δέχου διδασκαλίαν, δια να γείνης σοφός εις τα έσχατά σου».—Παροιμίαι 19:20.
13. Τι θα μπορούσε να βοηθήσει το παιδί να έχει την ορθή άποψη σε ό,τι αφορά τους περιορισμούς που του επιβάλλουν οι γονείς του;
13 Ίσως υπάρχουν περιπτώσεις που νομίζετε ότι οι γονείς σας ζητούν πάρα πολλά από εσάς ή ότι οι περιορισμοί που σας επιβάλλουν είναι πάρα πολλοί. Η σωστή ισορροπία σε ζητήματα διαπαιδαγώγησης δεν επιτυγχάνεται εύκολα. Κάποια μέρα, όταν κάνετε δική σας οικογένεια, θα διαπιστώσετε ότι αντιμετωπίζετε κι εσείς το ίδιο πρόβλημα. Αν οι γονείς σας σάς απαγορεύουν να κάνετε παρέα με ορισμένους νεαρούς ή σας προφυλάσσουν από τη χρήση ναρκωτικών ή περιορίζουν σε κάποιο βαθμό τη συναναστροφή σας με το αντίθετο φύλο, σταθείτε και σκεφτείτε πόσο καλύτερο είναι να έχετε γονείς που σας διαπαιδαγωγούν παρά να έχετε γονείς που δεν ενδιαφέρονται για εσάς! (Παροιμίαι 13:20· 3:31) Ακολουθήστε τη διαπαιδαγώγηση που σας παρέχουν. Και εσείς θα ωφεληθείτε και σ’ εκείνους θα δώσετε χαρά.—Παροιμίαι 6:23· 13:1· 15:5· Εβραίους 12:7-11.
14, 15. Όταν εγείρονται προβλήματα μεταξύ των μελών της οικογένειας, η εφαρμογή ποιων αρχών της Αγίας Γραφής θα βοηθούσε ένα παιδί να διατηρήσει την ειρήνη;
14 Ασφαλώς πολλές καταστάσεις που παρουσιάζονται στο σπίτι δεν οφείλονται σ’ εσάς. Αλλά ο τρόπος που αντιδράτε σ’ αυτές επηρεάζει την ατμόσφαιρα του σπιτιού. Η Αγία Γραφή συμβουλεύει: «Ει δυνατόν, όσον το αφ’ υμών ειρηνεύετε μετά πάντων ανθρώπων». (Ρωμαίους 12:18) Δεν είναι πάντοτε εύκολο να το κάνετε αυτό. Όλοι διαφέρουμε μεταξύ μας· βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά και αντιδρούμε διαφορετικά. Θα υπάρχουν συγκρουόμενες γνώμες και επιθυμίες. Ας υποθέσουμε ότι έχετε κάποια προστριβή με τον αδελφό σας ή την αδελφή σας. Μπορεί να πιστεύετε ότι το άλλο άτομο δείχνει ιδιοτέλεια. Τι θα κάνετε;
15 Μερικά παιδιά αρχίζουν αμέσως τις κατηγορίες και απαιτούν να επεμβεί ο ένας από τους γονείς τους. Ή, μπορεί να πάρουν την υπόθεση στα δικά τους χέρια, σπρώχνοντας και χτυπώντας το ένα το άλλο, θέλοντας το καθένα να γίνει το δικό του. Αλλά μια θεόπνευστη παροιμία λέει: «Η φρόνησις [ενόραση, ΜΝΚ] του ανθρώπου συστέλλει τον θυμόν αυτού». (Παροιμίαι 19:11) Με ποιον τρόπο; Υποκινώντας τον να λάβει υπόψη του τα ελαφρυντικά που ίσως υπάρχουν. (Ίσως η πράξη να μην ήταν εσκεμμένη.) Τον κάνει να θυμηθεί τις πολλές φορές που αυτός ο ίδιος έσφαλε. (Και πόσο ευγνώμων είναι που ο Θεός τον συγχώρεσε!) Τον κάνει, επίσης, να καταλάβει ότι, κι αν ακόμα ο αδελφός του ή η αδελφή του έχει άδικο, και πάλι θα ήταν λάθος του να αφήσει το θυμό του να διαταράξει την ειρήνη ολόκληρης της οικογένειας. Η παροιμία λέει στη συνέχεια για ένα άτομο με τέτοια ενόραση: «Είναι δόξα αυτού να παραβλέπη την παράβασιν».—Βλέπε επίσης Κολοσσαείς 3:13, 14.
16. Ποιο είδος διαγωγής από μέρους των παιδιών δίνει χαρά στους θεοφοβούμενους γονείς;
16 Βασικά, ό,τι δίνει χαρά σε θεοφοβούμενους γονείς κάνει και την καρδιά του Ιεχωβά να χαίρεται. Εκείνο που τους κάνει να πικραίνονται, κάνει κι εκείνον να πικραίνεται. (Ψαλμός 78:36-41, ΜΝΚ) Οι γονείς που δεν γνωρίζουν το νου του Ιεχωβά Θεού μπορεί να χαίρονται αν τα παιδιά τους γίνουν δημοφιλή στον κόσμο, αν αποκτήσουν φήμη ή πολλά χρήματα, και άλλα τέτοια πράγματα. Ωστόσο, οι γονείς που έχουν τον Ιεχωβά ως Θεό τους γνωρίζουν ότι αυτός ο κόσμος και οι επιθυμίες του παρέρχονται «όστις όμως πράττει το θέλημα του Θεού μένει εις τον αιώνα». (1 Ιωάννου 2:15-17) Εκείνο, λοιπόν, που τους κάνει πραγματικά ευτυχισμένους είναι να βλέπουν ότι τα παιδιά τους υπακούν στον Δημιουργό τους, ότι κάνουν το θέλημά του και αντανακλούν τις ιδιότητές του. Είναι αλήθεια ότι οι θεοσεβείς γονείς χαίρονται όταν τα παιδιά τους είναι καλοί μαθητές στο σχολείο. Αλλά χαίρονται περισσότερο όταν η διαγωγή των παιδιών τους στο σχολείο και αλλού δείχνει την οσιότητά τους στους κανόνες του Θεού και την επιθυμία τους να τον ευχαριστήσουν. Και νιώθουν ιδιαίτερη χαρά όταν τα παιδιά τους εξακολουθούν να βρίσκουν χαρά στην οδό του Ιεχωβά και στη μετέπειτα ζωή τους ως ενήλικοι.
Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ
17-19. Πώς θα μπορούσαν οι ενήλικοι γιοι και κόρες να δείξουν ότι εκτιμούν τους γονείς τους;
17 Το ενδιαφέρον μας για τους γονείς μας δεν πρέπει να ψυχρανθεί αν φύγουμε από το σπίτι όταν μεγαλώσουμε. Θέλουμε να είναι οι γονείς μας ευτυχισμένοι σε όλη τους τη ζωή. Επί πολλά χρόνια εκείνοι φρόντιζαν για τις ανάγκες μας, κάνοντας συχνά μεγάλες θυσίες οι ίδιοι. Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς τώρα για να δείξουμε την εκτίμησή μας;
18 Πρέπει να έχουμε πάντα στο νου μας τη θεοσεβή απαίτηση: «Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα». (Ματθαίος 19:19) Μπορεί να είμαστε πολύ απασχολημένοι. Αλλά είναι ανάγκη να κατανοήσουμε ότι έχει μεγάλη σημασία για τους γονείς μας να μαθαίνουν νέα μας και να βλέπουν ότι τους επισκεπτόμαστε.
19 Καθώς περνούν τα χρόνια, μπορούμε να ‘τιμάμε’ τους γονείς μας και με άλλους τρόπους. Αν έχουν ανάγκη υλικής βοήθειας, δείξτε την εκτίμησή σας για όλα όσα έχουν κάνει για εσάς, καθώς και για τις δίκαιες απαιτήσεις του Ιεχωβά. Ο απόστολος Παύλος έγραψε σχετικά μ’ εκείνους που είναι ηλικιωμένοι: «Εάν δε τις χήρα έχη τέκνα ή έκγονα, ας μανθάνωσι πρώτον να καθιστώσιν ευσεβή τον [να ασκούν θεοσεβή αφοσίωση στον, ΜΝΚ] ίδιον αυτών οίκον και να αποδίδωσιν αμοιβάς εις τους προγόνους αυτών. Διότι τούτο είναι καλόν και ευπρόσδεκτον ενώπιον του Θεού».—1 Τιμόθεον 5:3, 4.
20, 21. (α) Σύμφωνα με τα εδάφια Ματθαίος 15:1-6, τι περιλαμβάνει η απόδοση τιμής στους γονείς; (β) Υπάρχει τίποτα που θα μπορούσε να απαλλάξει ένα άτομο από την απόδοση αυτού του είδους τιμής στους γονείς του;
20 Το γεγονός ότι το να ‘τιμά’ κάποιος τους γονείς του μπορεί να περιλαμβάνει και υλική υποστήριξη φαίνεται καθαρά στην Αγία Γραφή. Σε μια περίπτωση, οι Φαρισαίοι πλησίασαν τον Ιησού και κατηγόρησαν τους μαθητές του ότι παρέβαιναν την παράδοση. Ο Ιησούς τους απάντησε: «Δια τι και σεις παραβαίνετε την εντολήν του Θεού δια την παράδοσίν σας; Διότι ο Θεός προσέταξε, λέγων· Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα· και, Ο κακολογών πατέρα ή μητέρα εξάπαντος να θανατόνηται· σεις όμως λέγετε· Όστις είπη προς τον πατέρα ή προς την μητέρα, Δώρον [αφιερωμένο στον Θεό, ΜΝΚ] είναι ό,τι ήθελες ωφεληθή εξ εμού, αρκεί, και δύναται να μη τιμήση τον πατέρα αυτού ή την μητέρα αυτού· και ηκυρώσατε την εντολήν του Θεού δια την παράδοσίν σας».—Ματθαίος 15:1-6.
21 Δηλώνοντας ότι τα χρήματά τους ή τα αποκτήματά τους ήταν ‘δώρο αφιερωμένο στον Θεό’, απαλλάσσονταν, σύμφωνα με την παράδοση, από την ευθύνη να φροντίζουν τους γονείς τους. Αλλά ο Ιησούς δεν συμφωνούσε μ’ αυτό. Κι εμείς σήμερα πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά αυτό το ζήτημα. Είναι αλήθεια ότι, σε πολλές χώρες, επειδή υπάρχει «κοινωνική πρόνοια», καλύπτονται μερικές από τις ανάγκες των ηλικιωμένων γονέων. Αλλά αρκούν αυτές οι παροχές; Αν όχι ή αν δεν υπάρχουν καθόλου τέτοιες παροχές, τα παιδιά που τιμούν τους γονείς τους θα κάνουν ό,τι μπορούν για να καλύψουν οποιαδήποτε πραγματική έλλειψη. Πράγματι, αν το άτομο φροντίζει τους ηλικιωμένους γονείς του, που βρίσκονται σε ανάγκη, αυτό θα αποδεικνύει ότι έχει, όπως είπε ο απόστολος Παύλος, ‘θεοσεβή αφοσίωση’, αφοσίωση στον ίδιο τον Ιεχωβά Θεό, τον Πρωτουργό της διευθέτησης της οικογένειας.
22. Εκτός από τα υλικά πράγματα, τι άλλο θα πρέπει να δίνουμε στους γονείς μας;
22 Ωστόσο, δεν πρέπει ποτέ να νομίσουμε ότι αν οι γονείς στα προχωρημένα τους χρόνια έχουν αρκετή τροφή, ρουχισμό και στέγη, δεν χρειάζονται τίποτε άλλο. Έχουν, επίσης, συναισθηματικές και πνευματικές ανάγκες. Έχουν ανάγκη από αγάπη και από τη διαβεβαίωση ότι νοιαζόμαστε γι’ αυτούς, και πολλές φορές μάλιστα την έχουν σε απελπιστικό βαθμό. Σε όλη τη ζωή μας, έχουμε ανάγκη να ξέρουμε ότι κάποιος μας αγαπάει, ότι ανήκουμε σε κάποιον, ότι δεν είμαστε μόνοι. Τα παιδιά δεν πρέπει να στρέφουν τα νώτα στους ηλικιωμένους γονείς τους, ούτε σχετικά με τις υλικές ούτε σχετικά με τις συναισθηματικές τους ανάγκες. «Όστις ατιμάζει τον πατέρα και απωθεί την μητέρα, είναι υιός προξενών αισχύνην και όνειδος».—Παροιμίαι 19:26.
23. Πώς μπορεί το παιδί να είναι πηγή χαράς για τους γονείς του;
23 Από τη νεαρή ηλικία μέχρι και την ενηλικίωσή τους, τα παιδιά κατέχουν μια σημαντική θέση στη ζωή των γονέων τους. Πολλά παιδιά είναι πηγή θλίψης και απογοήτευσης για τους γονείς τους. Αλλά αν σέβεστε τη θέση τους και ακούτε τη συμβουλή τους, αν τους δείχνετε γνήσια αγάπη και στοργή, θα είστε καθημερινά πηγή χαράς γι’ αυτούς. Τότε, «ο πατήρ σου και η μήτηρ σου θέλουσιν ευφραίνεσθαι· μάλιστα εκείνη, ήτις σε εγέννησε, θέλει χαίρει».—Παροιμίαι 23:25.