Πρέπει οι Χριστιανοί να Είναι Ζηλότυποι;

ΖΗΛΟΤΥΠΙΑ​—και ζήλια—​είναι για Χριστιανούς; Ως Χριστιανοί, ενθαρρυνόμαστε να “επιδιώκουμε την αγάπη” και μας λέγεται ότι «η αγάπη δεν ζηλεύει». (1 Κορινθίους 13:4· 14:1) Από την άλλη πλευρά, μας λέγεται επίσης ότι «ο Ιεχωβά . . . είναι ζηλότυπος Θεός» και λαβαίνουμε την εντολή να “γινόμαστε μιμητές του Θεού”. (Έξοδος 34:14· Εφεσίους 5:1) Αυτές οι Γραφικές περικοπές εγείρουν ερωτήματα στη διάνοια μερικών ανθρώπων. Γιατί;

Αυτό οφείλεται στο ότι οι πρωτότυπες λέξεις τόσο του εβραϊκού όσο και του ελληνικού κειμένου μεταδίδουν μεγάλη ποικιλία νοημάτων. Μπορούν να έχουν είτε θετική είτε αρνητική χροιά, ανάλογα με το πώς χρησιμοποιούνται. Λόγου χάρη, η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται «ζηλοτυπία» μπορεί να σημαίνει «αξίωση για αποκλειστική αφοσίωση· μη ανοχή ανταγωνισμού· ζήλος· ζέση· ζηλοτυπία· ζήλια· φθόνος». Ανάλογα είναι τα πράγματα με την αντίστοιχη ελληνική λέξη. Αυτές οι λέξεις μπορούν να αναφέρονται στο διεστραμμένο, διαστρεβλωμένο συναίσθημα απέναντι σε κάποιον που θεωρείται αντίζηλος ή σε ένα άτομο που πιστεύεται ότι απολαμβάνει κάποιο πλεονέκτημα. (Παροιμίες 14:30) Μπορούν επίσης να αναφέρονται στη θετική εκδήλωση μιας θεόδοτης ιδιότητας​—στην επιθυμία να προστατέψει κάποιος ένα αγαπημένο του πρόσωπο από βλάβη.​—2 Κορινθίους 11:2.

Το Υπέρτατο Παράδειγμα

Ο Ιεχωβά θέτει το υπέρτατο παράδειγμα σε ό,τι αφορά την άσκηση ζηλοτυπίας. Τα κίνητρά του είναι αγνά και καθαρά, υποκινούμενα από την επιθυμία να προστατεύει το λαό του από πνευματική και ηθική διαφθορά. Σχετικά με τον αρχαίο λαό του, ο οποίος αναφέρεται συμβολικά ως Σιών, είπε: «Θα είμαι ζηλότυπος για τη Σιών με μεγάλη ζηλοτυπία, και με μεγάλη οργή θα είμαι ζηλότυπος για αυτήν». (Ζαχαρίας 8:2) Όπως ένας στοργικός πατέρας είναι πάντοτε άγρυπνος να προστατεύει τα παιδιά του από βλάβη, έτσι και ο Ιεχωβά είναι άγρυπνος να προστατεύει τους υπηρέτες του από σωματικό και πνευματικό κίνδυνο.

Για να προστατέψει τα μέλη του λαού του, ο Ιεχωβά έχει προμηθεύσει το Λόγο του, την Αγία Γραφή. Αυτή περιέχει πολλή ενθάρρυνση για εκείνους ώστε να περπατούν σοφά, και είναι πλούσια σε παραδείγματα ατόμων που το έχουν κάνει αυτό. Στο εδάφιο Ησαΐας 48:17 διαβάζουμε: «Εγώ, ο Ιεχωβά, είμαι ο Θεός σου, Εκείνος που σε διδάσκει για την ωφέλειά σου, Εκείνος που σε κάνει να βαδίζεις στην οδό στην οποία πρέπει να περπατάς». Πόσο παρηγορητικό είναι να γνωρίζουμε ότι η ζηλοτυπία του τον υποκινεί να νοιάζεται για εμάς και να μας προσέχει! Αν δεν ήταν ζηλότυπος με αυτόν τον ευεργετικό τρόπο, εμείς θα υφιστάμεθα κάθε είδους κακό λόγω της απειρίας μας. Οι εκδηλώσεις ζηλοτυπίας του Ιεχωβά δεν είναι καθόλου ιδιοτελείς.

Επομένως, ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στη θεοσεβή ζηλοτυπία και στη ζήλια; Για να μάθουμε, ας εξετάσουμε το παράδειγμα της Μαριάμ καθώς και του Φινεές. Προσέξτε ποια ήταν τα κίνητρά τους.

Μαριάμ και Φινεές

Η Μαριάμ ήταν η μεγαλύτερη αδελφή του Μωυσή και του Ααρών, των ηγετών του Ισραήλ κατά την Έξοδο. Ενώ οι Ισραηλίτες ήταν στην έρημο, η Μαριάμ ζήλεψε τον αδελφό της τον Μωυσή. Το Γραφικό υπόμνημα αναφέρει: «Τώρα, η Μαριάμ και ο Ααρών άρχισαν να μιλούν εναντίον του Μωυσή εξαιτίας της Χουσίτισσας συζύγου που είχε πάρει . . . Και έλεγαν: “Μόνο τον Μωυσή χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά για να μιλήσει; Δεν χρησιμοποίησε και εμάς για να μιλήσει;”» Προφανώς, η Μαριάμ πρωτοστάτησε σε αυτή την κίνηση εναντίον του Μωυσή, εφόσον ο Ιεχωβά διαπαιδαγώγησε τη Μαριάμ, όχι τον Ααρών, κάνοντάς την να γεμίσει λέπρα για μία εβδομάδα λόγω της ασεβούς συμπεριφοράς της.​—Αριθμοί 12:1-15.

Τι ώθησε τη Μαριάμ να ενεργήσει εναντίον του Μωυσή; Μήπως ήταν το ενδιαφέρον της για την αληθινή λατρεία και η επιθυμία της να προστατέψει τους συμπατριώτες της Ισραηλίτες από το κακό; Προφανώς όχι. Από ό,τι φαίνεται η Μαριάμ είχε επιτρέψει σε μια ακατάλληλη επιθυμία για περισσότερο γόητρο και εξουσία να φουντώσει μέσα στην καρδιά της. Ως προφήτισσα στον Ισραήλ, έχαιρε μεγάλου σεβασμού από το λαό, ιδιαίτερα από τις γυναίκες. Ηγήθηκε στη μουσική και στο τραγούδι έπειτα από τη θαυματουργική σωτηρία του Ισραήλ στην Ερυθρά Θάλασσα. Τώρα, όμως, η Μαριάμ ίσως ανησυχούσε αδικαιολόγητα ότι θα έχανε μέρος της εξοχότητάς της από κάποια που τη θεωρούσε αντίζηλο, τη σύζυγο του Μωυσή. Υποκινούμενη από ιδιοτελή ζήλια, διήγειρε φιλονικία εναντίον του Μωυσή, του διορισμένου του Ιεχωβά.​—Έξοδος 15:1, 20, 21.

Ο Φινεές, από την άλλη πλευρά, είχε διαφορετικό κίνητρο για τις ενέργειές του. Λίγο καιρό προτού οι Ισραηλίτες εισέλθουν στην Υποσχεμένη Γη, όταν ήταν στρατοπεδευμένοι στις Πεδιάδες του Μωάβ, οι Μωαβίτισσες και οι Μαδιανίτισσες δελέασαν πολλούς από αυτούς ώστε να αναμειχθούν σε ανηθικότητα και ειδωλολατρία. Για να καθαριστεί το στρατόπεδο και να απομακρυνθεί ο φλογερός θυμός του Ιεχωβά, οι κριτές του Ισραήλ έλαβαν την οδηγία να σκοτώσουν όλους τους άντρες που είχαν παρεκτραπεί. Με ανήθικους σκοπούς, ο Συμεωνίτης αρχηγός Ζιμβρί έφερε αδιάντροπα τη Μαδιανίτισσα Χασβί στο στρατόπεδο «μπροστά στα μάτια όλης της σύναξης των γιων του Ισραήλ». Ο Φινεές ενήργησε αποφασιστικά. Ωθούμενος από αισθήματα ζηλοτυπίας, ή αλλιώς ζήλου, για τη λατρεία του Ιεχωβά και από την επιθυμία να διατηρήσει την ηθική αγνότητα του στρατοπέδου, εκτέλεσε τους πόρνους μέσα στη σκηνή τους. Επαινέθηκε για το «ζηλότυπο θυμό» που έδειξε με το να «μην ανεχτεί . . . κανέναν απολύτως ανταγωνισμό» απέναντι στον Ιεχωβά. Η άμεση ενέργεια του Φινεές σταμάτησε την τιμωρό μάστιγα που είχε ήδη αφαιρέσει τη ζωή 24.000 ατόμων, και ο Ιεχωβά τον αντάμειψε με μια διαθήκη σύμφωνα με την οποία η ιεροσύνη θα παρέμενε στη γενεαλογική του γραμμή στον αιώνα.​—Αριθμοί 25:4-13· Η Νέα Αγγλική Βίβλος (The New English Bible).

Ποια ήταν η διαφορά ανάμεσα στις παραπάνω ενέργειες; Η Μαριάμ ενήργησε εναντίον του αδελφού της από ιδιοτελή ζήλια ενώ ο Φινεές εκτέλεσε δικαιοσύνη βάσει θεοσεβούς ζηλοτυπίας. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες και εμείς, όπως ο Φινεές, πρέπει να νιώθουμε ότι οφείλουμε να μιλήσουμε ανοιχτά ή να αναλάβουμε δράση για να υπερασπιστούμε το όνομα του Ιεχωβά, τη λατρεία του και το λαό του.

Παροδηγημένη Ζηλοτυπία

Είναι, άραγε, δυνατόν να νιώθουμε παροδηγημένη ή παραπλανημένη ζηλοτυπία; Ναι, είναι δυνατόν. Αυτή ήταν γενικά η κατάσταση των Ιουδαίων τον πρώτο αιώνα. Εκείνοι διαφύλατταν ζηλότυπα το θεόδοτο Νόμο και τις παραδόσεις τους. Στην προσπάθειά τους να προασπίσουν το Νόμο, θέσπισαν αναρίθμητες λεπτομερείς διατάξεις και περιορισμούς τα οποία έγιναν βαρύ φορτίο για το λαό. (Ματθαίος 23:4) Καθώς ήταν ανίκανοι ή απρόθυμοι να αναγνωρίσουν ότι ο Θεός είχε τώρα αντικαταστήσει το Μωσαϊκό Νόμο με την πραγματικότητα που προσκίαζε αυτός ο νόμος, η ζηλοτυπία τους τούς υποκίνησε εσφαλμένα να στραφούν με ανεξέλεγκτο μένος εναντίον των ακολούθων του Ιησού Χριστού. Ο απόστολος Παύλος, ο οποίος, παροδηγημένος και ο ίδιος, ήταν κάποτε ζηλότυπα όσιος στο Νόμο, τόνισε ότι οι άνθρωποι που υπερασπίζονταν το Νόμο είχαν «ζήλο [ζηλοτυπία] για τον Θεό αλλά όχι σύμφωνα με ακριβή γνώση».​—Ρωμαίους 10:2· Γαλάτες 1:14.

Ακόμη και πολλοί Ιουδαίοι που έγιναν Χριστιανοί είχαν δυσκολευτεί να απαλλαχτούν από αυτόν τον υπέρμετρο ζήλο για το Νόμο. Έπειτα από το τρίτο ιεραποστολικό του ταξίδι, ο Παύλος παρουσίασε μια έκθεση στο κυβερνών σώμα σχετικά με τη μεταστροφή των εθνών. Τότε, χιλιάδες Χριστιανοί Ιουδαίοι ήταν «όλοι ζηλωτές για το Νόμο». (Πράξεις 21:20) Αυτό συνέβη χρόνια αφότου το κυβερνών σώμα είχε αποφασίσει ότι δεν ήταν αναγκαίο να περιτέμνονται οι Εθνικοί Χριστιανοί. Ζητήματα αναφορικά με την τήρηση του Νόμου προκαλούσαν διενέξεις μέσα στην εκκλησία. (Πράξεις 15:1, 2, 28, 29· Γαλάτες 4:9, 10· 5:7-12) Λόγω έλλειψης πλήρους κατανόησης σχετικά με το πώς πολιτευόταν ο Ιεχωβά τώρα με το λαό του, μερικοί Ιουδαίοι Χριστιανοί επέμεναν στις δικές τους απόψεις, επικρίνοντας τους άλλους.​—Κολοσσαείς 2:17· Εβραίους 10:1.

Εμείς, λοιπόν, πρέπει να αποφεύγουμε την παγίδα τού να προσπαθούμε ζηλότυπα να προασπίσουμε δικές μας προσφιλείς απόψεις ή οδούς που δεν είναι σταθερά βασισμένες στο Λόγο του Θεού. Ενεργούμε σωστά όταν αποδεχόμαστε το νέο φως που εκχύνεται στο Λόγο του Θεού μέσω του αγωγού τον οποίο χρησιμοποιεί σήμερα ο Ιεχωβά.

Να Είστε Ζηλότυποι για τον Ιεχωβά

Ωστόσο, η θεοσεβής ζηλοτυπία έχει τη θέση της στην αληθινή λατρεία. Όταν τείνουμε να ανησυχούμε υπερβολικά για τη φήμη ή τα δικαιώματά μας, η θεοσεβής ζηλοτυπία στρέφει την προσοχή μας στον Ιεχωβά. Μας υποκινεί να αναζητούμε τρόπους για να διακηρύττουμε την αλήθεια σχετικά με αυτόν, υπερασπιζόμενοι τις οδούς του και το λαό του.

Η Ακίκο, μια ολοχρόνια διάκονος των Μαρτύρων του Ιεχωβά, αντιμετώπισε την προσβλητική αντίδραση κάποιας οικοδέσποινας η οποία είχε εσφαλμένες αντιλήψεις σχετικά με το νόμο του Θεού για το αίμα. Η Ακίκο υπερασπίστηκε με διακριτικότητα το Λόγο του Θεού, αναφέροντας μάλιστα τις ιατρικές επιπλοκές και τα προβλήματα που σχετίζονται με τις μεταγγίσεις αίματος. Υποκινούμενη από την έντονη επιθυμία να μιλήσει για τον Ιεχωβά, έστρεψε τη συζήτηση σε αυτό που διέκρινε ότι ήταν η πραγματική αιτία για τις αντιρρήσεις της κυρίας​—η έλλειψη πίστης στην ύπαρξη ενός Δημιουργού. Η Ακίκο συζήτησε λογικά με την οικοδέσποινα για το πώς η δημιουργία υποστηρίζει την πίστη σε έναν Δημιουργό. Η θαρραλέα της υπεράσπιση είχε ως αποτέλεσμα, όχι μόνο να εξαλειφθούν κάποιες αβάσιμες προκαταλήψεις, αλλά και να αρχίσει εκείνη η κυρία μια οικιακή Γραφική μελέτη. Σήμερα η πρώην οργισμένη οικοδέσποινα ανήκει στους υμνητές του Ιεχωβά.

Η ζηλοτυπία, ή αλλιώς ο ζήλος, για την αληθινή λατρεία μάς αναγκάζει να είμαστε άγρυπνοι και να εκμεταλλευόμαστε τις ευκαιρίες προκειμένου να μιλάμε για την πίστη μας και να την υπερασπιζόμαστε στην εργασία, στο σχολείο, στα καταστήματα και ενώ ταξιδεύουμε. Η Μιντόρι, για παράδειγμα, έχει στόχο της να μιλάει στους συνεργάτες της για την πίστη της. Μια συνάδελφός της, η οποία ήταν πάνω από 40 ετών, είπε ότι δεν ήθελε να έχει καμιά σχέση με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Αργότερα, στη διάρκεια μιας άλλης συζήτησης, η κυρία αυτή παραπονέθηκε ότι η κόρη της παρουσίαζε προβλήματα στην προσωπικότητά της. Η Μιντόρι τής έδειξε το βιβλίο Οι Νεαροί Ρωτούν​—Αποτελεσματικές Απαντήσειςa και προσφέρθηκε να διευθετήσει να γίνει μια μελέτη του βιβλίου με την κόρη. Η μελέτη άρχισε, αλλά η μητέρα δεν καθόταν στη συζήτηση. Η Μιντόρι αποφάσισε να δείξει στην κυρία τη βιντεοταινία Μάρτυρες του Ιεχωβά​—Η Οργάνωση που Φέρει το Όνομα.b Η βιντεοταινία ξεκαθάρισε πολλές από τις λανθασμένες εντυπώσεις της. Υποκινούμενη από ό,τι είδε, είπε: «Θέλω να είμαι σαν τους Μάρτυρες του Ιεχωβά». Άρχισε να μελετάει τη Γραφή μαζί με την κόρη της.

Η ζηλοτυπία έχει επίσης τη θέση της μέσα στη Χριστιανική εκκλησία. Προάγει ένα θερμό πνεύμα αγάπης και ενδιαφέροντος και μας υποκινεί να αντιστεκόμαστε στις επιρροές που δημιουργούν ρήξεις και θα μπορούσαν να βλάψουν τους πνευματικούς μας αδελφούς, επιρροές όπως το βλαβερό κουτσομπολιό και ο αποστατικός τρόπος σκέψης. Η θεοσεβής ζηλοτυπία μάς υποκινεί να υποστηρίζουμε τις αποφάσεις των πρεσβυτέρων, οι οποίοι κατά καιρούς κρίνουν αναγκαίο να ελέγχουν τους αδικοπραγούντες. (1 Κορινθίους 5:11-13· 1 Τιμόθεο 5:20) Ο Παύλος, γράφοντας σχετικά με τα ζηλότυπα αισθήματα που είχε για τους ομοπίστους του στην εκκλησία της Κορίνθου, είπε: «Είμαι ζηλότυπος για εσάς με ζηλοτυπία Θεού, γιατί εγώ προσωπικά σας αρραβώνιασα με έναν άντρα για να σας παρουσιάσω ως αγνή παρθένα στον Χριστό». (2 Κορινθίους 11:2) Επομένως, η ζηλοτυπία μας υποκινεί και εμάς να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προστατεύουμε τη δογματική, την πνευματική και την ηθική αγνότητα όλων μέσα στην εκκλησία.

Ναι, η κατάλληλα υποκινούμενη θεοσεβής ζηλοτυπία ασκεί υγιή επίδραση στους άλλους. Φέρνει την επιδοκιμασία του Ιεχωβά και πρέπει να είναι μια από τις ιδιότητες που γίνονται έκδηλες στους Χριστιανούς σήμερα.​—Ιωάννης 2:17.

[Υποσημείωση]

[Εικόνες στη σελίδα 29]

Οι ενέργειες του Φινεές βασίζονταν στη θεοσεβή ζηλοτυπία

[Εικόνες στη σελίδα 30]

Να αποφεύγετε την παγίδα της παροδηγημένης ζηλοτυπίας

[Εικόνες στη σελίδα 31]

Η θεοσεβής ζηλοτυπία μάς υποκινεί να μεταδίδουμε την πίστη μας και να θεωρούμε πολύτιμη την αδελφότητά μας