Γιατί Κάνουν οι Άνθρωποι Κακά Πράγματα;

ΥΠΑΡΧΕΙ κάτι το οποίο λίγοι θα αμφισβητήσουν: Είμαστε όλοι ατελείς και επομένως κάνουμε λάθη και πράγματα για τα οποία μετανιώνουμε. Εξηγεί, όμως, αυτό τις πολλές κακές πράξεις​—περισσότερο ή λιγότερο σοβαρές—​που συμβαίνουν σχεδόν καθημερινά και είτε τις βιώνουμε από πρώτο χέρι είτε τις μαθαίνουμε από τα μέσα ενημέρωσης;

Παρά την ανθρώπινη ατέλεια, ο κόσμος γενικά αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ηθικά όρια που δεν πρέπει να παραβιάζονται ποτέ, καθώς και ότι οι άνθρωποι είναι σε θέση να απέχουν από κακές πράξεις. Επίσης, οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν ανεπιφύλακτα ότι μια αναλήθεια που λέγεται ακούσια διαφέρει από την απροκάλυπτη συκοφαντία, και η πρόκληση ενός τυχαίου τραυματισμού από τη διάπραξη προμελετημένου φόνου. Ωστόσο, διαπράττονται συχνά φρικαλεότητες από φαινομενικά συνηθισμένους ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Γιατί κάνουν οι άνθρωποι κακά πράγματα;

Η Αγία Γραφή ρίχνει φως σε αυτό το ζήτημα. Προσδιορίζει με σαφήνεια κάποιες βασικές αιτίες για τις οποίες οι άνθρωποι ενεργούν συνειδητά με κακό τρόπο. Εξετάστε τι λέει.

▪ «Η καταδυνάστευση μπορεί να κάνει τον σοφό να ενεργεί παράλογα».​—ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΗΣ 7:7.

Η Γραφή αναγνωρίζει ότι μερικές φορές οι άνθρωποι εξωθούνται από τις περιστάσεις να κάνουν κάτι που διαφορετικά δεν θα έκαναν. Ορισμένοι μάλιστα ίσως διαπράττουν εγκλήματα προσπαθώντας να φέρουν δικές τους «λύσεις» για τις αντιξοότητες και τις αδικίες. «Σε πολλές περιπτώσεις», λέει το βιβλίο Τρομοκρατία στις Πόλεις (Urban Terrorism), «το βασικό κίνητρο για έναν τρομοκράτη είναι η ειλικρινής απογοήτευση εξαιτίας των φαινομενικά ακλόνητων πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών δυνάμεων».

▪ «Η φιλαργυρία είναι ρίζα κάθε είδους κακών πραγμάτων».​—1 ΤΙΜΟΘΕΟ 6:10.

Η στερεότυπη φράση «οι πάντες εξαγοράζονται» υποδηλώνει ότι ακόμη και καλοί άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να παραβούν τους κανόνες της ευπρέπειας και της ηθικής όταν περιλαμβάνονται πολλά χρήματα. Μερικοί δείχνουν προσηνείς και καλοσυνάτοι υπό φυσιολογικές συνθήκες, αλλά φαίνεται πως, όταν μπαίνουν στη μέση τα χρήματα, η προσωπικότητά τους αλλοιώνεται και αυτοί μεταμορφώνονται σε αντιπαθητικά και εχθρικά άτομα. Σκεφτείτε τα πολλά εγκλήματα που οφείλονται στην απληστία​—εκβιασμοί, απάτες, απαγωγές, ακόμη και φόνοι.

▪ «Επειδή η ποινή εναντίον ενός κακού έργου δεν εκτελείται γοργά, γι’ αυτό η καρδιά των γιων των ανθρώπων είναι μέσα τους πλήρως δοσμένη στο να κάνει το κακό».​—ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΗΣ 8:11.

Το παραπάνω εδάφιο υπογραμμίζει την τάση που έχουν ορισμένοι να νομίζουν ότι μπορούν να αποφύγουν τις συνέπειες των πράξεών τους αρκεί να μη γίνονται αντιληπτοί από τις αρχές. Αυτό αληθεύει για όσους παραβιάζουν το όριο ταχύτητας, αντιγράφουν στις εξετάσεις, καταχρώνται δημόσιους πόρους ή ενεργούν με ακόμη χειρότερο τρόπο. Όταν ο νόμος δεν εφαρμόζεται αυστηρά ή όταν δεν υπάρχει φόβος ότι θα τους πάρουν είδηση, κάποιοι που φυσιολογικά είναι νομοταγείς ίσως αποτολμούν να κάνουν πράγματα που διαφορετικά δεν θα έκαναν. «Η ευκολία με την οποία ξεφεύγουν ατιμώρητοι οι εγκληματίες», παρατηρεί το περιοδικό Επιχειρήματα και Γεγονότα (Arguments and Facts), «φαίνεται ότι παρακινεί τους απλούς πολίτες να διαπράττουν τα πιο απεχθή εγκλήματα».

▪ «Ο καθένας δοκιμάζεται με το να ελκύεται και να δελεάζεται από την ίδια του την επιθυμία. Έπειτα η επιθυμία, αφού συλλάβει, γεννάει την αμαρτία».​—ΙΑΚΩΒΟΥ 1:14, 15.

Όλοι οι άνθρωποι είναι επιρρεπείς σε εσφαλμένες σκέψεις. Κάθε μέρα, βομβαρδιζόμαστε με αμέτρητες εισηγήσεις και πειρασμούς για να κάνουμε το κακό. Στους Χριστιανούς των Βιβλικών χρόνων ειπώθηκε: «Πειρασμός δεν σας έχει καταλάβει εκτός από αυτόν που είναι κοινός στους ανθρώπους». (1 Κορινθίους 10:13) Ωστόσο, το αποτέλεσμα εξαρτάται από το τι επιλέγει κάποιος​—είτε να διώξει αμέσως την κακή σκέψη είτε να τη φιλοξενήσει και να της επιτρέψει να αναπτυχθεί. Η παραπάνω περικοπή από τη θεόπνευστη επιστολή του Ιακώβου προειδοποιεί ότι, αν κάποιος αφήσει την εσφαλμένη επιθυμία να «συλλάβει», οι κακές πράξεις θα είναι αναπόφευκτες.

▪ «Αυτός που περπατάει με σοφούς θα γίνει σοφός, αλλά αυτός που έχει δοσοληψίες με τους άφρονες θα έχει κακή κατάληξη».​—ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ 13:20.

Δεν πρέπει να υποτιμούμε την επιρροή των συναναστροφών​—είτε καλή είτε κακή. Πολύ συχνά, οι άνθρωποι κάνουν πράγματα που δεν έχουν πρόθεση να κάνουν​—μόνο και μόνο επειδή δέχονται πίεση από τον περίγυρο ή, όπως λένε πολλοί, επειδή έμπλεξαν με κακές παρέες—​και τα αποτελέσματα είναι καταστροφικά. Στο λεξιλόγιο της Γραφής, ο όρος «άφρονες» δεν αναφέρεται σε εκείνους που στερούνται νοημοσύνης, αλλά σε εκείνους που αψηφούν τις σοφές συμβουλές του Λόγου του Θεού. Όποια και αν είναι η ηλικία μας, αν δεν επιλέγουμε τους φίλους και τις συναναστροφές μας σοφά, δηλαδή με βάση τα ορθά κριτήρια της Γραφής, είναι δεδομένο ότι θα έχουμε «κακή κατάληξη».

Αυτά και πολλά ακόμη Γραφικά εδάφια εξηγούν συνοπτικά γιατί κάποιοι​—ίσως κατά τα άλλα συνηθισμένοι άνθρωποι—​κάνουν κακά πράγματα, ενδεχομένως δε και φρικαλεότητες. Μολονότι είναι χρήσιμο να καταλαβαίνουμε τι ωθεί τους ανθρώπους να ενεργούν έτσι, το ζήτημα είναι: υπάρχει άραγε ελπίδα αλλαγής προς το καλύτερο; Ναι, επειδή η Γραφή, όχι μόνο εξηγεί γιατί κάνουν οι άνθρωποι κακές πράξεις, αλλά υπόσχεται επίσης ότι τέτοιες πράξεις θα εκλείψουν. Ποιες είναι αυτές οι υποσχέσεις; Θα τερματιστούν στ’ αλήθεια όλα τα κακά πράγματα που συμβαίνουν στον κόσμο; Το επόμενο άρθρο δίνει τις απαντήσεις.