Ξυλοδαρμός — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΞΥΛΟΔΑΡΜΟΣ

Ο Μωσαϊκός Νόμος προέβλεπε την τιμωρία με ξυλοδαρμό. Γι’ αυτόν το σκοπό χρησιμοποιούσαν βέργα ή ραβδί. Οι κριτές καθόριζαν τον αριθμό των χτυπημάτων που θα δίνονταν ανάλογα με το παράπτωμα που είχε διαπραχθεί, λαβαίνοντας επίσης υπόψη το κίνητρο, τις περιστάσεις και ούτω καθεξής. Η στάση του σώματος ήταν καθορισμένη: «Ο κριτής θα τον βάλει να πέσει μπρούμυτα και να του δοθούν ενώπιόν του όσα χτυπήματα αναλογούν στην πονηρή του πράξη». Η τιμωρία περιοριζόταν στα 40 χτυπήματα. (Δευ 25:2, 3) Ο λόγος για αυτό το όριο ήταν ότι, αν το άτομο δεχόταν περισσότερα χτυπήματα, θα καταισχυνόταν στα μάτια των συμπατριωτών του. Πρόκειται για ένα από τα παραδείγματα που δείχνουν ότι ο Νόμος που δόθηκε μέσω του Μωυσή δεν επέτρεπε την απάνθρωπη ή ακραία τιμωρία. Η τιμωρία αποσκοπούσε σε σωφρονισμό και δεν αποτελούσε έκφραση εκδικητικότητας και εμπάθειας όπως οι τιμωρίες τις οποίες επέβαλλαν άλλα έθνη. Αυτός που εκτελούσε τον ξυλοδαρμό τιμωρούνταν αν ξεπερνούσε το νόμιμο αριθμό χτυπημάτων. Γι’ αυτό, οι Ιουδαίοι περιόριζαν τα χτυπήματα σε 39, ώστε να μην υπερβούν κατά λάθος το όριο και παραβιάσουν το νόμο.—2Κο 11:24.

Ο Εβραίος δουλοκτήτης επιτρεπόταν να χτυπήσει το δούλο του ή τη δούλη του με ραβδί αν αυτό το άτομο ήταν ανυπάκουο ή στασιαστικό. Αν όμως ο δούλος πέθαινε στη διάρκεια του ξυλοδαρμού, ο δουλοκτήτης έπρεπε να τιμωρηθεί. Ωστόσο, αν ο δούλος ζούσε μια δυο ημέρες ακόμη, αυτό θα αποτελούσε ένδειξη ότι ο ιδιοκτήτης του δεν είχε σκοπό να τον σκοτώσει. Ο ιδιοκτήτης είχε το δικαίωμα να επιβάλει σωφρονιστική τιμωρία, επειδή ο δούλος ήταν «δικά του χρήματα». Θα ήταν πολύ απίθανο να θέλει κάποιος να καταστρέψει τελείως τη δική του πολύτιμη περιουσία και να υποστεί ζημία. Επίσης, αν ο δούλος πέθαινε μετά την παρέλευση μιας ή περισσότερων ημερών, ίσως να μην ήταν βέβαιο αν ο θάνατός του οφειλόταν στον ξυλοδαρμό ή σε κάτι άλλο. Έτσι λοιπόν, αν ο δούλος παρέμενε ζωντανός μια δυο ημέρες ακόμη, ο κύριός του δεν τιμωρούνταν.—Εξ 21:20, 21.

Αν ένας άντρας κατηγορούσε τη σύζυγό του ότι ισχυρίστηκε ψευδώς πως ήταν παρθένα όταν παντρεύτηκαν, και η κατηγορία του αποδεικνυόταν ψεύτικη, οι πρεσβύτεροι της πόλης, ως κριτές, θα τον διαπαιδαγωγούσαν, καθώς επίσης θα του επέβαλλαν πρόστιμο επειδή είχε βγάλει κακό όνομα σε μια παρθένα του Ισραήλ. Η διαπαιδαγώγηση ίσως συνίστατο στο να του δοθεί ορισμένος αριθμός χτυπημάτων.—Δευ 22:13-19.

Οι Γραφές δίνουν επανειλημμένα έμφαση στην αξία που έχουν τα χτυπήματα ως μέσο διαπαιδαγώγησης. Το γεγονός ότι η διαπαιδαγώγηση μπορεί να ασκήσει πολύ βαθιά επίδραση, ωφελώντας το άτομο που τη λαβαίνει, φαίνεται στο εδάφιο Παροιμίες 20:30, το οποίο λέει: «Τα μωλωπισμένα τραύματα καθαρίζουν το κακό, και τα χτυπήματα τα έγκατα της κοιλιάς». Το άτομο που διαπαιδαγωγείται με αυτόν τον τρόπο θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι ενήργησε ασύνετα και θα πρέπει να αλλάξει. (Παρ 10:13· 19:29) Ένα πραγματικά σοφό άτομο μπορεί να διορθωθεί με λόγια, χωρίς να χρειαστεί να του δοθούν χτυπήματα.

Εφόσον όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται «με σφάλμα» και συλλαμβάνονται «στην αμαρτία» (Ψλ 51:5), οι Γραφές υποστηρίζουν ότι η γονική ράβδος της εξουσίας πρέπει να είναι αυστηρή, και μερικές φορές να λαβαίνει τη μορφή της κατά γράμμα ράβδου. (Παρ 22:15) Με αυτόν τον τρόπο το παιδί μπορεί να σωθεί από τη δυσμένεια και το θάνατο.—Παρ 23:13, 14.

Φαίνεται πως οι Ιουδαίοι δεν συνέχισαν να μεταχειρίζονται αποκλειστικά το ραβδί, αλλά μεταγενέστερα χρησιμοποιούσαν και το μαστίγιο. (Εβρ 11:36) Η μαστίγωση είναι πιο σκληρή τιμωρία από το ραβδισμό και, ενώ αποτελούσε νόμιμη τιμωρία όταν ο Ιησούς ήταν στη γη, δεν βασιζόταν στο Νόμο. (Ματ 10:17· 23:34) Το Μισνά, το οποίο θεωρείται εξέλιξη της προφορικής παράδοσης, περιγράφει τη διαδικασία της μαστίγωσης ως εξής:

«Δένουν τα δύο χέρια του εκατέρωθεν σε έναν στύλο, και ο διάκονος της συναγωγής πιάνει τα ενδύματά του—αν σκιστούν, ας σκιστούν, αν γίνουν κομμάτια, ας γίνουν—και γυμνώνει το στήθος του. Πίσω του τοποθετείται μια πέτρα, πάνω στην οποία στέκεται ο διάκονος της συναγωγής βαστώντας ένα λουρί από δέρμα μοσχαριού, διπλωμένο και ξαναδιπλωμένο, πάνω στο οποίο [είναι στερεωμένα άλλα] δύο λουριά που υψώνονται και πέφτουν.

»Η λαβή του λουριού έχει το μήκος και το πλάτος μιας παλάμης, ενώ η άκρη του πρέπει να φτάνει στον ομφαλό του. Του δίνει το ένα τρίτο από τα χτυπήματα στο μπροστινό μέρος του σώματος και τα δύο τρίτα στο πίσω. Και δεν μπορεί να τον χτυπήσει όρθιο ή καθιστό παρά μόνο σκυμμένο, διότι είναι γραμμένο: Ο κριτής θέλει προστάξει να ρίψωσιν αυτόν κάτω. Και αυτός που χτυπάει χρησιμοποιεί το ένα του χέρι και όλη του τη δύναμη.

» . . . Αν πεθάνει στα χέρια του, ο μαστιγωτής δεν είναι ένοχος. Αλλά αν του έδωσε ένα παραπάνω χτύπημα και πέθανε, πρέπει να διαφύγει πηγαίνοντας εξορία εξαιτίας του».

«Πόσα χτυπήματα δίνουν σε έναν άνθρωπο; Σαράντα παρά ένα, διότι είναι γραμμένο: Μέχρι τον αριθμό σαράντα· [δηλαδή] έναν αριθμό πριν το σαράντα».—Μακότ 3:12–14, 10· μετάφραση (στην αγγλική) Χ. Ντάνμπι.

Ο Γεδεών εφάρμοσε μια ασυνήθιστη μορφή μαστίγωσης στους 77 άρχοντες και πρεσβυτέρους της Σοκχώθ οι οποίοι αρνήθηκαν να δώσουν προμήθειες στους άντρες του όταν αυτός καταδίωκε τους βασιλιάδες του Μαδιάμ. Προφανώς έφτιαξε μαστίγια από τα αγκάθια και τις βάτους της ερήμου για να τους “αλωνίσει”. Η αφήγηση αναφέρει ότι τους έδωσε «ένα μάθημα».—Κρ 8:7, 14, 16.

Άλλα έθνη χρησιμοποιούσαν πιο σκληρή μορφή ξυλοδαρμού και δεν περιορίζονταν στα 40 χτυπήματα. Όταν οι Ισραηλίτες ήταν στην Αίγυπτο, ξυλοκοπούνταν από τους Αιγύπτιους επιστάτες τους, χωρίς αμφιβολία με μεγάλη σκληρότητα.—Εξ 5:14, 16· 2:11, 12.

Οι Ρωμαίοι εφάρμοζαν το ραβδισμό, αφού πρώτα έσκιζαν τα εξωτερικά ενδύματα του ατόμου. (Πρ 16:22, 23) Η λέξη ῥαβδίζω του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου στο εδάφιο Πράξεις 16:22 είναι συγγενική με τη λέξη ῥάβδος. (Παράβαλε 1Κο 4:21, Κείμενο.) Και οι δύο αυτές λέξεις του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου είναι συγγενικές με τη λέξη ῥαβδοῦχος των εδαφίων Πράξεις 16:35, 38, που σημαίνει κατά κυριολεξία «αυτός που φέρει ράβδο».

Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν επίσης το μαστίγιο. Τέντωναν το θύμα, προφανώς δένοντας τα χέρια του με λουριά πάνω σε έναν στύλο. (Πρ 22:25, 29) Ο αριθμός των χτυπημάτων που δίνονταν εξαρτόταν αποκλειστικά από το διοικητή. Η τιμωρία της μαστίγωσης επιβαλλόταν συνήθως πριν από το κρέμασμα στο ξύλο. Η αφήγηση αναφέρει ότι, αφού ο Πιλάτος ενέδωσε στις επίμονες κραυγές των Ιουδαίων που ζητούσαν να κρεμαστεί ο Ιησούς στο ξύλο και τους απελευθέρωσε τον Βαραββά, «τότε λοιπόν, ο Πιλάτος πήρε τον Ιησού και τον μαστίγωσε». (Ιωα 19:1· Ματ 20:19) Μερικές φορές, οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν το μαστίγωμα για να “εξετάσουν” τα θύματά τους με σκοπό να αποσπάσουν ομολογίες ή καταθέσεις. (Πρ 22:24, 25) Δύο ρήματα του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου που αποδίδονται «μαστιγώνω» είναι τα ρήματα μαστιγόω (Ματ 10:17) και μαστίζω (Πρ 22:25). Και τα δύο είναι συγγενικά με το ουσιαστικό μάστιξ που μπορεί να σημαίνει «μαστίγωμα» με την κυριολεκτική έννοια (Πρ 22:24· Εβρ 11:36) και «οδυνηρή ασθένεια (αρρώστια)» μεταφορικά. (Μαρ 3:10· 5:34) Ωστόσο, η μαστίγωση ενός Ρωμαίου πολίτη ήταν παράνομη. Οι νόμοι Lex Valeria και Lex Porcia, οι οποίοι θεσπίστηκαν σε κάποιες χρονολογίες μεταξύ του 509 και του 195 Π.Κ.Χ., εξαιρούσαν τους Ρωμαίους πολίτες από τη μαστίγωση. Ο νόμος Lex Valeria προέβλεπε αυτή την εξαίρεση όταν ο πολίτης προσέφευγε στη συνέλευση του λαού, ενώ ο νόμος Lex Porcia χωρίς την ύπαρξη προσφυγής.

Το πιο φρικτό όργανο μαστίγωσης ήταν γνωστό ως flagellum. Αποτελούνταν από μια λαβή στην οποία ήταν στερεωμένα πολλά σχοινιά ή δερμάτινα λουριά. Από τα λουριά αυτά κρέμονταν πριονωτά κομμάτια από κόκαλο ή μέταλλο έτσι ώστε το χτύπημα να είναι πιο επώδυνο και δραστικό. Το ουσιαστικό φραγέλλιον του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου («μαστίγιο»· Ιωα 2:15) προήλθε από τη λατινική λέξη flagellum. Το συγγενικό ρήμα φραγελλόω σημαίνει «μαστιγώνω».—Ματ 27:26· Μαρ 15:15.

Ο Ιησούς είπε στους μαθητές του ότι, εξαιτίας του ονόματός του, θα τους έδερναν στις συναγωγές. (Μαρ 13:9) Αυτή η προφητεία εκπληρώθηκε πάμπολλες φορές. Μερικούς αποστόλους τους συνέλαβαν και τους έφεραν ενώπιον του Ιουδαϊκού Σάνχεδριν, όπου τους έδειραν όταν εκείνοι αρνήθηκαν να σταματήσουν να κηρύττουν. (Πρ 5:40) Ο Σαούλ, ο οποίος έγινε μετέπειτα ο απόστολος Παύλος, ήταν σφοδρός διώκτης των Χριστιανών πριν από τη μεταστροφή του, καθώς τους φυλάκιζε και τους έδερνε στη μια συναγωγή μετά την άλλη. (Πρ 22:19) Το ρήμα δέρω του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου που χρησιμοποιείται σε αυτές τις αφηγήσεις είναι συγγενικό με το ουσιαστικό δέρμα (Εβρ 11:37) και βασικά σημαίνει «γδέρνω».—Παράβαλε Λου 12:47, Κείμενο.

Στην πόλη των Φιλίππων, ο Παύλος ραβδίστηκε, αλλά έστρεψε αυτό το περιστατικό εναντίον των διωκτών του, χρησιμοποιώντας αυτή την ευκαιρία για να υπερασπίσει και να εδραιώσει νομικά τα καλά νέα τα οποία κήρυττε. Τον είχαν δείρει δημόσια και τον είχαν ρίξει στη φυλακή, αλλά όταν οι διοικητές έμαθαν ότι ήταν Ρωμαίος πολίτης, φοβήθηκαν πολύ, όχι μόνο διότι είχαν δείρει έναν Ρωμαίο πολίτη, αλλά και διότι το είχαν κάνει αυτό προτού εκείνος περάσει από δίκη και καταδικαστεί. Επίσης, σε αυτή την περίπτωση, ο Παύλος και ο Σίλας είχαν διασυρθεί δημόσια ως κακοποιοί. Όταν, λοιπόν, οι διοικητές διέταξαν το δεσμοφύλακα να ελευθερώσει τον Παύλο και τον Σίλα, ο Παύλος απάντησε: «Μας έδειραν δημόσια χωρίς να έχουμε καταδικαστεί, ανθρώπους Ρωμαίους, και μας έριξαν στη φυλακή· και τώρα μας βγάζουν έξω κρυφά; Όχι βέβαια! Αυτοί οι ίδιοι να έρθουν και να μας βγάλουν έξω». Οι ίδιοι οι διοικητές έπρεπε να παραδεχτούν το σφάλμα τους. «Οι ραβδούχοι, λοιπόν, ανέφεραν αυτά τα λόγια στους διοικητές της πόλης. Αυτούς τους έπιασε φόβος όταν άκουσαν ότι οι άνθρωποι ήταν Ρωμαίοι. Γι’ αυτό, ήρθαν και τους ικέτευσαν και, αφού τους έβγαλαν έξω, τους ζήτησαν να φύγουν από την πόλη». (Πρ 16:22-40) Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το κήρυγμα των καλών νέων δικαιώθηκε ως έργο που δεν παραβίαζε το νόμο, διότι οι ίδιοι οι διοικητές, με αυτή τους την πράξη, γνωστοποίησαν δημόσια ότι ο Παύλος και ο Σίλας δεν είχαν διαπράξει κανένα αδίκημα. Ο Παύλος ενήργησε έτσι επειδή επιθυμούσε να επιτύχει τη «νομική εδραίωση των καλών νέων».—Φλπ 1:7.

Μεταφορική Χρήση. Ο Βασιλιάς Ροβοάμ σύγκρινε τον τρόπο διακυβέρνησης που σκόπευε να ακολουθήσει ο ίδιος με τη διακυβέρνηση του πατέρα του, του Σολομώντα, αντιπαραβάλλοντας μεταφορικά τη σοβαρότερη τιμωρία που επιφέρει ο βούρδουλας του βασανισμού με αυτήν που επιφέρουν τα μαστίγια. (Στην εβραϊκή, η λέξη που αποδίδεται «βούρδουλες βασανισμού» [‛ακραμπίμ] σημαίνει κατά κυριολεξία «σκορπιοί», και προφανώς επρόκειτο για ένα είδος μαστιγίου με κόμπους ή αγκαθωτές άκρες σαν το κεντρί του σκορπιού, ή ίσως με κλαδάκια που είχαν κόμπους ή αγκάθια.)—1Βα 12:11-14, υποσ.

Όταν ο Ιεχωβά έκανε διαθήκη με τον Δαβίδ για μια βασιλεία, του είπε ότι ο θρόνος θα εδραιωνόταν στη δική του γραμμή, αλλά αν η δυναστεία του ή κάποιος από τη γενεαλογική του γραμμή ενεργούσε εσφαλμένα, ο Ιεχωβά θα “τον έλεγχε με ραβδί ανθρώπων και με χτυπήματα γιων του Αδάμ”. (2Σα 7:14· Ψλ 89:32) Αυτό πράγματι έλαβε χώρα όταν ο Ιεχωβά επέτρεψε σε Εθνικούς βασιλιάδες να νικήσουν τους βασιλιάδες του Ιούδα, και ιδιαίτερα όταν ο Ναβουχοδονόσορ, ο βασιλιάς της Βαβυλώνας, απομάκρυνε τον Σεδεκία από το θρόνο στην Ιερουσαλήμ.—Ιερ 52:1-11.

Ο Ιεχωβά είπε ότι τα έθνη τα οποία οι Ισραηλίτες δεν εκδίωξαν θα γίνονταν “μαστίγιο πάνω στα πλευρά τους”. (Ιη 23:13) Τα εδάφια Ησαΐας 10:24-26 δείχνουν ότι, ενώ ο Ασσύριος χρησιμοποιούσε το ραβδί για να χτυπάει τη Σιών άδικα, ο Ιεχωβά θα κράδαινε «μαστίγιο» εναντίον του Ασσυρίου. Όταν ο Ιεχωβά έστελνε πληγή, ασθένεια ή συμφορά ως τιμωρία, αυτή χαρακτηριζόταν ως μάστιγα. (Αρ 16:43-50· 25:8, 9· Ψλ 106:29, 30) Η διαπαιδαγώγηση από τον Ιεχωβά παρομοιάζεται με μαστίγωμα.—Εβρ 12:6.

Ο Ησαΐας προφήτευσε ότι ο Μεσσίας θα επιφορτιζόταν τις αρρώστιες και τους πόνους όσων θα ασκούσαν πίστη σε αυτόν, λέγοντας: «Λόγω των πληγών του γιατρευτήκαμε». (Ησ 53:3-5) Ο Πέτρος εφαρμόζει αυτή την προφητεία στον Ιησού Χριστό ως εξής: «Αυτός βάσταξε τις αμαρτίες μας στο σώμα του πάνω στο ξύλο, ώστε να εγκαταλείψουμε τις αμαρτίες και να ζήσουμε για τη δικαιοσύνη. Και “με τις πληγές του γιατρευτήκατε”».—1Πε 2:24.