Σεβασμός για τις Γυναίκες στην Καθημερινή Ζωή

ΑΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ να αντιμετωπίζονται οι γυναίκες με μεγαλύτερο σεβασμό απ’ ό,τι τώρα, πότε και από πού πρέπει να αρχίσει η αλλαγή; Πότε και πού αρχίζουν συνήθως να δημιουργούνται οι προκαταλήψεις και η μεροληψία; Στο σπίτι και στο σχολείο, στη διάρκεια των χρόνων διάπλασης. Αναπτύσσουμε τη στάση μας σε μεγάλο βαθμό υπό την επιρροή των γονέων μας. Έτσι, λογικά, ποιοι είναι αυτοί που μπορούν να ασκήσουν ισχυρή επίδραση στη μελλοντική στάση ενός νεαρού προς τις γυναίκες; Φυσικά, ο πατέρας και η μητέρα. Επομένως, μια από τις λύσεις του προβλήματος είναι η κατάλληλη εκπαίδευση που μπορεί να εισχωρήσει στα σπίτια και να επηρεάσει τους γονείς.

Πώς Θεωρούνται οι Γυναίκες

Το ότι η προκατάληψη ξεκινά από το σπίτι φαίνεται παραστατικά από την αφήγηση της Τζένι, μιας παντρεμένης γραμματέας, το μεγαλύτερο από τα τέσσερα κορίτσια της οικογένειας, η οποία είπε: «Ως νεαρές κοπέλες, γνωρίζαμε ανέκαθεν το γεγονός ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άντρες. Έτσι, αν θέλεις να παντρευτείς, πρέπει με τον τρόπο σου να κάνεις τους άντρες να σε θέλουν.

»Επίσης, υποβάλλεται στις γυναίκες η πεποίθηση ότι είναι κατώτερα πλάσματα. Μερικές φορές ακόμα και οι γονείς σου σε κάνουν να πιστεύεις ότι αξίζεις λιγότερο από τα αγόρια. Όταν κάποιος άντρας μπαίνει στη ζωή σου, σού μεταδίδει το ίδιο μήνυμα, ότι δηλαδή είσαι κατώτερη από τους άντρες.

»Και γιατί θα πρέπει ο αυτοσεβασμός μας να βασίζεται κυρίως στις σωματικές αναλογίες και στα φυσικά χαρίσματα που έχουμε ή δεν έχουμε; Μήπως απ’ αυτά κρίνονται οι άντρες;»

Η Μπέτι, πρώην διευθύντρια καταστήματος και παντρεμένη επί 32 χρόνια, τόνισε μια ακόμα πτυχή του θέματος: «Γιατί οι γυναίκες κρίνονται με βάση το φύλο τους κι όχι με βάση την πείρα τους, τις ικανότητές τους και τη νοημοσύνη τους; Το μόνο που ζητάω από τους άντρες είναι να ακούνε τι έχει να τους πει το μυαλό μου. Να μη με υποτιμούν μόνο και μόνο για το φύλο μου!

»Πολύ συχνά, οι άντρες θεωρούν εμάς τις γυναίκες χαζές ή ανόητες—πολύ χαζές για να πάρουμε κάποια σωστή απόφαση. Ξέρετε τι λέω εγώ; Να μας συμπεριφέρονται όπως θα ήθελαν να συμπεριφέρονται οι άλλοι σ’ αυτούς. Σύντομα, αυτό θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν το ζήτημα!» Το μόνο που ζητάει αυτή η γυναίκα είναι να εφαρμόζουν οι άντρες το Χρυσό Κανόνα: «Πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς».—Ματθαίος 7:12.

Αυτές οι γυναίκες θίγουν μερικά καίρια σημεία. Η αληθινή αξία μιας γυναίκας δεν θα πρέπει να βασίζεται στην επιφανειακή σωματική εμφάνιση και στα θέλγητρά της ούτε στις προκαταλήψεις της κοινωνίας στην οποία γεννήθηκε. Μια ισπανική παροιμία το τοποθετεί ως εξής: «Η όμορφη γυναίκα φέρνει ευχαρίστηση στα μάτια· η καλή γυναίκα φέρνει ευχαρίστηση στην καρδιά. Αν η πρώτη είναι κόσμημα, η δεύτερη είναι θησαυρός».

Η Αγία Γραφή λέει κάτι παρόμοιο αλλά με διαφορετικό τρόπο: «Η ομορφιά σας δεν πρέπει να εξαρτάται από μια περίτεχνη κόμμωση ή από το αν φοράτε κοσμήματα ή καλά ρούχα, αλλά από την εσωτερική προσωπικότητα—την άφθαρτη ομορφιά του ήρεμου και ευγενικού πνεύματος, πράγμα που είναι ιδιαίτερα πολύτιμο στα μάτια του Θεού». Και όπως ακριβώς δεν πρέπει να κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του, παρόμοια δεν πρέπει να κρίνουμε τους ανθρώπους με βάση το φύλο τους.—1 Πέτρου 3:3, 4, Φίλιπς (Phillips).

Εκδήλωση Σεβασμού στο Σπίτι

Ένα δικαιολογημένο παράπονο που εκφράζουν πολλές γυναίκες, ειδικά οι εργαζόμενες σύζυγοι και μητέρες, είναι το γεγονός ότι οι σύζυγοι δεν αναγνωρίζουν τις δουλειές του σπιτιού ως επιπρόσθετη εργασία και συνήθως δεν τις μοιράζονται με τις συζύγους τους. Η Σούζαν Φαλούντι, η οποία αναφέρθηκε προηγουμένως, λέει: «Για τις γυναίκες δεν υπάρχει ισότητα ούτε μέσα στα ίδια τους τα σπίτια όπου εξακολουθούν να επωμίζονται το 70 τοις εκατό των οικιακών καθηκόντων». Ποια είναι η λύση σ’ αυτή την αδικία;

Μολονότι πολλοί σύζυγοι, σε ορισμένες κοινωνίες, μπορεί να μην το δέχονται αυτό ευχάριστα, ωστόσο, πρέπει να βρεθεί κάποιος δίκαιος τρόπος για να διεκπεραιώνονται οι δουλειές του σπιτιού, ιδιαίτερα αν πρέπει να εργάζεται και η σύζυγος. Φυσικά, καθώς μοιράζονται αυτά τα καθήκοντα πρέπει να λαβαίνονται υπόψη οι δραστηριότητες που είναι συνήθως ευθύνη του άντρα—η φροντίδα του αυτοκινήτου, η περιποίηση της αυλής και του κήπου, η συντήρηση των υδραυλικών και ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, και ούτω καθεξής—πράγματα που ωστόσο σπάνια απαιτούν το χρόνο που δαπανά η σύζυγος για τις δουλειές του σπιτιού. Σε μερικές χώρες, μάλιστα, οι σύζυγοι φτάνουν στο σημείο να αναμένουν από τη σύζυγό τους να πλένει και να διατηρεί καθαρό το αυτοκίνητο, λες και αυτό είναι προέκταση του σπιτιού!

Κατά μια έννοια, αυτή η εισήγηση να συμμετέχουν και οι δυο στις δουλειές του σπιτιού βρίσκεται σε αρμονία με τη συμβουλή που έδωσε ο απόστολος Πέτρος στους συζύγους λέγοντάς τους να κατοικούν με τις γυναίκες τους ‘σύμφωνα με τη γνώση’. (1 Πέτρου 3:7, ΜΝΚ) Μεταξύ άλλων, αυτό σημαίνει ότι ο σύζυγος δεν πρέπει να είναι απλώς ένας απρόσωπος, χωρίς ευαισθησία συγκάτοικος ή συνιδιοκτήτης. Πρέπει να σέβεται τη νοημοσύνη και την πείρα της συζύγου του. Πρέπει επίσης να κατανοεί τις ανάγκες που έχει ως γυναίκα, σύζυγος και μητέρα. Κάτι τέτοιο περιλαμβάνει περισσότερα από την ανάγκη να υπάρχει κάποιος «κουβαλητής» που θα φέρνει χρήματα στο σπίτι· αυτό το κάνουν και πολλές εργαζόμενες σύζυγοι. Πρέπει να κατανοεί τις σωματικές, τις συναισθηματικές, τις ψυχολογικές, τις σεξουαλικές και, πάνω απ’ όλα, τις πνευματικές της ανάγκες.

Για το σύζυγο που ισχυρίζεται ότι ακολουθεί τις Χριστιανικές αρχές περιλαμβάνεται μια μεγαλύτερη ευθύνη—αυτή τού να μιμείται το παράδειγμα του Χριστού. Ο Χριστός απηύθυνε μια ωραία πρόσκληση σε όλους εκείνους που ‘μοχθούν και είναι φορτωμένοι’, λέγοντας τα εξής λόγια: ‘Εγώ θα σας αναζωογονήσω. . . . Είμαι πράος στο χαρακτήρα και ταπεινός στην καρδιά, και θα βρείτε αναζωογόνηση στην ψυχή σας’. (Ματθαίος 11:28, 29, ΜΝΚ) Τι πρόκληση για τους Χριστιανούς συζύγους και πατέρες! Ο καθένας πρέπει να ρωτήσει τον εαυτό του: ‘Αναζωογονώ τη σύζυγό μου ή την καταπιέζω; Είμαι καλός και προσιτός ή έχω την τάση να είμαι τύραννος, «αφέντης» ή δικτάτορας; Μήπως εκδηλώνω «αδελφική στοργή» στις Χριστιανικές συναθροίσεις και κατόπιν, στο σπίτι, γίνομαι ανυπόφορος;’ Στη Χριστιανική εκκλησία δεν πρέπει να υπάρχουν διπρόσωποι σύζυγοι.—1 Πέτρου 3:8, 9, ΜΝΚ.

Επομένως, δεν μπορεί να υπάρξει καμιά δικαιολογία για το σύζυγο που είναι όπως αυτός τον οποίο περιγράφει μια κακοποιημένη Χριστιανή γυναίκα: «Η Χριστιανική κεφαλή με τον υπέρμετρο ανδρισμό, ο άντρας που είναι τόσο καλός στην Αίθουσα Βασιλείας και αγοράζει δώρα για τους άλλους αλλά στη σύζυγό του συμπεριφέρεται σαν να ήταν σκουπίδι». Ο κατάλληλος σεβασμός για τη σύζυγο δεν αφήνει περιθώρια για καταπίεση και ταπείνωση. Φυσικά, αυτό είναι ένα νόμισμα με δυο όψεις· και η σύζυγος επίσης πρέπει να δείχνει τον κατάλληλο σεβασμό στο σύζυγό της.—Εφεσίους 5:33· 1 Πέτρου 3:1, 2, ΜΝΚ.

Επιβεβαιώνοντας στην ουσία τα παραπάνω, η Δρ Σούζαν Φόργουορντ γράφει: «Η καλή σχέση βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό». Αυτό καθιστά και τους δυο συντρόφους υπεύθυνους για την επιτυχία της σχέσης. Και συνεχίζει: «Περιλαμβάνει ενδιαφέρον και ευαισθησία για τα αισθήματα και τις ανάγκες του ενός σε σχέση με τον άλλον, καθώς επίσης εκτίμηση για τα πράγματα εκείνα που κάνουν τον κάθε σύντροφο τόσο ξεχωριστό. . . . Οι στοργικοί σύντροφοι βρίσκουν αποτελεσματικούς τρόπους για να αντιμετωπίζουν τις διαφορές τους· δεν θεωρούν κάθε αντιπαράθεση ως μάχη που πρέπει να κερδίσουν ή να χάσουν».—Οι Άντρες που Μισούν τις Γυναίκες & οι Γυναίκες που τους Αγαπούν (Men Who Hate Women & the Women Who Love Them).

Η Αγία Γραφή επίσης, στο εδάφιο Εφεσίους 5:28, δίνει μια θαυμάσια συμβουλή στους συζύγους: «Ούτω χρεωστούσιν οι άνδρες να αγαπώσι τας εαυτών γυναίκας ως τα εαυτών σώματα. Όστις αγαπά την εαυτού γυναίκα εαυτόν αγαπά». Γιατί αληθεύει αυτή η δήλωση; Επειδή ο γάμος μοιάζει μ’ έναν κοινό τραπεζικό λογαριασμό, στον οποίο και οι δυο έχουν καταθέσει από ένα 50 τοις εκατό. Αν ο σύζυγος καταχραστεί οποιοδήποτε ποσόν απ’ αυτά τα χρήματα, ζημιώνει την οικονομική κατάσταση και των δυο. Παρόμοια, αν ένας σύζυγος ζημιώνει τη σύζυγό του με οποιονδήποτε τρόπο, τότε, βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, θα ζημιώσει και τον εαυτό του. Γιατί; Επειδή ο γάμος είναι μια αμοιβαία επένδυση. Αν ζημιώσεις αυτή την επένδυση, ζημιώνεις και τους δυο μετόχους.

Υπάρχει ένα ουσιώδες σημείο που οφείλουμε να θυμόμαστε όσον αφορά το σεβασμό—δεν πρέπει να τον απαιτεί κανείς. Μολονότι και οι δυο σύζυγοι οφείλουν να σέβονται ο ένας τον άλλον, ο σεβασμός πρέπει επίσης να κερδίζεται. Ο Χριστός ποτέ δεν απέσπασε το σεβασμό των άλλων προσπαθώντας να τους επιβληθεί μέσα από την ανώτερη δύναμη και θέση που είχε.a Παρόμοια, σ’ ένα γάμο ο σύζυγος και η σύζυγος κερδίζουν το σεβασμό με το να ακολουθούν μια πορεία ενέργειας που χαρακτηρίζεται από αμοιβαίο ενδιαφέρον, κι όχι με το να απαιτούν σεβασμό εξακοντίζοντας Γραφικά εδάφια ο ένας στον άλλον.

Εκδήλωση Σεβασμού στην Εργασία

Χρειάζεται οι άντρες να θεωρούν τις γυναίκες απειλή για τον αντρικό εγωισμό τους; Στο βιβλίο της Φεμινισμός Χωρίς Αυταπάτες (Feminism Without Illusions), η Ελίζαμπεθ Φοξ-Τζενοβέζε έγραψε: «Στην πραγματικότητα, πολλές γυναίκες σήμερα θέλουν ό,τι ακριβώς και πολλοί άντρες: να ζουν αξιοπρεπώς, να έχουν μια ανταμειφτική προσωπική ζωή και να ζουν μέσα στον κόσμο χωρίς να δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα». Πρέπει οι άντρες να ερμηνεύουν αυτή την επιθυμία ή αυτή τη φιλοδοξία ως απειλή; Η ίδια δήλωσε επίσης: «Γιατί να μην αναγνωρίσουμε ότι, παρά τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί ή μπορεί να συντελεστούν στον κόσμο μας, οι διαφορές εξακολουθούν να υπάρχουν και ότι μπορούμε να τις χαιρόμαστε;»

Οι Χριστιανοί άντρες που υπηρετούν ως επιστάτες ή επίσκοποι χρειάζεται ιδιαίτερα να σέβονται την αξιοπρέπεια των γυναικών με τις οποίες συνεργάζονται και να θυμούνται ότι μια παντρεμένη γυναίκα έχει μόνο έναν άντρα ως «κεφαλή» της σύμφωνα με τη Γραφική άποψη, το σύζυγό της. Οι άλλοι άντρες μπορεί να έχουν θέσεις επισκόπησης και να τους δείχνεται σεβασμός γι’ αυτό· παρ’ όλα αυτά, αν εφαρμόσουμε αυστηρά τη Γραφική άποψη, κανένας άντρας δεν είναι «κεφαλή» της γυναίκας, εκτός από το σύζυγό της.—Εφεσίους 5:22-24.

Οι συζητήσεις στον εργασιακό χώρο θα πρέπει να είναι πάντοτε επωφελείς. Όταν οι άντρες καταφεύγουν σε συζητήσεις που περιλαμβάνουν διφορούμενα νοήματα ή σεξουαλικά υπονοούμενα, δεν δείχνουν σεβασμό για τις γυναίκες ούτε εξυψώνουν τη δική τους υπόληψη. Ο Παύλος έγραψε στους Χριστιανούς: ‘Κάθε είδους πορνεία και ακαθαρσία ή απληστία ούτε καν να αναφέρεται ανάμεσά σας, ακριβώς όπως αρμόζει σε άγιους ανθρώπους· ούτε αδιάντροπη διαγωγή ούτε ανόητη ομιλία ούτε χυδαία αστεία, πράγματα που δεν είναι πρέποντα, αλλά αντίθετα η απόδοση ευχαριστίας’.—Εφεσίους 5:3, 4, ΜΝΚ.

Η αλλαγή του διορισμού εργασίας μιας γυναίκας χωρίς να λαβαίνονται υπόψη τα αισθήματά της είναι ένας ακόμη τρόπος με τον οποίο δείχνεται έλλειψη σεβασμού. Η Τζιν, μια νοσοκόμα, ανέφερε: «Θα ήταν καλό αν υπήρχε η δυνατότητα να προηγείται κάποια συνεννόηση μ’ εμάς προτού γίνουν οποιεσδήποτε αλλαγές στο διορισμό εργασίας μας. Ασφαλώς αυτό θα έφερνε θετικά αποτελέσματα. Οι γυναίκες χρειάζονται να τις συναισθάνονται οι άλλοι και έχουν την ανάγκη να νιώθουν ότι αξίζουν και ότι οι άλλοι τρέφουν εκτίμηση γι’ αυτές».

Μια άλλη πλευρά του σεβασμού στον εργασιακό χώρο αφορά το φραγμό τον οποίο μερικές γυναίκες αποκαλούν «γυάλινη οροφή». Αυτός ο όρος υποδηλώνει τις «θεσμοθετημένες προκαταλήψεις που εμποδίζουν τις γυναίκες να αναλάβουν ανώτερες διευθυντικές θέσεις στην ιδιωτική βιομηχανία». (Δε Νιου Γιορκ Τάιμς [The New York Times], 3 Ιανουαρίου 1992) Ως αποτέλεσμα, μια πρόσφατη μελέτη στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξε ότι οι γυναίκες έχουν καταλάβει ένα χαμηλό ποσοστό υψηλών θέσεων, το οποίο κυμαίνεται από 14 τοις εκατό στη Χαβάη και 18 τοις εκατό στη Γιούτα ως 39 τοις εκατό στη Λουιζιάνα. Αν υπάρχει σεβασμός, η προαγωγή στον εργασιακό χώρο δεν θα γίνεται με βάση το φύλο, αλλά με βάση την ικανότητα και την πείρα. Η Σάρον Χάρλαν, διευθύνουσα στον τομέα των ερευνών είπε: «Η κατάσταση βελτιώνεται, αλλά . . . πολλά εμπόδια εξακολουθούν να φράζουν το δρόμο των γυναικών».

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 14]

ΣΕΒΑΣΜΟΣ Τι Μπορούν να Κάνουν οι Γυναίκες;

● Να έχετε ΑΥΤΟΣΕΒΑΣΜΟ και να τον διατηρείτε

● Να κάνετε σαφές τι επιτρέπετε στους άλλους να λένε και να κάνουν όταν είστε μπροστά

● Να θέτετε κατάλληλα όρια αποδεκτής διαγωγής και ομιλίας

● Μην προσπαθείτε να συναγωνίζεστε τους άντρες σε αισχρολογία και σε διφορούμενα αστεία· αυτό κάνει εσάς λιγότερο κυρία χωρίς να κάνει εκείνους περισσότερο κυρίους

● Μην ντύνεστε προκλητικά, ανεξάρτητα από τη μόδα που επικρατεί· ο τρόπος που ντύνεστε δείχνει το δικό σας βαθμό αυτοσεβασμού

● Κερδίστε το σεβασμό με τη συμπεριφορά σας· να συμπεριφέρεστε στους άντρες με το σεβασμό που περιμένετε κι εσείς απ’ αυτούς

● Μη φλερτάρετε

ΣΕΒΑΣΜΟΣ Τι Μπορούν να Κάνουν οι Άντρες;

● Να συμπεριφέρεστε με σεβασμό και αξιοπρέπεια σε όλες τις γυναίκες· μην αισθάνεστε ότι απειλείστε από μια αποφασιστική γυναίκα

● Να μην έχετε υπερβολική οικειότητα με κάποια που δεν είναι η σύζυγός σας, χρησιμοποιώντας αδικαιολόγητες στοργικές εκφράσεις

● Να αποφεύγετε τα απρεπή αστεία και τις ματιές που υπαινίσσονται πολλά

● Να αποφεύγετε τα πολλά κοπλιμέντα και τις ακατάλληλες χειρονομίες

● Μη μειώνετε και μην υποσκάπτετε την εργασία της ή την προσωπικότητά της

● Να συμβουλεύεστε, να ακούτε και να επικοινωνείτε με αντικειμενικότητα

● Να εκφράζετε εκτίμηση για την εργασία της γυναίκας

● Να βοηθάτε στις δουλειές του σπιτιού. Αν έχετε την άποψη ότι αυτό δεν ταιριάζει στην αξιοπρέπειά σας, τι πρέπει να πούμε για τη δική της αξιοπρέπεια;

● Αν ζείτε με τους γονείς σας, να είστε ευαίσθητοι στις πιέσεις που αντιμετωπίζει η σύζυγός σας. Αυτή είναι τώρα πια η πρώτιστη ευθύνη σας και χρειάζεται την υποστήριξή σας (Ματθαίος 19:5)