Χλευασμός — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΧΛΕΥΑΣΜΟΣ

Υποτίμηση ενός ατόμου ή έκθεσή του σε περιφρόνηση, γελοιοποίηση ή εμπαιγμό. Υπάρχουν αρκετές λέξεις του πρωτότυπου εβραϊκού και ελληνικού κειμένου που εκφράζουν ποικίλους βαθμούς χλευασμού, η δε επιλογή της λέξης εξαρτάται από την περίπτωση. Ως εκ τούτου, διαβάζουμε στην Αγία Γραφή για άτομα που εμπαίζουν, περιγελούν, σαρκάζουν, κοροϊδεύουν, γελούν σε βάρος άλλων ή τους περιπαίζουν.

Γενικά, οι χλευαστές είναι απεχθείς στους άλλους. (Παρ 24:9) Αν δεν δεχτούν έλεγχο, θα τους βρει συμφορά. (Παρ 1:22-27) Και πόσο ποταποί είναι όσοι χλευάζουν τον φτωχό ή τους ίδιους τους γονείς τους! (Παρ 17:5· 30:17) Συχνά οι χλευαστές αρνούνται να ακούσουν επίπληξη (Παρ 13:1) και δεν αγαπούν αυτούς που τους ελέγχουν. (Παρ 9:7, 8· 15:12) Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να διαπαιδαγωγούνται προς όφελος άλλων. (Παρ 9:12· 19:25, 29· 21:11) Αντί να κάνουμε παρέα με τέτοια ανόσια άτομα, είναι καλύτερο να τα διώχνουμε από κοντά μας. Είναι πολύ πιο ευτυχισμένοι όσοι αρνούνται να καθήσουν με ασεβείς χλευαστές.—Ψλ 1:1· Παρ 22:10.

Χλευασμός σε Βάρος των Υπηρετών του Θεού. Οι πιστοί υπηρέτες του Ιεχωβά έχουν υποστεί κάθε είδους αδικαιολόγητο χλευασμό. Ο Ιώβ κατηγορήθηκε ψευδώς πως χλεύαζε άλλους (Ιωβ 11:3), ενώ στην πραγματικότητα ο ίδιος έγινε περίγελος, αντικείμενο χλευασμού και εμπαιγμού επειδή διακρατούσε ακεραιότητα. (Ιωβ 12:4· 17:2· 21:3) Ο Δαβίδ αντιμετώπισε χλευασμό και εμπαιγμό. (Ψλ 22:7· 35:16) Παρόμοια, ο Ελισαιέ (2Βα 2:23), ο Νεεμίας και οι συνεργάτες του (Νε 2:19· 4:1) και πολλοί άλλοι «έλαβαν τη δοκιμασία τους με εμπαιγμούς» (Εβρ 11:36). Όταν ο Βασιλιάς Εζεκίας του Ιούδα έστειλε δρομείς σε όλες τις πόλεις του Εφραΐμ και του Μανασσή, προτρέποντας τους κατοίκους να έρθουν στην Ιερουσαλήμ για να γιορτάσουν το Πάσχα, πολλοί ενέπαιξαν και χλεύασαν τους αγγελιοφόρους. (2Χρ 30:1, 10) Στην πραγματικότητα, με αυτόν τον τρόπο συμπεριφέρθηκαν οι αποστάτες και των δύο οίκων του Ισραήλ στους προφήτες και στους αγγελιοφόρους του Θεού μέχρις ότου η οργή του Ιεχωβά τούς σάρωσε όλους.—2Χρ 36:15, 16.

Χλευασμός σε βάρος του Ιησού και των μαθητών του. Ως Υπηρέτης του Θεού και Προφήτης, ο Ιησούς Χριστός υπέστη γελοιοποίηση, εμπαιγμό, θρασεία μεταχείριση, ακόμη και φτύσιμο κατά τη διάρκεια της διακονίας του στη γη. (Μαρ 5:40· Λου 16:14· 18:32) Οι Ιουδαίοι ιερείς και οι άρχοντες ήταν ιδιαίτερα μοχθηροί στο χλευασμό τους. (Ματ 27:41· Μαρ 15:29-31· Λου 23:11, 35) Όταν οι Ρωμαίοι στρατιώτες παρέλαβαν τον Ιησού, συμμετείχαν και εκείνοι στον εμπαιγμό.—Ματ 27:27-31· Μαρ 15:20· Λου 22:63· 23:36.

Παρόμοια, οι μαθητές του Ιησού Χριστού έγιναν αντικείμενο εμπαιγμού από απληροφόρητους και άπιστους ανθρώπους. (Πρ 2:13· 17:32) Ο απόστολος Παύλος, μιλώντας για το χλευασμό που υπέφεραν οι ομόπιστοί του στα χέρια των Ιουδαίων, στρέφει την προσοχή στην προφητική εικόνα των αρχαίων καιρών στην οποία ο Ισαάκ, σε ηλικία περίπου πέντε χρονών, έγινε αντικείμενο χλευασμού από το 19χρονο ετεροθαλή αδελφό του, τον Ισμαήλ, ο οποίος από ζήλια τον «περιγελούσε» («ενέπαιζε», KJ, Yg). (Γε 21:9) Ο Παύλος εξηγεί την προφητική εφαρμογή, λέγοντας: «Εμείς, αδελφοί, είμαστε παιδιά της υπόσχεσης, όπως ήταν και ο Ισαάκ. Αλλά όπως τότε εκείνος που γεννήθηκε με τον τρόπο της σάρκας άρχισε να διώκει εκείνον που γεννήθηκε με τον τρόπο του πνεύματος [δεδομένης της παρέμβασης του Θεού για να γεννηθεί ο Ισαάκ], έτσι και τώρα». (Γα 4:28, 29) Αργότερα ο Παύλος έγραψε: «Μάλιστα, όλοι όσοι θέλουν να ζουν με θεοσεβή αφοσίωση σε σχέση με τον Χριστό Ιησού θα υποστούν διωγμό».—2Τι 3:12.

Υπομένοντας χλευασμό με την κατάλληλη άποψη. Ο Ιησούς Χριστός γνώριζε εξαρχής ότι θα αντιμετώπιζε χλευασμό, με αποκορύφωμα το θάνατό του. Αλλά αναγνώριζε ότι στην πραγματικότητα οι ονειδισμοί στρέφονταν εναντίον του Ιεχωβά, τον οποίο εκείνος εκπροσωπούσε, και αυτό ήταν ακόμη πιο επώδυνο για τον Ιησού επειδή “έκανε πάντοτε τα πράγματα που ήταν αρεστά στον Πατέρα του” (Ιωα 8:29) και ο αγιασμός του ονόματος του Πατέρα του τον απασχολούσε πιο πολύ από οτιδήποτε άλλο. (Ματ 6:9) Γι’ αυτόν το λόγο, «όταν τον εξύβριζαν, δεν ανταπέδιδε εξυβρίζοντας. Όταν υπέφερε, δεν απειλούσε, αλλά παρέδιδε τον εαυτό του σε εκείνον που κρίνει δίκαια». Ο απόστολος Πέτρος εκφράζει αυτό το σημείο καθώς γράφει στους Χριστιανούς, ιδιαίτερα στους δούλους, προτρέποντάς τους να μην επιτρέψουν σε τέτοιου είδους μεταχείριση να τους υποκινήσει να ανταποδώσουν, διότι ο Χριστός είναι το παράδειγμά τους—«υπόδειγμα», όπως λέει ο Πέτρος—“για να ακολουθήσουν τα ίχνη του πιστά”.—1Πε 2:18-23· Ρω 12:17-21.

Σε κάποιο σημείο της σταδιοδρομίας του, ο προφήτης του Θεού Ιερεμίας είπε: «Έγινα αντικείμενο γέλιου όλη την ημέρα· όλοι με χλευάζουν». Προς στιγμήν εξασθένησε και σκέφτηκε να σταματήσει το προφητικό του έργο εξαιτίας του αδιάκοπου ονειδισμού και της κοροϊδίας. Αλλά αναγνώρισε ότι «ο λόγος του Ιεχωβά» ήταν η αιτία για το χλευασμό, και ο λόγος του Θεού στην καρδιά του έγινε σαν φωτιά που καίει την οποία δεν άντεχε να κρατάει μέσα του. Λόγω της πιστότητάς του ο Ιεχωβά ήταν μαζί του «σαν κάποιος που είναι τρομερός και κραταιός», και ο Ιερεμίας ενδυναμώθηκε να συνεχίσει όσια.—Ιερ 20:7-11.

Ο Ιώβ ήταν άνθρωπος που διατήρησε με δικαιοσύνη την ακεραιότητά του αν και αντιμετώπισε μεγάλο χλευασμό. Αλλά ανέπτυξε εσφαλμένη άποψη και έκανε ένα λάθος, για το οποίο έλαβε διόρθωση. Ο Ελιού είπε για τον Ιώβ: «Ποιος ακμαίος άντρας είναι σαν τον Ιώβ, που πίνει το χλευασμό σαν νερό;» (Ιωβ 34:7) Ο Ιώβ άρχισε να ανησυχεί υπερβολικά για τη δική του δικαίωση μάλλον παρά για τη δικαίωση του Θεού και ανέπτυξε την τάση να μεγαλύνει τη δική του δικαιοσύνη περισσότερο από τη δικαιοσύνη του Θεού. (Ιωβ 35:2· 36:24) Θεώρησε ότι ο δριμύς χλευασμός των τριών «φίλων» του στρεφόταν στον ίδιο μάλλον παρά στον Θεό. Από αυτή την άποψη έμοιαζε με άτομο που παραδίδεται στη γελοιοποίηση και στο χλευασμό και βρίσκει απόλαυση σε αυτό, σαν να έπινε νερό με ευχαρίστηση. Ο Θεός εξήγησε αργότερα στον Ιώβ ότι στην πραγματικότητα αυτοί οι χλευαστές (σε τελική ανάλυση) μιλούσαν αναληθώς εναντίον του Θεού. (Ιωβ 42:7) Παρόμοια, όταν ο Ισραήλ απαίτησε βασιλιά, ο Ιεχωβά είπε στον προφήτη Σαμουήλ: «Δεν απέρριψαν εσένα, αλλά εμένα απέρριψαν από βασιλιά τους». (1Σα 8:7) Και ο Ιησούς είπε στους μαθητές του: «Θα είστε αντικείμενα του μίσους όλων των εθνών [όχι εξαιτίας του εαυτού σας, αλλά] εξαιτίας του ονόματός μου». (Ματ 24:9) Ενθυμούμενος αυτά τα πράγματα, ο Χριστιανός θα έχει τη δυνατότητα να υπομείνει το χλευασμό με το σωστό πνεύμα και θα μπορέσει να κριθεί άξιος ανταμοιβής για την υπομονή του.—Λου 6:22, 23.

Δικαιολογημένος Χλευασμός. Ο χλευασμός μπορεί να αξίζει σε κάποιον και να είναι απόλυτα δικαιολογημένος. Ένα άτομο που δεν είναι προνοητικό ή που απορρίπτει την καλή συμβουλή μπορεί να ακολουθήσει ανόητη πορεία η οποία τον καθιστά αντικείμενο χλευασμού. Ο Ιησούς ανέφερε το παράδειγμα ενός τέτοιου ανθρώπου, ο οποίος άρχισε να χτίζει πύργο χωρίς να υπολογίσει πρώτα τη δαπάνη. (Λου 14:28-30) Δικαιολογημένα ο Ιεχωβά κατέστησε τον Ισραήλ «όνειδος στους γείτονές [του], χλευασμό και κοροϊδία στους γύρω» του, εξαιτίας της αχαλίνωτης πορείας του και της ανυπακοής του στον Θεό, η οποία μάλιστα έφερε όνειδος και στο όνομα του Θεού ανάμεσα στα έθνη. (Ψλ 44:13· 79:4· 80:6· Ιεζ 22:4, 5· 23:32· 36:4, 21, 22) Ορθά ενέπαιξε ο προφήτης Ηλίας τους ιερείς του Βάαλ για το ότι αψηφούσαν τον Ιεχωβά. (1Βα 18:26, 27) Αφού ο Σενναχειρείμ χλεύασε τον Ιεχωβά και μίλησε υβριστικά για αυτόν μπροστά στον Βασιλιά Εζεκία και στο λαό της Ιερουσαλήμ, τα πράγματα αντιστράφηκαν. Χλευασμός, γελοιοποίηση, όνειδος και ατιμωτική ήττα έπληξαν τον υπεροπτικό αυτόν Ασσύριο βασιλιά και το στράτευμά του. (2Βα 19:20, 21· Ησ 37:21, 22) Με όμοιο τρόπο ο Μωάβ έγινε αντικείμενο χλευασμού. (Ιερ 48:25-27, 39) Τα έθνη της γης έχουν χλευάσει στο έπακρο τον Θεό, αλλά ο Ιεχωβά γελάει μαζί τους και τα χλευάζει για την αδιάντροπη αντίστασή τους στην παγκόσμια κυριαρχία του, καθώς θερίζουν την κακή καρποφορία της πορείας τους.—Ψλ 2:2-4· 59:8· Παρ 1:26· 3:34.

Εμπαίκτες στις «Τελευταίες Ημέρες». Ένα χαρακτηριστικό του σημείου που προσδιορίζει τις «τελευταίες ημέρες» θα ήταν οι «εμπαίκτες [κατά κυριολεξία, παίκτες σε παιχνίδι (χλευασμών)] με τον εμπαιγμό τους, που θα περπατούν σύμφωνα με τις επιθυμίες τους [«επιθυμίες τους για ασεβή πράγματα»· Ιου 17, 18] και θα λένε: “Πού είναι αυτή η υποσχεμένη παρουσία του; Διότι από την ημέρα που οι προπάτορές μας κοιμήθηκαν τον ύπνο του θανάτου, τα πάντα παραμένουν ακριβώς όπως ήταν από την αρχή της δημιουργίας”». (2Πε 3:3, 4) Προφανώς, αυτά τα άτομα δεν δίνουν προσοχή στη συμβουλή των εδαφίων Ησαΐας 28:21, 22, τα οποία προειδοποιούν για το μεγάλο κίνδυνο που διατρέχουν όσοι σαρκάζουν ειρωνευόμενοι τον Ιεχωβά.

«Ο Θεός Δεν Εμπαίζεται». Ο απόστολος Παύλος προειδοποιεί για το σοβαρό κίνδυνο τον οποίο συνεπάγεται οποιαδήποτε απόπειρα εμπαιγμού του Θεού, δηλαδή τον κίνδυνο που απειλεί όποιον νομίζει πως μπορεί να αντιμετωπίσει περιφρονητικά τις αρχές της θεϊκής διακυβέρνησης ή να τις αποφύγει με επιτυχία. Ο Παύλος γράφει στους Γαλάτες Χριστιανούς: «Διότι αν κάποιος νομίζει ότι είναι κάτι ενώ δεν είναι τίποτα, απατάει τον ίδιο του το νου. . . . Μην παροδηγείστε: ο Θεός δεν εμπαίζεται. Επειδή ό,τι σπέρνει ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει· διότι αυτός που σπέρνει μεριμνώντας για τη σάρκα του θα θερίσει φθορά από τη σάρκα του, ενώ αυτός που σπέρνει μεριμνώντας για το πνεύμα θα θερίσει αιώνια ζωή από το πνεύμα».—Γα 6:3-8.

Εδώ ο απόστολος δείχνει πως ένα άτομο δεν πρέπει να απατάει τον εαυτό του με εσφαλμένη εκτίμηση της προσωπικής του αξίας, και έτσι να αψηφά τον Θεό και το Λόγο του. Πρέπει να καθαρίσει τη ζωή του για να περπατάει σύμφωνα με το πνεύμα όπως συνιστά ο Λόγος. Αν δεν το κάνει αυτό, αλλά αντίθετα σπέρνει μεριμνώντας για τις σαρκικές επιθυμίες, “δέχεται την παρ’ αξία καλοσύνη του Θεού και του διαφεύγει ο σκοπός της” και αντιμετωπίζει την εκπαίδευση του Θεού ως αξιοκαταφρόνητη. (2Κο 6:1) Μπορεί να αυταπατάται νομίζοντας ότι είναι ασφαλής. Ωστόσο, ο Θεός γνωρίζει την καρδιά του και θα τον κρίνει ανάλογα.