Επιδέχεται η Αγία Γραφή Οποιαδήποτε Ερμηνεία;
«ΠΗΓΑΙΝΕΤΕ από το ένα σημείο της Αγίας Γραφής στο άλλο, διαλέγοντας τα εδάφια που ταιριάζουν στην ερμηνεία σας», παραπονέθηκε η κυρία σ’ έναν Μάρτυρα του Ιεχωβά που την επισκέφτηκε στην πόρτα της.
Αλλά το να αναφέρεται κανείς σε εδάφια που βρίσκονται σε διαφορετικά μέρη μέσα στην Αγία Γραφή, μήπως αποτελεί πράγματι απόδειξη ότι προσπαθεί να την ερμηνεύσει με τρόπο που να ταιριάζει στις δικές του ιδέες; Κι αν είναι έτσι, μήπως αυτό σημαίνει ότι η Αγία Γραφή επιδέχεται οποιαδήποτε ερμηνεία—ώστε η μια να είναι το ίδιο σωστή όσο και οποιαδήποτε άλλη;
Ας Μιλήσει ο Συγγραφέας
Αν και η Αγία Γραφή έχει έναν μόνο Συγγραφέα, τον Ιεχωβά Θεό, γράφτηκε από πολλούς ανθρώπους. Αυτά τα 40 περίπου άτομα που έγραψαν την Αγία Γραφή ποτέ δεν αντιφάσκουν μεταξύ τους—πράγμα που, παρεμπιπτόντως, αποτελεί απόδειξη ότι ο Θεός είναι ο Συγγραφέας της—ωστόσο, κανένα από τα άτομα αυτά δεν αναφέρει όλες τις λεπτομέρειες ενός συγκεκριμένου ζητήματος. Έτσι, για να καταλάβουμε τι λέει ο Συγγραφέας της Αγίας Γραφής σχετικά με ένα ζήτημα, είναι αναγκαίο να συγκεντρώσουμε όλα τα εδάφια που έχουν σχέση με το ζήτημα που εξετάζουμε. Κι αυτό ακριβώς προσπαθούσε να κάνει ο Μάρτυρας που αναφέραμε παραπάνω.
Αυτός στηριζόταν σε γερά θεμέλια. Για παράδειγμα, ανοίξτε την Αγία Γραφή σας στο κεφάλαιο 9 της προς Ρωμαίους επιστολής. Εδώ θα βρείτε ένα εξέχον παράδειγμα του πώς ο πιστός Χριστιανός Παύλος έκανε το ίδιο ακριβώς πράγμα. Σ’ αυτό και μόνο το κεφάλαιο, ο Παύλος παραθέτει 11 φορές από άλλα μέρη της Αγίας Γραφής. Μερικοί κριτικοί θα μπορούσαν να κατηγορήσουν ακόμη και τον Παύλο ότι αρκετές φορές, ‘πήγε από το ένα σημείο στο άλλο’. Αρχίζει με το πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής, πηγαίνει κατόπιν στο 39ο, συνεχίζει με το 2ο, το 28ο, και τελικά καταλήγει στο 23ο βιβλίο της Αγίας Γραφής.a
Βέβαια, δεν θα ήταν σωστό να αφαιρέσει ο Παύλος τα εδάφια από τα συμφραζόμενά τους και να τα διαστρεβλώσει ώστε να ταιριάζουν στις δικές του προσωπικές ιδέες. Όμως ο Παύλος δεν ήταν ένοχος μιας τέτοιας πράξης. Ωστόσο φαίνεται ότι μερικοί από τους πρώτους Χριστιανούς ήταν ένοχοι μιας τέτοιας πράξης γιατί ο απόστολος Πέτρος μιλάει για «τινά δυσνόητα, τα οποία οι αμαθείς και αστήρικτοι στρεβλόνουσιν, ως και τας λοιπάς γραφάς προς την ιδίαν αυτών απώλειαν».—2 Πέτρου 3:16.
Πράγματα που είναι «δυσνόητα» είναι εύκολο να κατανοηθούν με λανθασμένο τρόπο. Ακόμα και τα έργα διάσημων συγγραφέων, όπως του Σέξπιρ, επιδέχονται διάφορες ερμηνείες—και είναι φανερό ότι όλες αυτές οι ερμηνείες δεν είναι ακριβείς. Έτσι, δεν είναι παράξενο που αυτό αληθεύει και για την Αγία Γραφή. Αν ο Σέξπιρ ζούσε, θα μπορούσαμε να τον ρωτήσουμε: «Τι ακριβώς εννοούσες;» Όμως κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό· ούτε είναι δυνατό να ζητήσουμε από τα άτομα που έγραψαν την Αγία Γραφή να μας δώσουν περαιτέρω διευκρινίσεις. Ευτυχώς, μπορούμε ακόμη και σήμερα να ρωτήσουμε τον Συγγραφέα της, γιατί αυτός ζει! (Ψαλμός 90:1, 2) Και αυτός έχει υποσχεθεί να παρέχει τέτοια πνευματική καθοδήγηση σε ανθρώπους πίστης που τη ζητούν απ’ αυτόν.—Λουκάς 11:9-13· Ιακώβου 1:5, 6.
Ενώ βρισκόταν στην Αίγυπτο, ο πιστός δούλος του Θεού Ιωσήφ αναγνώρισε τη σπουδαιότητα του να ζητάει κανείς θεϊκή καθοδήγηση, όταν τον κάλεσαν να ερμηνεύσει ένα όνειρο, το οποίο είχε δώσει ο Θεός στον άρχοντα της Αιγύπτου. «Δεν ανήκουσιν εις τον Θεόν αι εξηγήσεις [ερμηνείες, ΜΝΚ];» είχε ρωτήσει νωρίτερα. Αφού ο Ιωσήφ έδωσε τη σωστή ερμηνεία, ο Φαραώ υποκινήθηκε να πει: «Δυνάμεθα να εύρωμεν καθώς τούτον, άνθρωπον εις τον οποίον υπάρχει το πνεύμα του Θεού;» Και είπε στον Ιωσήφ: «Επειδή ο Θεός έδειξεν εις σε πάντα ταύτα, δεν είναι ουδείς τόσον συνετός και φρόνιμος όσον συ».—Γένεσις 40:8· 41:38, 39.
Ούτε ο Συγγραφέας της Αγίας Γραφής ούτε εκείνοι που χρησιμοποιήθηκαν για να τη γράψουν δεν φταίνε για την ποικιλία των αντιφατικών ερμηνειών που βρίσκουμε σήμερα ανάμεσα στους λεγόμενους Χριστιανούς. Ως προφήτες του Θεού, αυτοί «υπό του Πνεύματος του Αγίου κινούμενοι ελάλησαν». (2 Πέτρου 1:20, 21) Φταίνε οι αναγνώστες της Αγίας Γραφής που απέτυχαν να ακολουθήσουν την καθοδηγία του πνεύματος του Θεού και να αφήσουν τον Θεό να ερμηνεύσει το δικό του Λόγο. Επέτρεψαν σε προσωπικές ιδέες να θολώσουν την αντίληψή τους για το τι λέει ο ίδιος ο Συγγραφέας της Αγίας Γραφής. Ας εξετάσουμε δύο παραδείγματα.
Ποια Είναι η Τιμωρία για την Αμαρτία;
Μερικά άτομα διδάσκονται να πιστεύουν ότι η τιμωρία για την αμαρτία είναι αιώνιος συνειδητός βασανισμός στην πύρινη κόλαση. Αυτά τα άτομα πιθανόν να διαβάζουν το εδάφιο Αποκάλυψις 20:10, το οποίο λέει ότι ο Διάβολος «ερρίφθη εις την λίμνην του πυρός και του θείου», και το ερμηνεύουν για να υποστηρίξουν τις απόψεις τους. Βέβαια αυτό δεν συμφωνεί με το εδάφιο Εκκλησιαστής 9:5, το οποίο λέει ότι οι νεκροί «δεν γνωρίζουσιν ουδέν», ούτε συμφωνεί με το εδάφιο Ρωμαίους 6:23, που δηλώνει ότι «ο μισθός της αμαρτίας είναι θάνατος», όχι συνειδητός βασανισμός. Ωστόσο, μερικοί ίσως να αναρωτιούνται: Δεν το λέει το εδάφιο Αποκάλυψις 20:10 ότι ο Σατανάς (υποτίθεται και άτομα που είναι παροδηγημένα απ’ αυτόν) «θέλουσι βασανίζεσθαι ημέραν και νύκτα εις τους αιώνας των αιώνων»;
Τον πρώτο αιώνα, η ελληνική λέξη «βασανίζω»—που χρησιμοποιείται εδώ από τον Βιβλικό συγγραφέα Ιωάννη—χρησιμοποιούνταν μ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο. Αφού οι φυλακισμένοι μερικές φορές βασανίζονταν (αν κι αυτό βρισκόταν σε αντίθεση με το νόμο του Θεού), οι δεσμοφύλακες έγιναν γνωστοί ως βασανιστές.
Ένας άλλος Βιβλικός συγγραφέας αναφέρεται σ’ αυτό όταν μιλάει για έναν άπιστο δούλο, του οποίου ο κύριος «παρέδωκεν αυτόν εις τους βασανιστάς, εωσού αποδώση παν το οφειλόμενον εις αυτόν». (Ματθαίος 18:34) Σχολιάζοντας αυτό το εδάφιο, η The International Standard Bible Encyclopedia (Διεθνής Στερεότυπη Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου) λέει: «Πιθανόν η ίδια η φυλάκιση να θεωρούνταν ‘βασανισμός’ (πράγμα που αναμφίβολα ήταν), και ‘οι βασανιστές’ ήταν απλώς οι δεσμοφύλακες».
Έτσι μπορούμε να δούμε ότι με το να συγκρίνουμε εδάφια και να λαμβάνουμε υπόψη τη σημασία τους στις γλώσσες στις οποίες γράφτηκε αρχικά η Αγία Γραφή, είναι δυνατό να καταλήξουμε σε μια ερμηνεία που να συμφωνεί με την υπόλοιπη Αγία Γραφή. Αν αφήσουμε στην άκρη τις προκατειλημμένες ιδέες, μπορούμε να δούμε καθαρά ότι στο εδάφιο Αποκάλυψις 20:10 δεν υπάρχει απόδειξη αιώνιου βασανισμού σε πύρινη κόλαση. Όλοι οι στασιαστές κατά του Θεού θα καταλήξουν σε αιώνια φυλάκιση στο θάνατο. Η καταστροφή τους είναι πλήρης, σαν να ρίχνονταν σε μια κατά γράμμα πύρινη λίμνη.
Τι Αναμένει τη Γη;
Σύμφωνα με το εδάφιο 2 Πέτρου 3:10, «και η γη και τα εν αυτή έργα θέλουσι κατακαή». Μερικοί άνθρωποι το ερμηνεύουν αυτό λέγοντας ότι θα καταστραφεί ολόκληρη η γη, πιθανόν σ’ ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα. Όμως, έχοντας υπόψη τι λέει ο Συγγραφέας της Αγίας Γραφής σε άλλα σημεία, πώς μπορεί να συμβεί αυτό; Στο εδάφιο Ψαλμός 104:5, ο ψαλμωδός κάτω από έμπνευση δήλωσε ότι ο Θεός είναι «ο θεμελιών την γην επί την βάσιν αυτής, δια να μη σαλευθή εις τον αιώνα του αιώνος». Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών, μιλώντας επίσης κάτω από έμπνευση, είπε στο εδάφιο Εκκλησιαστής 1:4 ότι «γενεά υπάγει, και γενεά έρχεται· η δε γη διαμένει εις τον αιώνα».
Πρόκειται για αντίφαση; Όχι, ο Συγγραφέας της Αγίας Γραφής, ο Θεός της αλήθειας, δεν μπορεί να αντιφάσκει με τον εαυτό του. Τότε πώς μπορούν να συμβιβαστούν αυτά τα δύο εδάφια; Ας εξετάσουμε τα συμφραζόμενα του εδαφίου 2 Πέτρου 3:10.
Στα εδάφια 5 και 6, ο Πέτρος μιλάει για τον Κατακλυσμό των ημερών του Νώε και στο εδάφιο 7 τον παρομοιάζει με την καταστροφή που θα έρθει «εις την ημέραν της κρίσεως και της απωλείας των ασεβών ανθρώπων». Τι καταστράφηκε στον Κατακλυσμό; Το εδάφιο 6 λέει ότι «ο τότε κόσμος απωλέσθη». Δεν καταστράφηκε η γήινη σφαίρα. Καταστράφηκε το ασεβές κοσμικό σύστημα. Και όταν ο Θεός υποσχέθηκε στον Νώε, στο εδάφιο Γένεσις 9:11, ότι ποτέ δεν «θέλει είσθαι πλέον κατακλυσμός δια να φθείρη [καταστρέψει, ΜΝΚ] την γην», προφανώς δεν αναφερόταν στον πλανήτη, αφού αυτός δεν είχε καταστραφεί. Έτσι η «γη» που πρόκειται να καταστραφεί, σύμφωνα με το εδάφιο 2 Πέτρου 3:10, είναι το ίδιο είδος ‘γης’ που καταστράφηκε στον Κατακλυσμό—όχι ο πλανήτης Γη αλλά η ασεβής επίγεια κοινωνία των ανθρώπων.—Παράβαλε Γένεσις 11:1, όπου η λέξη «γη» χρησιμοποιείται μ’ έναν παρόμοιο τρόπο.
Όσο κι αν ερευνήσετε, δεν θα βρείτε κανένα μέρος της Αγίας Γραφής που να αντιφάσκει με αυτή την ερμηνεία. Αναπόφευκτα λοιπόν, πρέπει να είναι και η σωστή, σύμφωνα με την άποψη του ίδιου του Συγγραφέα της Αγίας Γραφής.
Γιατί δεν Επιδέχεται Οποιαδήποτε Ερμηνεία;
Τι θα σκεφτόταν μια νοικοκυρά για έναν οδηγό μαγειρικής που θα επιδεχόταν οποιαδήποτε ερμηνεία; Ή ποιο θα ήταν το όφελος να ξοδέψει κανείς χρήματα για ένα λεξικό που θα επέτρεπε στον αναγνώστη του να ερμηνεύσει τη σημασία των λέξεων με οποιονδήποτε τρόπο θα διάλεγε αυτός; Είναι αυτό το είδος του κατευθυντήριου οδηγού που θα αναμέναμε να δώσει ο Θεός στα πλάσματά του; Και αν είχαν έτσι τα πράγματα, θα ήταν κατάλληλο να λέμε ότι πρόκειται για κατευθυντήριο οδηγό;
Τα ειλικρινή, θεοφοβούμενα άτομα δεν ενδιαφέρονται να διαστρεβλώνουν τις Γραφές, «προς την ιδίαν αυτών απώλειαν». (2 Πέτρου 3:16) Για να αποφύγουν να το κάνουν αυτό, βρίσκουν όλα τα εδάφια που ασχολούνται με το ζήτημα το οποίο προσπαθούν να καταλάβουν. Όταν συναντούν εδάφια που ολοφάνερα αντιφάσκουν με ιδέες που είχαν προηγουμένως, απορρίπτουν αυτές τις απόψεις, εφόσον αυτές δεν μπορούν να είναι σωστές.
Λόγω του ότι έχουν αυτή την υποτακτική στάση, εκατομμύρια άνθρωποι που προηγουμένως ήταν θρησκευτικά διαιρεμένοι, τώρα απολαμβάνουν θρησκευτική ενότητα ως Μάρτυρες του Ιεχωβά. Αντί να θέλουν να ερμηνεύουν την Αγία Γραφή έτσι ώστε να ταιριάζει με τις προσωπικές τους ιδέες, επιθυμούν να συμμορφώνονται με τη φανερή ερμηνεία που γίνεται από τον ίδιο τον Συγγραφέα της Αγίας Γραφής.
Πόσο καλό είναι να γνωρίζουμε ότι η Αγία Γραφή δεν επιδέχεται οποιαδήποτε ερμηνεία. Όταν αφήνουμε τον Συγγραφέα της να την ερμηνεύει για μας, είναι στ’ αλήθεια ‘ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο, για να βάζει τα πράγματα στη σωστή τους θέση, για διαπαιδαγώγηση με δικαιοσύνη’. Τότε και μόνο τότε, θα μας κάνει ‘πλήρως ικανούς, απόλυτα εξαρτισμένους για κάθε αγαθό έργο’.—2 Τιμόθεον 3:16, 17, ΜΝΚ.
[Υποσημειώσεις]
a Οι παραθέσεις βρίσκονται στην επιστολή προς Ρωμαίους, κεφάλαιο 9, στα εδάφια 7 (Γένεσις 21:12), 9 (Γένεσις 18:14), 12 (Γένεσις 25:23), 13 (Μαλαχίας 1:2, 3), 15 (Έξοδος 33:19), 17 (Έξοδος 9:16), 25 (Ωσηέ 2:23), 26 (Ωσηέ 1:10), 27, 28 (Ησαΐας 10:22, 23), 29 (Ησαΐας 1:9) και 33 (Ησαΐας 28:16).