ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ
Ημικυκλικό τόξο, ή αλλιώς αψίδα, που παρουσιάζει φάσμα χρωμάτων, ένα ορατό σημείο της διαθήκης που έκανε ο Ιεχωβά υποσχόμενος ότι “δεν επρόκειτο πια να εκκοπεί κάθε σάρκα από νερά κατακλυσμού και δεν επρόκειτο να γίνει πια κατακλυσμός για να καταστρέψει τη γη”. (Γε 9:11-16) Δεν υπάρχει ξεχωριστή εβραϊκή λέξη για το ουράνιο τόξο, γι’ αυτό και στην Αγία Γραφή χρησιμοποιείται η λέξη που κανονικά αποδίδεται «τόξο».—Ιεζ 1:28.
Περίπλοκες θεωρίες και μαθηματικοί τύποι χρησιμοποιούνται για να εξηγηθεί ο σχηματισμός του ουράνιου τόξου. Βασικά, φαίνεται ότι τη στιγμή που το λευκό φως μπαίνει σε μια σταγόνα βροχής διαθλάται και αναλύεται σε διαφορετικά χρώματα, καθώς η σταγόνα λειτουργεί ως μικροσκοπικό πρίσμα. Κάθε χρώμα προσπίπτει στην εσωτερική επιφάνεια της σταγόνας και ανακλάται υπό διαφορετική και καθορισμένη γωνία. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο παρατηρητής βλέπει ένα τόξο που αποτελείται και από τα εφτά χρώματα της ίριδας (από το εσωτερικό της αψίδας προς τα έξω: ιώδες, βαθύ μπλε, ανοιχτό μπλε, πράσινο, κίτρινο, πορτοκαλί και κόκκινο), μολονότι αυτά μπορεί να αναμειγνύονται έτσι ώστε να ξεχωρίζουν μόνο τέσσερα ή πέντε. Μερικές φορές σχηματίζεται ένα μεγαλύτερο και λιγότερο ευδιάκριτο «δευτερεύον» τόξο με τα χρώματα ανεστραμμένα. Οι επιστήμονες μελετούν ακόμη το ουράνιο τόξο. Ο Καρλ Μπ. Μπόγιερ παρατηρεί: «Μέσα σε μια σταγόνα βροχής η αλληλεπίδραση της ενέργειας του φωτός με την ύλη είναι τόσο στενή ώστε οδηγούμαστε κατευθείαν στην κβαντομηχανική και στη θεωρία της σχετικότητας. . . . Αν και γνωρίζουμε αρκετά πράγματα για το πώς σχηματίζεται το ουράνιο τόξο, λίγα είναι αυτά που έχουμε μάθει για το πώς γίνεται αντιληπτό».—Το Ουράνιο Τόξο, από το Μύθο στα Μαθηματικά (The Rainbow, From Myth to Mathematics), 1959, σ. 320, 321.
Η πρώτη Βιβλική αναφορά σε ουράνιο τόξο βρίσκεται στην αφήγηση της διαθήκης που έκανε ο Θεός με τον Νώε και τους απογόνους του όταν οι επιζώντες από τον Κατακλυσμό βγήκαν από την κιβωτό. (Γε 9:8-17· Ησ 54:9, 10) Αυτό το υπέροχο θέαμα θα ήταν από μόνο του καθησυχαστικό για τον Νώε και την οικογένειά του και θα αποτελούσε σημείο ειρήνης για αυτούς.
Πολλές απόψεις έχουν διατυπωθεί ως προς το αν αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι άνθρωποι έβλεπαν ουράνιο τόξο. Μερικοί σχολιαστές έχουν ισχυριστεί πως είχαν εμφανιστεί ουράνια τόξα και προηγουμένως και πως το γεγονός ότι ο Θεός “έδωσε” τότε το ουράνιο τόξο σημαίνει στην πραγματικότητα ότι “προσέδωσε” μια ιδιαίτερη έννοια ή σημασία σε ένα προϋπάρχον φαινόμενο. Πολλοί από τους υποστηρικτές αυτής της άποψης πιστεύουν ότι ο Κατακλυσμός ήταν μόνο τοπικός ή ότι δεν άλλαξε ουσιαστικά την ατμόσφαιρα.
Εντούτοις, αυτή είναι η πρώτη μνεία ουράνιου τόξου, αν είχε δε εμφανιστεί πρωτύτερα ουράνιο τόξο, τότε δεν θα είχε πραγματική βαρύτητα το γεγονός ότι ο Θεός το κατέστησε εξέχον σημείο της διαθήκης του. Θα ήταν κάτι το συνηθισμένο, όχι ένα καταφανές ορόσημο μιας αλλαγής, μιας καινούριας εξέλιξης.
Η Αγία Γραφή δεν περιγράφει το βαθμό διαύγειας της ατμόσφαιρας ακριβώς πριν από τον Κατακλυσμό. Προφανώς όμως οι ατμοσφαιρικές συνθήκες ήταν τέτοιες ώστε, μέχρι την αλλαγή που επήλθε όταν «οι πύλες των υδάτων των ουρανών ανοίχτηκαν» (Γε 7:11), κανένας άλλος πριν από τον Νώε και την οικογένειά του δεν είχε δει ουράνιο τόξο. Ακόμη και σήμερα, οι ατμοσφαιρικές συνθήκες επηρεάζουν το αν μπορεί να εμφανιστεί ουράνιο τόξο ή όχι.
Η δόξα, η ομορφιά και η γαλήνια φύση ενός ουράνιου τόξου που εμφανίζεται μετά την καταιγίδα χρησιμοποιούνται σε Βιβλικές περιγραφές του Θεού και του θρόνου του. Στο όραμα που είχε ο Ιεζεκιήλ για τον Θεό, ο προφήτης είδε «κάτι σαν τη θέα του τόξου το οποίο εμφανίζεται σε ένα πυκνό σύννεφο την ημέρα της δυνατής βροχής». Αυτό τόνιζε “τη δόξα του Ιεχωβά”. (Ιεζ 1:28) Παρόμοια, ο Ιωάννης είδε το θρόνο της δόξας του Ιεχωβά, και “ολόγυρα από το θρόνο υπήρχε ένα ουράνιο τόξο όμοιο με σμαράγδι στην εμφάνιση”. Το καταπραϋντικό σμαραγδοπράσινο χρώμα του ουράνιου τόξου θα είχε υποβάλει στον Ιωάννη μια αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης, και πολύ εύλογα μάλιστα, εφόσον ο Ιεχωβά είναι ο κύριος κάθε κατάστασης, ένας ένδοξος Άρχοντας. (Απ 4:3) Ο Ιωάννης είδε επίσης έναν άγγελο με “ουράνιο τόξο πάνω στο κεφάλι του” (Απ 10:1), κάτι που μπορεί να υποδηλώνει ότι ήταν ειδικός εκπρόσωπος “του Θεού της ειρήνης”.—Φλπ 4:9.