Το Παρελθόν της Θρησκείας Δείχνει το Μέλλον της

Μέρος 2ο: 2369-1943 π.Χ. Ένας Κυνηγός, Ένας Πύργος κι Εσείς!

«Υπάρχει μια μόνο θρησκεία, αν και υπάρχουν εκατοντάδες παραλλαγές της». Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, Ιρλανδός θεατρικός συγγραφέας (1856-1950)

ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ της δημιουργίας του ανθρώπου, καθώς και μετά τον Κατακλυσμό των ημερών του Νώε, ήταν αλήθεια ότι υπήρχε μια μόνο θρησκεία. Ίσως αναρωτηθείτε: ‘Τότε γιατί υπάρχουν εκατοντάδες—κι ακόμη περισσότερες—παραλλαγές της σήμερα;’

Για να βρούμε την απάντηση, στρέφουμε την προσοχή μας στον Νεβρώδ, ένα δισέγγονο του Νώε. Η Αγία Γραφή λέει γι’ αυτόν: ‘Αυτός έκανε την αρχή στο να γίνει κραταιός στη γη. Αποδείχτηκε κραταιός κυνηγός εναντίον του Ιεχωβά. Η αρχή του βασιλείου του έγινε η Βαβέλ και η Ερέχ και η Ακκάδ και η Χαλνέ, στη γη Σεναάρ. Από αυτή τη γη πήγε στην Ασσυρία και άρχισε να χτίζει τη Νινευή και την Ρεχωβώθ-Ιρ και την Χαλάχ’.—Γένεσις 10:8-11, ΜΝΚ.

Αφού ο Νεβρώδ ‘έκανε την αρχή στο να γίνει κραταιός στη γη’, προφανώς άρχισε κάτι καινούριο. Αλλά τι; Οι λέξεις ‘η αρχή του βασιλείου του’ μας δίνουν ένα στοιχείο που μας βοηθάει να το καταλάβουμε αυτό. Αφού ο Νεβρώδ είχε ένα βασίλειο, τότε θα πρέπει να ήταν βασιλιάς, κυβερνήτης. Έτσι το γερμανικό σχολιολόγιο της Αγίας Γραφής, που έγραψε ο Δρ Αουγκούστ Κνόμπελ, τον αποκαλεί σωστά «ο πρώτος μετακατακλυσμιαίος κυβερνήτης», εξηγώντας ότι κανένας σαν κι αυτόν δεν είχε υπάρξει προηγουμένως. Σε συμφωνία μ’ αυτό, η The Bible in Living English (Βίβλος στη Ζωντανή Αγγλική) αποδίδει το εδάφιο Γένεσις 10:8 ως εξής: «Ήταν ο πρώτος που έγινε ηγεμόνας πάνω στη γη».

Ο Νεβρώδ στράφηκε εναντίον του Δημιουργού, του οποίου ποτέ δεν ήταν σκοπός να αυτοκυβερνιούνται οι άνθρωποι. Και όταν ‘από αυτή τη γη πήγε στην Ασσυρία’, ο Νεβρώδ συνέχισε να επεκτείνει την πολιτική του επικράτεια, πιθανώς καταφεύγοντας στη χρήση των όπλων. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, αυτό τον έκανε ‘κραταιό κυνηγό’ όχι μόνο ζώων, αλλά και ανθρώπων.

Υπήρξε Πράγματι Κάποιος Νεβρώδ; Υπήρξε Πράγματι ένας Πύργος;

«Οι λόγιοι έχουν επιχειρήσει, χωρίς πραγματική επιτυχία», λέει η Collier’s Encyclopedia, «να ταυτίσουν τον Νεβρώδ με αρκετούς αρχαίους βασιλιάδες, ήρωες ή αρχαίες θεότητες, μερικές από τις οποίες είναι ο Μερωδάχ (Μαρντούκ), ένας ασσυροβαβυλωνιακός θεός· ο Γιλγαμές, ένας Βαβυλώνιος ήρωας, διάσημος κυνηγός· και ο Ωρίων, ένας κυνηγός της Κλασικής μυθολογίας». Έτσι ένα γερμανικό λεξικό παραδέχεται ότι στην πραγματικότητα «δεν ξέρουμε τίποτα περισσότερο γι’ αυτόν απ’ ό,τι μας λέει η Βιβλική αφήγηση».

Ωστόσο, ο Νεβρώδ πράγματι υπήρξε. Γίνεται μνεία γι’ αυτόν στην αραβική παράδοση. Το όνομά του, με τη μορφή Νιμρούντ, συναντιέται σε ονομασίες ορισμένων τόπων της Εγγύς Ανατολής. Σουμερικά-ακκαδικά διδακτικά έπη εκθέτουν τα ηρωικά του κατορθώματα. Και ο Ιουδαίος ιστορικός Ιώσηπος τον αναφέρει με το όνομά του.

Το πολιτικό σύστημα του Νεβρώδ, επειδή ήταν σχεδιασμένο για να εκτοπίσει τη δικαιωματική κυβέρνηση του Θεού πάνω στο ανθρώπινο γένος, προσέλαβε θρησκευτική χροιά. Οι άνθρωποι άρχιζαν να χτίζουν «πύργον, του οποίου η κορυφή να φθάνη έως του ουρανού» με σκοπό ‘να αποκτήσουν εις εαυτούς όνομα’, όχι για τον Θεό.—Γένεσις 11:4.

Παρ’ όλο που οι αρχαιολόγοι δεν έχουν κατορθώσει να ταυτίσουν οριστικά κάποια αρχαία ερείπια με τον Πύργο της Βαβέλ που έχτισε ο Νεβρώδ, έχουν βρει γύρω στις τριάντα παρόμοιες κατασκευές στη Μεσοποταμία. Στην πραγματικότητα, αυτό το είδος πύργου ήταν χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής που χρησιμοποιούνταν εκεί για το χτίσιμο ναών. Το βιβλίο Paths of Faith (Μονοπάτια Πίστης) λέει ότι οι βαβυλωνιακοί ναοί «συγκεντρώνονταν γύρω από ένα ζιγκουράτ, που ήταν μια πυραμιδοειδής κατασκευή, στην κορυφή της οποίας υπήρχε ένα ιερό». Το ίδιο βιβλίο προσθέτει: «Το ζιγκουράτ, που ήταν παρόμοιο με διάφορα θρησκευτικά οικοδομήματα, από τις πυραμίδες της Αιγύπτου ως τις στούπες της Ινδίας ή τις παγόδες του Βουδδιστικού κόσμου, . . . αποτελούσε ίσως έναν μακρινό πρόγονο της εκκλησίας με καμπαναριό».

Ο Γερμανός αρχαιολόγος Βάλτερ Αντράε έκανε εκτεταμένες ανασκαφές σ’ αυτή την περιοχή, στις αρχές του 20ού αιώνα. Έγραψε ότι πίστευαν πως το ιερό στην κορυφή του ζιγκουράτ είναι «η πύλη . . . μέσω της οποίας ο Θεός του ουρανού κατέβαινε τη σκάλα του ζιγκουράτ για να φτάσει στην επίγεια κατοικία του». Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι κάτοικοι της Βαβέλ ισχυρίζονταν πως το όνομα της πόλης τους σήμαινε «Πύλη του Θεού», όρος που προέρχεται από τις λέξεις Βαβ (πύλη) και ιλού (Θεός).

Αλλά, όπως θα δούμε, υπάρχουν επιπρόσθετοι λόγοι που μας κάνουν να μην αμφιβάλλουμε για τη Βιβλική αφήγηση γύρω από τον Νεβρώδ και τον πύργο του.

Επακόλουθα που Φτάνουν στο Σημείο να Επηρεάζουν Εσάς

Ο Νεβρώδ, ο πρώτος που ανέμειξε τη θρησκεία με την πολιτική, έθεσε το υπόδειγμα για όλες τις παρόμοιες συμμαχίες που επακολούθησαν. Θα είχε αυτή η συμμαχία τη θεϊκή επιδοκιμασία; Η αρχή που αργότερα εκτέθηκε στην Αγία Γραφή, ότι «δεν δύναται δένδρον καλόν να κάμνη καρπούς κακούς, ουδέ δένδρον σαπρόν να κάμνη καρπούς καλούς», επρόκειτο τώρα να εφαρμοστεί.—Ματθαίος 7:18.

Αρχικά, όλοι οι κάτοικοι της γης μιλούσαν την ίδια γλώσσα.a Αλλά όταν ο Νεβρώδ και οι υποστηρικτές του ανέλαβαν να χτίσουν τον πύργο στη Βαβέλ, ο Θεός έκανε φανερή τη δυσαρέσκειά Του. Διαβάζουμε: ‘Και διεσκόρπισεν αυτούς ο Ιεχωβά εκείθεν επί του προσώπου πάσης της γης· και έπαυσαν να οικοδομώσι την πόλιν. Δια τούτο ωνομάσθη το όνομα αυτής Βαβέλ [από τη λέξη βα-λαλ, που σημαίνει «συγχέω»]· διότι εκεί συνέχεεν ο Ιεχωβά την γλώσσαν πάσης της γης’. (Γένεσις 11:1, 5, 7-9) Πόσο θα απογοητεύτηκαν οι οικοδόμοι όταν ξαφνικά βρέθηκαν ανίκανοι να συζητήσουν τι είχε συμβεί, πολύ λιγότερο δε να φτάσουν σε ένα ομόφωνο συμπέρασμα ως προς το γιατί είχε συμβεί αυτό! Αναμφίβολα πολλές θεωρίες αναπτύχθηκαν και οι διαφορές τους έγιναν ακόμη μεγαλύτερες λόγω της ανικανότητας των διάφορων γλωσσικών ομάδων να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.

Όταν αυτές οι ομάδες σκορπίστηκαν σε διάφορα μέρη της γης, ήταν φυσικό να πάρουν μαζί τους τις θρησκευτικές τους θεωρίες. Καθώς ο καιρός περνούσε, αυτές οι ιδέες, παρ’ όλο που βασικά ήταν ίδιες, επηρεάστηκαν από την τοπική παράδοση και τα τοπικά περιστατικά. Από «μια μόνο θρησκεία», ξεπήδησαν σύντομα «εκατοντάδες παραλλαγές της». Είναι ξεκάθαρο ότι αυτό το πρώτο πείραμα θρησκευτικοπολιτικής δραστηριότητας είχε άσχημη κατάληξη.

Τα επακόλουθά του έμειναν ζωντανά στη διάρκεια των αιώνων κι έφτασαν στο σημείο να επηρεάζουν εσάς, ένα γεγονός που θα έχετε κατανοήσει αν επιχειρήσατε ποτέ να συζητήσετε για τη θρησκεία με κάποιον που ανήκει σε άλλη πίστη. Ακόμη και κοινές θρησκευτικές λέξεις όπως «Θεός», «αμαρτία», «ψυχή», και «θάνατος» σημαίνουν διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Κατάλληλα είναι τα λόγια του Άγγλου λόγιου Τζον Σέλντεν, που είπε πριν από 300 χρόνια: «Αν εξετάσει κανείς το θέμα καλά, μόλις και μετά βίας θα μπορούσε να βρει τρεις [ανθρώπους], οπουδήποτε, που να είναι ομόθρησκοι απ’ όλες τις απόψεις». Αυτή είναι η κληρονομιά του ανθρώπινου γένους κι όλα αυτά εξαιτίας εκείνου του παλιού, κραταιού κυνηγού, που, μη έχοντας την ευλογία του Δημιουργού, δεν μπόρεσε να τελειώσει τον πύργο του.

Σύγχρονα Κατάλοιπα από τη Βαβέλ

«Καμιά από τις θρησκείες που ξέρουμε δεν μπορεί να εξισωθεί, ως προς το πλήθος των θεών με τη σουμερική-ασσυριακή-βαβυλωνιακή», υποστηρίζει η συγγραφέας Πέτρα Αϊζέλε. Αναφέρει 500 θεούς, λέγοντας ότι μερικοί από τους πιο εκτενείς καταλόγους περιέχουν μέχρι και 2.500 ονόματα. Τελικά, με την πάροδο του χρόνου, «οι επίσημοι θεολόγοι της Βαβυλώνας καθόρισαν με κάποια σαφήνεια την ιεραρχία των θεών, διαιρώντας τους σε τριάδες», λέει η New Larousse Encyclopedia of Mythology. Μια εξέχουσα τριάδα θεών συνέθετε ο Ανού, ο Ενλίλ και ο Έα. Μια άλλη αποτελούνταν από τους θεούς των άστρων, τη Σιν, τον Σαμάς και την Ιστάρ, επίσης γνωστή και ως Αστάρτη, η μητέρα θεά, η σύζυγος του Ταμμούζ.

Ο Μαρντούκ, ο πιο εξέχων θεός της Βαβυλώνας, που αργότερα ονομάστηκε Ενλίλ ή Βηλ, ήταν θεός του πολέμου. Το βιβλίο Paths of Faith λέει ότι αυτό «αποτελούσε θρησκευτική αναγνώριση του ιστορικού γεγονότος ότι ο πόλεμος γινόταν μια όλο και πιο σπουδαία απασχόληση των Βαβυλώνιων δούλων των θεών». Ένας κραταιός κυνηγός όπως ο Νεβρώδ, που κυνηγούσε ανθρώπους και ζώα, ήταν λογικό να λατρεύει ένα θεό του πολέμου, όχι ‘τον Θεό της αγάπης και της ειρήνης’, για τον οποίο μιλάει η Αγία Γραφή.—2 Κορινθίους 13:11.

Οι βαβυλωνιακοί και ασσυριακοί θεοί ήταν εκπληκτικά «ανθρώπινοι», έχοντας τις ίδιες ανάγκες και τα ίδια πάθη όπως και οι θνητοί. Αυτό οδήγησε στην ανάπτυξη θρησκευτικών τελετουργιών και συνηθειών, όπως η πορνεία στους ναούς, που ασφαλώς δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν θεϊκής προέλευσης.

Η μαγεία, τα ξόρκια και η αστρολογία ήταν επίσης συστατικά της θρησκείας της Βαβυλώνας. Η Πέτρα Αϊζέλε ισχυρίζεται ότι «είναι πολύ πιθανόν η μανία των ανθρώπων της Δύσης για τα μάγια . . . να είναι χαλδαϊκής προέλευσης». Και οι Βαβυλώνιοι έκαναν εκπληκτική πρόοδο στη μελέτη της αστρονομίας, στην προσπάθειά τους να διαβάσουν το μέλλον στα άστρα.

Οι κάτοικοι της Μεσοποταμίας πίστευαν επίσης στην αθανασία της ανθρώπινης ψυχής. Αυτό το έδειχναν με το να θάβουν αντικείμενα μαζί με τους νεκρούς, ώστε αυτοί να τα χρησιμοποιήσουν στη μεταθανάτια ζωή.

Τώρα, αναλογιστείτε για μια στιγμή μερικές από τις κύριες σημερινές θρησκείες. Ξέρετε κάποια που να διδάσκει ότι η ανθρώπινη ψυχή είναι αθάνατη, που να διδάσκει ότι ο Θεός είναι μια τριάδα θεών, που να επιτρέπει την ανηθικότητα ανάμεσα στα μέλη της χωρίς καμιά αντίρρηση, που να ανακατεύεται στην πολιτική ή που να έχει μέλη τα οποία είναι περισσότερο πρόθυμα να θυσιάσουν τη ζωή τους σε ένα θεό του πολέμου παρά στον Θεό της ειρήνης; Αν ναι, τότε έχετε αντιληφθεί ποιες είναι οι σύγχρονες θυγατρικές οργανώσεις της Βαβέλ, που προπαγανδίζουν ακόμη θρησκευτικά κατάλοιπα από τις μέρες του πύργου του Νεβρώδ. Κατάλληλα, το όνομα «Βαβυλών» χρησιμοποιείται στην Αγία Γραφή για να προσδιορίσει ολόκληρη την παγκόσμια αυτοκρατορία της ψεύτικης θρησκείας.—Βλέπε Αποκάλυψις, κεφάλαια 17 και 18.

Φυσικά, δεν έπεσαν όλοι οι λαοί μετά τον Κατακλυσμό στη βαβυλωνιακή θρησκευτική σύγχυση. Για παράδειγμα, ο Αβραάμ, που γεννήθηκε δέκα γενιές μετά από τον Νώε, κράτησε την αληθινή λατρεία. Ο Θεός έκανε μια διαθήκη με αυτόν τον απόγονο του Σημ, δίνοντάς του την υπόσχεση, όπως αναφέρεται στα εδάφια Γένεσις 22:15-18, ότι σε σχέση με τη μια αληθινή θρησκεία, θα ευλογούνταν όλες οι φυλές της γης. Αυτή η διαθήκη είναι φανερό ότι άρχισε να ισχύει το 1943 π.Χ., πράγμα που σήμαινε ότι τα όρια της διαμάχης ανάμεσα στη «μια μόνο [αληθινή] θρησκεία» και στις «εκατοντάδες παραλλαγές» της ψεύτικης θρησκείας θα χαράζονταν τώρα ακόμη εντονότερα. Μια τρομερή σύγκρουση ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο θα λάβαινε σύντομα χώρα. Διαβάστε γι’ αυτή τη σύγκρουση στο τρίτο μέρος, στο επόμενο τεύχος του Ξύπνα!: «Αίγυπτος—Το Πεδίο Μάχης των Θεών».

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 21]

Θρύλοι Που Αντανακλούν τη Βιβλική Αφήγηση

Οι κάτοικοι της βόρειας Βιρμανίας πιστεύουν ότι αρχικά όλοι «κατοικούσαν σε ένα μεγάλο χωριό και μιλούσαν μια γλώσσα». Κατόπιν ξεκίνησαν να χτίσουν έναν πύργο που θα έφτανε ως το φεγγάρι, πράγμα που απαιτούσε απ’ αυτούς να δουλεύουν σε διαφορετικά επίπεδα του πύργου, χάνοντας έτσι την επαφή μεταξύ τους. Αυτοί «σταδιακά απέκτησαν διαφορετικούς τρόπους συμπεριφοράς, διαφορετικά έθιμα και διαφορετικούς τρόπους ομιλίας». Η φυλή Οστιάκοι του Γενισέι, που ζουν στη βόρεια Σιβηρία, λένε ότι οι άνθρωποι σώθηκαν στη διάρκεια του κατακλυσμού επιπλέοντας πάνω σε κούτσουρα και καδρόνια. Αλλά ένας δυνατός βόρειος άνεμος τους διασκόρπισε έτσι ώστε «αυτοί άρχισαν, μετά τον κατακλυσμό, να μιλούν διαφορετικές γλώσσες και να σχηματίζουν διαφορετικούς λαούς».—“The Mythology of All Races” (Η Μυθολογία όλων των Φυλών).

Οι αρχαίοι Αζτέκοι δίδασκαν ότι «μετά τον Κατακλυσμό, ένας γίγαντας έχτισε έναν τεχνητό λόφο που έφτανε ως τα σύννεφα, προκαλώντας έτσι την οργή των θεών, που έστειλαν φωτιά ή μια πέτρα από τον ουρανό». Σύμφωνα με τους Μάγια, ο Βόταν, ο πρώτος άνθρωπος, βοήθησε στο χτίσιμο ενός τεράστιου σπιτιού που έφτανε ως τον ουρανό, και το οποίο κατέληξε να γίνει «το μέρος όπου ο Θεός έδωσε στην κάθε φυλή την ιδιαίτερη γλώσσα της». Και οι Ινδιάνοι Μαϊντού της Καλιφόρνιας ισχυρίζονταν ότι «στη διάρκεια μιας επικήδειας τελετής, [όλοι οι άνθρωποι] άρχισαν ξαφνικά να μιλάνε διαφορετικές γλώσσες».—“Der Turmbau von Babel” (Το Χτίσιμο του Πύργου της Βαβέλ).

Θρύλοι όπως αυτοί προσδίδουν κύρος στον ισχυρισμό του συγγραφέα Δρ Ερνστ Μπόκλεν ότι «το πιο πιθανό είναι πως το κεφάλαιο 11 της Γένεσης και οι σχετικές ιστορίες που προέρχονται από άλλους λαούς βασίζονται σε πραγματικές ιστορικές μνήμες».

[Πλαίσιο στη σελίδα 22]

Προήλθε ο Σταυρός από τη Βαβυλώνα;

Οι όροι «Βαβυλωνία», «Χαλδαία» και «Μεσοποταμία» αναφέρονται όλοι στην ίδια γενικά περιοχή του σημερινού Ιράκ. Ο Ζυλιέν Ρι, του Καθολικού Πανεπιστημίου της Λουβέν-λα-Νεβ στο Βέλγιο, γράφει: ‘Ο σταυρός υπάρχει στους αρχαίους πολιτισμούς της Ασίας, της Ευρώπης, της Βόρειας Αφρικής και της Αμερικής [συμπεριλαμβανομένης] της Μεσοποταμίας, [όπου] ο σταυρός με τους τέσσερις ίσους βραχίονες είναι το σύμβολο του ουρανού και του θεού Ανού’. Το “Expository Dictionary of New Testament Words” (Ερμηνευτικό Λεξικό των Λέξεων της Καινής Διαθήκης) γίνεται περισσότερο ακριβές, λέγοντας ότι ο σταυρός «είχε την καταγωγή του στην αρχαία Χαλδαία και χρησιμοποιούνταν ως το σύμβολο του θεού Ταμμούζ (επειδή είχε το σχήμα του απόκρυφου Ταυ, του αρχικού γράμματος του ονόματός του)». Έτσι είναι ξεκάθαρο ότι ο σταυρός είναι προχριστιανικής προέλευσης. Μερικοί λένε ότι ο Ταμμούζ, που ονομαζόταν επίσης Τουμούγι, αρχικά ήταν βασιλιάς και θεοποιήθηκε μετά το θάνατό του. Για παράδειγμα, ο Ο. Ρ. Γκούρνεϊ γράφει στο “Journal of Semitic Studies” (Περιοδικό Σημιτικών Σπουδών): «Ο Τουμούγι ήταν αρχικά άνθρωπος, βασιλιάς της Ερέχ». Θα μπορούσε αυτή να είναι μια πιθανή αναφορά στον Νεβρώδ, για τον οποίο η Αγία Γραφή λέει, ‘η αρχή του βασιλείου του έγινε η Βαβέλ και η Ερέχ’; (Γένεσις 10:10, ΜΝΚ) Προς το παρόν, δεν υπάρχει τρόπος να ξέρουμε με βεβαιότητα.

[Εικόνα στη σελίδα 23]

Ερείπια από ζιγκουράτ στη Μεσοποταμία υποστηρίζουν τη Βιβλική αφήγηση για τον Πύργο της Βαβέλ