Η Αγία Γραφή—Ένα Βιβλίο με Ακριβείς Προφητείες—Μέρος 1
«Θα σε Κάνω Μεγάλο Έθνος»
Σε αυτή την οχταμερή σειρά, το «Ξύπνα!» θα ασχοληθεί με ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της Αγίας Γραφής—τις προφητείες, ή αλλιώς τις προρρήσεις της. Αυτά τα άρθρα θα σας βοηθήσουν να βρείτε απαντήσεις στις εξής ερωτήσεις: Είναι οι Βιβλικές προφητείες απλώς έργο ευφυών ανθρώπων; Ή μήπως φέρουν τη σφραγίδα της θεϊκής έμπνευσης; Σας καλούμε να σταθμίσετε οι ίδιοι τα υπάρχοντα στοιχεία.
ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ και σκεπτικισμός—δύο χαρακτηριστικά της εποχής μας που αντανακλούν την άποψη μερικών για τη Γραφή. Δυστυχώς, πολλοί δεν έχουν αφιερώσει ποτέ χρόνο για να την εξετάσουν αντικειμενικά. Βασίζουν την άποψή τους κυρίως σε όσα έχουν ακούσει από άλλους. Ελπίζουμε ότι εσείς σκέφτεστε διαφορετικά. Αν είναι έτσι, ακολουθήστε μας σε ένα ταξίδι στο χρόνο, το οποίο θα ρίξει φως σε στοιχεία που πιστοποιούν την αυθεντικότητα της Αγίας Γραφής.
Αφετηρία του ταξιδιού μας είναι ένα πρόσωπο που Χριστιανοί, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι τιμούν μέχρι σήμερα. Ήταν Εβραίος και έζησε από το 2018 ως το 1843 Π.Κ.Χ.a Ονομαζόταν Αβραάμ.b
Ο Αβραάμ βρίσκεται στο επίκεντρο μερικών από τις αρχαιότερες προφητείες που έχουν καταγραφεί στη Γραφή—προφητείες που αφορούν ακόμα και εμάς σήμερα. (Βλέπε το πλαίσιο «Ευλογία για “Όλα τα Έθνη”».) Σύμφωνα με το Γραφικό βιβλίο της Γένεσης, αυτές οι προρρήσεις περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: (1) Οι απόγονοι του Αβραάμ επρόκειτο να γίνουν ισχυρό έθνος. (2) Στην πορεία, θα γίνονταν υπόδουλοι σε ξένη χώρα. (3) Θα απελευθερώνονταν και θα έπαιρναν στην κατοχή τους τη γη Χαναάν. Ας εξετάσουμε τώρα πιο λεπτομερώς αυτά τα σημεία.
Τρεις Εντυπωσιακές Προφητείες
Προφητεία 1: «[Αβραάμ,] θα σε κάνω μεγάλο έθνος».—Γένεση 12:2.
Εκπλήρωση: Οι απόγονοι του Αβραάμ μέσω του Ισαάκ και του Ιακώβ (που ονομάστηκε Ισραήλ) αποτέλεσαν το αρχαίο έθνος του Ισραήλ—ένα κυρίαρχο κράτος με δικούς του βασιλιάδες.
Τι αποκαλύπτει η ιστορία:
● Η Γραφή παραθέτει αρκετά λεπτομερώς το οικογενειακό δέντρο του Αβραάμ, περιλαμβανομένων των απογόνων του μέσω του Ισαάκ, του Ιακώβ και των 12 γιων του Ιακώβ. Η γενεαλογία δεν παραλείπει και τους πολλούς βασιλιάδες που κυβέρνησαν τον Ισραήλ ή τον Ιούδα. Από αυτούς, οι 17 μνημονεύονται και σε ανεξάρτητες, εξωβιβλικές πηγές, πράγμα που συμφωνεί με τα όσα αναφέρει το Βιβλικό υπόμνημα: ότι οι απόγονοι του Αβραάμ μέσω του Ισαάκ και του Ιακώβ αποτέλεσαν ένα έθνος.c
Προφητεία 2: «Το σπέρμα σου [Αβραάμ] θα γίνουν πάροικοι σε γη που δεν θα είναι δική τους και θα τους υπηρετούν . . . Αλλά στην τέταρτη γενιά θα επιστρέψουν εδώ».—Γένεση 15:13, 16.
Εκπλήρωση: Εξαιτίας ενός λιμού στη Χαναάν, τέσσερις γενιές απογόνων του Αβραάμ έζησαν στην Αίγυπτο, πρώτα ως πάροικοι και έπειτα ως δούλοι που εξαναγκάζονταν να φτιάχνουν πλίθους από πηλό και άχυρο. Αν πάρουμε για παράδειγμα μία οικογενειακή γραμμή—του Λευί, δισέγγονου του Αβραάμ, ο οποίος μετοίκησε στην Αίγυπτο με τον ηλικιωμένο πατέρα του—οι τέσσερις γενιές είναι (1) Λευί, (2) ο γιος του ο Καάθ, (3) ο εγγονός του ο Αμράμ και (4) ο δισέγγονός του ο Μωυσής. (Έξοδος 6:16, 18, 20) Το 1513 Π.Κ.Χ., ο Μωυσής οδήγησε τους Ισραηλίτες έξω από την Αίγυπτο.—Βλέπε το χρονοδιάγραμμα παρακάτω και το πλαίσιο «Ακριβής Χρονολόγηση».
Τι αποκαλύπτει η ιστορία:
● Σύμφωνα με τον Τζέιμς Κ. Χόφμαϊερ, καθηγητή αρχαιολογίας της Παλαιάς Διαθήκης και της Εγγύς Ανατολής, τόσο τα αιγυπτιακά συγγράμματα όσο και τα αρχαιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι σε καιρούς λιμού επιτρεπόταν σε Σημίτες (όπως ήταν και οι αρχαίοι Εβραίοι) να εισέρχονται στην Αίγυπτο με τα κοπάδια τους. Αλλά έγιναν όντως οι Ισραηλίτες δούλοι εκεί, υποχρεωμένοι να φτιάχνουν πλίθους;
● Παρότι τα αιγυπτιακά χρονικά δεν μνημονεύουν συγκεκριμένα τους Ισραηλίτες, αιγυπτιακές ταφικές τοιχογραφίες και ρόλοι επιβεβαιώνουν ότι οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν ξένους για να φτιάχνουν πλίθους από λάσπη και άχυρο. Σε αρμονία με τη Γραφή, τα αιγυπτιακά χρονικά δείχνουν επίσης ότι οι επιστάτες κρατούσαν γραπτά αρχεία για την παραγωγή πλίθων. (Έξοδος 5:14, 19) Ο Χόφμαϊερ λέει: «Οι αιγυπτιακές πηγές επιβεβαιώνουν ότι στους ξένους επιβαλλόταν καταναγκαστική εργασία . . . την ευρύτερη περίοδο της καταδυνάστευσης των Ισραηλιτών. Εν ολίγοις, η είσοδος των αρχαίων Εβραίων στην Αίγυπτο . . . σε καιρό λιμού και η μετέπειτα υποδούλωσή τους φαίνεται πως αποτελούν αυθεντικά γεγονότα».
Προφητεία 3: «Θα δώσω . . . στο σπέρμα σου . . . ολόκληρη τη γη Χαναάν».—Γένεση 17:8.
Εκπλήρωση: Ο Μωυσής έβγαλε το νεοσύστατο έθνος του Ισραήλ από την Αίγυπτο, αλλά ο Ιησούς του Ναυή οδήγησε το λαό στη γη Χαναάν το 1473 Π.Κ.Χ.
Τι αποκαλύπτει η ιστορία:
● Αν και οι αρχαιολόγοι μπορεί να μη συμφωνούν στις ημερομηνίες, «μπορούμε να μιλάμε για άφιξη και εγκατάσταση των Ισραηλιτών στη Χαναάν», γράφει ο Κ. Α. Κίτσεν, ομότιμος καθηγητής αιγυπτιολογίας.
● Η Γραφή δηλώνει ότι ο Ιησούς του Ναυή «έκαψε την [χαναανιτική πόλη] Ασώρ με φωτιά». (Ιησούς του Ναυή 11:10, 11) Στις ανασκαφές που έκαναν οι αρχαιολόγοι στα ερείπια της πόλης, ανακάλυψαν τρεις χαναανιτικούς ναούς που είχαν καταστραφεί εντελώς. Βρήκαν επίσης ενδείξεις ότι η πόλη κάηκε το 15ο αιώνα Π.Κ.Χ. Αυτά τα στοιχεία συμφωνούν με τη Γραφή.
● Μια άλλη χαναανιτική πόλη που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι η Γαβαών, η οποία βρίσκεται γύρω στα 10 χιλιόμετρα από την Ιερουσαλήμ. Οι αρχαιολόγοι ταυτοποίησαν την τοποθεσία της πόλης όταν ανακάλυψαν περίπου 30 χερούλια αγγείων που έφεραν εγχάρακτο το όνομά της. Ανόμοια με τους κατοίκους της Ασώρ, οι αρχαίοι Γαβαωνίτες έκαναν ειρήνη με τον Ιησού του Ναυή. Εκείνος τους έβαλε να εργάζονται ως “νεροκουβαλητές”. (Ιησούς του Ναυή 9:3-7, 23) Γιατί τους έδωσε αυτόν το διορισμό; Οι περιγραφές που βρίσκουμε στα εδάφια 2 Σαμουήλ 2:13 και Ιερεμίας 41:12 δείχνουν ότι η Γαβαών είχε ευλογηθεί με άφθονα νερά. Ως εκ τούτου, σε αρμονία με τη Βιβλική αφήγηση, η Βίβλος Αρχαιολογικής Μελέτης της Νέας Διεθνούς Μετάφρασης (New International Version, Archaeological Study Bible) δηλώνει: «Το σήμα κατατεθέν της Γαβαών είναι τα άφθονα νερά της: μία μεγάλη πηγή και εφτά μικρότερες».
● Η ύπαρξη κυριολεκτικά δεκάδων ανθρώπων που αναφέρονται στη Γραφή έχει τεκμηριωθεί από ανεξάρτητες πηγές. Όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, σε αυτούς συγκαταλέγονται 17 βασιλιάδες που ήταν απόγονοι του Αβραάμ και βασίλεψαν στον Ισραήλ ή στον Ιούδα. Μεταξύ αυτών είναι ο Αχαάβ, ο Άχαζ, ο Δαβίδ, ο Εζεκίας, ο Μανασσής και ο Οζίας. Η ύπαρξη βασιλικών δυναστειών αποδεικνύει περίτρανα ότι ένα έθνος με το όνομα Ισραήλ μπήκε στη γη Χαναάν και την κατέλαβε.
● Το 1896, ανακαλύφτηκε στις Θήβες της Αιγύπτου η Στήλη του Μερνεπτά. Αυτό το ανάγλυφο κομπάζει για την εκστρατεία του Φαραώ Μερνεπτά στη Χαναάν γύρω στο 1210 Π.Κ.Χ. Πρόκειται για την πρώτη γνωστή εξωβιβλική μνεία του Ισραήλ, η οποία παρέχει μια επιπλέον επιβεβαίωση για την ύπαρξη αυτού του έθνους.
Η Αξία των Λεπτομερειών
Όπως είδαμε, η Γραφή δίνει πάμπολλες συγκεκριμένες λεπτομέρειες για πρόσωπα, τόπους και γεγονότα. Αυτές οι λεπτομέρειες μας δίνουν τη δυνατότητα να συγκρίνουμε τη Γραφή με εξωβιβλικές πηγές, βοηθώντας μας να επιβεβαιώσουμε την εκπλήρωση των Βιβλικών προφητειών. Όσον αφορά τον Αβραάμ και το σπέρμα του, τα στοιχεία μάς δείχνουν ότι οι υποσχέσεις του Θεού εκπληρώθηκαν—το σπέρμα του Αβραάμ όντως έγινε έθνος, υποδουλώθηκαν στην Αίγυπτο και αργότερα κατέλαβαν τη γη Χαναάν. Όλα αυτά μας φέρνουν στο νου τα λόγια του Βιβλικού συγγραφέα Πέτρου, ο οποίος παραδέχτηκε ταπεινά: «Ποτέ δεν φέρθηκε προφητεία από θέλημα ανθρώπου, αλλά άνθρωποι μίλησαν από τον Θεό καθώς κατευθύνονταν από άγιο πνεύμα».—2 Πέτρου 1:21.
Στους αιώνες που ακολούθησαν την κατάκτηση της Χαναάν από τον Ισραήλ, η ιστορία του έθνους σημαδεύτηκε από σαρωτικές αλλαγές που έφεραν τραγικές συνέπειες. Αυτές οι συνέπειες είχαν επίσης προειπωθεί από Βιβλικούς συγγραφείς, όπως θα δούμε στο επόμενο τεύχος μας.
[Υποσημειώσεις]
a «Π.Κ.Χ.» σημαίνει «Πριν από την Κοινή μας Χρονολογία».
b Ο Αβραάμ αρχικά λεγόταν Άβραμ.
c Βλέπε 1 Χρονικών 1:27-34· 2:1-15· 3:1-24. Κατά τη βασιλεία του Ροβοάμ, γιου του Βασιλιά Σολομώντα, το έθνος του Ισραήλ διασπάστηκε σε βόρειο και νότιο βασίλειο. Έκτοτε, στον Ισραήλ κυβερνούσαν δύο βασιλιάδες ταυτόχρονα.—1 Βασιλέων 12:1-24.
[Πλαίσιο στη σελίδα 17]
ΕΥΛΟΓΙΑ ΓΙΑ «ΟΛΑ ΤΑ ΕΘΝΗ»
Ο Θεός υποσχέθηκε ότι άνθρωποι από «όλα τα έθνη» θα έφερναν ευλογία στον εαυτό τους μέσω του σπέρματος του Αβραάμ. (Γένεση 22:18) Ο πρωταρχικός λόγος για τον οποίο ο Θεός συγκρότησε τους απογόνους του Αβραάμ ως έθνος ήταν για να παραγάγει τον Μεσσία, ο οποίος θα έδινε τη ζωή του για όλη την ανθρωπότητα.d Επομένως, η υπόσχεση που έδωσε ο Θεός στον Αβραάμ αφορά και εσάς! Το εδάφιο Ιωάννης 3:16 δηλώνει: «Ο Θεός αγάπησε τον κόσμο τόσο πολύ, ώστε έδωσε τον μονογενή του Γιο, για να μην καταστραφεί όποιος ασκεί πίστη σε αυτόν, αλλά να έχει αιώνια ζωή».
[Υποσημείωση]
d Στο 3ο και στο 4ο μέρος αυτής της σειράς θα εξεταστούν προφητείες που αναφέρονται συγκεκριμένα στην ταυτότητα του Μεσσία.
[Πλαίσιο στη σελίδα 17]
ΑΚΡΙΒΗΣ ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της αξίας που έχει η ακριβής χρονολόγηση της Γραφής βρίσκεται στο εδάφιο 1 Βασιλέων 6:1, το οποίο δείχνει πότε άρχισε ο Βασιλιάς Σολομών τις εργασίες για την οικοδόμηση του ναού στην Ιερουσαλήμ. Εκεί διαβάζουμε: «Το τετρακοσιοστό ογδοηκοστό έτος [δηλαδή 479 πλήρη έτη] μετά την έξοδο των γιων του Ισραήλ από τη γη της Αιγύπτου, στη διάρκεια του τέταρτου έτους, το μήνα Ζιβ, δηλαδή το δεύτερο μήνα, από τότε που ο Σολομών έγινε βασιλιάς του Ισραήλ, άρχισε να χτίζει τον οίκο για τον Ιεχωβά».
Η Βιβλική χρονολόγηση τοποθετεί το τέταρτο έτος της βασιλείας του Σολομώντα στο 1034 Π.Κ.Χ. Αν από αυτό το έτος μετρήσουμε 479 πλήρη έτη προς τα πίσω, καταλήγουμε στο 1513 Π.Κ.Χ., το έτος της Εξόδου του Ισραήλ.
[Πλαίσιο στη σελίδα 18]
Ο ΑΒΡΑΑΜ ΥΠΗΡΞΕ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ
● Πήλινες πινακίδες από τις αρχές της δεύτερης χιλιετίας Π.Κ.Χ. περιέχουν αναφορές σε πόλεις που έχουν ίδια ονόματα με συγγενείς του Αβραάμ. Μεταξύ αυτών είναι οι πόλεις Φάλεκ, Σερούχ, Ναχώρ, Θάρα και Χαρράν (Αρράν).—Γένεση 11:17-32.
● Στο εδάφιο Γένεση 11:31, διαβάζουμε ότι ο Αβραάμ και η οικογένειά του έφυγαν από την «Ουρ των Χαλδαίων». Τα ερείπια αυτής της πόλης ανακαλύφτηκαν στο νοτιοανατολικό Ιράκ. Η Γραφή δηλώνει επίσης ότι ο πατέρας του Αβραάμ, ο Θάρα, πέθανε στην πόλη Χαρράν, η θέση της οποίας βρίσκεται πιθανότατα στην επικράτεια της σημερινής Τουρκίας, και ότι η σύζυγος του Αβραάμ, η Σάρρα, πέθανε στη Χεβρών, μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Μέσης Ανατολής που εξακολουθούν να κατοικούνται.—Γένεση 11:32· 23:2.
[Πίνακας/Εικόνα στις σελίδες 16, 17]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΕΡΜΑ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ
Τέσσερις γενιές απογόνων του Αβραάμ
Λευί
Καάθ
Αμράμ
Μωυσής
(Π.Κ.Χ.)
1843 Ο Αβραάμ πεθαίνει
1728 Ο Ιακώβ μετοικεί οικογενειακώς στην Αίγυπτο
1711 Ο Ιακώβ πεθαίνει
1657 Ο Ιωσήφ πεθαίνει
1593 Ο Μωυσής γεννιέται
1513 Ο Μωυσής βγάζει τον Ισραήλ από την Αίγυπτο
1473 Ο Μωυσής πεθαίνει. Ο Ιησούς του Ναυή οδηγεί τους Ισραηλίτες στη γη Χαναάν
Εποχή των Κριτών
1117 Ο Σαμουήλ χρίει τον Σαούλ πρώτο βασιλιά του Ισραήλ
1107 Ο Δαβίδ γεννιέται
1070 Ο Δαβίδ γίνεται βασιλιάς του Ισραήλ
1034 Ο Σολομών αρχίζει την οικοδόμηση του ναού
[Εικόνα στη σελίδα 17]
Αυτή η επινίκια στήλη, όπου είναι χαραγμένη η επιγραφή «Οίκος του Δαβίδ», είναι μία από τις πηγές που αναφέρουν βασιλιάδες οι οποίοι κατάγονταν από τον Αβραάμ και βασίλεψαν στον Ισραήλ ή στον Ιούδα
[Ευχαριστίες]
© Israel Museum, Jerusalem/The Bridgeman Art Library International