ΓΙΩΝ

(Γιών) [Ξεχύνομαι· Ξεπηδώ].

1. Ένας από τους τέσσερις ποταμούς στους οποίους διακλαδιζόταν ο ποταμός που έβγαινε από την Εδέμ, για τον οποίο λέγεται ότι “περιέβαλλε ολόκληρη τη γη του Χους”. (Γε 2:10, 13) Σήμερα δεν μπορούμε να είμαστε καθόλου βέβαιοι για το ποιος ήταν αυτός ο ποταμός. Όσον αφορά τη φράση «γη του Χους», δεν φαίνεται πιθανό—τουλάχιστον από γεωγραφική άποψη—να εννοεί εδώ την Αιθιοπία, όπως συμβαίνει συχνά σε μεταγενέστερες αφηγήσεις. Η φράση αυτή θα μπορούσε να εννοεί τη γη που κατείχε ο Χους πριν από το διασκορπισμό εξαιτίας της σύγχυσης των γλωσσών στη Βαβέλ. (Γε 11:9) Μερικοί συνδέουν τον Γιών με τον ποταμό Αράξη (το σημερινό ποταμό Αράξ), ο οποίος πηγάζει από τα βουνά ΒΔ της λίμνης Βαν και εκβάλλει στην Κασπία Θάλασσα. Ορισμένοι λεξικογράφοι συσχετίζουν «τη γη του Χους» στο εδάφιο Γένεση 2:13 με τους Κασσίτες (στην ακκαδική, κασσού), έναν λαό του οροπεδίου της κεντρικής Ασίας τον οποίο αναφέρουν αρχαίες σφηνοειδείς επιγραφές, αλλά του οποίου η ιστορία παραμένει αρκετά σκοτεινή. (Λεξικό των Βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης [Lexicon in Veteris Testamenti Libros], των Λ. Κέλερ και Β. Μπαουμγκάρτνερ, Λέιντεν, 1958, σ. 429· Εβραϊκό και Αγγλικό Λεξικό της Παλαιάς Διαθήκης [A Hebrew and English Lexicon of the Old Testament], των Μπράουν, Ντράιβερ και Μπριγκς, 1980, σ. 469) Από την άλλη πλευρά, αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένοι Άραβες της Αραβικής Χερσονήσου αποκαλούνταν Κουσί ή Κουσίμ, όπως υποδηλώνεται από το εδάφιο Αββακούμ 3:7, όπου το όνομα Χουσάν παραλληλίζεται με το όνομα Μαδιάμ, προφανώς ως ο ίδιος τόπος ή ως γειτονική χώρα. Επομένως, υπάρχουν διάφορες πιθανότητες, αλλά λόγω των προφανών τοπογραφικών αλλαγών στην επιφάνεια της γης εξαιτίας του παγγήινου Κατακλυσμού, δεν μπορεί να εξαχθεί οριστικό συμπέρασμα.—Βλέπε ΧΟΥΣ Αρ. 2.

2. Πηγή που σήμερα ονομάζεται Χα Γκιχόν και αναβλύζει μέσα σε ένα φυσικό σπήλαιο στην Κοιλάδα Κιδρόν, λίγο ανατολικότερα από την άνω άκρη του τμήματος της Ιερουσαλήμ το οποίο στην αρχαιότητα ονομαζόταν “η Πόλη του Δαβίδ”. (2Χρ 32:30) Στους αρχαίους χρόνους η πόλη υδροδοτούνταν κυρίως από αυτήν, καθώς υπήρχαν μόνο δύο πηγές στα περίχωρα. Η ονομασία Γιών αρμόζει ιδιαίτερα σε αυτή την πηγή, εφόσον το νερό “ξεπηδάει” κατά διαστήματα—μέχρι και τέσσερις ή πέντε φορές την ημέρα ύστερα από έναν βροχερό χειμώνα, ενώ πιο αραιά κατά την εποχή της ξηρασίας.

Η πηγή Γιών πιστεύεται γενικά ότι διαδραμάτισε κάποιον ρόλο στη μέθοδο που χρησιμοποίησε ο στρατηγός Ιωάβ για να διεισδύσει στο σχεδόν απροσπέλαστο οχυρό των Ιεβουσαίων στην Ιερουσαλήμ, καθιστώντας εφικτή την κατάληψή του από τον Δαβίδ. (1Χρ 11:6) Μολονότι η μετάφραση του εβραϊκού κειμένου στο εδάφιο 2 Σαμουήλ 5:8 παρουσιάζει ορισμένα προβλήματα, η συνήθης απόδοση υποδηλώνει την ύπαρξη μιας «σήραγγας νερού», στην οποία αναφέρθηκε ο Δαβίδ όταν έδωσε το έναυσμα για την επίθεση εναντίον της πόλης. Το 1867 Κ.Χ., ο Τσαρλς Γουόρεν ανακάλυψε μια σήραγγα νερού που αρχίζει πίσω από το σπήλαιο όπου αναβλύζει η πηγή Γιών και, ύστερα από 20 μ. περίπου, καταλήγει σε μια δεξαμενή ή υδροταμιευτήρα. Ένα φρεάτιο στο βράχο πάνω από αυτή τη δεξαμενή εκτεινόταν κατακόρυφα 11 μ. προς τα πάνω, και στην κορυφή του υπήρχε ένα σημείο όπου μπορούσε κανείς να σταθεί και να κατεβάσει με σχοινί δοχεία για να αντλήσει νερό από τη δεξαμενή που υπήρχε κάτω. Μια επικλινής δίοδος μήκους σχεδόν 39 μ. ξεκινούσε από το φρεάτιο και οδηγούσε στο εσωτερικό της πόλης. Με αυτόν τον τρόπο πιστεύεται ότι διατηρούσαν οι Ιεβουσαίοι την πρόσβαση στο σημείο υδροδότησης ακόμη και όταν δεν μπορούσαν να βγουν έξω από τα τείχη της πόλης λόγω εχθρικής επίθεσης. Μολονότι η πηγή Γιών δεν κατονομάζεται άμεσα στην αφήγηση, υπάρχει η άποψη ότι ο Ιωάβ και οι άντρες του μπήκαν ριψοκίνδυνα στην πόλη από αυτή τη σήραγγα νερού.

Μετέπειτα, η Γιών ήταν η τοποθεσία όπου χρίστηκε βασιλιάς ο Σολομών κατ’ εντολήν του Δαβίδ. Ακολούθησε μια θορυβώδης πομπή καθώς ο λαός συνόδευε χαρούμενα τον Σολομώντα πίσω στην πόλη, και μολονότι αυτή η πομπή δεν ήταν ορατή από την πηγή Εν-ρογήλ—περίπου 700 μ. μακριά από τη Γιών—ο αυθάδης Αδωνίας και οι καλεσμένοι του μπορούσαν να την ακούσουν καθαρά καθώς συμποσίαζαν στην Εν-ρογήλ.—1Βα 1:9, 10, 33-41.

Η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε επίσης ένα παλιό επιφανειακό κανάλι, που οδηγούσε από την πηγή Γιών προς το Ν, πάνω στην πλαγιά “της Πόλης του Δαβίδ”. Αυτό το κανάλι κατέληγε σε μια δεξαμενή στη βάση του υψώματος όπου αρχικά βρισκόταν η αρχαία πόλη—στη νότια άκρη του υψώματος, προς τη συμβολή της Κοιλάδας των Τυροποιών με την Κοιλάδα Κιδρόν. Το κανάλι αυτό είχε κατασκευαστεί με ελάχιστη κατηφορική κλίση, με αποτέλεσμα να είναι πολύ ήρεμη η ροή του νερού. Αυτό είναι κατά πάσα πιθανότητα το κανάλι στο οποίο αναφέρθηκε η προφητεία του Ησαΐα κατά την εποχή του Βασιλιά Άχαζ (761-746 Π.Κ.Χ.), προφητεία στην οποία τα νερά του καναλιού «που κυλούν ήρεμα» αντιπαραβάλλονται με τη βίαιη πλημμύρα των Ασσύριων εισβολέων οι οποίοι τελικά θα επιτίθεντο στον Ιούδα, όπως προφήτευσε ο Ησαΐας.—Ησ 8:5-8.

Ενόψει της επαπειλούμενης εισβολής των Ασσυρίων στη διάρκεια της βασιλείας του (732 Π.Κ.Χ.), ο Βασιλιάς Εζεκίας πήρε μέτρα για να διασφαλίσει ότι τα αποθέματα νερού της Ιερουσαλήμ δεν θα έπεφταν στα χέρια του εχθρού. (2Χρ 32:2-4) Ωστόσο, αναφερόμενο πιθανώς σε κάποια άλλη χρονική περίοδο, το εδάφιο 2 Χρονικών 32:30 δείχνει ότι αυτός ανέκοψε τη ροή της Γιών μέσα από το προηγούμενο κανάλι της και εξέτρεψε τα νερά προς τη δυτική πλευρά “της Πόλης του Δαβίδ”, οδηγώντας τα αρκετά πιο μέσα από τα τείχη της Ιερουσαλήμ. Πληροφορίες για το πώς επιτελέστηκε αυτό ήρθαν στο φως το 1880 Κ.Χ., όταν βρέθηκε κάποια επιγραφή σκαλισμένη στο τοίχωμα μιας σήραγγας νερού που καταλήγει στη δεξαμενή η οποία είναι γνωστή σήμερα ως Δεξαμενή του Σιλωάμ, στη δυτική πλευρά της παλιάς “Πόλης του Δαβίδ”. Η επιγραφή, που είναι σε αρχαία εβραϊκή γραφή και θεωρείται ότι ανάγεται στον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ., περιγράφει το πώς διάνοιξαν τη σήραγγα μέσα από το συμπαγή βράχο δύο ομάδες αντρών οι οποίες εργάζονταν από αντίθετες κατευθύνσεις πλησιάζοντας η μία την άλλη. Όταν η σήραγγα καθαρίστηκε τελείως το 1910, ανακαλύφτηκε ότι έχει μήκος περίπου 533 μ. και μέσο ύψος 1,8 μ., ενώ σε μερικά σημεία το πλάτος της φτάνει μόλις το μισό μέτρο. Είναι φανερό ότι αυτό το αξιοσημείωτο επίτευγμα μηχανικής είναι το αποτέλεσμα των μέτρων που πήρε ο Εζεκίας για να προστατέψει και να διατηρήσει την παροχή νερού από τη Γιών στην Ιερουσαλήμ.

Ο Βασιλιάς Μανασσής, γιος του Εζεκία, επέκτεινε τα οχυρώματα της Ιερουσαλήμ στη διάρκεια της βασιλείας του (716-662 Π.Κ.Χ.) και έχτισε ένα εξωτερικό τείχος για «την Πόλη του Δαβίδ» «δυτικά της Γιών», αφήνοντας δηλαδή την πηγή Γιών εκτός των ορίων της πόλης.—2Χρ 32:33· 33:14.

Τα νερά της Γιών εξακολουθούν να ρέουν σήμερα μέσα από τη «Σήραγγα του Σιλωάμ», που αποδίδεται στον Εζεκία.

[Χάρτης στη σελίδα 640]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Οφήλ

Όρος Σιών

Πόλη του Δαβίδ

Κατοικία του Δαβίδ

Γιών

Σήραγγα του Εζεκία

Κανάλι

Δεξαμενή του Σιλωάμ

Κάτω Δεξαμενή

Κ.Χ. Κιδρόν

Κοιλάδα των Τυροποιών

[Εικόνα στη σελίδα 639]

Η Δεξαμενή του Σιλωάμ, που τροφοδοτείται με νερά από την Πηγή Γιών