Μήπως Φάσκει και Αντιφάσκει η Αγία Γραφή;
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Χένρι Βαν Ντάικ έγραψε κάποτε: «Παρ’ όλο που γεννήθηκε στη Μέση Ανατολή και εκφράστηκε με τον τρόπο και τα σχήματα λόγου της Μέσης Ανατολής, η Αγία Γραφή καλύπτει οτιδήποτε απασχολεί τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Αυτή έχει μάθει να μιλάει σε εκατοντάδες γλώσσες στην καρδιά των ανθρώπων. Τα παιδιά ακούν τις ιστορίες της με θαυμασμό και ευχαρίστηση, και οι σοφοί άνθρωποι τις συλλογίζονται ως παραβολές βγαλμένες από τη ζωή. Οι πονηροί και οι υπερήφανοι τρέμουν στις προειδοποιήσεις της, αλλά για τον πληγωμένο και το μετανιωμένο είναι σαν τη φωνή της μητέρας. . . . Κανένας άνθρωπος ο οποίος έχει στην κατοχή του αυτόν το θησαυρό δεν είναι φτωχός και εγκαταλειμμένος».
Η Αγία Γραφή έχει πραγματικά «μάθει να μιλάει σε εκατοντάδες γλώσσες». Τουλάχιστον ένα από τα 66 βιβλία της έχει μεταφραστεί σε 1.970 γλώσσες περίπου. Εκατομμύρια άνθρωποι θεωρούν την Αγία Γραφή ως δώρο από τον Θεό, γι’ αυτό τη διαβάζουν με ευχαρίστηση και ωφελούνται. Ωστόσο, άλλοι λένε ότι περιέχει αντιφάσεις και συνεπώς είναι αναξιόπιστη. Τι αποκαλύπτει όμως η προσεκτική έρευνα;
Όπως φαίνεται από την εικόνα που υπάρχει στο εξώφυλλο, ο Θεός χρησιμοποίησε πιστούς άντρες για τη συγγραφή της Αγίας Γραφής. Μάλιστα, η προσεκτική ανάλυση της Αγίας Γραφής αποκαλύπτει ότι γράφτηκε από περίπου 40 άντρες σε μια περίοδο 16 αιώνων. Ήταν αυτοί επαγγελματίες συγγραφείς; Όχι. Ανάμεσά τους μπορεί να βρει κανείς ένα βοσκό, έναν ψαρά, ένα φοροσυλλέκτη, ένα γιατρό, ένα σκηνοποιό, έναν ιερέα, έναν προφήτη και ένα βασιλιά. Τα συγγράμματά τους συχνά αναφέρουν λαούς και έθιμα που είναι άγνωστα σ’ εμάς που ζούμε στον 20ό αιώνα. Στην πραγματικότητα, οι ίδιοι οι συγγραφείς της Αγίας Γραφής δεν κατανοούσαν πάντα τη σημασία των όσων έγραφαν. (Δανιήλ 12:8-10) Συνεπώς δεν πρέπει να ξαφνιαζόμαστε αν συναντούμε ορισμένες δυσκολίες καθώς διαβάζουμε την Αγία Γραφή.
Μπορούν να επιλυθούν αυτές οι δυσκολίες; Μήπως φάσκει και αντιφάσκει η Αγία Γραφή; Για να βρούμε τις απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα, ας εξετάσουμε ορισμένα παραδείγματα.
Είναι Αυτές Πραγματικές Δυσκολίες;
▪ Πού βρήκε ο Κάιν τη σύζυγό του; (Γένεσις 4:17)
Κάποιος μπορεί να νομίζει ότι μετά το φόνο του Άβελ έμειναν στη γη μόνο ο ένοχος αδελφός του, ο Κάιν, και οι γονείς τους, ο Αδάμ και η Εύα. Ωστόσο, ο Αδάμ και η Εύα είχαν μια μεγάλη οικογένεια. Σύμφωνα με τα εδάφια Γένεσις 5:3, 4, ο Αδάμ είχε ένα γιο ο οποίος ονομαζόταν Σηθ. Η αφήγηση προσθέτει: «Έγειναν αι ημέραι του Αδάμ, αφού εγέννησε τον Σηθ, οκτακόσια έτη· και [στο μεταξύ, ΜΝΚ] εγέννησεν υιούς και θυγατέρας». Έτσι ο Κάιν παντρεύτηκε κάποια αδελφή του ή ίσως μια από τις ανιψιές του. Εφόσον η ανθρωπότητα ήταν τότε πολύ κοντά στην ανθρώπινη τελειότητα, ένας τέτοιος γάμος προφανώς δεν εγκυμονούσε τους κινδύνους για την υγεία που μπορεί να απειλούν τους απογόνους μιας τέτοιας ένωσης σήμερα.
▪ Ποιος πούλησε τον Ιωσήφ στην Αίγυπτο;
Το εδάφιο Γένεσις 37:27 λέει ότι οι αδελφοί του Ιωσήφ αποφάσισαν να τον πουλήσουν σε κάποιους Ισμαηλίτες. Αλλά το επόμενο εδάφιο δηλώνει: «Ενώ διέβαινον οι Μαδιανίται έμποροι, [οι αδελφοί του Ιωσήφ] ανέσυραν και ανεβίβασαν τον Ιωσήφ εκ του λάκκου και επώλησαν τον Ιωσήφ δια είκοσι αργύρια εις τους Ισμαηλίτας· οι δε έφεραν τον Ιωσήφ εις Αίγυπτον». Ο Ιωσήφ πουλήθηκε στους Ισμαηλίτες ή στους Μαδιανίτες; Οι Μαδιανίτες μπορεί να αποκαλούνταν επίσης Ισμαηλίτες, με τους οποίους είχαν συγγένεια από τον προπάτορά τους τον Αβραάμ. Ή, Μαδιανίτες έμποροι μπορεί να ταξίδευαν μαζί μ’ ένα ισμαηλιτικό καραβάνι. Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, οι αδελφοί του Ιωσήφ τον πούλησαν, και αργότερα εκείνος μπορούσε να τους πει: «Εγώ είμαι Ιωσήφ ο αδελφός σας, τον οποίον επωλήσατε εις την Αίγυπτον».—Γένεσις 45:4.
▪ Πόσοι Ισραηλίτες πέθαναν επειδή είχαν ανήθικες σχέσεις με Μωαβίτισσες και επειδή αναμείχθηκαν στη λατρεία του Βέελ-φεγώρ;
Το εδάφιο Αριθμοί 25:9 δηλώνει: «Ήσαν . . . οι αποθανόντες εν τη πληγή [που έστειλε ο Θεός για την πονηρή διαγωγή τους] εικοσιτέσσαρες χιλιάδες». Εντούτοις, ο απόστολος Παύλος είπε: «Μηδέ ας πορνεύωμεν, καθώς τινές αυτών [των Ισραηλιτών στην έρημο] επόρνευσαν και έπεσον εν μια ημέρα εικοσιτρείς χιλιάδες». (1 Κορινθίους 10:8) Πιθανόν ο αριθμός εκείνων που θανατώθηκαν να κυμαινόταν μεταξύ 23.000 και 24.000, έτσι οποιοσδήποτε από τους δυο αριθμούς θα ήταν παραδεκτός. Εντούτοις, το βιβλίο Αριθμοί δείχνει ειδικότερα ότι ‘πάντες οι αρχηγοί του λαού’ οι οποίοι είχαν αναμειχθεί σ’ αυτή την αμαρτία σκοτώθηκαν από τους κριτές. (Αριθμοί 25:4, 5) Μπορεί να υπήρχαν 1.000 τέτοιοι ένοχοι ‘αρχηγοί’, πράγμα που θα ανέβαζε το συνολικό αριθμό σε 24.000 αν αυτοί οι χίλιοι θα προστίθονταν στους 23.000 που ανέφερε ο Παύλος. Μολονότι όπως φαίνεται οι 23.000 πέθαναν απευθείας από την πληγή που έστειλε ο Θεός, στο σύνολό τους 24.000 άτομα δοκίμασαν την πληγή του Ιεχωβά επειδή το καθένα απ’ αυτά πέθανε κάτω από το διάταγμα της δυσμενούς κρίσης Του.—Δευτερονόμιον 4:3.
▪ Εφόσον ο Αγάγ ήταν σύγχρονος του Ισραηλίτη βασιλιά Σαούλ, δεν αποτελεί αντίφαση η αναφορά που έκανε πολύ νωρίτερα ο Βαλαάμ για έναν Αμαληκίτη άρχοντα μ’ αυτό το όνομα;
Περίπου το 1473 Π.Κ.Χ., ο Βαλαάμ προείπε ότι ένας βασιλιάς του Ισραήλ θα ήταν «υψηλότερος του Αγάγ». (Αριθμοί 24:7) Δεν υπάρχει καμιά μεταγενέστερη αναφορά στον Αγάγ μέχρι τον καιρό της βασιλείας του Βασιλιά Σαούλ (1117-1078 Π.Κ.Χ.). (1 Σαμουήλ 15:8) Όμως, αυτή δεν είναι αντίφαση, επειδή η λέξη «Αγάγ» μπορεί να ήταν βασιλικός τίτλος παρόμοιος μ’ αυτόν του Φαραώ στην Αίγυπτο. Είναι επίσης πιθανό, η λέξη «Αγάγ», να ήταν προσωπικό όνομα το οποίο χρησιμοποιούσαν επανειλημμένα οι Αμαληκίτες άρχοντες.
▪ Ποιος έβαλε τον Δαβίδ να απαριθμήσει τους Ισραηλίτες;
Το εδάφιο 2 Σαμουήλ 24:1 δηλώνει: ‘Εξήφθη πάλιν η οργή του Ιεχωβά εναντίον του Ισραήλ, και διήγειρε [όταν κάποιος παρακίνησε, ΜΝΚ] τον Δαβίδ [‘όταν ο Δαβίδ παρακινήθηκε’, υποσημείωση στη ΜΝΚ] εναντίον αυτών να είπη, Ύπαγε, αρίθμησον τον Ισραήλ και τον Ιούδαν’. Αλλά δεν ήταν ο Ιεχωβά εκείνος που υποκίνησε τον Βασιλιά Δαβίδ να αμαρτήσει, επειδή το εδάφιο 1 Χρονικών 21:1 λέει: «Ο Σατανάς [ή αλλιώς ‘ο ανθιστάμενος’, υποσημείωση στη ΜΝΚ] ηγέρθη κατά του Ισραήλ, και παρεκίνησε τον Δαβίδ να απαριθμήση τον Ισραήλ». Ο Θεός δυσαρεστήθηκε με τους Ισραηλίτες κι έτσι επέτρεψε στον Σατανά τον Διάβολο να φέρει αυτή την αμαρτία επάνω τους. Γι’ αυτόν το λόγο, το εδάφιο 2 Σαμουήλ 24:1 αναφέρει αυτό το γεγονός σαν να το έκανε ο ίδιος ο Θεός. Είναι ενδιαφέρον ότι η μετάφραση του Τζόζεφ Μπ. Ρόδερχαμ λέει: «Ο θυμός του Γιαχβέ εξήφθη εναντίον του Ισραήλ, ώστε επέτρεψε να υποκινηθεί ο Δαβίδ εναντίον τους λέγοντας: Πηγαίνετε να αριθμήσετε τον Ισραήλ και τον Ιούδα».
▪ Πώς μπορεί να εναρμονίσει κανείς τους διαφορετικούς αριθμούς που δίνονται για τους Ισραηλίτες και για τους Ιουδαίους στην απαρίθμηση του Δαβίδ;
Στο εδάφιο 2 Σαμουήλ 24:9 οι αριθμοί είναι 800.000 Ισραηλίτες και 500.000 Ιουδαίοι, ενώ στο εδάφιο 1 Χρονικών 21:5 οι πολεμιστές του Ισραήλ υπολογίζονται σε 1.100.000 και του Ιούδα σε 470.000. Εκείνοι που ήταν κανονικά στρατολογημένοι στη βασιλική υπηρεσία ήταν 288.000 στρατιώτες, χωρισμένοι σε 12 ομάδες των 24.000, και η κάθε ομάδα υπηρετούσε ένα μήνα το χρόνο. Υπήρχαν ακόμη 12.000 υπηρέτες για τους 12 άρχοντες των φυλών, ανεβάζοντας έτσι το συνολικό αριθμό σε 300.000. Προφανώς στους 1.100.000 του εδαφίου 1 Χρονικών 21:5 περιλαμβάνονται αυτοί οι 300.000 που ήταν ήδη στρατολογημένοι, ενώ το εδάφιο 2 Σαμουήλ 24:9 δεν τους περιλαμβάνει. (Αριθμοί 1:16· Δευτερονόμιον 1:15· 1 Χρονικών 27:1-22) Όσον αφορά τον Ιούδα, το εδάφιο 2 Σαμουήλ 24:9 προφανώς περιλάμβανε 30.000 άντρες οι οποίοι ανήκαν στο στράτευμα παρατηρητών που υπήρχε στα σύνορα με τους Φιλισταίους, αλλά αυτοί δεν περιλαμβάνονταν στον αριθμό του εδαφίου 1 Χρονικών 21:5. (2 Σαμουήλ 6:1) Αν θυμηθούμε ότι το βιβλίο 2 Σαμουήλ και το βιβλίο 1 Χρονικών γράφτηκαν από δυο ανθρώπους οι οποίοι είχαν διαφορετικές απόψεις και σκοπούς, μπορούμε εύκολα να εναρμονίσουμε τους αριθμούς.
▪ Ποιος ήταν ο πατέρας του Σαλαθιήλ;
Ορισμένα εδάφια δείχνουν ότι ο Ιεχονίας (ο Βασιλιάς Ιωαχείν) ήταν ο φυσικός πατέρας του Σαλαθιήλ. (1 Χρονικών 3:16-18· Ματθαίος 1:12) Αλλά ο Λουκάς, συγγραφέας του ομώνυμου ευαγγελίου, ονόμασε τον Σαλαθιήλ ‘γιο του Νηρί’. (Λουκάς 3:27) Ο Νηρί, όπως φαίνεται, έδωσε την κόρη του για σύζυγο στον Σαλαθιήλ. Εφόσον οι Εβραίοι συνήθιζαν να αναφέρονται στους γαμπρούς τους ως γιους τους, ειδικά στις γενεαλογίες, ο Λουκάς μπορούσε κατάλληλα να ονομάσει τον Σαλαθιήλ γιο του Νηρί. Παρόμοια, ο Λουκάς αναφέρθηκε στον Ιωσήφ ως το γιο του Ηλί, ο οποίος ήταν στην πραγματικότητα πατέρας της συζύγου του Ιωσήφ, της Μαρίας.—Λουκάς 3:23.
Εναρμόνιση Εδαφίων που Περιλαμβάνουν τον Ιησού
▪ Από πόσους άντρες έβγαλε ο Ιησούς Χριστός τους δαίμονες που μπήκαν σε μια μεγάλη αγέλη χοίρων;
Ο Ματθαίος, συγγραφέας του ομώνυμου ευαγγελίου, μιλάει για δυο άντρες, αλλά ο Μάρκος και ο Λουκάς αναφέρουν μόνο έναν. (Ματθαίος 8:28· Μάρκος 5:2· Λουκάς 8:27) Μάλλον, ο Μάρκος και ο Λουκάς έστρεψαν την προσοχή μόνο σ’ ένα δαιμονισμένο άντρα επειδή ο Ιησούς μίλησε σ’ εκείνον και η περίπτωσή του ήταν πιο αξιοσημείωτη. Πιθανόν, εκείνος ο άντρας να ήταν πιο βίαιος ή να είχε υποφέρει περισσότερο καιρό κάτω από τον έλεγχο των δαιμόνων. Ύστερα, ίσως μόνο αυτός ο άντρας να ήθελε να συνοδέψει τον Ιησού. (Μάρκος 5:18-20) Σε μια κάπως παρόμοια περίπτωση, ο Ματθαίος μίλησε για δυο τυφλούς άντρες οι οποίοι είχαν θεραπευτεί από τον Ιησού, ενώ ο Μάρκος και ο Λουκάς ανέφεραν μόνο έναν. (Ματθαίος 20:29-34· Μάρκος 10:46· Λουκάς 18:35) Αυτό δεν ήταν αντιφατικό, επειδή υπήρχε τουλάχιστον ένας τέτοιος άντρας.
▪ Τι χρώμα ήταν το ένδυμα που φορούσε ο Ιησούς την ημέρα του θανάτου του;
Σύμφωνα με τον Μάρκο (15:17) και τον Ιωάννη (19:2), οι στρατιώτες έβαλαν στον Ιησού ένα πορφυρό ένδυμα. Αλλά ο Ματθαίος (27:28) το ονόμασε ‘κόκκινη χλαμύδα’, τονίζοντας έτσι το πόσο κόκκινο ήταν. Εφόσον πορφυρό είναι κάθε χρώμα που έχει συστατικά τόσο κόκκινου όσο και μπλε, ο Μάρκος και ο Ιωάννης συμφωνούν ότι η χλαμύδα είχε κόκκινη χροιά. Η αντανάκλαση του φωτός και το φόντο μπορεί να έδιναν διαφορετικές αποχρώσεις στο ένδυμα, και οι συγγραφείς των Ευαγγελίων αναφέρουν το χρώμα που φαινόταν πιο έντονο σ’ αυτούς ή σ’ εκείνους από τους οποίους πήραν αυτή την πληροφορία. Η μικρή διαφορά δείχνει ότι ο κάθε συγγραφέας είχε τη δική του προσωπικότητα και αποδεικνύει ότι δεν υπήρχε καμιά συνεργία.
▪ Ποιος μετέφερε τον ‘πάσσαλο του βασανισμού’ του Ιησού;
Ο Ιωάννης (19:17) είπε: «Βαστάζων τον σταυρόν [πάσσαλο του βασανισμού, ΜΝΚ] αυτού, εξήλθεν εις τον λεγόμενον Κρανίου τόπον, όστις λέγεται Εβραϊστί Γολγοθά». Αλλά ο Ματθαίος (27:32), ο Μάρκος (15:21) και ο Λουκάς (23:26) λένε ότι ‘ενώ έβγαιναν, ο Σίμων ο Κυρηναίος εξαναγκάστηκε να βαστάσει το σταυρό [πάσσαλο του βασανισμού, ΜΝΚ]’. Ο Ιησούς ‘βάσταξε’ τον πάσσαλο του βασανισμού του, όπως δήλωσε ο Ιωάννης. Στη συνοπτική αφήγησή του, ωστόσο, ο Ιωάννης δεν πρόσθεσε το σημείο ότι ο Σίμων εξαναγκάστηκε αργότερα να μεταφέρει τον πάσσαλο. Συνεπώς, οι αφηγήσεις των Ευαγγελίων εναρμονίζονται σχετικά μ’ αυτό.
▪ Πώς πέθανε ο Ιούδας ο Ισκαριώτης;
Το εδάφιο Ματθαίος 27:5 δηλώνει ότι ο Ιούδας κρεμάστηκε, ενώ το εδάφιο Πράξεις 1:18 λέει ότι «πεσών πρόμυττα εσχίσθη εις το μέσον, και εξεχύθησαν όλα τα εντόσθια αυτού». Ενώ ο Ματθαίος φαίνεται πως ασχολείται με τον τρόπο της απόπειρας αυτοκτονίας, το βιβλίο Πράξεις περιγράφει τα αποτελέσματα. Προφανώς ο Ιούδας έδεσε ένα σκοινί στο κλαδί κάποιου δέντρου, έβαλε μια θηλιά στο λαιμό του και προσπάθησε να κρεμαστεί πηδώντας πάνω από κάποιο βράχο. Φαίνεται ότι είτε το σκοινί είτε το κλαδί του δέντρου έσπασε κι αυτός έπεσε και ξεσχίστηκε στα βράχια που ήταν από κάτω. Η τοπογραφία γύρω από την Ιερουσαλήμ δείχνει ότι είναι λογικό να συνέβηκε κάτι τέτοιο.
Ποια θα Είναι η Δική σας Άποψη;
Όταν συναντούμε φαινομενικές αντιφάσεις στην Αγία Γραφή, είναι καλό να κατανοούμε ότι οι άνθρωποι συχνά λένε πράγματα που φαίνονται αντιφατικά αλλά μπορούν εύκολα να εξηγηθούν ή να γίνουν κατανοητά. Για παράδειγμα, ένας επιχειρηματίας μπορεί να αλληλογραφεί με κάποιον υπαγορεύοντας μια επιστολή στη γραμματέα του. Αν τον ρωτούσαν, θα έλεγε ότι αυτός έστειλε την επιστολή. Αλλά αφού η γραμματέας δακτυλογράφησε και ταχυδρόμησε την επιστολή, θα μπορούσε να πει ότι εκείνη την είχε στείλει. Παρόμοια, δεν ήταν αντιφατικό για τον Ματθαίο (8:5) να πει ότι ένας αξιωματικός του στρατού πήγε στον Ιησού να του ζητήσει μια χάρη, ενώ ο Λουκάς (7:2, 3) είπε ότι ο άντρας έστειλε εκπροσώπους.
Τα προηγούμενα παραδείγματα δείχνουν ότι οι δυσκολίες που παρουσιάζει η Αγία Γραφή μπορούν να επιλυθούν. Συνεπώς, υπάρχει βάσιμος λόγος για να διατηρούμε μια θετική στάση για τις Γραφές. Τα λόγια που εμφανίστηκαν σε μια οικογενειακή Αγία Γραφή που εκδόθηκε το 1876 συνιστούν αυτό το πνεύμα:
«Το κατάλληλο πνεύμα που πρέπει να υπάρχει για να ασχοληθεί κανείς μ’ αυτές τις δυσκολίες είναι να τις απομακρύνει όσο γίνεται, και να προσκολληθεί και να υποταχθεί στην αλήθεια, ακόμα και όταν δεν είναι δυνατόν να αφαιρεθεί κάθε σύννεφο απ’ αυτήν. Θα πρέπει να μιμούμαστε το παράδειγμα των αποστόλων, οι οποίοι, όταν μερικοί από τους μαθητές προσβλήθηκαν απ’ αυτό που αποκάλεσαν ‘σκληρό λόγο’, ώστε έφτασαν να εγκαταλείψουν τον Χριστό, κατασίγασαν κάθε αντίρρηση λέγοντας τα εξής: ‘Κύριε, σε ποιον να πάμε; Εσύ έχεις τα λόγια που οδηγούν στην αιώνια ζωή, και είμαστε σίγουροι ότι Εσύ είσαι ο Χριστός, ο Γιος του ζωντανού Θεού’. . . . Όταν δούμε μια αλήθεια η οποία έρχεται φαινομενικά σε αντίθεση με κάποια άλλη αλήθεια, ας προσπαθήσουμε να τις εναρμονίσουμε και έτσι να δείξουμε σε όλους ότι αυτές συμφωνούν».—Ιωάννης 6:60-69.
Θα λάβετε εσείς μια τέτοια στάση; Αφού εξετάσαμε λίγα μόνο παραδείγματα τα οποία δείχνουν την αρμονία των Γραφών, ελπίζουμε ότι θα συμφωνείτε με τον ψαλμωδό ο οποίος είπε στον Θεό: «Το κεφάλαιον [Η ουσία, ΜΝΚ] του λόγου σου είναι η αλήθεια». (Ψαλμός 119:160) Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν αυτή την άποψη για ολόκληρη την Αγία Γραφή και μπορούν με χαρά να παρουσιάσουν τους λόγους για τους οποίους έχουν πίστη σ’ αυτήν. Γιατί να μην εξετάσετε αυτό το ασύγκριτο βιβλίο μαζί τους; Το εμψυχωτικό της άγγελμα θα σας γεμίσει με αληθινή ελπίδα και ευτυχία.
[Εικόνα στη σελίδα 7]
Έχετε ρωτήσει τους Μάρτυρες του Ιεχωβά γιατί πιστεύουν στην Αγία Γραφή;