Συχέμ—Η Πόλη στην Κοιλάδα

ΒΑΘΙΑ στην καρδιά της γης που διάλεξε ο Θεός για το λαό του, ανάμεσα στο Όρος Εβάλ και στο Όρος Γαριζίν, βρίσκεται η πόλη Συχέμ. Αυτό ήταν το μέρος όπου—πριν από τέσσερις χιλιετίες σχεδόν—ο Ιεχωβά υποσχέθηκε στον Αβραάμ: «Εις το σπέρμα σου θέλω δώσει την γην ταύτην».—Γένεσις 12:6, 7.

Σε αρμονία με αυτή την υπόσχεση, ο εγγονός του Αβραάμ, ο Ιακώβ, στρατοπέδευσε στη Συχέμ και οικοδόμησε ένα θυσιαστήριο το οποίο ονόμασε ‘ο Θεός είναι ο Θεός του Ισραήλ’. Προφανώς, ο Ιακώβ έσκαψε ένα πηγάδι σε εκείνη την περιοχή για να προμηθεύονται νερό η οικογένεια και τα ποίμνιά του, ένα πηγάδι το οποίο αιώνες αργότερα θα ήταν γνωστό ως «η πηγή του Ιακώβ».—Γένεσις 33:18-20, υποσημείωση στη ΜΝΚ· Ιωάννης 4:5, 6, 12.

Εντούτοις, δεν εκδήλωσαν όλα τα μέλη της οικογένειας του Ιακώβ ζήλο για την αληθινή λατρεία. Η Δείνα, η κόρη του, αναζήτησε παρέες ανάμεσα στις Χαναναίες κοπέλες της Συχέμ. Η Δείνα, η οποία τότε ήταν ακόμη μικρή, εγκατέλειψε την ασφάλεια των σκηνών της οικογένειάς της και άρχισε να επισκέπτεται τη διπλανή πόλη δημιουργώντας φιλίες εκεί.

Πώς θα έβλεπαν άραγε οι νεαροί της πόλης τη νεαρή αυτή παρθένα που επισκεπτόταν τακτικά την πόλη τους—προφανώς ασυνόδευτη; Ο γιος ενός άρχοντα «ιδών αυτήν . . . έλαβεν αυτήν, και εκοιμήθη μετ’ αυτής και εταπείνωσεν αυτήν». Γιατί εκτέθηκε η Δείνα στον κίνδυνο με το να συναναστρέφεται τους ανήθικους Χαναναίους; Μήπως επειδή αισθανόταν ότι χρειαζόταν την παρέα των κοριτσιών της ηλικίας της; Μήπως ήταν πεισματάρα και ανεξάρτητη όπως μερικά αδέλφια της; Διαβάστε την αφήγηση της Γένεσης, και προσπαθήστε να καταλάβετε τη θλίψη και την ντροπή που πρέπει να ένιωσαν ο Ιακώβ και η Λεία εξαιτίας των τραγικών συνεπειών που είχαν οι επισκέψεις της κόρης τους στη Συχέμ.—Γένεσις 34:1-31· 49:5-7· βλέπε επίσης τη Σκοπιά 15 Οκτωβρίου 1985, σελίδα 31.

Έπειτα από 300 χρόνια σχεδόν, ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο τα αποτελέσματα που θα είχε η περιφρόνηση των θεοκρατικών κατευθύνσεων. Στη Συχέμ, ο Ιησούς του Ναυή οργάνωσε μια από τις πιο αξιομνημόνευτες συνάξεις στην ιστορία του Ισραήλ. Οραματιστείτε τη σκηνή στην κοιλάδα. Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι—άντρες, γυναίκες και παιδιά—από έξι φυλές του Ισραήλ στέκονται μπροστά στο Όρος Γαριζίν. Στην απέναντι πλευρά της κοιλάδας, ένα περίπου ισάριθμο πλήθος από τις υπόλοιπες έξι φυλές στέκεται μπροστά στο Όρος Εβάλ.a Και εκεί κάτω, δίπλα στην κιβωτό της διαθήκης και ανάμεσα στα δύο πλήθη των Ισραηλιτών, στέκονται οι ιερείς και ο Ιησούς του Ναυή. Τι θέαμα!—Ιησούς του Ναυή 8:30-33.

Καθώς υψώνονται πάνω από αυτό το τεράστιο πλήθος, τα δυο βουνά δημιουργούν χτυπητή αντίθεση—από τη μια ομορφιά, από την άλλη γυμνή γη. Οι κορυφές του Γαριζίν φαίνονται καταπράσινες και εύφορες, ενώ οι κορυφές του Εβάλ είναι κυρίως γκρίζες και γυμνές. Μπορείτε να ακούσετε το βουητό των ενθουσιασμένων Ισραηλιτών που περιμένουν να αρχίσει ο Ιησούς του Ναυή να μιλάει; Ο παραμικρός ήχος αντηχεί σε αυτό το φυσικό θέατρο.

Στη διάρκεια των τεσσάρων ως έξι ωρών κατά τις οποίες ο Ιησούς του Ναυή διαβάζει ‘το βιβλίο του νόμου του Μωυσή’, συμμετέχει και ο λαός επίσης. (Ιησούς του Ναυή 8:34, 35) Προφανώς, οι Ισραηλίτες μπροστά στο Γαριζίν λένε Αμήν! ύστερα από κάθε ευλογία, ενώ το Αμήν! που λένε όσοι είναι μπροστά στο Εβάλ δίνει έμφαση στην κάθε κατάρα. Ίσως η γυμνή όψη του Όρους Εβάλ χρησιμεύει για να υπενθυμίζει στο λαό το καταστροφικό αποτέλεσμα της ανυπακοής.

«Επικατάρατος όστις κακολογήση τον πατέρα αυτού ή την μητέρα αυτού», προειδοποιεί ο Ιησούς του Ναυή. Πάνω από ένα εκατομμύριο φωνές απαντούν όλες μαζί: «Αμήν»! Ο Ιησούς του Ναυή περιμένει να καταλαγιάσει αυτή η βροντερή απόκριση και συνεχίζει: «Επικατάρατος όστις μετακινήση το οροθέσιον του πλησίον αυτού». Και πάλι οι έξι φυλές, μαζί με πολλούς πάροικους, φωνάζουν: «Αμήν»! (Δευτερονόμιον 27:16, 17) Αν βρισκόσασταν εκεί, θα ξεχνούσατε ποτέ εκείνη τη σύναξη ανάμεσα στα βουνά; Δεν θα είχε χαραχτεί ανεξίτηλα στη διάνοιά σας η ανάγκη για υπακοή;

Λίγο προτού πεθάνει, έπειτα από 20 χρόνια, ο Ιησούς του Ναυή συγκέντρωσε και πάλι το έθνος σε κάποια περίσταση στη Συχέμ προκειμένου να ενισχύσουν την αποφασιστικότητά τους. Έθεσε ενώπιόν τους την εκλογή που πρέπει να κάνει ο καθένας. «Εκλέξατε σήμερον ποίον θέλετε να λατρεύητε», είπε. ‘Εγώ όμως και ο οίκος μου θέλομεν λατρεύει τον Ιεχωβά’. (Ιησούς του Ναυή 24:1, 15) Προφανώς, αυτές οι ενισχυτικές για την πίστη συνάξεις που έλαβαν χώρα στη Συχέμ έμειναν αξέχαστες. Επί χρόνια μετά το θάνατο του Ιησού του Ναυή, οι Ισραηλίτες μιμούνταν το πιστό του παράδειγμα.—Ιησούς του Ναυή 24:31.

Έπειτα από 15 αιώνες περίπου, ενώ ο Ιησούς αναπαυόταν στη σκιά του Όρους Γαριζίν, έλαβε χώρα μια συγκινητική συζήτηση. Κουρασμένος από ένα μεγάλο ταξίδι, ο Ιησούς καθόταν δίπλα στην πηγή του Ιακώβ όταν πλησίασε κάποια Σαμαρείτισσα με μια στάμνα. Η γυναίκα ξαφνιάστηκε πολύ όταν ο Ιησούς τής ζήτησε να του δώσει να πιει, εφόσον οι Ιουδαίοι δεν μιλούσαν στους Σαμαρείτες, πόσο μάλλον δε να πιουν από τα σκεύη τους. (Ιωάννης 4:5-9) Τα επόμενα λόγια του Ιησού την ξάφνιασαν ακόμη περισσότερο.

«Ο καθένας που πίνει από αυτό το νερό θα ξαναδιψάσει. Όποιος πιει από το νερό που θα του δώσω εγώ δεν πρόκειται να διψάσει ποτέ, αλλά το νερό που θα του δώσω θα γίνει μέσα του πηγή νερού που θα αναβλύζει για να μεταδώσει αιώνια ζωή». (Ιωάννης 4:13, 14) Φανταστείτε πόσο ενδιαφέρουσα πρέπει να φάνηκε στη γυναίκα αυτή η υπόσχεση, διότι το να βγάζει κάποιος νερό από εκείνο το βαθύ πηγάδι ήταν κουραστική εργασία. Ο Ιησούς εξήγησε ακόμη ότι, παρά την ιστορική τους σημασία, ούτε η Ιερουσαλήμ ούτε το Όρος Γαριζίν δεν αποτελούσαν θρησκευτικές τοποθεσίες ζωτικής σημασίας για να πλησιάσει κάποιος τον Θεό. Η στάση της καρδιάς και η διαγωγή, όχι ο τόπος, είχαν πραγματική σημασία. «Οι αληθινοί λάτρεις θα λατρεύουν τον Πατέρα με πνεύμα και αλήθεια», είπε. «Πράγματι, ο Πατέρας τέτοια άτομα αναζητάει για να τον λατρεύουν». (Ιωάννης 4:23) Πόσο παρηγορητικά πρέπει να ήταν εκείνα τα λόγια! Για μια ακόμη φορά, αυτή η κοιλάδα έγινε το μέρος από όπου δόθηκε σε ανθρώπους η παρότρυνση να υπηρετούν τον Ιεχωβά.

Σήμερα η πόλη Ναπλούς βρίσκεται δίπλα στα ερείπια της αρχαίας Συχέμ. Το Όρος Γαριζίν και το Όρος Εβάλ εξακολουθούν να δεσπόζουν στην κοιλάδα, καθώς ορθώνονται ως σιωπηλοί μάρτυρες των γεγονότων του παρελθόντος. Μπορεί ακόμη να επισκεφτεί κανείς το πηγάδι του Ιακώβ, στους πρόποδες αυτών των βουνών. Καθώς στοχαζόμαστε γύρω από τα γεγονότα που συνέβησαν εκεί, θυμόμαστε πόσο σημαντικό είναι να υποστηρίζουμε την αληθινή λατρεία, ακριβώς όπως μας δίδαξαν ο Ιησούς του Ναυή και ο Ιησούς.—Παράβαλε Ησαΐας 2:2, 3.

[Υποσημείωση]

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 31]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.