ΚΕΝΑΙΟΣ
(Κεναίος).
Μέλος ενός λαού που κατοικούσε στη Χαναάν ή στην ευρύτερη περιοχή της στις ημέρες του Άβραμ (Αβραάμ). Ωστόσο, οι Γραφές δεν δίνουν κάποιον συγκεκριμένο γενεαλογικό κρίκο ώστε να καθοριστεί η καταγωγή τους.—Γε 15:18-21.
Μολονότι μερικοί λόγιοι, βασιζόμενοι σε μια παρόμοια αραμαϊκή λέξη, θεωρούν ότι το όνομα «Κεναίος» σημαίνει «σιδηρουργός», κάτι τέτοιο είναι αβέβαιο. Η ίδια η Αγία Γραφή δεν λέει ότι οι Κεναίοι ήταν σιδηρουργοί, αλλά φαίνεται να υποδηλώνει ότι τουλάχιστον μερικοί από αυτούς ήταν ποιμένες. (Παράβαλε Εξ 2:15, 16· 3:1· Κρ 1:16.) Σύμφωνα με μια άλλη άποψη, το όνομα «Κεναίος» σχετίζεται με μια εβραϊκή λέξη που σημαίνει «φωλιά», και αυτό ταιριάζει στην περιγραφή της κατοικίας, ή αλλιώς της “φωλιάς”, των Κεναίων η οποία ήταν χτισμένη «στον απόκρημνο βράχο».—Αρ 24:21.
Όταν ο Μωυσής κατέφυγε από την Αίγυπτο στη γη Μαδιάμ, παντρεύτηκε την κόρη κάποιας οικογένειας Κεναίων που ζούσαν εκεί. Όταν, στο πλαίσιο μιας αφήγησης, αναφέρεται για τα μέλη της συγκεκριμένης οικογένειας ότι κατοικούσαν στη Μαδιάμ, αυτοί αποκαλούνται Μαδιανίτες. Σε άλλες περιπτώσεις χαρακτηρίζονται ως Κεναίοι. Αυτό αφήνει να εννοηθεί ότι ο Ιοθόρ, ο πεθερός του Μωυσή, «ο ιερέας της Μαδιάμ», και ο κουνιάδος του ο Οβάβ μπορεί να ήταν Μαδιανίτες από γεωγραφική άποψη. (Εξ 2:15, 16· 3:1· 18:1· Αρ 10:29, 30· Κρ 1:16) Από την άλλη μεριά, αν οι συγγενείς του Μωυσή ήταν φυλετικοί απόγονοι του Μαδιάμ, τότε ίσως αποκαλούνταν Κεναίοι επειδή ανήκαν σε έναν κλάδο, ή αλλιώς μια οικογένεια, Μαδιανιτών που ονομαζόταν Κεναίοι, πράγμα που θα τους καθιστούσε φυλετικά διαφορετικούς από τους Κεναίους της εποχής του Αβραάμ πριν από τη γέννηση του Μαδιάμ.
Όταν οι Ισραηλίτες επρόκειτο να φύγουν από την περιοχή του Όρους Σινά, ο Μωυσής ζήτησε από τον Οβάβ να τους συνοδεύσει ώστε να είναι «τα μάτια», δηλαδή ο ανιχνευτής, του έθνους λόγω του ότι γνώριζε εκείνον τον τόπο. Μολονότι στην αρχή αρνήθηκε, φαίνεται ότι ο Οβάβ τελικά πήγε μαζί τους, διότι αργότερα αναφέρεται ότι οι Κεναίοι κατοίκησαν στην έρημο του Ιούδα, Ν της Αράδ.—Αρ 10:29-32· Κρ 1:16.
Σε μεταγενέστερη περίοδο, ο Χέβερ ο Κεναίος χωρίστηκε από τους άλλους Κεναίους και έστησε τη σκηνή του στην Κέδες. (Κρ 4:11· βλέπε ΚΕΔΕΣ Αρ. 3.) Όταν οι χαναανιτικές δυνάμεις ηττήθηκαν, ο Σισάρα «κατέφυγε με τα πόδια στη σκηνή της Ιαήλ, της συζύγου του Χέβερ του Κεναίου, γιατί υπήρχε ειρήνη ανάμεσα στον Ιαβίν, το βασιλιά της Ασώρ, και στο σπιτικό του Χέβερ του Κεναίου». Εντούτοις, η ζωή του Σισάρα τερματίστηκε εκεί από το χέρι της Ιαήλ.—Κρ 4:17-21· 5:24-27.
Στις ημέρες του Βασιλιά Σαούλ, μερικοί Κεναίοι κατοικούσαν ανάμεσα στους Αμαληκίτες. Γι’ αυτό, ο Σαούλ, όταν επρόκειτο να πολεμήσει εναντίον των Αμαληκιτών, πρότρεψε τους Κεναίους να αποχωριστούν από αυτούς ώστε να διαφύγουν την καταστροφή. Αυτή η καλοσύνη εκδηλώθηκε προς τους Κεναίους επειδή οι ίδιοι είχαν “εκδηλώσει στοργική καλοσύνη σε όλους τους γιους του Ισραήλ τον καιρό που ανέβαιναν από την Αίγυπτο”. (1Σα 15:5, 6· παράβαλε Εξ 18:8, 9· Αρ 10:29-33.) Μεταγενέστερα, ο Δαβίδ έλεγε στον Αγχούς ότι έκανε επιδρομές «στα νότια των Κεναίων». (1Σα 27:10) Αλλά αυτό αποτελούσε μέρος ενός τεχνάσματος. Στην πραγματικότητα, οι Κεναίοι είχαν φιλικές σχέσεις με τους Ισραηλίτες. Γι’ αυτό, ο Δαβίδ έστειλε μέρος από τα λάφυρα που είχε πάρει από τους Αμαληκίτες «σε όσους ήταν στις πόλεις των Κεναίων», πιθανότατα στην ορεινή περιοχή του νότιου Ιούδα.—1Σα 30:29.
Οικογένειες γραφέων που κατοικούσαν στην Ιαβής ήταν Κεναίοι «που προήλθαν από τον Αιμμάθ, τον πατέρα του οίκου του Ρηχάβ». (1Χρ 2:55) Αναφέρονται σε συσχετισμό με διάφορους απογόνους του Ιούδα.—1Χρ 2:3.
Το γεγονός ότι οι Κεναίοι έζησαν κοντά σε διαφορετικούς λαούς σε διάφορες εποχές και τόπους μπορεί να υποδηλώνει ότι αυτός ο νομαδικός ή ημινομαδικός λαός δεν απορροφήθηκε εντελώς από καμιά άλλη φυλή ή λαό.
Η Αγία Γραφή δεν αναφέρει συγκεκριμένα τι απέγιναν οι Κεναίοι, οι οποίοι ονομάζονται επίσης Κέιν. Τα παροιμιώδη λόγια του Βαλαάμ σχετικά με αυτούς έθεταν το ερώτημα: «Πόσος καιρός μένει μέχρι να σε πάρει η Ασσυρία αιχμάλωτο;» (Αρ 24:21, 22) Άρα λοιπόν, ίσως κάποιοι Κεναίοι να ζούσαν στο βόρειο βασίλειο του Ισραήλ και στις γύρω περιοχές και να αιχμαλωτίστηκαν μαζί με τους Ισραηλίτες από τους Ασσυρίους.—2Βα 15:29· 17:6.