Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 11—1 Βασιλέων
Συγγραφέας: Ιερεμίας
Τόπος Συγγραφής: Ιερουσαλήμ και Ιούδας
Ολοκλήρωση Συγγραφής: 580 Π.Κ.Χ.
Καλύπτει την Περίοδο: περ. 1040-911 Π.Κ.Χ.
1. (α) Πώς ξέπεσε η ακτινοβόλα ευημερία του Ισραήλ και έγινε όλεθρος; (β) Ωστόσο, γιατί μπορεί να χαρακτηριστεί ‘θεόπνευστο και ωφέλιμο’ το Πρώτο Βασιλέων;
ΟΙ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ του Δαβίδ είχαν επεκτείνει την επικράτεια του Ισραήλ ως τα θεόδοτα όριά του, από τον ποταμό Ευφράτη στο βορρά μέχρι τον ποταμό της Αιγύπτου στο νότο. (2 Σαμ. 8:3· 1 Βασ. 4:21) Όταν είχε πεθάνει ο Δαβίδ και κυβερνούσε στη θέση του ο γιος του, ο Σολομών, «ο Ιούδας και ο Ισραήλ ήσαν πολυάριθμοι ως η άμμος η παρά την θάλασσαν κατά το πλήθος, τρώγοντες και πίνοντες και ευθυμούντες». (1 Βασ. 4:20) Ο Σολομών κυβέρνησε με μεγάλη σοφία, σοφία που ξεπερνούσε κατά πολύ εκείνη των αρχαίων Ελλήνων. Οικοδόμησε ένα μεγαλοπρεπή ναό για τον Ιεχωβά. Όμως, ακόμη και ο Σολομών ξέπεσε στη λατρεία ψεύτικων θεών. Όταν πέθανε, το βασίλειο χωρίστηκε στα δυο, και μια σειρά από πονηρούς βασιλιάδες, που κυβέρνησαν στα αντίπαλα βασίλεια του Ισραήλ και του Ιούδα, ενήργησαν ολέθρια, φέρνοντας στεναχώριες στο λαό, ακριβώς όπως είχε προείπει ο Σαμουήλ. (1 Σαμ. 8:10-18) Σύμφωνα με την ανασκόπηση που γίνεται στο Πρώτο Βασιλέων, από τους 14 βασιλιάδες που κυβέρνησαν τον Ιούδα και τον Ισραήλ μετά το θάνατο του Σολομώντα, μόνο 2 κατάφεραν να κάνουν αυτό που ήταν ορθό στα μάτια του Ιεχωβά. Είναι, λοιπόν, αυτή η αφήγηση ‘θεόπνευστη και ωφέλιμη’; Και βέβαια, όπως θα δούμε από τις νουθεσίες, τις προφητείες και τους τύπους που περιέχει, καθώς και από τη σχέση που έχει με το θέμα της Βασιλείας, το οποίο επικρατεί σε ‘όλη τη Γραφή’.
2. Πώς έγινε 2 ρόλοι το υπόμνημα των βιβλίων Πρώτο και Δεύτερο Βασιλέων, και πώς συντάχθηκαν αυτοί οι ρόλοι;
2 Το βιβλίο Βασιλέων ήταν αρχικά ένας ρόλος, ή τόμος, και στην εβραϊκή λεγόταν Μελαχίμ (Βασιλιάδες). Οι μεταφραστές της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα το ονόμασαν Βασιλείων και αυτοί ήταν οι πρώτοι που, για λόγους ευκολίας, το διαίρεσαν σε 2 ρόλους. Αργότερα, αυτοί οι ρόλοι ονομάστηκαν Τρίτο και Τέταρτο Βασιλέων, ονομασία που υπάρχει μέχρι σήμερα σε Καθολικές Γραφές. Ωστόσο, τώρα αυτά τα βιβλία είναι γενικώς γνωστά ως Πρώτο και Δεύτερο Βασιλέων. Διαφέρουν από το Πρώτο και Δεύτερο Σαμουήλ, επειδή κατονομάζουν προγενέστερα υπομνήματα τα οποία αποτέλεσαν την πηγή για την ύλη που χρησιμοποίησε αυτός που τα συνέταξε. Αυτός κάνει μέσα στα 2 βιβλία 15 αναφορές στο ‘βιβλίο των χρονικών των βασιλέων του Ιούδα’ και 18 στο ‘βιβλίο των χρονικών των βασιλέων του Ισραήλ’· κάνει επίσης αναφορές και στο ‘βιβλίο των πράξεων του Σολομώντος’. (1 Βασ. 15:7· 14:19· 11:41) Αν και αυτά τα άλλα αρχαία υπομνήματα έχουν χαθεί εντελώς, το θεόπνευστο κείμενο που συντάχθηκε απ’ αυτά παραμένει—είναι η ωφέλιμη αφήγηση των βιβλίων Πρώτο και Δεύτερο Βασιλέων.
3. (α) Ποιος είναι αναμφίβολα ο συγγραφέας των βιβλίων Βασιλέων, και γιατί απαντάτε έτσι; (β) Πότε ολοκληρώθηκε η συγγραφή, και ποια περίοδο καλύπτει το Πρώτο Βασιλέων;
3 Ποιος έγραψε τα βιβλία Βασιλέων; Η έμφαση που δίνουν τα βιβλία στο έργο των προφητών, ειδικότερα στο έργο του Ηλία και του Ελισσαιέ, δείχνει ότι αυτός πρέπει να ήταν προφήτης του Ιεχωβά. Οι ομοιότητες στη γλώσσα, στη σύνθεση και στο ύφος υποδηλώνουν ότι συγγραφέας είναι αυτός που έγραψε το βιβλίο του Ιερεμία. Πολλές εβραϊκές λέξεις και εκφράσεις δεν εμφανίζονται σε κανένα άλλο βιβλίο της Γραφής παρά μόνο στα βιβλία Βασιλέων και στο βιβλίο του Ιερεμία. Όμως, αν έγραψε ο Ιερεμίας τα βιβλία Βασιλέων, γιατί δεν αναφέρεται σ’ αυτά; Αυτό δεν ήταν απαραίτητο, επειδή το δικό του έργο είχε ήδη καλυφθεί στο ομώνυμο βιβλίο του. Επιπλέον, τα βιβλία Βασιλέων γράφτηκαν για να μεγαλύνουν τον Ιεχωβά και τη λατρεία Του, όχι για να αυξήσουν τη φήμη του Ιερεμία. Στην πραγματικότητα, τα βιβλία Βασιλέων και το βιβλίο του Ιερεμία, στο μεγαλύτερο μέρος τους, συμπληρώνουν το ένα το άλλο, γιατί το καθένα αναπληρώνει ό,τι παραλείπει το άλλο. Επιπρόσθετα, υπάρχουν παράλληλες αφηγήσεις, όπως λόγου χάρη τα εδάφια 2 Βασιλέων 24:18–25:30 και Ιερεμίας 39:1-10· 40:7–41:10· 52:1-34. Η Ιουδαϊκή παράδοση επιβεβαιώνει το ότι συγγραφέας των βιβλίων Πρώτο και Δεύτερο Βασιλέων ήταν ο Ιερεμίας. Χωρίς αμφιβολία, αυτός άρχισε να συντάσσει και τα 2 βιβλία στην Ιερουσαλήμ, και φαίνεται ότι το δεύτερο βιβλίο το ολοκλήρωσε στην Αίγυπτο γύρω στο 580 Π.Κ.Χ., αφού στον επίλογο του υπομνήματός του αναφέρεται σε γεγονότα που έλαβαν χώρα εκείνο το έτος. (2 Βασ. 25:27) Το Πρώτο Βασιλέων αρχίζει την ιστορία του Ισραήλ από το τέλος του βιβλίου Δεύτερο Σαμουήλ και τη συνεχίζει ως το 911 Π.Κ.Χ., τότε που πέθανε ο Ιωσαφάτ.—1 Βασ. 22:50.
4. Πώς επιβεβαιώνεται το Πρώτο Βασιλέων από την κοσμική ιστορία και την αρχαιολογία;
4 Το Πρώτο Βασιλέων καταλαμβάνει δικαιωματικά μια θέση στον κανόνα των Αγίων Γραφών, και το αποδέχονται όλες οι αυθεντίες. Επιπλέον, γεγονότα που αναφέρονται στο Πρώτο Βασιλέων επιβεβαιώνονται από την κοσμική ιστορία της Αιγύπτου και της Ασσυρίας. Και η αρχαιολογία υποστηρίζει, επίσης, πολλά από τα λεγόμενα του βιβλίου. Για παράδειγμα, στα εδάφια 1 Βασιλέων 7:45, 46 διαβάζουμε ότι «εν τη πεδιάδι του Ιορδάνου . . . μεταξύ Σοκχώθ και Σαρθάν» έφτιαχνε ο Χειράμ σκεύη από χυτό χαλκό για το ναό του Σολομώντα. Οι αρχαιολόγοι που έκαναν ανασκαφές στην τοποθεσία της αρχαίας Σοκχώθ έφεραν στο φως στοιχεία που δείχνουν ότι εκεί εξορύσσονταν μέταλλα.a Επιπρόσθετα, ένα ανάγλυφο σε κάποιον τοίχο του ναού στο Καρνάκ (οι Θήβαι της αρχαιότητας) κομπορρημονεί για την εισβολή του Αιγύπτιου βασιλιά Σεσόνκ (Σισάκ) στον Ιούδα, εισβολή που αναφέρεται στα εδάφια 1 Βασιλέων 14:25, 26.b
5. Ποια θεόπνευστη μαρτυρία αποδεικνύει την αυθεντικότητα του βιβλίου Πρώτο Βασιλέων;
5 Οι παραθέσεις που κάνουν από το Πρώτο Βασιλέων άλλοι Βιβλικοί συγγραφείς και οι εκπληρώσεις προφητειών υποστηρίζουν την αυθεντικότητά του. Ο Ιησούς ανέφερε τα γεγονότα που αφορούσαν τον Ηλία και τη χήρα από τα Σαρεπτά ως ιστορικές πραγματικότητες. (Λουκ. 4:24-26) Μιλώντας για τον Ιωάννη τον Βαφτιστή, ο Ιησούς είπε: «Αυτός είναι ο Ηλίας, όστις έμελλε να έλθη». (Ματθ. 11:13, 14) Εδώ ο Ιησούς αναφερόταν στην προφητεία του Μαλαχία, ο οποίος μίλησε κι αυτός για μια μελλοντική μέρα: ‘Ιδού, εγώ θέλω αποστείλει προς εσάς Ηλίαν τον προφήτην, πριν έλθη η ημέρα του Ιεχωβά η μεγάλη και επιφανής’. (Μαλ. 4:5) Ο Ιησούς επιβεβαίωσε περαιτέρω την κανονικότητα του βιβλίου Πρώτο Βασιλέων μιλώντας για τα όσα γράφει το βιβλίο αυτό σχετικά με τον Σολομώντα και με τη βασίλισσα του νότου.—Ματθ. 6:29· 12:42· παράβαλε 1 Βασιλέων 10:1-9.
ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ ΒΑΣΙΛΕΩΝ
6. Κάτω από ποιες περιστάσεις ανέρχεται στο θρόνο ο Σολομών, και πώς εδραιώνεται σταθερά στη βασιλεία;
6 Ο Σολομών γίνεται βασιλιάς (1:1–2:46). Το υπόμνημα του βιβλίου Πρώτο Βασιλέων αρχίζει με τον Δαβίδ ετοιμοθάνατο να πλησιάζει στο τέλος της 40χρονης βασιλείας του. Ο γιος του, ο Αδωνίας, με τη βοήθεια του Ιωάβ, του αρχηγού του στρατού, και του ιερέα Αβιάθαρ, συνωμοτεί για να πάρει τη βασιλεία. Ο προφήτης Νάθαν πληροφορεί τον Δαβίδ γι’ αυτό και με έμμεσο τρόπο τού υπενθυμίζει ότι εκείνος έχει ήδη ορίσει να γίνει ο Σολομών βασιλιάς μετά το θάνατό του. Γι’ αυτό, ο Δαβίδ βάζει τον Σαδώκ τον ιερέα να χρίσει βασιλιά τον Σολομώντα, παρότι οι συνωμότες γιορτάζουν τη διαδοχή του Αδωνία στο θρόνο. Ο Δαβίδ τώρα παραγγέλλει στον Σολομώντα να είναι ισχυρός, να αποδειχθεί άντρας και να περπατάει στις οδούς Ιεχωβά του Θεού του· ύστερα απ’ αυτό, ο Δαβίδ πεθαίνει και ενταφιάζεται «εν τη πόλει Δαβίδ». (2:10) Με τον καιρό, ο Σολομών εκτοπίζει τον Αβιάθαρ και εκτελεί τους ταραχοποιούς Αδωνία και Ιωάβ. Αργότερα, εκτελείται ο Σιμεΐ επειδή δεν δείχνει σεβασμό για τη γεμάτη έλεος προμήθεια που έγινε προκειμένου να διαφυλαχθεί η ζωή του. Η βασιλεία τώρα εδραιώνεται σταθερά στα χέρια του Σολομώντα.
7. Σε ποια προσευχή του Σολομώντα απαντάει ο Ιεχωβά, και ποιο αποτέλεσμα έχει αυτό στον Ισραήλ;
7 Η σοφή διακυβέρνηση του Σολομώντα (3:1–4:34). Ο Σολομών αποκτά σχέσεις με την Αίγυπτο αφού παντρεύεται την κόρη του Φαραώ. Προσεύχεται στον Ιεχωβά να του δώσει υπάκουη καρδιά, προκειμένου να κρίνει το λαό του Ιεχωβά με διάκριση. Επειδή δεν ζητάει μακροζωία ή πλούτη, ο Ιεχωβά υπόσχεται να του δώσει σοφή και γεμάτη διάκριση καρδιά, καθώς επίσης πλούτη και δόξα. Από τις αρχές κιόλας της βασιλείας του ο Σολομών δείχνει τη σοφία του, όταν παρουσιάζονται μπροστά του δυο γυναίκες που ισχυρίζονται ότι είναι μητέρες του ίδιου παιδιού. Ο Σολομών διατάζει τους άντρες του ‘να κόψουν στα δυο το ζωντανό παιδί’ και να δώσουν από μισό στην κάθε γυναίκα. (3:25) Η πραγματική μητέρα, μόλις το ακούει αυτό, τον θερμοπαρακαλάει να σώσει τη ζωή του παιδιού και του λέει να το πάρει η άλλη γυναίκα. Έτσι ο Σολομών καταλαβαίνει ποια είναι η πραγματική μητέρα, κι αυτή παίρνει το παιδί. Λόγω της θεόδοτης σοφίας του Σολομώντα, όλος ο Ισραήλ ευημερεί και είναι ευτυχισμένος και ασφαλής. Άνθρωποι από πολλές χώρες έρχονται να ακούσουν τα σοφά του λόγια.
8. (α) Τι κάνει ο Σολομών για την οικοδόμηση του ναού; Περιγράψτε μερικά από τα χαρακτηριστικά του ναού. (β) Ποιο περαιτέρω οικοδομικό πρόγραμμα φέρνει σε πέρας ο Σολομών;
8 Ο ναός του Σολομώντα (5:1–10:29). Ο Σολομών θυμάται τα λόγια που είπε ο Ιεχωβά στον πατέρα του, τον Δαβίδ: «Ο υιός σου, τον οποίον θέλω βάλει αντί σου επί τον θρόνον σου, ούτος θέλει οικοδομήσει τον οίκον εις το όνομά μου». (5:5) Γι’ αυτό, ο Σολομών κάνει προετοιμασίες για τούτο το έργο. Ο Χειράμ, ο βασιλιάς της Τύρου, τον βοηθάει στέλνοντας από το Λίβανο κορμούς από κέδρους και ‘πεύκα [αγριοκυπάρισσους, ΜΝΚ]’, και προμηθεύοντας ειδικευμένους εργάτες. Αυτοί, μαζί με τους εργάτες που έχει επιστρατεύσει ο Σολομών, αρχίζουν την εργασία για τον οίκο του Ιεχωβά το 4ο έτος της βασιλείας του Σολομώντα, 480 έτη μετά την έξοδο των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο. (6:1) Δεν χρησιμοποιούν σφυριά, τσεκούρια και σιδερένια εργαλεία στον τόπο της οικοδομής, επειδή όλες τις πέτρες τις προετοιμάζουν και τις κατεργάζονται στο λατομείο πριν τις μεταφέρουν στον τόπο του ναού για συναρμολόγηση. Ολόκληρο το εσωτερικό του ναού το επιστρώνουν όμορφα με χρυσό, αφού πρώτα καλύπτουν τους τοίχους με κέδρινα ξύλα και το πάτωμα με ξύλο από αγριοκυπάρισσο. Φτιάχνουν 2 χερουβείμ από ξύλο ελιάς—το καθένα έχει ύψος 10 πήχεις (4,5 μ.) και 10 πήχεις πλάτος από το ένα άκρο των φτερών μέχρι το άλλο—και τα τοποθετούν στο εσώτατο δωμάτιο. Στους τοίχους του ναού φτιάχνουν άλλα σκαλιστά χερουβείμ καθώς και φοινικόδεντρα και λουλούδια. Τελικά, έπειτα από εργασία 7 και πλέον ετών, ο μεγαλοπρεπής ναός αποπερατώνεται. Ο Σολομών συνεχίζει το οικοδομικό του πρόγραμμα: κτίζει έναν οίκο για τον εαυτό του, τον Οίκο του Δάσους του Λιβάνου, τη Στοά από Στύλους, τη Στοά για το Θρόνο και έναν οίκο για την κόρη του Φαραώ. Φτιάχνει, επίσης, 2 μεγάλους χάλκινους στύλους για τη στοά του οίκου του Ιεχωβά, τη χυτή θάλασσα για την αυλή, τα χάλκινα καρότσια, τις χάλκινες λεκάνες και τα χρυσά σκεύη.c
9. Ποια εκδήλωση του Ιεχωβά και ποια προσευχή του Σολομώντα χαρακτηρίζουν τη μεταφορά της κιβωτού της διαθήκης;
9 Τώρα έρχεται ο καιρός να φέρουν οι ιερείς την κιβωτό της διαθήκης του Ιεχωβά και να την τοποθετήσουν στο εσώτατο δωμάτιο, στα Άγια των Αγίων, κάτω από τα φτερά των χερουβείμ. Καθώς βγαίνουν οι ιερείς, ‘η δόξα του Ιεχωβά γεμίζει τον οίκο του Ιεχωβά’ κι έτσι οι ιερείς δεν μπορούν πια να σταθούν και να υπηρετήσουν. (8:11) Ο Σολομών ευλογεί την εκκλησία του Ισραήλ, και ευλογεί και αινεί τον Ιεχωβά. Γονατιστός και με τα χέρια υψωμένα προς τον ουρανό, αναγνωρίζει στην προσευχή που κάνει ότι οι ουρανοί των ουρανών δεν μπορούν να χωρέσουν τον Ιεχωβά, πόσο μάλλον αυτός ο επίγειος οίκος που οικοδόμησε αυτός. Προσεύχεται να ακούει ο Ιεχωβά όλους όσοι Τον φοβούνται καθώς θα προσεύχονται στραμμένοι προς αυτόν τον οίκο, ναι, ακόμη και αυτόν που είναι ξένος από χώρα μακρινή, «δια να γνωρίσωσι πάντες οι λαοί της γης το όνομά σου, να σε φοβώνται, καθώς ο λαός σου Ισραήλ».—8:43.
10. Με ποια υπόσχεση και με ποια προφητική προειδοποίηση απαντάει ο Ιεχωβά στην προσευχή του Σολομώντα;
10 Στη διάρκεια της 14ήμερης γιορτής που ακολουθεί, ο Σολομών θυσιάζει 22.000 βοοειδή και 120.000 πρόβατα. Ο Ιεχωβά λέει στον Σολομώντα ότι άκουσε την προσευχή του και ότι έχει αγιάσει το ναό θέτοντας ‘εκεί το όνομά του στον αιώνα’. Τώρα, αν ο Σολομών περπατήσει με ευθύτητα ενώπιον του Ιεχωβά, ο θρόνος της βασιλείας του θα στερεωθεί. Αν, όμως, ο Σολομών και οι γιοι του που θα τον διαδεχθούν εγκαταλείψουν τη λατρεία του Ιεχωβά και υπηρετήσουν άλλους θεούς, τότε, λέει ο Ιεχωβά: «Θέλω εκριζώσει τον Ισραήλ από προσώπου της γης, την οποίαν έδωκα εις αυτούς· και τον οίκον τούτον, τον οποίον ηγίασα δια το όνομά μου, θέλω απορρίψει από προσώπου μου· και ο Ισραήλ θέλει είσθαι εις παροιμίαν και εμπαιγμόν μεταξύ πάντων των λαών». ‘Και ο οίκος αυτός θα γίνει σωρός ερειπίων’.—9:3, 7, 8, ΜΝΚ.
11. Πόσο τεράστιος γίνεται ο πλούτος και πόσο μεγάλη η σοφία του Σολομώντα;
11 Ο Σολομών χρειάστηκε 20 έτη για να τελειώσει τους 2 οίκους, τον οίκο του Ιεχωβά και τον οίκο του βασιλιά. Στη συνέχεια, οικοδομεί πολλές πόλεις σε όλη την επικράτειά του και φτιάχνει πλοία για να τα χρησιμοποιήσει στο εμπόριο με μακρινές χώρες. Έτσι, η βασίλισσα της Σεβά ακούει για τη μεγάλη σοφία που έχει δώσει ο Ιεχωβά στον Σολομώντα, και έρχεται να τον δοκιμάσει με περίπλοκα ερωτήματα. Αφού τον ακούει και βλέπει την ευημερία και την ευτυχία του λαού του, αναφωνεί: «Το ήμισυ δεν απηγγέλθη εις εμέ». (10:7) Ενόσω ο Ιεχωβά εξακολουθεί να δείχνει αγάπη στον Ισραήλ, ο Σολομών ‘μεγαλύνεται περισσότερο απ’ όλους τους βασιλιάδες της γης σε πλούτο και σε σοφία’.—10:23.
12. (α) Σε ποιο πράγμα αποτυχαίνει ο Σολομών, και ποιοι σπόροι ανταρσίας αρχίζουν να αναφύονται; (β) Τι προφητεύει ο Αχιά;
12 Η απιστία και ο θάνατος του Σολομώντα (11:1-43). Αντίθετα με την εντολή που έχει δώσει ο Ιεχωβά, ο Σολομών παίρνει πολλές γυναίκες από άλλα έθνη—700 συζύγους και 300 παλλακίδες. (Δευτ. 17:17) Η καρδιά του αποπλανάται και υπηρετεί άλλους θεούς. Ο Ιεχωβά τού λέει ότι θα αποσπάσει το βασίλειο απ’ αυτόν, όχι στις μέρες του, αλλά στις μέρες του γιου του. Ωστόσο, ένα μέρος του βασιλείου, μια φυλή μαζί με τη φυλή Ιούδα, θα κυβερνιούνται από τους γιους του Σολομώντα. Ο Θεός αρχίζει να εγείρει στα γειτονικά έθνη αντιπάλους του Σολομώντα, και επίσης εγείρεται εναντίον του βασιλιά ο Ιεροβοάμ από τη φυλή Εφραΐμ. Ο προφήτης Αχιά λέει στον Ιεροβοάμ ότι θα γίνει βασιλιάς των 10 φυλών του Ισραήλ, και ο Ιεροβοάμ καταφεύγει στην Αίγυπτο για να σώσει τη ζωή του. Ο Σολομών πεθαίνει, αφού έχει βασιλεύσει 40 έτη· βασιλιάς γίνεται ο γιος του Ροβοάμ, το 997 Π.Κ.Χ.
13. Πώς επέρχεται διαίρεση στο βασίλειο όταν αναλαμβάνει τη βασιλεία ο Ροβοάμ, και πώς προσπαθεί ο Ιεροβοάμ να εξασφαλίσει το βασιλικό του αξίωμα;
13 Το βασίλειο διαιρείται (12:1–14:20). Ο Ιεροβοάμ επιστρέφει από την Αίγυπτο και πηγαίνει μαζί με το λαό να ζητήσει από τον Ροβοάμ να τους ανακουφίσει απ’ όλα τα βάρη που τους είχε επιβάλει ο Σολομών. Ο Ροβοάμ ακούει τους νεαρούς και όχι τις σοφές συμβουλές των πρεσβυτέρων του Ισραήλ κι έτσι αυξάνει τις δυσχέρειες. Ο Ισραήλ επαναστατεί και ανακηρύσσει τον Ιεροβοάμ βασιλιά των 10 βόρειων φυλών. Ο Ροβοάμ, που του έχουν μείνει μόνο οι φυλές Ιούδα και Βενιαμίν, συγκεντρώνει στρατό για να πολεμήσει τους στασιαστές, αλλά ο Ιεχωβά τον διατάζει να γυρίσει πίσω. Ο Ιεροβοάμ οικοδομεί τη Συχέμ για πρωτεύουσά του, αλλά νιώθει ακόμη ανασφάλεια. Φοβάται ότι ο λαός θα επιστρέψει στην Ιερουσαλήμ για να αποδώσει λατρεία στον Ιεχωβά και ότι θα πάει πάλι υπό τον Ροβοάμ. Για να αποτρέψει κάτι τέτοιο, στήνει 2 χρυσά μοσχάρια, ένα στη Δαν και ένα στη Βαιθήλ, και για την επίβλεψη της λατρείας διαλέγει ιερείς που δεν είναι από τη φυλή Λευί, αλλά από το λαό γενικά.d
14. Ποια προφητική προειδοποίηση δίνεται κατά του οίκου του Ιεροβοάμ, και ποιες αντιξοότητες αρχίζουν;
14 Ενώ ο Ιεροβοάμ προσφέρει θυσίες στο θυσιαστήριο στη Βαιθήλ, ο Ιεχωβά στέλνει έναν προφήτη να τον προειδοποιήσει ότι Αυτός θα εγείρει ένα βασιλιά από τη γραμμή του Δαβίδ, ο οποίος θα λέγεται Ιωσίας και θα λάβει δραστικά μέτρα γι’ αυτό το θυσιαστήριο της ψεύτικης λατρείας. Ως προμήνυμα, εκείνη τη στιγμή διασχίζεται το θυσιαστήριο. Αργότερα, ένα λιοντάρι σκοτώνει τον ίδιο τον προφήτη, επειδή δεν υπήκουσε στις οδηγίες που του είχε δώσει ο Ιεχωβά, να μη φάει ούτε να πιει ενόσω θα εκτελούσε την αποστολή του. Τώρα ο οίκος του Ιεροβοάμ αρχίζει να πλήττεται από αντιξοότητες. Το παιδί του πεθαίνει, ως αποτέλεσμα της κρίσης του Ιεχωβά, και ο προφήτης του Θεού Αχιά προλέγει ότι ο οίκος του Ιεροβοάμ θα εκκοπεί εντελώς, εξαιτίας της μεγάλης αμαρτίας που έκανε στήνοντας ψεύτικους θεούς στον Ισραήλ. Ο Ιεροβοάμ, αφού βασιλεύει 22 έτη, πεθαίνει και βασιλιάς στη θέση του γίνεται ο γιος του, ο Ναδάβ.
15. Ποια γεγονότα λαβαίνουν χώρα τον καιρό που κυβερνούν οι επόμενοι 3 βασιλιάδες του Ιούδα;
15 Στον Ιούδα: Ροβοάμ, Αβιάμ και Ασά (14:21–15:24). Στο μεταξύ, υπό την ηγεσία του Ροβοάμ, και ο Ιούδας κάνει κακά πράγματα ενώπιον του Ιεχωβά ασκώντας ειδωλολατρία. Ο βασιλιάς της Αιγύπτου εισβάλλει στη χώρα και παίρνει πολλούς από τους θησαυρούς του ναού. Αφού βασιλεύει 17 έτη, ο Ροβοάμ πεθαίνει και βασιλιάς γίνεται ο γιος του, ο Αβιάμ. Και αυτός επίσης εξακολουθεί να αμαρτάνει κατά του Ιεχωβά και πεθαίνει έπειτα από βασιλεία 3 ετών. Τώρα κυβερνάει ο Ασά, ο γιος του, και αντίθετα, αυτός υπηρετεί τον Ιεχωβά με πλήρη καρδιά και αφαιρεί τα βρωμερά είδωλα από τη χώρα. Γίνονται συνέχεια εχθροπραξίες ανάμεσα στον Ισραήλ και στον Ιούδα. Ο Ασά λαβαίνει βοήθεια από τη Συρία, και ο Ισραήλ αναγκάζεται να υποχωρήσει. Ο Ασά κυβερνάει 41 έτη και τον διαδέχεται ο γιος του, ο Ιωσαφάτ.
16. Ποια πολυτάραχα γεγονότα συμβαίνουν τώρα στον Ισραήλ, και γιατί;
16 Στον Ισραήλ: Ναδάβ, Βαασά, Ηλά, Ζιμβρί, Θιβνί, Αμρί και Αχαάβ (15:25–16:34). Τι πονηροί άνθρωποι! Ο Βαασά δολοφονεί τον Ναδάβ, μετά από 2 μόνο έτη βασιλείας του τελευταίου, και κατόπιν εξοντώνει ολόκληρο τον οίκο του Ιεροβοάμ. Συνεχίζει την ψεύτικη λατρεία, καθώς και τον πόλεμο εναντίον του Ιούδα. Ο Ιεχωβά προλέγει ότι θα αφανίσει τον οίκο του Βαασά, όπως έκανε και με τον οίκο του Ιεροβοάμ. Ο Βαασά βασιλεύει 24 έτη και κατόπιν τον διαδέχεται ο γιος του Ηλά, που δολοφονείται 2 έτη αργότερα από έναν υπηρέτη του, τον Ζιμβρί. Ο Ζιμβρί, μόλις ανέρχεται στο θρόνο, πατάσσει ολόκληρο τον οίκο του Βαασά. Όταν το μαθαίνει αυτό ο λαός, ανακηρύσσει βασιλιά τον Αμρί, που είναι αρχηγός του στρατού· και επιτίθενται στη Θερσά, την πρωτεύουσα του Ζιμβρί. Όταν βλέπει ο Ζιμβρί ότι όλα χάθηκαν, πυρπολεί τον οίκο του βασιλιά μέσα στον οποίο βρίσκεται ο ίδιος, κι έτσι πεθαίνει. Τώρα επιχειρεί να βασιλεύσει ο Θιβνί ως ανταγωνιστής βασιλιάς, αλλά μετά από λίγο καιρό οι οπαδοί του Αμρί υπερισχύουν του Θιβνί και τον φονεύουν.
17. (α) Για ποιο πράγμα διακρίνεται η βασιλεία του Αμρί; (β) Γιατί ξεπέφτει η αληθινή λατρεία στην πιο μεγάλη της παρακμή στη διάρκεια της βασιλείας του Αχαάβ;
17 Ο Αμρί αγοράζει το βουνό της Σαμάρειας και οικοδομεί εκεί την ομώνυμη πόλη. Εξακολουθεί να βαδίζει σε όλες τις οδούς του Ιεροβοάμ, προσβάλλοντας τον Ιεχωβά με ειδωλολατρία. Στην πραγματικότητα, είναι χειρότερος απ’ όλους όσοι έχουν προηγηθεί. Πεθαίνει, αφού βασιλεύει 12 έτη, και βασιλιάς γίνεται ο γιος του Αχαάβ. Ο Αχαάβ παντρεύεται την Ιεζάβελ, κόρη του βασιλιά της Σιδώνας, και έπειτα στήνει ένα θυσιαστήριο προς τιμή του Βάαλ στη Σαμάρεια. Αυτός ξεπερνάει σε πονηρία όλους όσοι έχουν προηγηθεί. Τον καιρό εκείνον, ο Χιήλ ο Βαιθηλίτης ανοικοδομεί την Ιεριχώ, πράγμα που του στοιχίζει τη ζωή του πρωτότοκου καθώς και του νεότερου γιου του. Η αληθινή λατρεία βρίσκεται στην πιο μεγάλη της παρακμή.
18. Με ποια ανακήρυξη αρχίζει ο Ηλίας το προφητικό του έργο στον Ισραήλ, και πώς επισημαίνει τον πραγματικό λόγο για τα προβλήματα που έχει ο Ισραήλ;
18 Το προφητικό έργο του Ηλία στον Ισραήλ (17:1–22:40). Ξαφνικά, παρουσιάζεται στη σκηνή ένας αγγελιοφόρος από τον Ιεχωβά. Αυτός είναι ο Ηλίας ο Θεσβίτης.e Είναι πράγματι τρομακτική η εναρκτήρια ανακήρυξη που κάνει προς τον Βασιλιά Αχαάβ: ‘Ζη Ιεχωβά ο Θεός του Ισραήλ, έμπροσθεν του οποίου παρίσταμαι, δεν θέλει είσθαι τα έτη ταύτα δρόσος και βροχή, ειμή δια του λόγου του στόματός μου’. (17:1) Το ίδιο ξαφνικά, ο Ηλίας αποσύρεται σε μια κοιλάδα ανατολικά του Ιορδάνη, σύμφωνα με την κατεύθυνση του Ιεχωβά. Στον Ισραήλ υπάρχει ξηρασία, αλλά τα κοράκια φέρνουν τροφή στον Ηλία. Όταν το ρυάκι της κοιλάδας ξεραίνεται, ο Ιεχωβά στέλνει τον προφήτη του να κατοικήσει στα Σαρεπτά της Σιδώνας. Λόγω της καλοσύνης που δείχνει στον Ηλία μια χήρα, ο Ιεχωβά διατηρεί θαυματουργικά το μικρό απόθεμα αλευριού και λαδιού που έχει εκείνη, για να μην πεθάνει ούτε η ίδια ούτε ο γιος της από την πείνα. Αργότερα, ο γιος αρρωσταίνει και πεθαίνει, αλλά ο Ηλίας ικετεύει τον Ιεχωβά, και Αυτός ξαναδίνει ζωή στο παιδί. Έπειτα, στο 3ο έτος της ξηρασίας, ο Ιεχωβά ξαναστέλνει τον Ηλία στον Αχαάβ. Ο Αχαάβ κατηγορεί τον Ηλία λέγοντάς του ότι ‘διαταράζει τον Ισραήλ [φέρνει εξοστρακισμό στον Ισραήλ, ΜΝΚ]’, αλλά ο Ηλίας λέει θαρραλέα στον Αχαάβ: «Συ και ο οίκος του πατρός σου» το κάνετε αυτό, επειδή ακολουθείτε τους Βααλείμ.—18:18.
19. Πώς τίθεται επί τάπητος το ζήτημα του ποιος είναι Θεός, και πώς αποδεικνύεται η υπεροχή του Ιεχωβά;
19 Ο Ηλίας καλεί τον Αχαάβ να συγκεντρώσει όλους τους προφήτες του Βάαλ στο Όρος Κάρμηλος. Δεν θα είναι πια δυνατό να ‘χωλαίνει κανείς μεταξύ δυο φρονημάτων’. Το ζήτημα τίθεται επί τάπητος: ο Ιεχωβά εναντίον του Βάαλ! Μπροστά σε όλο το λαό, οι 450 ιερείς του Βάαλ ετοιμάζουν ένα μοσχάρι, το βάζουν πάνω σε ξύλα στο θυσιαστήριο και προσεύχονται να κατεβεί φωτιά για να αναλώσει την προσφορά. Άδικα επικαλούνται τον Βάαλ από το πρωί μέχρι το μεσημέρι, ενώ ο Ηλίας τούς χλευάζει. Αυτοί κραυγάζουν και κατακόβονται, αλλά δεν παίρνουν καμιά απάντηση! Έπειτα, ο μόνος αληθινός προφήτης εκεί, ο Ηλίας, κτίζει ένα θυσιαστήριο στο όνομα του Ιεχωβά και ετοιμάζει τα ξύλα και το μοσχάρι για τη θυσία. Βάζει το λαό να ρίξει 3 φορές νερό στην προσφορά και στα ξύλα για να μουσκέψουν, κι έπειτα ο Ηλίας προσεύχεται στον Ιεχωβά: ‘Απάντησέ μου, ω Ιεχωβά, απάντησέ μου, για να γνωρίσει ο λαός αυτός ότι εσύ Ιεχωβά είσαι ο αληθινός Θεός’. Τότε, πέφτει φωτιά από τον ουρανό και αναλώνει την προσφορά, τα ξύλα, τις πέτρες του θυσιαστηρίου, το χώμα και το νερό. Ο λαός, όταν το βλέπει αυτό, αμέσως πέφτει μπρούμυτα στη γη και λέει: ‘Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός! Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός!’ (18:37, 39, ΜΝΚ) Θάνατος στους προφήτες του Βάαλ! Ο Ηλίας φροντίζει προσωπικά για τη σφαγή τους, ώστε να μη γλιτώσει κανένας. Τότε ο Ιεχωβά δίνει βροχή, τερματίζοντας έτσι την ξηρασία στον Ισραήλ.
20. (α) Πώς παρουσιάζεται ο Ιεχωβά στον Ηλία στο Χωρήβ, και ποιες οδηγίες και παρηγοριά τού δίνει; (β) Ποιο αμάρτημα και έγκλημα διαπράττει ο Αχαάβ;
20 Όταν τα νέα για την ταπείνωση του Βάαλ φτάνουν στην Ιεζάβελ, αυτή επιζητά να θανατωθεί ο Ηλίας. Από φόβο, αυτός και ο υπηρέτης του καταφεύγουν στην έρημο και ο Ιεχωβά τον κατευθύνει στο Χωρήβ. Εκεί, του παρουσιάζεται ο Ιεχωβά—όχι με θεαματικό τρόπο, δηλαδή με άνεμο, με σεισμό ή με φωτιά, αλλά με ‘ήχο λεπτού αέρος [ήρεμη, χαμηλή φωνή, ΜΝΚ]’. (19:11, 12) Ο Ιεχωβά τού λέει να χρίσει τον Αζαήλ βασιλιά της Συρίας, τον Ιηού βασιλιά του Ισραήλ και τον Ελισσαιέ προφήτη στη θέση του. Παρηγορεί τον Ηλία με την είδηση ότι 7.000 στον Ισραήλ «δεν έκλιναν εις τον Βάαλ». Ο Ηλίας πηγαίνει αμέσως και χρίει τον Ελισσαιέ, ρίχνοντας πάνω του το επίσημο ένδυμά του. Ο Αχαάβ τώρα κερδίζει 2 νίκες εναντίον των Συρίων, αλλά ο Ιεχωβά τον επιπλήττει επειδή έκανε συνθήκη με το βασιλιά τους αντί να τον θανατώσει. Κατόπιν, έχουμε την υπόθεση του Ναβουθαί, του οποίου το αμπέλι εποφθαλμιά ο Αχαάβ. Η Ιεζάβελ βάζει να ενοχοποιήσουν τον Ναβουθαί με ψευδομάρτυρες και να τον θανατώσουν, για να μπορέσει να πάρει ο Αχαάβ το αμπέλι. Τι ασυγχώρητο έγκλημα!
21. (α) Ποια καταδίκη απαγγέλλει ο Ηλίας κατά του Αχαάβ και του οίκου του, καθώς και κατά της Ιεζάβελ; (β) Ποια προφητεία εκπληρώνεται όταν πεθαίνει ο Αχαάβ;
21 Και πάλι εμφανίζεται ο Ηλίας. Λέει στον Αχαάβ ότι εκεί που πέθανε ο Ναβουθαί θα γλείψουν και το δικό του το αίμα οι σκύλοι και ότι ο οίκος του θα εξολοθρευτεί εντελώς, όπως οι οίκοι του Ιεροβοάμ και του Βαασά. Την Ιεζάβελ θα τη φάνε οι σκύλοι στο κτήμα της Ιεζραέλ. ‘Ουδείς τωόντι δεν εστάθη όμοιος του Αχαάβ, όστις επώλησεν εαυτόν εις το να πράττη πονηρά ενώπιον του Ιεχωβά, όπως εκίνει αυτόν Ιεζάβελ η γυνή αυτού’. (21:25) Ωστόσο, επειδή ο Αχαάβ ταπεινώνεται όταν ακούει τα λόγια του Ηλία, ο Ιεχωβά λέει ότι η συμφορά δεν θα έρθει στις μέρες του, αλλά στις μέρες του γιου του. Ο Αχαάβ τώρα συνεργάζεται με τον Ιωσαφάτ, το βασιλιά του Ιούδα, στη μάχη κατά της Συρίας και, παρά τη συμβουλή που τους δίνει ένας προφήτης του Ιεχωβά, ο Μιχαΐας, αυτοί πηγαίνουν να πολεμήσουν. Ο Αχαάβ πληγώνεται στη μάχη και πεθαίνει. Καθώς πλένουν το άρμα του στη δεξαμενή της Σαμάρειας, οι σκύλοι γλείφουν το αίμα του, ακριβώς όπως προφήτευσε ο Ηλίας. Στη θέση του γίνεται βασιλιάς στον Ισραήλ ο Οχοζίας, ο γιος του.
22. Τι χαρακτηρίζει τη βασιλεία του Ιωσαφάτ στον Ιούδα και τι τη βασιλεία του Οχοζία στον Ισραήλ;
22 Ο Ιωσαφάτ βασιλεύει στον Ιούδα (22:41-53). Ο Ιωσαφάτ, που συνόδευσε τον Αχαάβ στη μάχη κατά της Συρίας, είναι πιστός στον Ιεχωβά όπως ήταν και ο πατέρας του, ο Ασά, αλλά δεν αφαιρεί εντελώς τους υψηλούς τόπους της ψεύτικης λατρείας. Αφού βασιλεύει 25 έτη, πεθαίνει και βασιλιάς γίνεται ο γιος του Ιωράμ. Στο βορρά, στον Ισραήλ, ο Οχοζίας ακολουθεί τα αχνάρια του πατέρα του, προσβάλλοντας τον Ιεχωβά με τη λατρεία που αποδίδει στον Βάαλ.
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ
23. Ποια διαβεβαίωση και ποια ενθάρρυνση παρέχει το Πρώτο Βασιλέων σχετικά με την προσευχή;
23 Μεγάλη είναι η ωφέλεια την οποία μπορεί να αντλήσει κανείς από τη θεϊκή εκπαίδευση που περιέχει το Πρώτο Βασιλέων. Εξετάστε πρώτα-πρώτα το ζήτημα της προσευχής, που σ’ αυτό το βιβλίο έρχεται τόσο συχνά στο προσκήνιο. Ο Σολομών, καθώς αντιμετώπιζε την τεράστια ευθύνη να είναι βασιλιάς του Ισραήλ, προσευχήθηκε ταπεινά στον Ιεχωβά, σαν να ήταν παιδί. Ζήτησε απλώς διάκριση και υπάκουη καρδιά, αλλά ο Ιεχωβά, εκτός από υπεράφθονη σοφία, του έδωσε και πλούτη και δόξα. (3:7-9, 12-14) Ας έχουμε κι εμείς σήμερα τη βεβαιότητα ότι δεν θα μείνουν αναπάντητες οι ταπεινές προσευχές που κάνουμε ζητώντας σοφία και κατεύθυνση στην υπηρεσία του Ιεχωβά! (Ιακ. 1:5) Ας προσευχόμαστε πάντα με θέρμη και από καρδιάς, με βαθιά εκτίμηση για όλη την καλοσύνη του Ιεχωβά, όπως έκανε και ο Σολομών στην αφιέρωση του ναού! (1 Βασ. 8:22-53) Ας έχουν πάντα οι προσευχές μας τη σφραγίδα της ανεπιφύλακτης εμπιστοσύνης και πεποίθησης στον Ιεχωβά, όπως και οι προσευχές που έκανε ο Ηλίας σε καιρό δοκιμασίας και ενώ βρισκόταν αντιμέτωπος μ’ ένα δαιμονολατρικό έθνος! Ο Ιεχωβά κάνει θαυμάσιες προμήθειες για εκείνους που τον επιζητούν μέσω προσευχής.—1 Βασ. 17:20-22· 18:36-40· 1 Ιωάν. 5:14.
24. Ποια προειδοποιητικά παραδείγματα αναφέρονται στο Πρώτο Βασιλέων, και γιατί πρέπει να τα λάβουν υπόψη τους ιδιαίτερα οι επίσκοποι;
24 Επιπρόσθετα, πρέπει να παίρνουμε προειδοποίηση από τα παραδείγματα εκείνων που δεν ταπεινώθηκαν ενώπιον του Ιεχωβά. Πόσο ‘αντιτάσσεται στους υπερήφανους ο Θεός’! (1 Πέτρ. 5:5) Έτσι ήταν ο Αδωνίας, ο οποίος νόμισε ότι μπορούσε να παρακάμψει το θεοκρατικό διορισμό που είχε κάνει ο Ιεχωβά (1 Βασ. 1:5· 2:24, 25)· ο Σιμεΐ, ο οποίος νόμισε ότι μπορούσε να υπερβεί τα όρια και να επανέλθει (2:37, 41-46)· ο Σολομών στα τελευταία του χρόνια, του οποίου η ανυπακοή οδήγησε τον Ιεχωβά να εγείρει αντιπάλους (11:9-14, 23-26)· και οι βασιλιάδες του Ισραήλ, των οποίων η ψεύτικη θρησκεία αποδείχθηκε ολέθρια (13:33, 34· 14:7-11· 16:1-4). Επιπλέον, ήταν και η πονηρή και πλεονέκτρια Ιεζάβελ—η δύναμη που κρυβόταν πίσω από το θρόνο του Αχαάβ—της οποίας το διαβόητο παράδειγμα χρησιμοποιήθηκε 1.000 έτη αργότερα σε μια προειδοποίηση στην εκκλησία των Θυατείρων: «Έχω όμως κατά σου ολίγα, διότι αφίνεις την γυναίκα Ιεζάβελ, ήτις λέγει εαυτήν προφήτιν, να διδάσκη και να πλανά τους δούλους μου εις το να πορνεύωσι και να τρώγωσιν ειδωλόθυτα». (Αποκ. 2:20) Οι επίσκοποι πρέπει να διατηρούν τις εκκλησίες καθαρές και απαλλαγμένες από κάθε επιρροή σαν αυτή της Ιεζάβελ!—Παράβαλε Πράξεις 20:28-30.
25. Ποιες προφητείες του βιβλίου Πρώτο Βασιλέων είχαν αξιοσημείωτη εκπλήρωση, και πώς θα βοηθηθούμε αν τις θυμόμαστε εμείς σήμερα;
25 Η δύναμη που έχει ο Ιεχωβά να προφητεύει φαίνεται καθαρά από την εκπλήρωση των πολλών προφητειών που αναφέρονται στο Πρώτο Βασιλέων. Για παράδειγμα, υπάρχει η αξιοσημείωτη πρόβλεψη που έλεγε, 300 και πλέον έτη νωρίτερα, ότι ο Ιωσίας θα ήταν εκείνος ο οποίος θα ‘διέσχιζε’ το θυσιαστήριο του Ιεροβοάμ στη Βαιθήλ. Πράγματι, ο Ιωσίας το έκανε αυτό! (1 Βασ. 13:1-3· 2 Βασ. 23:15) Ωστόσο, πιο αξιοσημείωτες είναι οι προφητείες που έχουν σχέση με τον οίκο του Ιεχωβά, τον οποίον οικοδόμησε ο Σολομών. Ο Ιεχωβά είπε στον Σολομώντα ότι, αν κατέληγε να ακολουθήσει ψεύτικους θεούς, το αποτέλεσμα θα ήταν να εκριζώσει ο Ιεχωβά τον Ισραήλ από προσώπου της γης και να απορρίψει από προσώπου Του τον οίκο που αγίασε για το όνομά Του. (1 Βασ. 9:7-8) Στα εδάφια 2 Χρονικών 36:17-21 διαβάζουμε πώς αποδείχθηκε πέρα για πέρα αληθινή αυτή η προφητεία. Επιπλέον, ο Ιησούς έδειξε ότι ο ναός που οικοδόμησε αργότερα ο Ηρώδης ο Μέγας στην ίδια τοποθεσία θα είχε την ίδια κατάληξη, για τον ίδιο λόγο. (Λουκ. 21:6) Πόσο αληθινό αποδείχθηκε κι αυτό επίσης! Εμείς θα πρέπει να θυμόμαστε αυτές τις καταστροφές και την αιτία για την οποία έγιναν, και αυτά θα πρέπει να μας υπενθυμίζουν να περπατούμε πάντα στις οδούς του αληθινού Θεού.
26. Ποια συναρπαστική πρόγευση δίνεται στο Πρώτο Βασιλέων για το ναό και τη Βασιλεία του Ιεχωβά;
26 Η βασίλισσα της Σεβά ήρθε από τη μακρινή της χώρα και θαύμασε τη σοφία του Σολομώντα, την ευημερία του λαού του και τη δόξα της βασιλείας του, περιλαμβανομένου και του μεγαλόπρεπου οίκου του Ιεχωβά. Όμως, ακόμη και ο Σολομών ομολόγησε στον Ιεχωβά τα εξής: «Ο ουρανός και ο ουρανός των ουρανών δεν είναι ικανοί να σε χωρέσωσι· πόσον ολιγώτερον ο οίκος ούτος, τον οποίον ωκοδόμησα»! (1 Βασ. 8:27· 10:4-9) Αλλά αιώνες αργότερα, ο Χριστός Ιησούς ήρθε για να επιτελέσει ένα πνευματικό οικοδομικό έργο, που συνδέεται ιδιαίτερα με την αποκατάσταση της αληθινής λατρείας στο μεγάλο πνευματικό ναό του Ιεχωβά. (Εβρ. 8:1-5· 9:2-10, 23) Σ’ εκείνον, που είναι μεγαλύτερος από τον Σολομώντα, εκπληρώνεται η υπόσχεση του Ιεχωβά: «Θέλω στερεώσει τον θρόνον της βασιλείας σου επί τον Ισραήλ εις τον αιώνα». (1 Βασ. 9:5· Ματθ. 1:1, 6, 7, 16· 12:42· Λουκ. 1:32) Το Πρώτο Βασιλέων δίνει μια συναρπαστική πρόγευση της δόξας του πνευματικού ναού του Ιεχωβά και της ευημερίας, της χαράς και της μεγάλης ευτυχίας που νιώθουν όλοι όσοι έρχονται να ζήσουν υπό τη σοφή διακυβέρνηση της Βασιλείας του Ιεχωβά μέσω του Χριστού Ιησού. Η εκτίμηση που έχουμε για τη σπουδαιότητα της αληθινής λατρείας και για τη θαυμάσια προμήθεια που έχει κάνει ο Ιεχωβά, τη Βασιλεία του μέσω του Σπέρματος, αυξάνει συνεχώς!
[Υποσημειώσεις]
a Η Διεθνής Στερεότυπη Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου (The International Standard Bible Encyclopedia), Τόμος 4, 1988, επιμέλεια από G. W. Bromiley, σελίδα 648.