ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ
Η εβραϊκή μετοχή που μεταφράζεται «διαχειριστής» (νιτσάβ) αναφέρεται βασικά σε εκείνον ο οποίος έχει διοριστεί να “στέκεται σε κάποια θέση” ή να είναι “επιστάτης” ώστε να επιτελεστεί ένα έργο. (1Σα 22:9· Εξ 7:15· Ρθ 2:5) Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Σολομώντα (1037-998 Π.Κ.Χ.), 12 διαχειριστές ήταν διορισμένοι σε υψηλές διοικητικές θέσεις. Ο καθένας είχε την ευθύνη να προμηθεύει τροφή και άλλα αγαθά στο βασιλικό οίκο έναν μήνα το χρόνο, εκ περιτροπής.—1Βα 4:7.
Αντί να εισπράττεται γενικός φόρος για τη συντήρηση της κυβέρνησης, λαβαίνονταν προμήθειες τροφίμων από τα αγροτικά προϊόντα. Έτσι λοιπόν, οι διαχειριστές επέβλεπαν την παραγωγή, τη συγκομιδή, την αποθήκευση και την παράδοση των μηνιαίων συνεισφορών, το μέγεθος των οποίων ήταν εξαιρετικά μεγάλο. (1Βα 4:22, 23) Αυτοί οι διαχειριστές πιθανώς συμμετείχαν και στη διοίκηση των περιοχών όπου ήταν διορισμένοι, εκτός από την εργασία που έκαναν σε σχέση με την εποπτεία των διαφόρων προμηθειών.
Το σύστημα αυτό ήταν δίκαιο, επειδή φαίνεται ότι οι περιφέρειες είχαν οριστεί ανάλογα με τον πληθυσμό και την παραγωγικότητα της γης, και όχι με βάση τα καθορισμένα φυλετικά όρια. Εννιά από τις διοικητικές περιφέρειες βρίσκονταν Δ του Ιορδάνη, ενώ οι άλλες τρεις Α. Εφόσον η απαρίθμηση των περιφερειών δεν ακολουθεί διόλου τη γεωγραφική τους θέση, ίσως αυτές απαριθμούνται σύμφωνα με τη μηνιαία σειρά με την οποία χορηγούσε ο κάθε διαχειριστής τις προμήθειές του.
Μόνο εφτά διαχειριστές κατονομάζονται στο Μασοριτικό κείμενο. Οι άλλοι πέντε αναφέρονται μόνο ως «ο γιος του» τάδε. (1Βα 4:8-19) Μερικές μεταφράσεις (AS· AT· Βασιλειών Γ΄, Dy· Ro· RS· βλέπε επίσης ΛΧ) βάζουν απλώς πριν από το πατρώνυμο το πρόθημα «Μπεν» (που σημαίνει «γιος τού»). Για να λειτουργούν όλα ομαλά και για να μην παρατηρούνται ελλείψεις, οι 12 διαχειριστές βρίσκονταν υπό την επίβλεψη ενός από τους πρώτιστους άρχοντες του Σολομώντα, του “Αζαρία, του γιου του Νάθαν”.—1Βα 4:5.
«Άρχοντες . . . που ήταν διαχειριστές» υπηρετούσαν επίσης ως επιστάτες και επιβλέποντες στο εργατικό δυναμικό που ασχολούνταν με τα οικοδομικά έργα στη διάρκεια της βασιλείας του Σολομώντα. Φαίνεται ότι οι δύο αφηγήσεις για αυτούς τους διαχειριστές στα βιβλία Πρώτο Βασιλέων και Δεύτερο Χρονικών διαφέρουν μόνο ως προς τις μεθόδους κατάταξης, καθώς η πρώτη αναφέρει 3.300 συν 550, δηλαδή συνολικά 3.850 (1Βα 5:16· 9:23), ενώ η δεύτερη 3.600 συν 250, δηλαδή συνολικά και πάλι 3.850. (2Χρ 2:18· 8:10) Ορισμένοι λόγιοι (Έβαλντ, Κάιλ, Μιχαέλις) υποθέτουν ότι με τους αριθμούς που δίνει το Δεύτερο Χρονικών ξεχωρίζονται οι 3.600 μη Ισραηλίτες από τους 250 Ισραηλίτες διαχειριστές, ενώ στο Πρώτο Βασιλέων ο διαχωρισμός των διαχειριστών γίνεται ανάμεσα στους 3.300 κατώτερους επιστάτες και στους 550 αρχιεπιτηρητές, στους δε τελευταίους συνυπολογίζονται και 300 μη Ισραηλίτες.
Στη διάρκεια της διακυβέρνησης του Ιωσαφάτ, βασιλιά του Ιούδα (936–περ. 911 Π.Κ.Χ.), «ένας διαχειριστής ήταν βασιλιάς» στον Εδώμ, περιοχή που βρισκόταν τότε υπό την κυριαρχία του Ιούδα. (1Βα 22:47) Αυτό υποδηλώνει ότι το εν λόγω άτομο είτε είχε διοριστεί αντιβασιλιάς είτε είχε λάβει την έγκριση να ενεργεί στη θέση του βασιλιά.