Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 37—Αγγαίος
Συγγραφέας: Αγγαίος
Τόπος Συγγραφής: Ιερουσαλήμ
Ολοκλήρωση Συγγραφής: 520 Π.Κ.Χ.
Καλύπτει την Περίοδο: 112 ημερών (520 Π.Κ.Χ.)
1, 2. Ποιες πληροφορίες δίνονται για τον προφήτη Αγγαίο, και ποιο ήταν το διπλό άγγελμά του;
ΤΟ ΟΝΟΜΑ του ήταν Αγγαίος· είχε θέση προφήτη και ‘απεσταλμένου του Ιεχωβά’, αλλά από πού καταγόταν; (Αγγαίος 1:13) Ποιος ήταν; Ο Αγγαίος είναι ο 10ος από τους λεγόμενους μικρούς προφήτες και ο πρώτος από τους 3 που υπηρέτησαν μετά την επιστροφή των Ιουδαίων στην πατρίδα τους το 537 Π.Κ.Χ.· οι άλλοι δυο είναι ο Ζαχαρίας και ο Μαλαχίας. Το όνομα Αγγαίος (στην εβραϊκή, Χαγγάι) σημαίνει «[Γεννημένος σε] Γιορτή». Αυτό μπορεί να υπονοεί ότι ο Αγγαίος γεννήθηκε μέρα γιορτής.
2 Όπως υποστηρίζει η Ιουδαϊκή παράδοση, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι ο Αγγαίος γεννήθηκε στη Βαβυλώνα και επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ με τον Ζοροβάβελ και τον αρχιερέα Ιησού. Ο Αγγαίος υπηρέτησε πλάι-πλάι με τον προφήτη Ζαχαρία και, στα εδάφια Έσδρας 5:1 και 6:14, βλέπουμε και τους δυο προφήτες να παρακινούν τους γιους της εξορίας να ξαναρχίσουν την οικοδόμηση του ναού. Ο Αγγαίος ήταν προφήτης του Ιεχωβά με διπλή αποστολή—πρότρεψε τους Ιουδαίους να εκτελέσουν τα καθήκοντα που είχαν προς τον Θεό και προείπε, μεταξύ άλλων, το σείσιμο όλων των εθνών.—Αγγαίος 2:6, 7.
3. Τι απέτυχαν οι Ιουδαίοι να συνειδητοποιήσουν όσον αφορά το σκοπό της επιστροφής τους από την εξορία;
3 Γιατί ανέθεσε ο Ιεχωβά αυτή την αποστολή στον Αγγαίο; Για τον εξής λόγο: Το 537 Π.Κ.Χ., ο Κύρος εξέδωσε ένα διάταγμα το οποίο έδινε στους Ιουδαίους την άδεια να επιστρέψουν στην πατρίδα τους για να ανοικοδομήσουν τον οίκο του Ιεχωβά. Αλλά, τώρα είχε έρθει το 520 Π.Κ.Χ. και ο ναός κάθε άλλο παρά αποπερατωμένος ήταν. Όλα εκείνα τα έτη οι Ιουδαίοι είχαν επιτρέψει στην εναντίωση από τους εχθρούς, στη δική τους απάθεια και στον υλισμό να μην τους αφήσουν να συνειδητοποιήσουν το σκοπό για τον οποίον επέστρεψαν.—Έσδρ. 1:1-4· 3:10-13· 4:1-24· Αγγαίος 1:4.
4. Τι είχε παρεμποδίσει την οικοδόμηση του ναού, αλλά ποιες εξελίξεις έλαβαν χώρα όταν άρχισε να προφητεύει ο Αγγαίος;
4 Όπως δείχνει το υπόμνημα, μόλις μπήκε το θεμέλιο του ναού (το 536 Π.Κ.Χ.), «ο λαός της γης παρέλυε τας χείρας του λαού του Ιούδα και ετάραττεν αυτούς εν τη οικοδομή, και εμίσθονον συμβούλους εναντίον αυτών, δια να ματαιόνωσι την βουλήν αυτών». (Έσδρ. 4:4, 5) Τελικά, το 522 Π.Κ.Χ. αυτοί οι μη Ιουδαίοι εναντιούμενοι πέτυχαν την επίσημη απαγόρευση του έργου. Στο 2ο έτος της βασιλείας του Πέρση βασιλιά Δαρείου του Υστάσπη, δηλαδή το 520 Π.Κ.Χ., άρχισε να προφητεύει ο Αγγαίος, κι αυτό ενθάρρυνε τους Ιουδαίους να ξαναρχίσουν να οικοδομούν το ναό τους. Τότε, οι γειτονικοί κυβερνήτες έστειλαν μια επιστολή στον Δαρείο, ζητώντας του να αποφανθεί για το τι έπρεπε να γίνει μ’ αυτό το θέμα· ο Δαρείος επανέφερε σε ισχύ το διάταγμα του Κύρου και υποστήριξε τους Ιουδαίους σε βάρος των εχθρών τους.
5. Τι αποδεικνύει ότι το βιβλίο του Αγγαίου ανήκει στο Βιβλικό κανόνα;
5 Οι Ιουδαίοι ουδέποτε αμφέβαλαν για το αν η προφητεία του Αγγαίου ανήκει στον Εβραϊκό κανόνα, πράγμα που το υποστηρίζει και η μνεία που γίνεται για τον Αγγαίο στο εδάφιο Έσδρας 5:1, όπου αναφέρεται ότι αυτός προφήτευσε «εν ονόματι του Θεού του Ισραήλ», καθώς και στο εδάφιο Έσδρας 6:14. Το ότι η προφητεία του αποτελεί μέρος ‘όλης της θεόπνευστης Γραφής’ αποδεικνύεται από το ότι ο Παύλος παραθέτει απ’ αυτήν στο εδάφιο Εβραίους 12:26: «Τώρα δε υπεσχέθη, λέγων· Έτι άπαξ εγώ σείω ουχί μόνον την γην, αλλά και τον ουρανόν».—Αγγαίος 2:6.
6. Από τι αποτελείται η προφητεία του Αγγαίου, και τι έμφαση δίνεται στο όνομα του Ιεχωβά;
6 Η προφητεία του Αγγαίου αποτελείται από 4 αγγέλματα, τα οποία δόθηκαν μέσα σε 112 μέρες. Το ύφος του είναι απλό και ευθύ, και αξίζει να προσέξει ιδιαίτερα κανείς πόση έμφαση δίνει στο όνομα του Ιεχωβά. Στο πρωτότυπο κείμενο, μέσα στα 38 εδάφιά του αναφέρει το όνομα Ιεχωβά 35 φορές, τις 14 από τις οποίες ως μέρος της έκφρασης ‘ο Ιεχωβά των στρατευμάτων’. Δεν αφήνει αμφιβολία ότι το άγγελμά του προέρχεται από τον Ιεχωβά: ‘Ελάλησεν Αγγαίος ο απεσταλμένος του Ιεχωβά κατά την αγγελίαν του Ιεχωβά προς τον λαόν, λέγων, Εγώ είμαι με σας, λέγει Ιεχωβά’.—1:13.
7. Τι παρότρυνε ο Αγγαίος τους Ιουδαίους να κάνουν, και ποια ήταν η κεντρική ιδέα του αγγέλματός του;
7 Αυτός ήταν ένας πολύ σπουδαίος καιρός στην ιστορία του λαού του Θεού, και το έργο του Αγγαίου αποδείχθηκε πάρα πολύ ωφέλιμο. Δεν έδειξε ούτε στο ελάχιστο ότι ήταν απρόθυμος να εκτελέσει το έργο του προφήτη που του είχε ανατεθεί, και μίλησε χωρίς περιστροφές στους Ιουδαίους. Τους είπε ξεκάθαρα ότι ήταν καιρός να αφήσουν τις αναβολές και να στρωθούν στη δουλειά. Ήταν καιρός να ανοικοδομήσουν τον οίκο του Ιεχωβά και να αποκαταστήσουν την αγνή λατρεία, αν ήθελαν να απολαύσουν ευημερία από το χέρι του Ιεχωβά. Η κεντρική ιδέα του αγγέλματος του Αγγαίου είναι ότι, αν κάποιος θέλει να απολαύσει ευλογίες από τον Ιεχωβά, πρέπει να υπηρετεί τον αληθινό Θεό και να εκτελεί το έργο που διατάζει ο Ιεχωβά να γίνει.
ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΓΓΑΙΟΥ
8. Γιατί δεν έχουν οι Ιουδαίοι υλικές ευλογίες από τον Ιεχωβά;
8 Το πρώτο άγγελμα (1:1-15). Αυτό απευθύνεται στον κυβερνήτη Ζοροβάβελ και στον αρχιερέα Ιησού, αλλά δίνεται μπροστά στο λαό. Ο λαός λέει: ‘Ο καιρός δεν ήλθεν, ο καιρός να οικοδομηθή ο οίκος του Ιεχωβά’. Ο Ιεχωβά μέσω του Αγγαίου κάνει μια διερευνητική ερώτηση: «Είναι καιρός εις εσάς, να κατοικήτε σεις εν τοις φατνωτοίς οίκοις σας, ο δε οίκος ούτος να ήναι έρημος;» (1:2, 4) Αυτοί έσπειραν πολλά σε υλικά πράγματα, αλλά αποκόμισαν λίγα οφέλη σε μορφή τροφής, ποτού και ρουχισμού. «Συλλογίσθητε τας οδούς σας», τους νουθετεί ο Ιεχωβά. (1:7) Τώρα είναι καιρός να φέρουν ξύλα και να οικοδομήσουν τον οίκο, για να δοξαστεί ο Ιεχωβά. Οι Ιουδαίοι φροντίζουν καλά τα δικά τους σπίτια, αλλά ο οίκος του Ιεχωβά είναι έρημος. Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά κατακρατά τη δροσιά του ουρανού και την ανάπτυξη των καλλιεργειών και την ευλογία του από τον άνθρωπο και το μόχθο του.
9. Πώς διεγείρει ο Ιεχωβά τους Ιουδαίους για να στρωθούν στη δουλειά;
9 Επιτέλους, κατάλαβαν! Ο Αγγαίος δεν προφήτευσε ανώφελα. Άρχοντες και λαός αρχίζουν ‘να υπακούν στη φωνή του Ιεχωβά του Θεού τους’. Ο φόβος για τον Ιεχωβά αντικαθιστά το φόβο για τους ανθρώπους. Ο Ιεχωβά δίνει την εξής διαβεβαίωση μέσω του αγγελιοφόρου του, του Αγγαίου: «Εγώ είμαι με σας». (1:12, 13) Ο Ιεχωβά είναι αυτός που διεγείρει το πνεύμα του κυβερνήτη, το πνεύμα του αρχιερέα και το πνεύμα του υπολοίπου του λαού Του. Στρώνονται στη δουλειά, μόλις 23 μέρες αφότου άρχισε να προφητεύει ο Αγγαίος και παρά την επίσημη απαγόρευση της περσικής κυβέρνησης.
10. Τι πιστεύουν μερικοί Ιουδαίοι σχετικά με το ναό που οικοδομούν, αλλά τι υπόσχεται ο Ιεχωβά;
10 Το δεύτερο άγγελμα (2:1-9). Δεν έχει περάσει ούτε ένας μήνας από τότε που αναζωπυρώθηκαν οι οικοδομικές εργασίες, και ο Αγγαίος δίνει το 2ο θεόπνευστο άγγελμά του. Αυτό απευθύνεται στον Ζοροβάβελ, στον Ιησού και στο υπόλοιπο του λαού. Φαίνεται πως μερικοί από τους Ιουδαίους, που επέστρεψαν από την εξορία και είχαν δει τον προηγούμενο ναό, το ναό του Σολομώντα, πίστευαν ότι αυτός ο ναός θα ήταν μηδαμινός μπροστά σ’ εκείνον. Αλλά τι λέει ο Ιεχωβά των δυνάμεων; ‘Ενδυναμούσθε και εργάζεσθε· διότι εγώ είμαι με σας’. (2:4) Ο Ιεχωβά τούς υπενθυμίζει τη διαθήκη που έχει μ’ αυτούς και τους λέει να μη φοβούνται. Τους ενισχύει δίνοντάς τους την υπόσχεση ότι θα σείσει όλα τα έθνη και θα κάνει ‘τα επιθυμητά πράγματά’ τους να έρθουν και ότι θα γεμίσει τον οίκο του δόξα. (2:7, ΜΝΚ) Η δόξα του τωρινού οίκου θα είναι ακόμη μεγαλύτερη από τη δόξα του προηγούμενου, και σ’ αυτόν τον τόπο θα δώσει Εκείνος ειρήνη.
11. (α) Με ποια αλληγορία τονίζει ο Αγγαίος την αμέλεια των ιερέων; (β) Τι έχει προκαλέσει αυτή η αμέλεια;
11 Το τρίτο άγγελμα (2:10-19). Ύστερα από 2 μήνες και 3 μέρες, ο Αγγαίος απευθύνεται στους ιερείς. Χρησιμοποιεί μια αλληγορία για να τονίσει αυτό που θέλει να πει. Αν ένας ιερέας που κρατάει άγιο κρέας αγγίξει άλλα φαγώσιμα, θα αγιαστούν αυτά; Η απάντηση είναι αρνητική. Αν κάποιος αγγίξει κάτι ακάθαρτο, λόγου χάρη ένα πτώμα, θα γίνει ακάθαρτος; Η απάντηση είναι καταφατική. Κατόπιν, ο Αγγαίος κάνει την εφαρμογή της αλληγορίας. Ο λαός της χώρας είναι ακάθαρτος επειδή αμελεί να προσφέρει αγνή λατρεία. Ό,τι κι αν προσφέρουν φαίνεται ακάθαρτο στον Ιεχωβά Θεό. Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά δεν έχει ευλογήσει τους κόπους τους και επιπλέον τους έχει στείλει ‘ανεμοφθορία [αφόρητη ζέστη, ΜΝΚ], ερυσίβη και χαλάζι’. Ας αλλάξουν την πορεία τους. Τότε, ο Ιεχωβά θα τους ευλογήσει.
12. Ποιο τελικό άγγελμα απευθύνει ο Αγγαίος στον Ζοροβάβελ;
12 Το τέταρτο άγγελμα (2:20-23). Ο Αγγαίος επιδίδει αυτό το άγγελμα την ίδια μέρα που λέει και το τρίτο άγγελμα, αλλά αυτό απευθύνεται στον Ζοροβάβελ. Ο Ιεχωβά ξαναλέει ότι θα ‘σείσει τον ουρανό και τη γη’, αλλά αυτή τη φορά μιλάει εκτενέστερα γι’ αυτό το θέμα λέγοντας ότι θα εξολοθρεύσει πλήρως τα βασίλεια των εθνών. Πολλοί θα πέσουν «έκαστος δια της ρομφαίας του αδελφού αυτού». (2:21, 22) Ο Αγγαίος τελειώνει την προφητεία του βεβαιώνοντας τον Ζοροβάβελ για την εύνοια του Ιεχωβά.
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ
13. Ποιο άμεσο όφελος προέκυψε από την προφητεία του Αγγαίου;
13 Τα 4 αγγέλματα του Ιεχωβά, που διαβιβάστηκαν μέσω του Αγγαίου, ήταν ωφέλιμα για τους Ιουδαίους της εποχής εκείνης. Αυτοί παροτρύνθηκαν να πιάσουν αμέσως δουλειά, και μέσα σε 4,5 έτη αποπερατώθηκε ο ναός, που θα προωθούσε την αληθινή λατρεία στον Ισραήλ. (Έσδρ. 6:14, 15) Ο Ιεχωβά ευλόγησε τη γεμάτη ζήλο εργασία τους. Εξάλλου, κατά την περίοδο της οικοδόμησης του ναού, ο Δαρείος, ο βασιλιάς της Περσίας, ερεύνησε τα κρατικά αρχεία και επαναβεβαίωσε το διάταγμα του Κύρου. Έτσι, το έργο του ναού αποπερατώθηκε με τη δική του επίσημη υποστήριξη.—Έσδρ. 6:1-13.
14. Ποιες σοφές συμβουλές δίνει ο Αγγαίος για την εποχή μας;
14 Η προφητεία περιέχει σοφές συμβουλές και για την εποχή μας. Δηλαδή; Πρώτα-πρώτα υπογραμμίζει πόσο αναγκαίο είναι να θέτει κάθε πλάσμα τα συμφέροντα της λατρείας του Θεού πάνω από τα προσωπικά του συμφέροντα. (Αγγαίος 1:2-8· Ματθ. 6:33) Επίσης, τονίζει ότι ο ιδιοτελής βλάπτει τον ίδιο του τον εαυτό και ότι η επιδίωξη υλικών πραγμάτων είναι μάταιη· αυτό που πλουτίζει κάποιον είναι η ειρήνη και η ευλογία του Ιεχωβά. (Αγγαίος 1:9-11· 2:9· Παρ. 10:22) Επίσης, τονίζει ότι αυτή καθαυτή η υπηρεσία του Θεού δεν καθιστά κάποιον καθαρό παρά μόνο αν είναι αγνή και ολόψυχη και ότι αυτή δεν πρέπει να μολύνεται από ακάθαρτη διαγωγή. (Αγγαίος 2:10-14· Κολ. 3:23· Ρωμ. 6:19) Δείχνει ότι οι δούλοι του Θεού δεν πρέπει να είναι απαισιόδοξοι, αναπολώντας τις «παλιές καλές μέρες», αλλά να κοιτάζουν μπροστά, ‘να συλλογίζονται τις οδούς τους’ και να επιζητούν να δίνουν δόξα στον Ιεχωβά. Τότε θα είναι μαζί τους ο Ιεχωβά.—Αγγαίος 2:3, 4· 1:7, 8, 13· Φιλιπ. 3:13, 14· Ρωμ. 8:31.
15. Τι δείχνει το βιβλίο του Αγγαίου όσον αφορά τα αποτελέσματα της γεμάτης ζήλο υπακοής;
15 Από τη στιγμή που άρχισαν να ασχολούνται με το έργο του ναού, οι Ιουδαίοι είχαν την εύνοια του Ιεχωβά και ευημερούσαν. Τα εμπόδια εξαφανίστηκαν. Το έργο επιτελέστηκε έγκαιρα. Η άφοβη και γεμάτη ζήλο δράση για τον Ιεχωβά πάντοτε θα ανταμείβεται. Οι δυσκολίες, πραγματικές ή φανταστικές, μπορούν να υπερνικηθούν με θαρραλέα πίστη. Η υπακοή ‘στο λόγο του Ιεχωβά’ έχει αποτελέσματα.—Αγγαίος 1:1.
16. Ποια σχέση έχει η προφητεία του Αγγαίου με την ελπίδα περί Βασιλείας, και αυτό πρέπει να μας υποκινεί να επιτελούμε ποια υπηρεσία σήμερα;
16 Τι μπορεί να λεχθεί για την προφητεία ότι ο Ιεχωβά θα ‘σείσει τον ουρανό και τη γη’; Ο απόστολος Παύλος κάνει την εφαρμογή του εδαφίου Αγγαίος 2:6, λέγοντας τα εξής: «Τώρα δε [ο Θεός] υπεσχέθη, λέγων· Έτι άπαξ εγώ σείω ουχί μόνον την γην, αλλά και τον ουρανόν. Το δε έτι άπαξ δηλοί των σαλευομένων την μετάθεσιν ως χειροποιήτων, δια να μείνωσι τα μη σαλευόμενα. Δια τούτο παραλαμβάνοντες βασιλείαν ασάλευτον, ας κρατώμεν την χάριν, δια της οποίας να λατρεύωμεν ευαρέστως τον Θεόν με σέβας και ευλάβειαν. Διότι ο Θεός ημών είναι πυρ καταναλίσκον». (Εβρ. 12:26-29) Ο Αγγαίος δείχνει ότι το σείσιμο γίνεται για να ‘καταστραφεί ο θρόνος των βασιλείων και να εξολοθρευτεί το κράτος των βασιλείων των εθνών’. (Αγγαίος 2:21, 22) Ο Παύλος, όταν παραθέτει την προφητεία, μιλάει, σε αντιπαραβολή, για τη Βασιλεία του Θεού, που είναι ‘ασάλευτη’. Έχοντας, λοιπόν, υπόψη αυτή την ελπίδα για τη Βασιλεία, ‘ας ενδυναμωνόμαστε και ας εργαζόμαστε’, αποδίδοντας ιερή υπηρεσία στον Θεό. Ας θυμόμαστε, επίσης, ότι προτού καταστρέψει ο Ιεχωβά τα έθνη της γης, κάτι το πολύτιμο πρόκειται να δεχτεί ώθηση και να βγει απ’ αυτά για να επιζήσει: ‘Θέλω σείσει πάντα τα έθνη, και θέλει ελθεί ο εκλεκτός [τα επιθυμητά πράγματα, ΜΝΚ] πάντων των εθνών, και θέλω εμπλήσει τον οίκον τούτον δόξης, λέγει ο Ιεχωβά των δυνάμεων’.—2:4, 7.