‘Να Προμηθεύουμε για το Σπιτικό Μας’—Αντιμετώπιση του Προβλήματος στις Αναπτυσσόμενες Χώρες

«ΣΙΓΟΥΡΑ, αν κάποιος δεν προμηθεύει για τους δικούς του, και ειδικά για εκείνους που είναι μέλη του σπιτικού του, έχει απαρνηθεί την πίστη και είναι χειρότερος από ένα άτομο χωρίς πίστη». Αυτά είπε ο απόστολος Παύλος. (1 Τιμόθεο 5:8) Ενώ το να φροντίζει κάποιος την οικογένειά του γίνεται ολοένα και δυσκολότερο στις εύπορες χώρες, σε μια αναπτυσσόμενη χώρα αυτό συχνά αποτελεί ακόμη πιο φοβερό πρόβλημα.

Λόγου χάρη, στην Αφρική οι οικονομικές δυσκολίες συνήθως αποτελούν τον κανόνα, όχι την εξαίρεση. Οι εργασίες είναι σπάνιες, και εκεί όπου υπάρχουν, ίσως χρειάζεται να εργάζεται και ο σύζυγος και η σύζυγος απλώς και μόνο για να εξασφαλίσουν τη διατροφή. Οι οικογενειάρχες ίσως χρειάζεται να ταξιδέψουν μακριά για να βρουν εργασία, αφήνοντας μόνους τους επί μήνες—ή και χρόνια—τη σύντροφό τους και τα παιδιά τους. Επίσης, ίσως είναι δύσκολο να βρεθεί επαρκής στέγαση. Πολλές αφρικανικές οικογένειες είναι μεγάλες· έτσι, τα σπίτια συνήθως είναι στενόχωρα, χωρίς βασικές ευκολίες. Συχνά επικρατούν ανθυγιεινές συνθήκες.

Επιπρόσθετα, διάφορα τοπικά έθιμα, καθιερωμένες παραδόσεις και δημοφιλείς απόψεις μπορεί να έρχονται σε αντίθεση με το πνεύμα του Λόγου του Θεού, της Αγίας Γραφής. Εξετάστε μερικούς τρόπους σκέψης που επικρατούν σε σχέση με το γάμο και τα παιδιά. Ορισμένοι οικογενειάρχες πιστεύουν ότι είναι υπεύθυνοι μόνο για την πληρωμή του ενοικίου και των υποχρεωτικών σχολικών εξόδων. Η φροντίδα για την προμήθεια βασικών αγαθών, όπως είναι η τροφή και τα ρούχα, επαφίεται στις συζύγους τους—μερικές φορές ακόμη και στα μεγαλύτερα παιδιά.

Επιπλέον, μερικοί σύζυγοι έχουν την άποψη ότι «τα χρήματά μου είναι δικά μου, αλλά τα χρήματά σου είναι και αυτά δικά μου». Συχνά, αυτό προξενεί δυσαρέσκεια στις γυναίκες που έχουν κάποιο εισόδημα. Μια Τανζανή εξέφρασε το εξής παράπονο: «Τα χρήματα πάνε στο ποτό, όχι σε εμάς ή στα παιδιά. Εργαζόμαστε εξίσου ή και περισσότερο, αλλά εκείνος παίρνει όλα τα χρήματα λέγοντάς μας ότι είναι δικά του—ότι εκείνος τα κέρδισε».

Ωστόσο, οι Χριστιανοί βάζουν το Λόγο του Θεού πάνω από τον τοπικό πολιτισμό ή τις δημοφιλείς απόψεις. Η Αγία Γραφή προσφέρει υποβοηθητική κατεύθυνση στο ζήτημα της φροντίδας που πρέπει να παρέχει κάποιος στην οικογένειά του. Για παράδειγμα, λέει ότι «δεν οφείλουν τα παιδιά να αποταμιεύουν για τους γονείς τους, αλλά οι γονείς για τα παιδιά τους». (2 Κορινθίους 12:14) Συνεπώς, οι θεοφοβούμενοι άντρες που είναι σε θέση να εργαστούν δεν επιφορτίζουν τη σύζυγό τους ή τα μεγαλύτερα παιδιά τους με την ευθύνη να προμηθεύουν τροφή και ρούχα στην οικογένεια εξαιτίας της δικής τους τεμπελιάς· αυτή η ευθύνη βαρύνει σαφώς τους ώμους του οικογενειάρχη.—1 Κορινθίους 11:3.

Είναι αλήθεια ότι το εισόδημα κάποιου συζύγου ίσως να μην επαρκεί για τη φροντίδα όλων των αναγκών της οικογένειάς του. Αλλά αν η σύζυγός του κερδίζει χρήματα εκτός σπιτιού, ο Χριστιανός άντρας δεν θα δείχνει δυσαρέσκεια. Αντίθετα, θα της συμπεριφέρεται όπως αρμόζει σε μια αξιοσέβαστη ‘σύντροφο’. (Μαλαχίας 2:14, ΜΝΚ) Έτσι, δεν θα της παίρνει άσπλαχνα τα χρήματα που έχει βγάλει με τόσο κόπο ούτε θα τα σκορπίζει αδιαφορώντας για τα αισθήματά της. Αντίθετα, αυτός και η σύζυγός του θα ‘συνεννοούνται μεταξύ τους’ και θα αποφασίζουν πώς μπορούν να χρησιμοποιούνται οι πόροι τους με τον καλύτερο τρόπο προς όφελος όλης της οικογένειας. (Παροιμίαι 13:10, ΜΝΚ) Όποτε είναι δυνατόν, ο σύζυγος θα παραχωρεί μάλιστα στη σύζυγό του κάποιο βαθμό ελευθερίας σε οικονομικά ζητήματα, όπως αυτή που απολάμβανε η ‘ικανή σύζυγος’ στους Βιβλικούς χρόνους. (Παροιμίαι 31:10, 11, 16, ΜΝΚ) Η τήρηση των Γραφικών συμβουλών σε τέτοια ζητήματα συμβάλλει στην οικογενειακή ευτυχία και ικανοποίηση.

Αντιμετώπιση του Προβλήματος της Ανεργίας

Εξετάστε τώρα το πρόβλημα της ανεργίας. Εκεί όπου οι εργασίες είναι ελάχιστες και η αμοιβή χαμηλή, πολλοί Αφρικανοί οικογενειάρχες αναζητούν εργασία πολύ μακριά από το σπίτι τους—σε ορυχεία, σε εργοστάσια, σε αγροκτήματα και σε φυτείες. Αν κάποιος Χριστιανός ήταν σε αυτή την κατάσταση, μπορεί κάλλιστα να βρισκόταν απομονωμένος από τους ομοπίστους του και εκτεθειμένος σε πολύ κακές συναναστροφές. (Παροιμίαι 18:1, ΜΝΚ· 1 Κορινθίους 15:33) Αν και η οικογένειά του θα προσπαθούσε ίσως να κάνει ό,τι μπορεί για να αντεπεξέλθει στην κατάσταση, πιθανώς θα υπέφεραν επειδή δεν θα υπήρχε πατέρας στο σπίτι για να αναλάβει την ηγεσία στον πνευματικό τομέα ή για να προσφέρει συναισθηματική υποστήριξη. Η ειρωνεία είναι πως η μακροχρόνια απουσία θα μπορούσε επίσης να καταλήξει σε αυτό ακριβώς που υποτίθεται ότι θα απέτρεπε—τις οικονομικές δυσκολίες.

Μια μητέρα λέει: «Ο σύζυγός μου πήγε να εργαστεί σε χρυσωρυχείο. Σκόπευε να επιστρέψει σε έναν ή το πολύ δύο μήνες. Τελικά έλειψε ένα χρόνο! Απέμεινα με τη φροντίδα έξι παιδιών. Επίσης έπρεπε να πληρώνω το ενοίκιο. Εφόσον η υγεία μου δεν ήταν καλή, έπρεπε να πληρώνω έξοδα νοσοκομείων. Χρειαζόμασταν ρούχα, και κάθε ημέρα έπρεπε να τρώμε. Δεν είχα εργασία. Ήταν δύσκολα. Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν η φροντίδα των παιδιών από πνευματική άποψη—η οικογενειακή μελέτη, οι συναθροίσεις και το έργο κηρύγματος. Με την υποστήριξη του Ιεχωβά, καταφέραμε κάπως να τα βγάλουμε πέρα».

Ακόμη και μερικές μητέρες αναγκάστηκαν να αφήσουν την οικογένειά τους επί ολόκληρους μήνες για να εργαστούν. Ορισμένοι κερδίζουν τα προς το ζην ως πλανόδιοι έμποροι και σπάνια είναι στο σπίτι. Τα μεγαλύτερα παιδιά αναγκάζονται έτσι να αναλάβουν το ρόλο των γονέων και να φροντίζουν για το φαγητό, τις δουλειές του σπιτιού, ακόμη και για τη διαπαιδαγώγηση των μικρότερων αδελφών τους. Η συμμετοχή σε πνευματικές δραστηριότητες νοσεί. Ναι, η πίεση που δέχεται η οικογένεια μπορεί να είναι τεράστια!

Ασφαλώς, όταν οι οικονομικές συνθήκες είναι δυσχερείς, μπορεί κάποιος γονέας να μην έχει άλλον τρόπο για να προμηθεύσει τα αναγκαία για την οικογένειά του εκτός από το να αναζητήσει εργασία κάπου μακριά. Στους Βιβλικούς χρόνους, οι γιοι του Ιακώβ προφανώς χρειάστηκε να αφήσουν τις οικογένειές τους για να βρουν προμήθειες στην Αίγυπτο. (Γένεσις 42:1-5) Έτσι, όταν παρουσιάζονται παρόμοιες καταστάσεις σήμερα, οι οικογενειάρχες πρέπει να αξιολογούν τα υλικά οφέλη που θα μπορούσε να αποφέρει μια μακρινή εργασία σε σχέση με την πνευματική και συναισθηματική βλάβη λόγω του μακροχρόνιου αποχωρισμού. Πολλές οικογένειες προτιμούν να υπομείνουν οικονομικές δυσκολίες παρά να αποχωριστούν για μια μεγάλη περίοδο χρόνου. Έχουν υπόψη τους τα λόγια του Παύλου στο εδάφιο 1 Τιμόθεο 6:8: «Έχοντας διατροφή και σκεπάσματα, θα είμαστε ικανοποιημένοι με αυτά».—Παράβαλε Παροιμίαι 15:17.

Μερικές φορές υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις αντί του να ταξιδέψει κάποιος. Με πρωτοβουλία και εφευρετικότητα, μερικοί κατάφεραν να δημιουργήσουν κάποια εργασία παρέχοντας χρήσιμες υπηρεσίες.a (Παράβαλε Παροιμίαι 31:24.) Ή, ίσως το ζήτημα έγκειται στο να δέχεται κάποιος ταπεινές εργασίες τις οποίες οι άλλοι θεωρούν χαμηλού επιπέδου. (Εφεσίους 4:28) Ο ίδιος ο απόστολος Παύλος ‘κοπίαζε και μοχθούσε νύχτα και ημέρα’ ώστε να μην επιβαρύνονται οικονομικά οι άλλοι. (2 Θεσσαλονικείς 3:8) Οι Χριστιανοί άντρες σήμερα μπορούν να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα.

Τα Προβλήματα της Σχολικής Εκπαίδευσης

Ένα άλλο πρόβλημα περιλαμβάνει τη σχολική εκπαίδευση. Σε μερικές απομακρυσμένες περιοχές, οι γονείς συνηθίζουν να στέλνουν τα παιδιά τους μακριά σε συγγενείς για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα προκειμένου να λάβουν επαρκή σχολική εκπαίδευση. Αποχωρισμένα από τους γονείς τους, αυτά τα παιδιά συχνά δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν συναθροίσεις ή να συμμετάσχουν στη διακονία αγρού. Εφόσον στερούνται την αναγκαία διαπαιδαγώγηση, εύκολα πέφτουν θύμα των κακών συναναστροφών. Ως αποτέλεσμα, ορισμένα έχουν εγκαταλείψει το Χριστιανικό τρόπο ζωής.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κοσμική εκπαίδευση έχει τα πλεονεκτήματά της. Αλλά η Αγία Γραφή προσδίδει μεγαλύτερη αξία στην πνευματική εκπαίδευση, και ο Θεός έχει αναθέσει στους γονείς την ευθύνη να παρέχουν αυτή την εκπαίδευση. (Δευτερονόμιον 11:18, 19· Παροιμίαι 3:13, 14) Ωστόσο, το να στείλει κάποιος γονέας το παιδί του μακριά επί μεγάλα χρονικά διαστήματα πιθανώς θα υποσκάψει τις προσπάθειες που καταβάλλει για να το αναθρέψει «με τη διαπαιδαγώγηση και τη διανοητική καθοδήγηση του Ιεχωβά».—Εφεσίους 6:4.b

Εκεί όπου οι τοπικές ευκαιρίες για εκπαίδευση φαίνονται ανεπαρκείς, οι γονείς ίσως να μην έχουν άλλη επιλογή παρά να κάνουν οι ίδιοι ό,τι μπορούν προκειμένου να διδάξουν στα παιδιά τους τα στοιχειώδη πράγματα. Βοήθεια παρέχει επίσης και ο ‘Μεγάλος Εκπαιδευτής’ μας, ο Ιεχωβά. (Ησαΐας 30:20, ΜΝΚ) Ορισμένες τοπικές εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά κάνουν κάποιες προμήθειες για την παροχή εκπαίδευσης. Πολλές εκκλησίες διεξάγουν μαθήματα ανάγνωσης και γραφής. Παρόμοια, η Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας είναι μια υποβοηθητική προμήθεια που μπορεί να οξύνει τις ικανότητες του παιδιού στον τομέα της καλής ανάγνωσης και ομιλίας.

Ισορροπημένη Άποψη για την Τεκνοποίηση

Όταν τα παιδιά είναι πολλά, μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο να προμηθεύει κάποιος τα αναγκαία για αυτά. Συνήθως οι Αφρικανοί γονείς λένε ότι αγαπούν τα παιδιά· γι’ αυτό, κάνουν όσο πιο πολλά παιδιά μπορούν! Μολονότι τα παιδιά μπορεί να θεωρούνται πηγή εισοδήματος, πολλοί γονείς δεν είναι σε θέση να προμηθεύουν τα αναγκαία σε επαρκή βαθμό όταν τα παιδιά είναι πολλά.

Ασφαλώς, η Αγία Γραφή λέει ότι ‘κληρονομία παρά του Ιεχωβά είναι τα τέκνα’. (Ψαλμός 127:3) Ωστόσο, λάβετε υπόψη ότι τα λόγια αυτά γράφτηκαν σε μια περίοδο κατά την οποία υπήρχαν ευνοϊκές συνθήκες στον Ισραήλ. Αργότερα, η μεγάλη πείνα και ο πόλεμος έκαναν την τεκνοποίηση οδυνηρή εμπειρία. (Θρήνοι 2:11, 20· 4:10) Έχοντας κατά νου τις δύσκολες καταστάσεις που επικρατούν σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, οι υπεύθυνοι Χριστιανοί θα πρέπει να σκεφτούν σοβαρά πόσα παιδιά μπορούν στην πραγματικότητα να θρέψουν, να ντύσουν, να στεγάσουν και να εκπαιδεύσουν. Αφού υπολογίσουν τη δαπάνη, πολλά ζευγάρια αποφασίζουν ότι θα ήταν καλύτερο να ενεργήσουν αντίθετα προς την παράδοση και να περιορίσουν τον αριθμό των παιδιών που θα κάνουν.c—Παράβαλε Λουκάς 14:28.

Σαφώς, αυτοί είναι ‘κρίσιμοι καιροί, δύσκολοι στην αντιμετώπισή τους’. (2 Τιμόθεο 3:1-5) Καθώς αυτό το σύστημα πραγμάτων βαίνει προς το αναπόφευκτο τέλος του, αναμφίβολα οι πιέσεις που δέχονται οι οικογένειες στις αναπτυσσόμενες χώρες θα αυξάνονται. Ωστόσο, με το να προσκολλούνται πιστά στις αρχές του Λόγου του Θεού, οι οικογενειάρχες μπορούν να φροντίζουν με επιτυχία τόσο για τις υλικές όσο και για τις πνευματικές ανάγκες της οικογένειάς τους, διότι ο Ιεχωβά δίνει την εξής υπόσχεση σε όσους τον υπηρετούν όσια: «Δεν πρόκειται να σε αφήσω ούτε πρόκειται να σε εγκαταλείψω». (Εβραίους 13:5) Ναι, ακόμη και στις φτωχές χώρες, οι Χριστιανοί μπορούν να αντιμετωπίσουν με επιτυχία το πρόβλημα του να προμηθεύουν για το σπιτικό τους!

[Υποσημειώσεις]