Σέβεστε την Αξιοπρέπειά Τους;
ΤΟΥΣ είχαν μαζέψει σαν τα ζώα, και τώρα, στοιβαγμένους με συνθήκες απίστευτης βρωμιάς και δυσωδίας, μετέφεραν τους ιθαγενείς Αφρικανούς με πλοίο στην Αμερική σαν να ήταν εμπορεύματα. Οι μισοί τουλάχιστον από αυτούς θα πέθαιναν προτού καν φτάσουν στον προορισμό τους. Οικογένειες χωρίζονταν με σκληρό τρόπο και δεν θα ξαναβλέπονταν ποτέ πια. Το δουλεμπόριο ήταν μια από τις πιο σκοτεινές περιπτώσεις βάναυσης συμπεριφοράς του ανθρώπου προς το συνάνθρωπό του. Υπήρξαν και άλλες τέτοιες περιπτώσεις όταν ισχυροί κατακτητές υπέταξαν με σκληρότητα ανυπεράσπιστους ιθαγενείς λαούς.
Το να αφαιρείται από ένα άτομο η αξιοπρέπειά του μπορεί να είναι πιο απάνθρωπο από το να δέχεται κατά γράμμα χτυπήματα. Αυτό καταρρακώνει το ανθρώπινο πνεύμα. Αν και η δουλεία έχει καταργηθεί στις περισσότερες χώρες, η υπονόμευση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας συνεχίζεται, ίσως με πιο ύπουλους τρόπους.
Από την άλλη μεριά, οι αληθινοί Χριστιανοί προσπαθούν να τηρούν τη νουθεσία που έδωσε ο Ιησούς Χριστός να “αγαπούν τον πλησίον τους όπως τον εαυτό τους”. Έτσι, ρωτούν τον εαυτό τους: “Σέβομαι εγώ την προσωπική αξιοπρέπεια των άλλων;”—Λουκάς 10:27.
Η Προσωποποίηση της Αξιοπρέπειας
Αξιοπρέπεια, σύμφωνα με ένα λεξικό, είναι η ιδιότητα ή η κατάσταση του αξιόλογου, του τιμώμενου ή του ευυπόληπτου. Πόσο κατάλληλα περιγράφει αυτό τη θέση του Παγκόσμιου Κυρίαρχου, του Ιεχωβά Θεού! Στην πραγματικότητα, οι Γραφές επανειλημμένα συσχετίζουν τον Ιεχωβά και την κυριαρχία του με την αξιοπρέπεια. Ο Μωυσής, ο Ησαΐας, ο Ιεζεκιήλ, ο Δανιήλ, ο απόστολος Ιωάννης και άλλοι είχαν το προνόμιο να λάβουν θεόπνευστα οράματα του Υψίστου και της ουράνιας αυλής του, και οι περιγραφές τους αποκαλύπτουν με συνέπεια μια μεγαλειότητα και μια αξιοπρέπεια που εμπνέουν δέος. (Έξοδος 24:9-11· Ησαΐας 6:1· Ιεζεκιήλ 1:26-28· Δανιήλ 7:9· Αποκάλυψη 4:1-3) Σε μια προσευχή αίνου, ο Βασιλιάς Δαβίδ είπε: «Δική σου είναι, Ιεχωβά, η μεγαλοσύνη και η κραταιότητα και η ωραιότητα και η εξοχότητα και η αξιοπρέπεια· διότι τα πάντα στους ουρανούς και στη γη είναι δικά σου». (1 Χρονικών 29:11) Πράγματι, κανένας δεν αξίζει περισσότερη τιμή και εκτίμηση από ό,τι ο ίδιος ο Ιεχωβά Θεός.
Δημιουργώντας τον άνθρωπο κατά την εικόνα και την ομοίωσή του, ο Ιεχωβά προσέδωσε στα ανθρώπινα πλάσματα ένα μέτρο αξίας, αυτοσεβασμού και αξιοπρέπειας. (Γένεση 1:26) Επομένως, στις σχέσεις μας με τους άλλους, χρειάζεται να αποδίδουμε στο κάθε άτομο τη δέουσα τιμή και το δέοντα σεβασμό. Όταν το κάνουμε αυτό, στην ουσία αναγνωρίζουμε την Πηγή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τον Ιεχωβά Θεό.—Ψαλμός 8:4-9.
Αξιοπρέπεια στις Οικογενειακές Σχέσεις
Κάτω από θεϊκή έμπνευση, ο απόστολος Πέτρος, ο οποίος ήταν έγγαμος, έδωσε στους Χριστιανούς συζύγους τη νουθεσία να αποδίδουν «τιμή στις συζύγους τους» ως πιο αδύναμο σκεύος. (1 Πέτρου 3:7· Ματθαίος 8:14) «Και η γυναίκα να έχει βαθύ σεβασμό για το σύζυγό της», συμβούλεψε ο απόστολος Παύλος. (Εφεσίους 5:33) Συνεπώς, στο γάμο, η τιμή και ο σεβασμός για την προσωπική αξιοπρέπεια του συντρόφου αποτελεί Γραφική απαίτηση. Με ποιους τρόπους μπορεί να φανεί αυτό;
Όπως το νερό ζωογονεί το φυτό που μεγαλώνει, έτσι και τα καλοσυνάτα λόγια και οι ευγενικές χειρονομίες μεταξύ των συζύγων, τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά, μπορούν να οικοδομήσουν τη στενή σχέση τους. Αντίθετα, οι σκληρές, προσβλητικές προφορικές επιθέσεις ή τα απρεπή, σαρκαστικά, υποτιμητικά σχόλια, όπως ακούγονται συχνά σε τηλεοπτικές κωμικές σειρές, είναι καταστροφικά. Μπορούν να δημιουργήσουν επιβλαβή αισθήματα αχρηστίας, κατάθλιψης και μνησικακίας· μπορούν ακόμη και να προκαλέσουν συναισθηματικά τραύματα που δεν επουλώνονται εύκολα.
Το να σεβόμαστε την προσωπική αξιοπρέπεια των άλλων σημαίνει επίσης να τους δεχόμαστε όπως είναι, χωρίς να προσπαθούμε να τους τοποθετήσουμε μέσα σε κάποιο προκαθορισμένο ιδεώδες πλαίσιο ή να κάνουμε άδικες συγκρίσεις με άλλους. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό μεταξύ συζύγων. Όταν τα άτομα επικοινωνούν και εκφράζονται ελεύθερα και άνετα, και κανείς δεν φοβάται ότι θα τον επικρίνουν ή θα τον αποπάρουν, η σχέση γίνεται πιο στενή. Όταν ένα άτομο μπορεί να είναι ο εαυτός του ή ο εαυτός της μέσα στο γάμο, τότε το σπιτικό γίνεται πραγματικά ένα καταφύγιο από το σκληρό, τραχύ κόσμο που μας περιβάλλει.
Τα παιδιά βρίσκονται κάτω από τη Γραφική εντολή να σέβονται τους γονείς τους και να υπακούν σε αυτούς. Από την άλλη πλευρά, οι σοφοί και στοργικοί γονείς θα πρέπει να αναγνωρίζουν την αξιοπρέπεια των παιδιών τους. Ο θερμός έπαινος για την καλή συμπεριφορά, σε συνδυασμό με την υπομονετική διαπαιδαγώγηση όταν είναι απαραίτητη, εντυπώνει αποτελεσματικά τη «νουθεσία του Ιεχωβά». Οι συνεχείς επικρίσεις, οι φωνές και η χρησιμοποίηση ταπεινωτικών λέξεων, όπως «ανόητε» ή «χαζέ», το μόνο που κάνουν είναι να τα παροξύνουν.—Εφεσίους 6:4.
Ένας Χριστιανός πρεσβύτερος και πατέρας, ο οποίος μεγαλώνει τρεις γιους και τρεις κόρες, λέει: «Στην Αίθουσα Βασιλείας, δίναμε την απαραίτητη διαπαιδαγώγηση όσο το δυνατόν πιο ήσυχα. Ένα ελαφρύ άγγιγμα ή μια αυστηρή, προειδοποιητική ματιά συνήθως ήταν αρκετά. Αν ήταν αναγκαίο να δοθεί πιο σοβαρή διαπαιδαγώγηση, την παρείχαμε κατ’ ιδίαν, στο σπίτι, και όχι μπροστά στα άλλα παιδιά. Τώρα που τα παιδιά είναι μεγαλύτερα, η διαπαιδαγώγηση περιλαμβάνει το να δίνουμε στο καθένα στοργικές, σοφές συμβουλές από το Λόγο του Θεού σύμφωνα με τις ατομικές τους ανάγκες. Προσπαθούμε να διατηρούμε εμπιστευτικά αυτά τα προσωπικά ζητήματα, δείχνοντας έτσι ότι σεβόμαστε το δικαίωμα του κάθε παιδιού να έχει ιδιωτική ζωή και αξιοπρέπεια».
Δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε την ανάγκη για καλούς τρόπους και ως προς τα λόγια και ως προς τις ενέργειες μέσα στον οικογενειακό κύκλο. Η οικειότητα δεν θα πρέπει να αποκλείει λέξεις όπως «παρακαλώ», «ευχαριστώ», «συγνώμη» και «λυπάμαι». Οι καλοί τρόποι είναι ουσιώδεις τόσο για τη διατήρηση της προσωπικής αξιοπρέπειας όσο και για το σεβασμό της αξιοπρέπειας των άλλων.
Μέσα στη Χριστιανική Εκκλησία
«Ελάτε σε εμένα, όλοι εσείς που μοχθείτε και είστε καταφορτωμένοι, και εγώ θα σας αναζωογονήσω», είπε ο Ιησούς. (Ματθαίος 11:28) Οι καταπιεσμένοι, οι καταθλιμμένοι, ακόμη και τα μικρά παιδιά, ένιωθαν ακατανίκητη έλξη προς τον Ιησού. Οι αλαζόνες και αυτοδικαιούμενοι κληρικοί και ηγέτες της εποχής τούς περιφρονούσαν. Αλλά στο πρόσωπο του Ιησού αυτοί έβρισκαν κάποιον ο οποίος τους προσέδιδε την αξιοπρέπεια που άξιζαν.
Μιμούμενοι τον Ιησού, θέλουμε και εμείς επίσης να είμαστε πηγή αναζωογόνησης για τους ομοπίστους μας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναζητούμε ευκαιρίες για να τους εποικοδομούμε με την ομιλία μας και με τις ενέργειές μας. Είναι πάντα κατάλληλο να είμαστε ειλικρινά γενναιόδωροι κάνοντας καλοσυνάτα και θετικά σχόλια στις συζητήσεις μας. (Ρωμαίους 1:11, 12· 1 Θεσσαλονικείς 5:11) Δείχνουμε ότι είμαστε ευαίσθητοι στα αισθήματα των άλλων με το να προσέχουμε τι λέμε και πώς το λέμε. (Κολοσσαείς 4:6) Η κατάλληλη αμφίεση και η ευπρέπεια στις Χριστιανικές συναθροίσεις αντανακλούν επίσης βαθύ σεβασμό για την αξιοπρέπεια του Θεού μας, της λατρείας του και των ομοπίστων μας.
Ο Ιησούς σεβόταν την αξιοπρέπεια των άλλων ακόμη και όταν τους πρόσφερε βοήθεια. Ποτέ δεν εξύψωνε τον εαυτό του εις βάρος των άλλων ή μειώνοντάς τους. Όταν τον πλησίασε ένας λεπρός ζητώντας να θεραπευτεί, ο Ιησούς δεν απέπεμψε τον άντρα θεωρώντας τον ακάθαρτο και χωρίς αξία ούτε έκανε κάποια θεαματική ενέργεια ελκύοντας την προσοχή στον εαυτό του. Αντίθετα, όταν ο λεπρός παρακάλεσε τον Ιησού: «Κύριε, αν εσύ θέλεις, μπορείς να με καθαρίσεις», Εκείνος σεβάστηκε την αξιοπρέπεια του λεπρού λέγοντας: «Θέλω». (Λουκάς 5:12, 13) Πόσο υπέροχο είναι να μην αρκούμαστε απλώς στο να βοηθούμε όσους βρίσκονται σε ανάγκη αλλά και να τους διαβεβαιώνουμε επίσης ότι δεν αποτελούν βάρος και ότι είναι επιθυμητοί και αγαπητοί! Στον κόσμο, οι άνθρωποι συνήθως παραμελούν, αποφεύγουν ή ταπεινώνουν εκείνους που είναι ντροπαλοί, καταθλιμμένοι και ανήμποροι. Αλλά τέτοια άτομα θα πρέπει να βρίσκουν αληθινή συναναστροφή και να νιώθουν ευπρόσδεκτα όταν είναι ανάμεσα στους Χριστιανούς αδελφούς και αδελφές τους. Εμείς πρέπει να κάνουμε το μέρος μας για να συμβάλλουμε σε αυτό το πνεύμα.
Ο Ιησούς αγάπησε τους μαθητές του ως «δικούς του» και «τους αγάπησε ως το τέλος» παρά τις αδυναμίες και τις ιδιοτροπίες τους. (Ιωάννης 13:1) Έβλεπε ότι μέσα τους είχαν αγνή καρδιά και ολόψυχη αφοσίωση στον Πατέρα του. Παρόμοια, εμείς δεν θα πρέπει ποτέ να αποδίδουμε κακά κίνητρα στους ομοπίστους μας απλώς και μόνο επειδή μπορεί να μην ενεργούν έτσι όπως θα θέλαμε ή επειδή οι συνήθειες ή η προσωπικότητά τους μπορεί να μας εκνευρίζουν. Ο σεβασμός για την αξιοπρέπεια των αδελφών μας θα μας υποκινεί να τους αγαπούμε και να τους δεχόμαστε έτσι όπως είναι, έχοντας την πεποίθηση ότι και αυτοί επίσης αγαπούν τον Ιεχωβά και τον υπηρετούν με αγνά κίνητρα.—1 Πέτρου 4:8-10.
Οι πρεσβύτεροι, ιδιαίτερα, θα πρέπει να είναι προσεκτικοί ώστε να μη δημιουργούν ακατάλληλη ανησυχία σε εκείνους που είναι εμπιστευμένοι στη φροντίδα τους. (1 Πέτρου 5:2, 3) Όταν έχουν συνάντηση με κάποιο μέλος της εκκλησίας που έπεσε σε αμαρτία, οι πρεσβύτεροι θα πρέπει να απαλύνουν τα λόγια τους με καλοσύνη και στοχαστικότητα, καθώς και να αποφεύγουν να κάνουν άσκοπα ερωτήματα που φέρνουν σε δύσκολη θέση. (Γαλάτες 6:1) Ακόμη και όταν πρέπει να δοθεί ισχυρός έλεγχος ή διαπαιδαγώγηση, θα συνεχίσουν να τιμούν την αξιοπρέπεια και τον αυτοσεβασμό που δικαιούται να έχει το άτομο το οποίο έχει αδικοπραγήσει.—1 Τιμόθεο 5:1, 2.
Διατήρηση της Προσωπικής Αξιοπρέπειας
Εφόσον έχουμε δημιουργηθεί κατά την εικόνα και την ομοίωση του Θεού, πρέπει να αντανακλούμε, όσο είναι δυνατόν, τις μεγαλοπρεπείς ιδιότητες του Θεού—περιλαμβανομένης και της αξιοπρέπειάς του—στην καθημερινή μας ζωή. (Γένεση 1:26) Παρόμοια, η εντολή να «αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου» υποδηλώνει την ανάγκη που υπάρχει για ένα ισορροπημένο μέτρο προσωπικής αξιοπρέπειας και αυτοσεβασμού. (Ματθαίος 22:39) Είναι γεγονός πως αν θέλουμε να μας σέβονται οι άλλοι και να μας προσδίδουν αξιοπρέπεια, θα πρέπει να δείχνουμε ότι το αξίζουμε.
Ένας σημαντικός παράγοντας στη διατήρηση αυτοσεβασμού και προσωπικής αξιοπρέπειας είναι η διατήρηση καθαρής συνείδησης. Η μολυσμένη συνείδηση και οι τύψεις μπορούν εύκολα να οδηγήσουν σε αισθήματα αχρηστίας, απογοήτευσης και κατάθλιψης. Επομένως, αν κάποιο άτομο έχει διαπράξει ένα σοβαρό σφάλμα, θα πρέπει να κάνει αμέσως βήματα για να μετανοήσει και να επιζητήσει την πνευματική υποβοήθηση των πρεσβυτέρων ώστε να απολαύσει “καιρούς αναζωογόνησης από το πρόσωπο του Ιεχωβά”. Σε αυτή την αναζωογόνηση περιλαμβάνεται και η επανάκτηση της προσωπικής αξιοπρέπειας και του αυτοσεβασμού του.—Πράξεις 3:19.
Ωστόσο, είναι καλύτερα να καταβάλλουμε συνεχή προσπάθεια για να περιφρουρούμε τη Γραφικά εκπαιδευμένη συνείδησή μας, μη επιτρέποντας σε τίποτα να την κηλιδώσει ή να την κάνει να εξασθενήσει. Η άσκηση εγκράτειας σε κάθε τομέα της καθημερινής μας ζωής—στο φαγητό, στο ποτό, στις εμπορικές δοσοληψίες, στην ψυχαγωγία, στις σχέσεις μας με το αντίθετο φύλο—θα μας βοηθάει να διατηρούμε καθαρή συνείδηση και θα μας καθιστά ικανούς να αντανακλούμε τη δόξα και την αξιοπρέπεια του Θεού στη ζωή μας.—1 Κορινθίους 10:31.
Τι θα λεχθεί αν επιμένουν τα αισθήματα ενοχής για τα λάθη μας; Ή, τι θα λεχθεί αν εξακολουθούν να μας πονούν οι αναμνήσεις της κακοποίησης που τυχόν έχουμε υποστεί; Αυτά μπορεί να συντρίψουν την προσωπική μας αξιοπρέπεια και να φέρουν έντονη κατάθλιψη. Πόσο παρηγορητικά είναι τα λόγια του Βασιλιά Δαβίδ στο εδάφιο Ψαλμός 34:18: «Ο Ιεχωβά είναι κοντά σε εκείνους που έχουν συντετριμμένη καρδιά· και σώζει εκείνους που έχουν καταθλιμμένο πνεύμα»! Ο Ιεχωβά είναι έτοιμος και πρόθυμος να υποστηρίξει τους υπηρέτες του όταν έχουν να αντιμετωπίσουν κατάθλιψη και αισθήματα αχρηστίας. Η δέηση προς αυτόν, σε συνδυασμό με το να επιζητούμε τη βοήθεια εκείνων που έχουν τα πνευματικά προσόντα, όπως είναι οι Χριστιανοί γονείς, οι πρεσβύτεροι και άλλα ώριμα άτομα στην εκκλησία, είναι το ζωτικό μέσο για την επανάκτηση του αυτοσεβασμού και της προσωπικής αξιοπρέπειας.—Ιακώβου 5:13-15.
Από την άλλη μεριά, χρειάζεται να προσέχουμε ώστε να μην περάσουμε τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην προσωπική αξιοπρέπεια και στην αλαζονεία. Η συμβουλή της Αγίας Γραφής είναι “να μη σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας κάτι παραπάνω από όσο είναι απαραίτητο να σκεφτόμαστε· αλλά να σκεφτόμαστε έτσι ώστε να έχουμε σωφροσύνη, ο καθένας ανάλογα με το μέτρο πίστης που του έχει μοιράσει ο Θεός”. (Ρωμαίους 12:3) Ενώ είναι κατάλληλο να καλλιεργούμε αυτοσεβασμό, δεν θέλουμε να υπερεκτιμούμε τη δική μας αξία ή να συγχέουμε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια με τις ιδιοτελείς και υπερβολικές προσπάθειες που καταβάλλουν μερικοί προκειμένου να περισώσουν το γόητρό τους ενώπιον των άλλων.
Ναι, ο σεβασμός της αξιοπρέπειας του άλλου είναι Χριστιανική απαίτηση. Τα μέλη της οικογένειάς μας και οι συγχριστιανοί μας αξίζουν όλοι τους και δικαιούνται το σεβασμό, την τιμή και την εκτίμησή μας. Ο Ιεχωβά έχει χορηγήσει στον καθένα μας ένα μέτρο αξιοπρέπειας και τιμής το οποίο θα πρέπει να αναγνωρίζουμε και να διατηρούμε. Αλλά πάνω από όλα, πρέπει να καλλιεργούμε βαθιά ευλάβεια για την ανυπέρβλητη αξιοπρέπεια και μεγαλειότητα του ουράνιου Πατέρα μας, του Ιεχωβά Θεού.
[Εικόνα στη σελίδα 31]
Οι νέοι μπορούν να δείχνουν σεβασμό για εκείνους που είναι ανήμποροι