Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Πώς Μπορώ να Ξεφύγω από τη Σκιά των Γονέων Μου;
«Ο πατέρας μου είναι πασίγνωστος πρεσβύτερος σε μια εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Τον σέβομαι, αλλά μερικές φορές δυσανασχετώ για το γεγονός ότι οπουδήποτε πηγαίνω με ξέρουν ως το γιο του Μπιλ».—Λάρι.a
«Λόγω του ότι ο πατέρας μου είναι ευρέως γνωστός πρεσβύτερος, ένιωθα ότι όλοι περίμεναν πολλά από εμένα, και ήταν πολύ δύσκολο να είμαι ο εαυτός μου».—Αλεξάντερ.
ΚΑΘΩΣ μεγαλώνεις είναι πολύ φυσικό να θέλεις κάποια ανεξαρτησία—να μπορείς να δημιουργήσεις το δικό σου όνομα, τη δική σου φήμη. Όταν γεννήθηκες, οι γονείς σου επέλεξαν για εσένα ένα όνομα που τους άρεσε. Τώρα, καθώς προχωράς προς την ενηλικίωση, θέλεις την ευκαιρία να επιλέξεις το δικό σου «όνομα»—δηλαδή να δημιουργήσεις μια φήμη για τον εαυτό σου.
Ο Βασιλιάς Σολομών έγραψε: «Το [καλό] όνομα είναι προτιμότερο από τα άφθονα πλούτη· η εύνοια είναι καλύτερη από το ασήμι και το χρυσάφι». (Παροιμίες 22:1) Παρά το ότι βρίσκεσαι σε νεαρή ηλικία, πιθανότατα θα θέλεις να αρχίσεις να αποκτάς τη δική σου ταυτότητα.
Ζώντας στη Σκιά Τους
Σαν τον Λάρι και τον Αλεξάντερ, μερικοί νεαροί νιώθουν ότι ζουν στη σκιά του ονόματος ή των επιτευγμάτων των γονέων τους. Πιθανόν οι γονείς τους να είναι σημαίνοντα άτομα στην τοπική κοινωνία λόγω του επαγγέλματος ή της μόρφωσής τους. Ή ίσως να είναι ευρέως γνωστοί στη Χριστιανική εκκλησία. Αν ισχύει κάτι από αυτά για τους γονείς σου, ίσως μερικές φορές να νιώθεις ότι ο προβολέας είναι στραμμένος πάνω σου και πως ό,τι κάνεις περνάει συνέχεια από το μικροσκόπιο. Μπορεί να αντιπαθείς το ότι νιώθεις πίεση να συμπεριφέρεσαι με ιδιαίτερο τρόπο μόνο και μόνο επειδή είσαι παιδί των συγκεκριμένων γονέων.
Ο πατέρας του Άιβαν, για παράδειγμα, υπηρετεί ως πρεσβύτερος σε μια τοπική εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Ο Άιβαν λέει: «Επειδή τον πατέρα μου τον ήξεραν και τον σέβονταν όλοι, ένιωθα πάντα ότι έπρεπε να είμαι καλό παράδειγμα στο σχολείο και στο σπίτι. Αισθανόμουν ότι οι άλλοι γονείς με έθεταν πρότυπο για το πώς ανέμεναν να συμπεριφέρονται τα παιδιά τους. Αν και αυτό ήταν κολακευτικό, ένιωθα μεγάλη πίεση για να συμπεριφέρομαι υποδειγματικά μπροστά στους άλλους. Ως αποτέλεσμα, μερικές φορές δεν ενεργούσα με μετριοφροσύνη και δεν διέκρινα τα ελαττώματα της προσωπικότητάς μου». Ο Αλεξάντερ λέει: «Ένιωθα ότι πάντα με παρακολουθούσαν και ότι, αν έκανα κάποιο λάθος, ήμουν δακτυλοδεικτούμενος».
Ο Λάρι, τα λόγια του οποίου αναφέρθηκαν στην αρχή, προσπαθούσε να αποφύγει τον προβολέα αποκρύπτοντας το επίθετό του. Όπως λέει ο ίδιος: «Όταν γνώριζα καινούρια άτομα σε κοινωνικές συγκεντρώσεις, έλεγα: “Γεια, με λένε Λάρι”, και σταματούσα εκεί—χωρίς να αναφέρω το επώνυμό μου. Όταν ήταν δυνατόν, υπέγραφα μάλιστα μόνο με το μικρό μου όνομα. Φοβόμουν ότι οι άνθρωποι θα μου συμπεριφέρονταν διαφορετικά αν μάθαιναν ποιος ήταν ο πατέρας μου. Ήθελα να μου συμπεριφέρονται οι συνομήλικοί μου όπως σε όλους τους άλλους».
Βέβαια, είναι λογικό ότι οι άλλοι πιθανόν να έχουν υψηλές προσδοκίες από εσένα αν ο πατέρας σου υπηρετεί ως Χριστιανός πρεσβύτερος ή διακονικός υπηρέτης. Άλλωστε οι άντρες με τέτοιους διορισμούς πρέπει να «προΐστανται με καλό τρόπο στα παιδιά τους και στα σπιτικά τους». (1 Τιμόθεο 3:5, 12) Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, το ότι οι άλλοι αναμένουν να φέρεσαι υποδειγματικά! Αλλά είναι αυτό κατ’ ανάγκην κακό; Όχι, αν αναλογιστείς ότι ο νεαρός Χριστιανός Τιμόθεος, όταν πιθανώς ήταν ακόμη έφηβος, επιλέχθηκε από τον Παύλο για να ταξιδεύει μαζί του και να συμμετέχει σε ένα ζωτικό διακονικό έργο. (1 Θεσσαλονικείς 3:1-3) Πρέπει, λοιπόν, να αγωνίζεσαι να είσαι παράδειγμα, είτε ο πατέρας σου είναι διορισμένος πρεσβύτερος είτε όχι.
Ο Στασιασμός Είναι Κακή Επιλογή
Ωστόσο, μερικοί νέοι προσπαθούν να ξεφύγουν από τη σκιά των γονέων τους στασιάζοντας. Ο Άιβαν λέει: «Υπήρχαν στιγμές που με εκνεύριζε το γεγονός ότι έπρεπε να είμαι παράδειγμα. Στασίαζα αφήνοντας τα μαλλιά μου μακριά μέχρι να μου πει κάποιος κάτι».
Ο Αβεσσαλώμ, ένας από τους γιους του Βασιλιά Δαβίδ, ακολούθησε στασιαστική πορεία. Ο πατέρας του ήταν πασίγνωστος για την αφοσίωσή του στον Ιεχωβά και πολλοί στο έθνος του Ισραήλ τον αγαπούσαν. Επειδή ο Αβεσσαλώμ ήταν γιος του Δαβίδ αναμένονταν πολλά από εκείνον. Αλλά αντί να ανταποκριθεί στις λογικές προσδοκίες, ο Αβεσσαλώμ επέλεξε να δημιουργήσει όνομα για τον εαυτό του στασιάζοντας ενάντια στον πατέρα του. Εφόσον ο Δαβίδ ήταν ο χρισμένος εκπρόσωπος του Ιεχωβά, στην πραγματικότητα ο Αβεσσαλώμ στασίαζε ενάντια στον Ιεχωβά. Οι πράξεις του έφεραν ντροπή στην οικογένεια και συμφορά στον ίδιο.—2 Σαμουήλ 15:1-15· 16:20-22· 18:9-15.
Ο στασιασμός θα μπορούσε να έχει παρόμοιες καταστροφικές συνέπειες για εσένα. Σκέψου τι μας λέει η Γραφή για τον Νεεμία. Ορισμένοι από τους εχθρούς του προσπάθησαν να τον εμπλέξουν σε ασεβή συμπεριφορά. Γιατί; Για «να το χρησιμοποιήσουν αυτό ως κακή φήμη, ώστε να με ονειδίσουν», είπε ο Νεεμίας. (Νεεμίας 6:13) Ο στασιασμός μπορεί να σου προσδώσει κακή φήμη—την οποία ίσως είναι δύσκολο να ξεχάσουν οι άλλοι.
Δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε την επίδραση που μπορεί να ασκήσει η στασιαστική συμπεριφορά σε άλλους. Το λιγότερο που μπορεί να συμβεί είναι να προκαλέσεις στους γονείς σου άσκοπη λύπη. (Παροιμίες 10:1) Οι πράξεις σου θα μπορούσαν επίσης να επηρεάσουν άλλους νέους αρνητικά. Ο Άιβαν παραδέχεται: «Η συμπεριφορά μου άσκησε αρνητική επιρροή στον αδελφό μου. Για κάποιο διάστημα έφυγε εντελώς από τη Χριστιανική εκκλησία, επιδιώκοντας όλα τα πράγματα τα οποία ήξερε ότι δεν ανταποκρίνονται στους Γραφικούς κανόνες. Ευτυχώς, συνήλθε και τώρα υπηρετεί και πάλι τον Ιεχωβά και είναι ευτυχισμένος».
Ένας Καλύτερος Τρόπος
Ο ετεροθαλής αδελφός του Αβεσσαλώμ, ο Σολομών, ακολούθησε διαφορετική πορεία. Ήταν πρόθυμος να μαθαίνει ταπεινά από τον πατέρα του, τον Δαβίδ. (1 Βασιλέων 2:1-4) Αντί να επιζητεί τρόπους για να προβάλλει τον εαυτό του, ο Σολομών επιζητούσε να δημιουργήσει ένα καλό όνομα με τον Θεό. Για όσο καιρό το έκανε αυτό, έφερνε τιμή στην οικογένειά του και είχε τη φήμη ενός από τους σπουδαιότερους βασιλιάδες του Ισραήλ.—1 Βασιλέων 3:4-14.
Το καλό παράδειγμα του Σολομώντα τονίζει δύο σημαντικά πράγματα: Πρώτον, δεν αποκτάς τη δική σου ταυτότητα με το να προσπαθείς να διαχωρίσεις τη θέση σου από την οικογένειά σου, αλλά μαθαίνοντας από τα θετικά της στοιχεία. Το περιοδικό Εφηβεία (Adolescence) λέει: «Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η εφηβεία να αποτελεί καιρό αποστασιοποίησης από τους γονείς προκειμένου να αποκτήσει ο νεαρός μια ισχυρή ταυτότητα». Η ικανότητα να αποκτήσεις τη δική σου ταυτότητα «δεν παρεμποδίζεται από την υποστήριξη των γονέων», συνεχίζει το περιοδικό, «αλλά, τουναντίον, ενισχύεται [από αυτήν]».
Είναι ενδιαφέρον το ότι ο ίδιος ο Σολομών πρότρεψε: «Άκου τον πατέρα σου που προκάλεσε τη γέννησή σου και μην καταφρονείς τη μητέρα σου επειδή έχει γεράσει». (Παροιμίες 23:22) Προφανώς, ο Σολομών δεν το έγραψε αυτό για μικρά παιδιά επειδή, όταν οι γονείς “γεράσουν”, το παιδί πιθανότατα έχει ενηλικιωθεί. Ποιο είναι το σημείο που ήθελε να τονίσει; Ακόμη και όταν μεγαλώσεις και ανοίξεις το δικό σου σπιτικό, μπορείς να συνεχίσεις να ωφελείσαι από τη σοφία των γονέων σου. Ο Άιβαν το κατάλαβε αυτό. Όπως λέει ο ίδιος: «Καθώς μεγαλώνω, προσπαθώ και να αντιγράφω τα θετικά στοιχεία των γονέων μου και να αποφεύγω τα λάθη τους».
Ένα δεύτερο σημείο το οποίο πρέπει να σκεφτείς είναι ότι προτεραιότητα του Σολομώντα δεν ήταν το να αποκτήσει τη δική του «ταυτότητα», αλλά το να ευαρεστεί τον Ιεχωβά. Πράγματι, αναμένονταν πολλά από εκείνον επειδή ήταν γιος του Δαβίδ. Αλλά η εμπιστοσύνη του Σολομώντα στον Ιεχωβά τού έδωσε τη δυνατότητα να επωμιστεί τις ευθύνες του. Ο Αλεξάντερ έχει υιοθετήσει μια παρόμοια άποψη. Ο ίδιος λέει: «Τώρα αποδέχομαι το γεγονός ότι γενικά αναμένονται περισσότερα από τα παιδιά των πρεσβυτέρων. Αποφάσισα να το βλέπω θετικά και αυτό αποδείχτηκε προστασία για εμένα. Έχω αντιληφθεί ότι η άποψη του Ιεχωβά για εμένα είναι το σπουδαιότερο πράγμα. Εκείνος ξέρει ποιος είμαι εγώ και όχι απλώς τίνος συγγενής είμαι».
Ο Ντάριν, του οποίου ο πατέρας είναι απόφοιτος της Βιβλικής Σχολής Γαλαάδ της Σκοπιάςb—μιας σχολής που εκπαιδεύει ιεραποστόλους—έχει μάθει και αυτός να αντιμετωπίζει το γεγονός ότι οι γονείς του είναι πολύ γνωστοί. Όπως αναφέρει ο ίδιος: «Όταν βαφτίστηκα, αφιερώθηκα στον Ιεχωβά και όχι σε κάποιον άλλον. Με το να ζω σύμφωνα με την αφιέρωσή μου κάνοντας το καλύτερο που μπορώ, νιώθω εσωτερική ειρήνη η οποία προέρχεται από το ότι γνωρίζω πως ο Ιεχωβά ευαρεστείται με εμένα, ακόμη και όταν δεν μπορώ να πετύχω όλα όσα έκαναν οι γονείς μου».
Ο Βασιλιάς Σολομών παρατήρησε: «Από τις ίδιες του τις πράξεις αναγνωρίζεται ένα αγόρι, ως προς το αν οι ενέργειές του είναι αγνές και ευθείες». (Παροιμίες 20:11) Σε τελική ανάλυση, οι άνθρωποι θα σε θυμούνται για αυτά που λες και κάνεις. Να είσαι παράδειγμα «σε ομιλία, σε διαγωγή, σε αγάπη, σε πίστη, σε αγνότητα». Αν είσαι τέτοιο παράδειγμα, οι άνθρωποι θα σε αγαπούν και θα σε σέβονται για αυτό που είσαι!—1 Τιμόθεο 4:12.
Άλλοι νεαροί, όμως, αντιμετωπίζουν την πρόκληση να ξεφύγουν από τη σκιά των αδελφών τους οι οποίοι πετυχαίνουν σπουδαία πράγματα. Κάποιο μελλοντικό άρθρο θα εξετάσει το πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις αυτή την πρόκληση.
[Υποσημειώσεις]
a Μερικά ονόματα έχουν αλλαχτεί.
b Η Σχολή Γαλαάδ λειτουργεί υπό την εποπτεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 26]
Το μόνο που θα πετύχει ο στασιασμός είναι το να φέρει λύπη στους γονείς σου και να βλάψει τη φήμη σου
[Εικόνα στη σελίδα 26]
Το καλό σου παράδειγμα μπορεί να ωφελήσει άλλους