Οι Νεαροί Ρωτουν . . .

Πώς να Χρησιμοποιώ Σωστά τα Χρήματά Μου;

«Σ’ ΑΥΤΗ τη χώρα, έτσι όπως ανατρέφονται οι νεαροί σήμερα το μόνο που ξέρουν είναι να ξοδεύουν». Αυτό συμπέρανε ο Λέστερ Ραντ, του οποίου δουλειά είναι οι δημοσκοπήσεις, έπειτα από μια έρευνα που έκανε σχετικά με το πώς ξοδεύουν το χρήμα οι έφηβοι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με τον Ραντ, οι έφηβοι των Η.Π.Α. ξοδεύουν το ποσό των 39,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων (περ. 5,922 τρισ. δρχ.) σε ένα και μόνο χρόνο! Και πού πάνε αυτά τα χρήματα;

Οι ερευνητές Νόρμαν και Χάρις, από τις Η.Π.Α., αναφέρουν: «Ορισμένες μορφές ψυχαγωγίας, ιδιαίτερα η μουσική, βρίσκονται στην κορυφή κάθε καταλόγου σχεδόν. . . . Οι έφηβοι που οδηγούν ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων τους στη βενζίνη, σε επισκευές και στη γενική συντήρηση. Πάρα πολλοί άλλοι ξοδεύουν τα λεφτά τους σε πολλά και διάφορα άχρηστα φαγώσιμα· οι πίτσες, τα αναψυκτικά και τα χάμπουργκερ έχουν το προβάδισμα. Απ’ ό,τι δείχνουν τα πράγματα, τα κορίτσια ξοδεύουν για ρούχα πιο πολλά χρήματα απ’ ό,τι τα αγόρια· και φυσικά οι έφηβες είναι πολύτιμες για τη βιομηχανία καλλυντικών».

Ας δεχτούμε τα έξοδα για το αυτοκίνητο, για το φαγητό, για την ψυχαγωγία—αυτά μπορεί να είναι απόλυτα δικαιολογημένα έξοδα. Ξοδεύουν όμως σοφά οι έφηβοι τα χρήματά τους σε κάθε περίπτωση;a Και μήπως οι οικονομικές υποχρεώσεις ενός εργαζόμενου νεαρού προχωρούν πέρα από το να ψωνίζει πράγματα για τον εαυτό του;

Πώς Να Ξοδεύεις Χρήματα με Σύνεση

Ας πάρουμε για παράδειγμα τα ψώνια. Τους περισσότερους νεαρούς τούς ευχαριστούν, ιδιαίτερα αν έχουν στις τσέπες τους χρήματα για να ξοδέψουν. Όμως το να αγοράζεις ό,τι σου αρέσει κι ό,τι βλέπεις είναι πραγματικά η καλύτερη τακτική;

Σε μια έρευνα που έγινε σε 600 άτομα στην Αγγλία, διαπιστώθηκε ότι το 62 τοις εκατό εκείνων που ρωτήθηκαν και ήταν μεταξύ 15 και 19 ετών ψώνιζαν—κατά καιρούς τουλάχιστον—παρασυρμένοι από την παρόρμηση της στιγμής. (Adolescence [Εφηβεία], Φθινόπωρο 1982) Ωστόσο, ο έξυπνος αγοραστής κάθεται πρώτα και σκέφτεται τι του χρειάζεται. Γιατί λοιπόν να μην κάνεις έναν κατάλογο πριν πας για ψώνια και να αγοράσεις μόνο αυτά που έχεις βάλει στον κατάλογο; Οι συγγραφείς Σόου και Μπέρι, στο βιβλίο τους Options (Δυνατότητες Εκλογής), συστήνουν επιπλέον το εξής: «Όταν πηγαίνετε για ψώνια, να παίρνετε μαζί σας μόνο τα χρήματα που είναι απαραίτητα για να αγοράσετε αυτά που πραγματικά χρειάζεστε ή αυτά που προγραμματίσατε να αγοράσετε πριν ξεκινήσετε να πάτε στα καταστήματα».

Το περιοδικό Adolescence παρατήρησε επίσης ότι ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία καταναλωτές, όταν αγοράζουν ρούχα, ενδιαφέρονται για την ποιότητα και την πρακτικότητα, οι νεαροί ενδιαφέρονται περισσότερο για τη μόδα. Αληθεύει αυτό για σένα; Αν ναι, κάνε μερικές αλλαγές στις συνήθειες που έχεις στα ψώνια. Πριν ξοδέψεις τα χρήματά σου, που τα κέρδισες με κόπο, σκέψου πόσο καιρό θα σου κρατήσει ένα ρούχο. Θα κρατήσει μερικά χρόνια ή μήπως σε λίγους μήνες θα είναι ντεμοντέ;

Ακόμα, να ενδιαφέρεσαι και για την ποιότητα. Ένα φτηνό προϊόν χαμηλής ποιότητας μπορεί σε τελική ανάλυση να σου στοιχίσει περισσότερο εξαιτίας των επιδιορθώσεων ή του ότι θα χρειαστεί να το αντικαταστήσεις. Γι’ αυτό να ρίχνεις μια ματιά σε διάφορα μαγαζιά και να συγκρίνεις τιμές πριν ψωνίσεις. Αν πρόκειται για ρούχα, να εξετάζεις τι είδους ύφασμα είναι. Πόσο συχνά χρειάζεται καθάρισμα το ρούχο; Πλένεται; Θα πρέπει να λαβαίνεις υπόψη σου αυτούς τους παράγοντες πριν κάνεις κάποια αγορά.

Μια νεαρή που λέγεται Λισόντρα έχει αναπτύξει μια πολύτιμη ικανότητα σε σχέση με τα ψώνια, την οποία έχει πάρει από τους γονείς της. Η ίδια λέει: «Συνήθως πηγαίνω για ψώνια με τη μητέρα μου, κι εκείνη με έχει μάθει να ψάχνω να βρω μαγαζιά που έχουν εκπτώσεις ή προσφορές ώστε με τα ίδια χρήματα να κάνω καλύτερες αγορές». Άλλη μια τακτική είναι να καθυστερείς τις αγορές που έχεις να κάνεις μέχρι το τέλος της κάθε σεζόν, οπότε υπάρχουν ένα σωρό ευκαιρίες. Η Φύλις, μια νεαρή που ήδη έχει αποκτήσει πείρα στο να ανακαλύπτει ευκαιρίες, προσθέτει: «Δεν θυμάμαι να έχω αγοράσει κάτι στην κανονική του τιμή. Ψάχνω να βρω ευκαιρίες και προτιμώ τα μαγαζιά που πουλάνε μεταχειρισμένα είδη. Οι άλλοι νομίζουν ότι τα ρούχα μου είναι καινούρια!»

Να Βοηθάς στα Έξοδα του Σπιτιού

Μήπως δουλεύεις μετά το σχολείο ή έχεις κάποια δουλειά με μειωμένο ωράριο; Αν ναι, τότε μήπως ξοδεύεις όλα τα χρήματά σου για τον εαυτό σου, κάνοντας τη σκέψη ότι είναι δουλειά των γονέων σου να σου παρέχουν τα αναγκαία για τη ζωή; Αλλά, στ’ αλήθεια, πότε ήταν η τελευταία φορά που οι γονείς σου ξόδεψαν χρήματα μονάχα για τον εαυτό τους; Μήπως δεν πηγαίνουν οι περισσότεροι από τους οικονομικούς τους πόρους στην οικογένεια; Δεν θα ήταν λοιπόν λογικό να προσφέρεις κι εσύ κάποια βοήθεια στα έξοδα του σπιτιού;

«Εγώ προσφέρω», απάντησε η νεαρή Στεφανί όταν της έκαναν αυτή την ερώτηση. Εκείνη και άλλα τρία μέλη της οικογένειάς της είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά και υπηρετούν ως ολοχρόνιοι κήρυκες του ευαγγελίου. «Αυτό είναι απαραίτητο», λέει η Στεφανί, «κι άλλωστε χρησιμεύει σαν εκπαίδευση, επειδή δεν μπορείς να μείνεις πουθενά χωρίς να συμβάλλεις στα έξοδα». Ένας νεαρός ονόματι Άλμπερτ συμπληρώνει: «Απλώς είναι μέρος των ευθυνών μου. Αν δεν έμενα σπίτι, θα είχα αυτά τα έξοδα έτσι κι αλλιώς. Γι’ αυτό πιστεύω ότι πρέπει να δίνω με γενναιοδωρία».

Είναι αλήθεια πως οι γονείς σου ίσως να μην περιμένουν τίποτα από σένα. Αλλά κάποιος νεαρός ονόματι Τόμι έθιξε ένα ωραίο σημείο όταν είπε τα εξής: «Πιστεύω ότι αυτό είναι το δίκαιο. Εκείνοι με έφεραν στον κόσμο και με φροντίζουν μέχρι τώρα, θα πρέπει λοιπόν να κάνω κάτι για να τους το ξεπληρώσω».

Οι Ευλογίες της Γενναιοδωρίας

«Ο γενναιόδωρος άνθρωπος θα πλουτισθή και ο ποτίζων θα ποτισθή ο ίδιος». Αυτά λέει η Αγία Γραφή στο εδάφιο Παροιμίαι 11:25, ΛΧ. Όποτε πληρώνεσαι, μπορεί να μπαίνεις στον πειρασμό να αρχίσεις να σκέφτεσαι όλα αυτά τα πράγματα που θέλεις να αγοράσεις για τον εαυτό σου. Ωστόσο, ο Ιησούς μάς υπενθυμίζει: «Είναι ευτυχέστερον να δίνη κανείς παρά να παίρνη».—Πράξεις 20:35, ΚΔΤΚ.

Βέβαια, χρειάζεται ισορροπία σ’ αυτό το θέμα. Γενναιοδωρία δεν σημαίνει να δίνει κανείς χρήματα μέχρι να μείνει απένταρος. «Ξοδεύω πολλά χρήματα για δώρα και τα λεφτά μου κάνουν φτερά», είπε με λύπη ένας νεαρός. «Μου φαίνεται ότι εκεί πάει το ογδόντα πέντε τοις εκατό των χρημάτων μου». Αλλά μην ξεχνάς ποτέ ότι ο Θεός δίνει μεγάλη προσοχή στις πράξεις καλοσύνης που πηγάζουν από καλά κίνητρα. Πράγματι, το εδάφιο Παροιμίαι 19:17 λέει τα εξής: ‘Ο ελεών πτωχόν δανείζει εις τον Ιεχωβά· και θέλει γείνει εις αυτόν η ανταπόδοσις αυτού’.

Τα εδάφια Παροιμίαι 3:9, 10 τονίζουν άλλον έναν τομέα στον οποίο μπορείς να δείχνεις γενναιοδωρία: ‘Τίμα τον Ιεχωβά από των υπαρχόντων σου και από των απαρχών πάντων των γεννημάτων σου· και θέλουσιν εμπλησθή αι σιτοθήκαι σου από αφθονίας και οι ληνοί σου θέλουσιν εκχειλίζει από νέου οίνου’. Στους Βιβλικούς χρόνους, οι λάτρεις του Ιεχωβά στον Ισραήλ είχαν την υποχρέωση να δίνουν εθελοντικά τους πρώτους καρπούς από την εργασία τους στους αγρούς. Αυτό χρησίμευε για να συντηρούνται οι Λευίτες ιερείς που υπηρετούσαν στο ναό της Ιερουσαλήμ. Αν και σήμερα οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν ασκούν τη λατρεία τους σε κάποιο κατά γράμμα ναό, κατανοούν ότι χρειάζονται κατά τον ίδιο τρόπο χρήματα για να συντηρούνται οι τόποι λατρείας που έχουν (οι οποίοι λέγονται Αίθουσες Βασιλείας). Ένας 18χρονος ονόματι Άλμπερτ λέει τα εξής: «Έβαλα στόχο να δίνω κάτι κάθε φορά που πηγαίνω στην αίθουσα».

Η Παγίδα της Ζήλειας

Ομολογουμένως, δεν έχουν όλοι ο νεαροί τους οικονομικούς πόρους για να ψωνίζουν και να κάνουν έξοδα με τον τρόπο που περιγράφεται εδώ. Κι όταν δεν έχεις αυτά που φαίνεται να έχουν οι άλλοι, είναι εύκολο να νιώσεις ζήλεια. Για παράδειγμα, ο νεαρός Νταρνέλ παραδέχεται: «Έχω την τάση να παρατηρώ αυτά που έχουν οι άλλοι, και λέω: ‘Πω, πω! Τι ωραίο που είναι αυτό’». Αλλά αντί να κάθεται και να το σκέφτεται συνέχεια, προσπαθεί να υπερνικήσει αυτά τα αισθήματα.

Φυσικά, απλώς και μόνο το να θέλεις ωραία πράγματα δεν είναι αμαρτία. Μήπως όμως αφήνεις τον εαυτό σου να νιώθει δυστυχία όταν δεν έχεις τα απαιτούμενα χρήματα για να αποκτήσεις κάτι που θέλεις; Ακόμα, μήπως αναπτύσσεις κάποια μνησικακία απέναντι σ’ εκείνους που τυχαίνει να έχουν περισσότερα από σένα; Αν ναι, να θυμάσαι τη συμβουλή που έδωσε ο Ιησούς Χριστός στο εδάφιο Λουκάς 12:15: «Φυλάττεσθε από της πλεονεξίας· διότι εάν τις έχη περισσά, η ζωή αυτού δεν συνίσταται εκ των υπαρχόντων αυτού».

Είναι αλήθεια ότι θα υπάρχουν πάντοτε εκείνοι που θα έχουν περισσότερα από σένα. Και αν θα προσπαθείς να έχεις ό,τι και αυτοί το μόνο που θα καταφέρνεις θα είναι να μαραζώνεις και να έχεις πολλές στενοχώριες. Ο απόστολος Παύλος μάς υπενθυμίζει τα εξής: «Διότι δεν εφέραμεν ουδέν εις τον κόσμον, φανερόν ότι ουδέ δυνάμεθα να εκφέρωμέν τι· έχοντες δε διατροφάς και σκεπάσματα, ας αρκώμεθα εις ταύτα».—1 Τιμόθεον 6:7, 8.

Το χρήμα μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος υπηρέτης, αν έχει κανείς τη σωστή άποψη γι’ αυτό. Μάθε να κάνεις οικονομία. Μάθε να το ξοδεύεις με εξυπνάδα και προσοχή. Το χρήμα σίγουρα εξυπηρετεί στη ζωή και μπορεί να την κάνει πιο άνετη. Ωστόσο, όπως λέει κι ένας νεαρός ονόματι Μάθιου: «Το χρήμα έχει τη θέση του, αλλά δεν είναι το παν. Δεν είναι το κυριότερο πράγμα. Χρειαζόμαστε το χρήμα για να ζούμε, αλλά δεν πρέπει ποτέ να το βάζουμε μπροστά από την οικογένειά μας κι από τον Ιεχωβά».

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 13]

Οι έφηβοι των Η.Π.Α. ξοδεύουν το ποσό των 39,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων (περ. 5,922 τρισ. δρχ.) σε ένα και μόνο χρόνο!

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Αν δουλεύεις, συμβάλλεις με δική σου πρωτοβουλία στα έξοδα του σπιτιού;