Γιατί Πρέπει να Είμαστε Φιλαλήθεις;
ΣΤΑ 18 του χρόνια, ο Μάνφρεντ ήταν εκπαιδευόμενος σε μια εταιρία για να αναλάβει εργασία γραφείου.a Η εταιρία διευθέτησε ώστε αυτός και αρκετοί άλλοι εκπαιδευόμενοι να παρακολουθούν μια επαγγελματική σχολή δύο μέρες την εβδομάδα. Κάποια μέρα η τάξη σχόλασε νωρίτερα από ό,τι ήταν προγραμματισμένο. Σύμφωνα με τους κανόνες της εταιρίας οι εκπαιδευόμενοι έπρεπε να γυρίσουν στην εργασία τους για το υπόλοιπο της ημέρας. Αντί για αυτό, όλοι βγήκαν να διασκεδάσουν, εκτός από τον Μάνφρεντ, ο οποίος επέστρεψε στο χώρο εργασίας. Συμπτωματικά, ο διευθυντής που ήταν υπεύθυνος για τους εκπαιδευόμενους πέρασε από εκεί. Όταν είδε τον Μάνφρεντ, ρώτησε: «Γιατί δεν είσαι στο μάθημα σήμερα; Και πού είναι οι άλλοι εκπαιδευόμενοι;» Πώς έπρεπε να απαντήσει ο Μάνφρεντ;
Η δύσκολη θέση στην οποία βρισκόταν ο Μάνφρεντ είναι αντιπροσωπευτική. Έπρεπε να πει την αλήθεια ή έπρεπε να καλύψει τους άλλους εκπαιδευόμενους; Το να δώσει μια ειλικρινή απάντηση θα δημιουργούσε πρόβλημα στους άλλους και θα τον έκανε αντιδημοφιλή. Είναι σωστό να λέμε ψέματα κάτω από τέτοιες περιστάσεις; Τι θα κάνατε εσείς; Θα επιστρέψουμε αργότερα στον Μάνφρεντ, αλλά πρώτα ας εξετάσουμε τι περιλαμβάνεται όποτε καλούμαστε να αποφασίσουμε αν θα πούμε την αλήθεια ή όχι.
Αλήθεια και Αναλήθεια—Θεμελιώδης Σύγκρουση
Στο ξεκίνημα της ανθρώπινης ιστορίας, το καθετί βασιζόταν στην αλήθεια. Δεν υπήρχε διαστρέβλωση γεγονότων, παραποίηση ή διαστροφή της αλήθειας. Ο Ιεχωβά, ο Δημιουργός, είναι “ο Θεός της αλήθειας”. Ο λόγος του είναι αλήθεια. Ο Θεός δεν μπορεί να πει ψέματα, και καταδικάζει τα ψέματα και τους ψεύτες.—Ψαλμός 31:5· Ιωάννης 17:17· Τίτο 1:2.
Αν είναι έτσι τα πράγματα, από πού προήλθε η αναλήθεια; Ο Ιησούς Χριστός έδωσε την έγκυρη απάντηση όταν είπε στους θρησκευτικούς εναντιουμένους του, οι οποίοι επιδίωκαν να τον σκοτώσουν: «Εσείς είστε από τον πατέρα σας τον Διάβολο και θέλετε να κάνετε τις επιθυμίες του πατέρα σας. Εκείνος ήταν ανθρωποκτόνος τότε που άρχισε, και δεν έμεινε σταθερός στην αλήθεια, επειδή δεν υπάρχει αλήθεια σε αυτόν. Όταν λέει το ψέμα, μιλάει σύμφωνα με τις δικές του διαθέσεις, επειδή είναι ψεύτης και ο πατέρας του ψέματος». (Ιωάννης 8:44) Ο Ιησούς, βεβαίως, αναφερόταν στο περιστατικό που συνέβη στον κήπο της Εδέμ όταν ο Σατανάς παρέσυρε το πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι να παρακούσει τον Θεό και με αυτόν τον τρόπο να πέσει θύμα της αμαρτίας και του θανάτου.—Γένεση 3:1-5· Ρωμαίους 5:12.
Τα λόγια του Ιησού προσδιόριζαν ξεκάθαρα τον Σατανά ως “τον πατέρα του ψέματος”, τον εμπνευστή του ψέματος και της αναλήθειας. Ο Σατανάς συνεχίζει να είναι ο πρώτιστος υποστηρικτής της αναλήθειας και, στην πραγματικότητα, «παροδηγεί ολόκληρη την κατοικημένη γη». Φέρει βαριά ευθύνη για τη βλάβη που έχει προκαλέσει η ευρεία διάδοση του ψέματος στους ανθρώπους σήμερα.—Αποκάλυψη 12:9.
Η θεμελιώδης σύγκρουση ανάμεσα στην αλήθεια και στην αναλήθεια, η οποία ξεκίνησε από τον Σατανά τον Διάβολο, μαίνεται μέχρι σήμερα. Εισχωρεί σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης κοινωνίας και επηρεάζει κάθε άτομο ξεχωριστά. Ο τρόπος με τον οποίο ζει κάποιο άτομο καθορίζει το αν αυτό βρίσκεται στη μία ή στην άλλη πλευρά του ζητήματος. Εκείνοι που βρίσκονται στην πλευρά του Θεού στηρίζουν την πορεία της ζωής τους στην αλήθεια του Λόγου του Θεού, την Αγία Γραφή. Οποιοσδήποτε δεν ακολουθεί την οδό της αλήθειας πέφτει, είτε εν γνώσει του είτε εν αγνοία του, στα χέρια του Σατανά επειδή «ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται στην εξουσία του πονηρού».—1 Ιωάννη 5:19· Ματθαίος 7:13, 14.
Γιατί Υπάρχει η Ροπή Προς τα Ψέματα;
Το γεγονός ότι «ολόκληρος ο κόσμος» βρίσκεται στην εξουσία του Σατανά μάς αποκαλύπτει γιατί πολλοί άνθρωποι λένε ψέματα. Αλλά θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε: “Γιατί ενήργησε έτσι ο Σατανάς, «ο πατέρας του ψέματος»;” Ο Σατανάς γνώριζε ότι ο Ιεχωβά είναι ο δικαιωματικός Κυρίαρχος όλων όσων έχει δημιουργήσει Εκείνος, περιλαμβανομένου και του πρώτου ανθρώπινου ζευγαριού. Ωστόσο, ο Σατανάς επιθυμούσε για τον εαυτό του αυτή την υψηλή και μοναδική θέση, κάτι το οποίο δεν δικαιούνταν. Από απληστία και ιδιοτελή φιλοδοξία, κατέστρωσε ένα ύπουλο σχέδιο για να σφετεριστεί τη θέση του Ιεχωβά. Για να το επιτύχει αυτό, ο Σατανάς κατέφυγε σε ψέματα και δόλο.—1 Τιμόθεο 3:6.
Τι θα λεχθεί για τη σημερινή εποχή; Δεν συμφωνείτε ότι η απληστία και η ιδιοτελής φιλοδοξία παραμένουν σε μεγάλο βαθμό τα κίνητρα που ωθούν πολλούς ανθρώπους να λένε ψέματα; Οι άπληστες επιχειρήσεις, η διεφθαρμένη πολιτική και η ψεύτικη θρησκεία βρίθουν από παραπλάνηση, ψεύδος, εκμετάλλευση και απάτη. Γιατί; Δεν συμβαίνει αυτό επειδή οι άνθρωποι υποκινούνται συνήθως από απληστία και φιλοδοξία να πάνε μπροστά ή να επιδιώξουν πλούτη, δύναμη ή εξοχότητα τα οποία δεν δικαιούνται; Ένας σοφός άρχοντας, ο Βασιλιάς Σολομών του αρχαίου Ισραήλ, προειδοποίησε: «Όποιος βιάζεται να αποκτήσει πλούτη δεν θα παραμείνει αθώος». (Παροιμίες 28:20) Και ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Η φιλαργυρία είναι ρίζα κάθε είδους κακών πραγμάτων». (1 Τιμόθεο 6:10) Το ίδιο θα μπορούσε βέβαια να ειπωθεί για την υπέρμετρη επιθυμία για δύναμη ή εξοχότητα.
Κάποιος άλλος παράγοντας πίσω από το ψέμα είναι ο φόβος—φόβος για τις συνέπειες ή για το τι μπορεί να σκεφτούν οι άλλοι αν ειπωθεί η αλήθεια. Είναι φυσιολογικό να θέλουν οι άνθρωποι να είναι αρεστοί ή αποδεκτοί από τους άλλους. Αυτή η επιθυμία, όμως, μπορεί να τους υποκινεί να διαστρέφουν την αλήθεια, έστω και λίγο, προκειμένου να καλύπτουν ελλείψεις, να αποκρύπτουν μη κολακευτικές λεπτομέρειες ή απλώς για να αφήνουν καλή εντύπωση. Κατάλληλα, ο Σολομών έγραψε: «Το να τρέμει κάποιος ανθρώπους στήνει παγίδα, αλλά όποιος εμπιστεύεται στον Ιεχωβά θα προστατευτεί».—Παροιμίες 29:25.
Οσιότητα στον Θεό της Αλήθειας
Τι είπε ο Μάνφρεντ όταν ο διευθυντής τού ζήτησε εξηγήσεις; Ο Μάνφρεντ είπε την αλήθεια. Απάντησε ως εξής: «Ο καθηγητής μάς άφησε νωρίτερα σήμερα και έτσι εγώ ήρθα στη δουλειά. Όσο για τους άλλους, δεν μπορώ να μιλήσω για λογαριασμό τους. Ίσως μπορείτε να τους ρωτήσετε προσωπικά».
Ο Μάνφρεντ θα μπορούσε να δώσει μια έξυπνη, παροδηγητική απάντηση, και έτσι να κάνει τον εαυτό του αρεστό στους άλλους εκπαιδευόμενους. Αλλά είχε βάσιμους λόγους για να προσκολληθεί όσια στην αλήθεια. Ο Μάνφρεντ είναι Μάρτυρας του Ιεχωβά. Χάρη στην εντιμότητά του διατήρησε την καθαρή του συνείδηση. Επίσης, κέρδισε την εμπιστοσύνη του εργοδότη του. Στα πλαίσια της εκπαίδευσής του, διορίστηκε στο τμήμα κοσμημάτων, όπου συνήθως δεν επιτρεπόταν να εργάζονται εκπαιδευόμενοι. Περίπου 15 χρόνια αργότερα, όταν ο Μάνφρεντ πήρε προαγωγή σε μια υπεύθυνη θέση στην εταιρία, ο ίδιος προϊστάμενος τηλεφώνησε για να τον συγχαρεί και να του θυμίσει αυτό το περιστατικό, όπου έδειξε ακεραιότητα λέγοντας την αλήθεια.
Εφόσον ο Ιεχωβά είναι ο Θεός της αλήθειας, οποιοσδήποτε επιθυμεί να έχει στενή σχέση μαζί του πρέπει να «αποβάλει το ψεύδος» και να “λέει την αλήθεια”. Ο υπηρέτης του Θεού πρέπει να αγαπάει την αλήθεια. «Ο πιστός μάρτυρας δεν ψεύδεται», έγραψε ο σοφός άντρας. Τι είναι, όμως, ψέμα;—Εφεσίους 4:25· Παροιμίες 14:5.
Τι Είναι Ψέμα;
Κάθε ψέμα είναι αναλήθεια, αλλά κάθε αναλήθεια δεν είναι ψέμα. Πώς συμβαίνει αυτό; Ένα λεξικό αναφέρει ότι ψέμα λέει εκείνος ο οποίος “ισχυρίζεται κάτι που γνωρίζει ή πιστεύει ότι είναι αναληθές έχοντας πρόθεση να εξαπατήσει”. Ναι, το να λέει κάποιος ψέματα εμπεριέχει την τάση της εξαπάτησης. Επομένως, το να λέει μια αναλήθεια χωρίς πρόθεση—όπως όταν μεταφέρει σε κάποιον εσφαλμένα γεγονότα ή στοιχεία κατά λάθος—δεν είναι το ίδιο με το να πει ένα ψέμα.
Επιπλέον, χρειάζεται να σκεφτόμαστε αν το άτομο που ζητάει την πληροφορία δικαιούται μια εκτενή απάντηση. Λόγου χάρη, υποθέστε ότι κάποιο στέλεχος μιας άλλης εταιρίας είχε ρωτήσει τον Μάνφρεντ τα ίδια πράγματα. Θα ήταν ο Μάνφρεντ υποχρεωμένος να του πει τα πάντα; Όχι βέβαια. Εφόσον εκείνο το άτομο δεν δικαιούνταν να μάθει τέτοιες πληροφορίες, ο Μάνφρεντ δεν θα είχε καμιά υποχρέωση να του τις παράσχει. Βέβαια, ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, θα ήταν εσφαλμένο να του πει ψέματα.
Τι παράδειγμα έθεσε ο Ιησούς Χριστός ως προς αυτό; Σε κάποια περίσταση, ο Ιησούς συζητούσε με κάποιους που, αν και δεν πίστευαν σε αυτόν, έδειξαν ενδιαφέρον για το πού θα ταξίδευε. «Άφησε αυτόν τον τόπο και πήγαινε στην Ιουδαία», τον συμβούλεψαν. Ποια ήταν η απόκριση του Ιησού; «Ανεβείτε εσείς στη γιορτή [στην Ιερουσαλήμ]· εγώ δεν ανεβαίνω ακόμη σε αυτή τη γιορτή, επειδή ο δικός μου καιρός δεν έχει έρθει ακόμη πλήρως». Σύντομα ύστερα από αυτό, ο Ιησούς όντως ταξίδεψε στην Ιερουσαλήμ για τη γιορτή. Γιατί απάντησε έτσι; Εκείνοι δεν δικαιούνταν να μάθουν τις ακριβείς λεπτομέρειες για το πού θα βρισκόταν. Έτσι λοιπόν, μολονότι ο Ιησούς δεν είπε κάποια αναλήθεια, τους έδωσε ημιτελή απάντηση προκειμένου να περιορίσει την πιθανή ζημιά που θα μπορούσαν να προξενήσουν στον ίδιο ή στους ακολούθους του. Αυτό δεν ήταν ψέμα, επειδή ο απόστολος Πέτρος έγραψε για τον Χριστό: «Αυτός δεν διέπραξε αμαρτία ούτε βρέθηκε απάτη στο στόμα του».—Ιωάννης 7:1-13· 1 Πέτρου 2:22.
Τι θα λεχθεί για τον ίδιο τον Πέτρο; Τη νύχτα της σύλληψης του Ιησού, δεν αληθεύει ότι είπε ψέματα τρεις φορές και αρνήθηκε ότι γνώριζε τον Ιησού; Όντως, ο Πέτρος ενέδωσε στο φόβο του ανθρώπου και είπε ψέματα. Αμέσως, όμως, «έκλαψε πικρά» και μετάνιωσε, και η αμαρτία του συγχωρήθηκε. Επιπλέον, έμαθε από το λάθος του. Μερικές μέρες αργότερα, μίλησε δημόσια για τον Ιησού και αρνήθηκε κατηγορηματικά να σωπάσει όταν απειλήθηκε από τις Ιουδαϊκές αρχές στην Ιερουσαλήμ. Ασφαλώς το προσωρινό ολίσθημα του Πέτρου και η γρήγορη ανάνηψή του πρέπει να αποτελούν ενθάρρυνση για όλους εμάς, οι οποίοι μπορεί εύκολα να κυριευτούμε από μια στιγμή αδυναμίας και να σφάλουμε με λόγια ή πράξεις.—Ματθαίος 26:69-75· Πράξεις 4:18-20· 5:27-32· Ιακώβου 3:2.
Η Αλήθεια θα Εδραιωθεί για Πάντα
«Τα χείλη της αλήθειας είναι αυτά που θα εδραιωθούν για πάντα, αλλά η γλώσσα του ψεύδους θα κρατήσει μόνο μια στιγμή», εξηγεί το εδάφιο Παροιμίες 12:19. Ναι, τα αληθινά λόγια αντέχουν στη δοκιμή του χρόνου. Και οι ανθρώπινες σχέσεις είναι πιο σταθερές και πιο ικανοποιητικές όταν οι άνθρωποι δεσμεύονται να λένε την αλήθεια και να ενεργούν σε αρμονία με αυτήν. Όντως, η φιλαλήθεια φέρνει άμεσες ανταμοιβές. Αυτές περιλαμβάνουν καθαρή συνείδηση, καλή φήμη και ισχυρές σχέσεις στο γάμο, στην οικογένεια, μεταξύ φίλων, ακόμη και στην εργασία.
Τα ψέματα, από την άλλη μεριά, δεν μπορούν να αντέξουν στη δοκιμή του χρόνου. Η γλώσσα που λέει ψέματα ίσως εξαπατά για κάποιο διάστημα, αλλά η αναλήθεια δεν υπερισχύει μακροπρόθεσμα. Επιπρόσθετα, ο Ιεχωβά, ο Θεός της αλήθειας, έχει θέσει χρονικό όριο στην ανοχή της αναλήθειας και εκείνων που προωθούν τα ψέματα. Η Γραφή υπόσχεται ότι ο Ιεχωβά θα εξαλείψει την επιρροή του Σατανά του Διαβόλου, του πατέρα του ψέματος, ο οποίος παροδηγεί ολόκληρη την κατοικημένη γη. Ο Ιεχωβά θα βάλει σύντομα τέλος σε όλα τα ψέματα και στους ψεύτες.—Αποκάλυψη 21:8.
Τι ανακούφιση θα έρθει όταν επιτέλους «τα χείλη της αλήθειας» θα εδραιωθούν για πάντα!
[Υποσημείωση]
a Δεν είναι το πραγματικό του όνομα.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 5]
Η απληστία και η ιδιοτελής φιλοδοξία είναι τα κίνητρα που ωθούν πολλούς ανθρώπους να λένε ψέματα
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 6]
Κάθε ψέμα είναι αναλήθεια, αλλά κάθε αναλήθεια δεν είναι ψέμα
[Εικόνα στη σελίδα 6]
Τι μαθαίνουμε από το γεγονός ότι ο Πέτρος αρνήθηκε τον Χριστό;
[Εικόνα στη σελίδα 7]
Το να λέμε την αλήθεια οδηγεί σε σταθερές σχέσεις που προσφέρουν ικανοποίηση