Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Να Μαρτυρήσω το Φίλο Μου;

«ΔΕΝ μπορούσα να πιστέψω ότι έκανε κάτι τέτοιο», θυμάται ο Λι. Ο Λι είχε βγει έξω κι έκανε ποδήλατο με τον ξάδελφό του όταν, προς έκπληξή του, είδε τον καλύτερό του φίλο, τον Κρις, με μια παρέα νεαρών.

Ο Κρις κάπνιζε τσιγάρο.

Ο Λι τα ’χασε, επειδή αυτό ήταν αντίθετο όχι μόνο με το θέλημα των γονέων του, αλλά και με τις Χριστιανικές πεποιθήσεις, τις οποίες ομολογούσε ο Κρις ότι ακολουθούσε. (2 Κορινθίους 7:1) Ο Κρις πέταξε με τρόπο το τσιγάρο του και το έσβησε με το πόδι του, αλλά ο Λι δεν ξεγελάστηκε. Έμαθε τότε ότι το κάπνισμα δεν ήταν παρά η αρχή των προβλημάτων που είχε ο Κρις, εξαιτίας των κακών του συναναστροφών. Ο Λι συνειδητοποίησε πως ο φίλος του χρειαζόταν βοήθεια και ήξερε ότι εκείνος δεν ήταν σε θέση να την προσφέρει. Παράλληλα, δίσταζε να μιλήσει σε οποιονδήποτε άλλο γι’ αυτό το πρόβλημα. Ο Λι εξηγεί: «Ήταν φίλος μου και δεν ήθελα να τον καρφώσω».

Ίσως έχεις βρεθεί κι εσύ σε παρόμοια θέση—να μαθαίνεις ξαφνικά ότι κάποιος φίλος σου ανακατεύεται με τα ναρκωτικά, πειραματίζεται με το σεξ, εξαπατά άλλους ή κλέβει. Ένα δημοφιλές περιοδικό για νεαρούς λέει: «Καρφί. Σπιούνος. Μαρτυριάρης. Μερικοί έφηβοι φοβούνται ότι είναι ακριβώς αυτό, όταν μιλάνε για κάποιο φίλο».

Ο Νόμος της Σιωπής

Απ’ ό,τι φαίνεται η παροδηγημένη οσιότητα είναι ο κυριότερος λόγος, για τον οποίο οι νεαροί διστάζουν να αναφέρουν την κακή πράξη ενός φίλου. Βλέποντας την πειθαρχία σαν κάτι βλαβερό, μη εποικοδομητικό και επιζήμιο, φαντάζονται ότι αν αποκρύψουν τα προβλήματα του φίλου τους του κάνουν χάρη. Οι εταιρίες που βγάζουν τις τηλεοπτικές και κινηματογραφικές ταινίες τροφοδοτούν αυτή την αντίληψη, μυθοποιώντας την ιδέα πως μονάχα οι σπιούνοι και οι χαφιέδες καρφώνουν τους φίλους τους. Έτσι, ανάμεσα στους νεαρούς επικρατεί συχνά ο άγραφος νόμος της σιωπής. Όπως το θέτει ένας νεαρός ονόματι Καρλ: «Αυτό που μετράει είναι να καλύπτεις τους φίλους σου. Αν λοιπόν χρειαστεί να μαρτυρήσεις τον άλλον, απλούστατα δεν το κάνεις!»

Όταν κάποιος παραβιάζει αυτό το νόμο της σιωπής, τότε μπορεί να αντιμετωπίσει τη γελοιοποίηση από την παρέα του και πιθανώς να στερηθεί και φίλους. Για παράδειγμα, ένα άρθρο του περιοδικού ’Teen αναφέρει ότι ένα κορίτσι, που λέγεται Ντέμπι, έμαθε ότι η φίλη της η Κάρεν έκλεβε διάφορα πράγματα από μαγαζιά. Προσπαθώντας να τη βοηθήσει, η Ντέμπι αποφάσισε να το πει στους γονείς της Κάρεν. Η Κάρεν έπαψε να μιλάει στη Ντέμπι. Εκτός απ’ αυτό, και οι φίλοι της Ντέμπι την απέφευγαν και την κορόιδευαν που είχε γίνει καρφί. «Ήταν μια δυσάρεστη εμπειρία και είναι αλήθεια, ότι με πλήγωσε», λέει η Ντέμπι.

Πρέπει να Σπάσεις τη Σιωπή σου;

Έτσι κι ο Λι, παρ’ όλο που ήταν πιθανό να πληγωθεί και να αντιμετωπίσει μια τέτοια δυσάρεστη κατάσταση, αποφάσισε να ενεργήσει. Ο ίδιος λέει: «Με έτρωγε η συνείδησή μου, επειδή ήξερα ότι έπρεπε να το πω σε κάποιον!» Αυτό μας θυμίζει ένα γεγονός που είναι καταγραμμένο στο εδάφιο Γένεσις 37:2: «Ο Ιωσήφ, νέος ων ετών δεκαεπτά, εποίμαινε τα πρόβατα μετά των αδελφών αυτού, . . . και ανέφερεν ο Ιωσήφ προς τον πατέρα αυτών την κακήν αυτών φήμην [έφερε κακή αναφορά σχετικά μ’ αυτούς (ΜΝΚ)]». Πιθανώς αυτή η αναφορά δεν είχε να κάνει με κάποιο ασήμαντο ζήτημα, γιατί η εβραϊκή λέξη που υπάρχει στο πρωτότυπο και που αποδίδεται «κακή» έχει και την έννοια «επιβλαβής». Ίσως τα αδέλφια του Ιωσήφ να έβαζαν κατά κάποιο τρόπο σε κίνδυνο τα οικονομικά συμφέροντα της οικογένειας. Όπως κι αν ήταν, ο Ιωσήφ ήξερε πως αν έμενε σιωπηλός, θα κινδύνευε η πνευματική ευημερία των αδελφών του.

Το να παραβλέπεις τις κακές ενέργειες ή τον αντιγραφικό τρόπο σκέψης, μοιάζει σαν να προσπαθείς να αγνοήσεις έναν πονόδοντο. Όσο κι αν χαμογελάς με το ζόρι, όσο κι αν αντέχεις τον πόνο, το δόντι δεν παύει να είναι κούφιο. Μάλιστα, το μόνο που κάνεις είναι να αφήνεις το σάπισμα να απλώνεται. Παρόμοια, η αμαρτία είναι δύναμη που προκαλεί σάπισμα και διαφθορά. Η διαφθορά, αν δεν ελεγχθεί, προκαλεί περισσότερη διαφθορά. (Γαλάτας 6:8, ΚΔΤΚ) Με άλλα λόγια, αν ένας φίλος ή μια φίλη που έχει κάνει κάποιο παραστράτημα δεν λάβει βοήθεια—ίσως με τη μορφή σταθερής Γραφικής διαπαιδαγώγησης—τότε μπορεί να βουτηχτεί ακόμα πιο βαθιά στην αδικοπραγία.—Εκκλησιαστής 8:11.

Άρα με το να καλύπτεις την κακή πράξη ενός φίλου, δεν του κάνεις καθόλου καλό και μπορεί και να του προξενήσεις αδιόρθωτη βλάβη. Δεν είναι λοιπόν άξιο απορίας που ο Ιωσήφ ένιωσε πως ήταν ανάγκη να αναφέρει την κακή πράξη των αδελφών του! Και τι μπορούμε να πούμε για τους Χριστιανούς σήμερα; Η Αγία Γραφή προτρέπει: «Αδελφοί, και εάν άνθρωπος απερισκέπτως πέση εις κανέν αμάρτημα, σεις οι πνευματικοί [που έχετε πνευματικά προσόντα (ΜΝΚ)] διορθόνετε τον τοιούτον με πνεύμα πραότητος». (Γαλάτας 6:1) Είναι ευνόητο πως μπορεί να μη νιώθεις ότι έχεις τα πνευματικά προσόντα να διορθώσεις το φίλο σου που έχει κάνει κάποιο παραστράτημα. Δεν θα ήταν όμως λογικό να φροντίσεις να αναφερθεί το ζήτημα σε κάποιον που έχει τα προσόντα να βοηθήσει; Μάλιστα, η παραμέληση να κάνεις κάτι τέτοιο, θα μπορούσε ακόμα και να σε κάνει ‘συμμέτοχο στις αμαρτίες του’! (1 Τιμόθεον 5:22· παράβαλε Λευιτικόν 5:1, ΝΔΜ.) Θα μπορούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση τη δική σου οσιότητα στον Θεό και στις δίκαιες αρχές του.—Ψαλμός 18:25.

Πλησίασε το Φίλο σου

Έτσι λοιπόν, επιβάλλεται να πλησιάσεις το φίλο σου και να του εκθέσεις το λάθος του. (Παράβαλε Ματθαίος 18:15.) Για να γίνει αυτό, θα χρειαστεί κουράγιο και τόλμη από μέρους σου. Αλλά μην εκπλαγείς αν συναντήσεις κάποια αντίδραση, επειδή ο άνθρωπος έχει την τάση να δικαιολογείται. Κράτησε σταθερή στάση, δίνοντας πειστικές αποδείξεις σχετικά με το αμάρτημά του και ειδικότερα λέγοντάς του τι ξέρεις και πώς έγινε και το έμαθες. (Παράβαλε Ιωάννης 16:8, ΜΝΚ.) Να μην υποσχεθείς πως ‘δεν θα το πεις σε κανένα’, γιατί μια τέτοια υπόσχεση δεν θα ίσχυε στα μάτια του Θεού, ο οποίος καταδικάζει την απόκρυψη της κακής πράξης.—Παροιμίαι 28:13.

Όμως το εδάφιο Παροιμίαι 18:13 προειδοποιεί: «Το να αποκρίνηταί τις πριν ακούση, είναι εις αυτόν αφροσύνη». Ίσως έχει γίνει κάποια παρεξήγηση. Άλλωστε, μπορεί ο φίλος σου να νιώσει ανακούφιση που θα συζητήσει ανοιχτά το πρόβλημά του και που θα έχει κάποιον στον οποίο να μιλήσει και τον οποίο θα μπορεί να εμπιστευτεί. Γι’ αυτό να είσαι καλός ακροατής. (Ιακώβου 1:19) Μην καταπνίγεις την ελεύθερη έκφραση των συναισθημάτων του, χρησιμοποιώντας επικριτικές εκφράσεις, όπως «Δεν θα ’πρεπε να . . . » ή «Αν ήμουν εγώ, θα . . . » Αυτές το μόνο που καταφέρνουν είναι να κάνουν το φίλο σου να νιώθει ακόμα περισσότερο ένοχος και αβοήθητος. Παρόμοια, εκφράσεις που φανερώνουν δυσάρεστη έκπληξη, όπως «Πώς μπόρεσες!» το μόνο που θα καταφέρουν είναι να χειροτερέψουν την κατάσταση.

Φέρε στο μυαλό σου την αφήγηση με τους τρεις ‘παρηγορητές’ του Ιώβ, οι οποίοι δεν έκαναν τίποτα άλλο από το να κατηγορούν τον Ιώβ. Ο Ιώβ, αφού υπέστη τις ταπεινωτικές κατηγορίες τους, αναφώνησε: «Η παρηγοριά που δίνετε είναι σκέτο μαρτύριο. Θα συνεχίσετε να μιλάτε επ’ άπειρον; . . . Αν ήσασταν στη θέση μου κι εγώ στη δική σας . . . Θα μπορούσα να σας δυναμώσω με συμβουλές και να μιλάω συνέχεια για να σας παρηγορήσω». (Ιώβ 16:1-5, Today’s English Version [Σημερινή Αγγλική Μετάφραση]) Προσπάθησε λοιπόν να μπεις στη θέση του φίλου σου και να νιώσεις όπως νιώθει κι εκείνος. (1 Πέτρου 3:8) Αυτό θα μαλακώσει το τι θα πεις και το πώς θα το πεις.

Αλλά παρ’ όλο που ίσως κάνεις ό,τι μπορείς για να ενθαρρύνεις το φίλο σου, συχνά η κατάσταση απαιτεί περισσότερη βοήθεια απ’ όση είσαι σε θέση να δώσεις εσύ. Τότε, να επιμείνεις να αποκαλύψει ο φίλος σου το σφάλμα του στους γονείς του ή σε άλλους υπεύθυνους ενήλικους. Κι αν ο φίλος σου αρνηθεί να το κάνει αυτό; Πες του ότι αν δεν ξεκαθαρίσει εκείνος το ζήτημα μέσα σε μια λογική περίοδο χρόνου, τότε σαν αληθινός του φίλος, θα έχεις εσύ την υποχρέωση να πας σε κάποιον για λογαριασμό του.

Να Είσαι ‘Αληθινός Σύντροφος’

Το εδάφιο Παροιμίαι 17:17 μας υπενθυμίζει ότι «εν παντί καιρώ αγαπά ο φίλος [αληθινός σύντροφος (ΜΝΚ)], και ο αδελφός γεννάται δια καιρόν ανάγκης». Είναι αλήθεια ότι στην αρχή ο φίλος σου μπορεί να μην καταλάβει γιατί ενήργησες μ’ αυτόν τον τρόπο και να μην το εκτιμήσει. Ίσως ακόμα και να γίνει έξω φρενών και απερίσκεπτα να βάλει τέρμα στη φιλία σας. Αλλά μη σε πιάνει πανικός. Δώσε στο φίλο σου το χρόνο να βάλει σε μια σειρά τα αισθήματά του και να κατανοήσει ότι ενδιαφερόσουν πραγματικά για τη διαρκή ευημερία και το καλό του.

Ας ξαναγυρίσουμε τώρα στις περιπτώσεις του Λι και της Ντέμπι. Ο Λι λέει: «Ξέρω πως λέγοντάς το σε κάποιον έκανα αυτό που ήταν σωστό. Έφυγε ένα βάρος από τη συνείδησή μου, επειδή ο Κρις λάβαινε τη βοήθεια που χρειαζόταν. Αργότερα ήρθε και μου είπε ότι δεν ήταν θυμωμένος μαζί μου για ό,τι είχα κάνει κι έτσι ησύχασα και μ’ αυτό». Είναι αλήθεια ότι δεν αντιδρούν όλοι οι φίλοι με καλό τρόπο. Η Ντέμπι θυμάται: «Ήξερα πως δεν μπορούσα να αφήσω την Κάρεν να συνεχίσει και πιθανόν να καταλήξει και στη φυλακή, έχοντας φάκελο ανηλίκου». Τελικά οι φίλοι της Κάρεν σταμάτησαν τα δυσάρεστα σχόλια. Η Ντέμπι λέει: «Έκανα καινούριους φίλους. Το ξεπέρασα και με τον καιρό, έμαθα πολλά πράγματα».

Αν ο φίλος σου ή η φίλη σου εξακολουθεί να αισθάνεται πικρία για τις θαρραλέες ενέργειές σου, τότε στην πραγματικότητα δεν υπήρξε ποτέ αληθινός φίλος ή αληθινή φίλη. Όμως υπάρχουν ανάμεσα στους Χριστιανούς, εκείνοι που θα θαυμάσουν τις υψηλές αρχές σου, και μπορεί, ως αποτέλεσμα, μερικοί απ’ αυτούς να αναζητήσουν τη φιλία σου. Και ό,τι και να γίνει, θα νιώσεις ικανοποίηση, ξέροντας πως απέδειξες την οσιότητά σου στον Θεό και πως έδειξες ότι είσαι αληθινός φίλος.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 19]

Αν ο φίλος σου δεν θέλει να λάβει βοήθεια μόνος του, μπορεί να είναι απαραίτητο να ενεργήσεις εσύ για λογαριασμό του

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Τι θα πρέπει να κάνεις, αν μάθεις ότι ένας φίλος οδηγείται σε σοβαρά προβλήματα;