Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Τι το Εσφαλμένο Υπάρχει στο να Κερδίζω Χρήματα;

«ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ είναι όντως το πιο σπουδαίο πράγμα στον κόσμο». Αυτό ισχυρίστηκε ο Βρετανός θεατρικός συγγραφέας Τζορτζ Μπέρναρντ Σο. Συμφωνείς μαζί του; Ίσως νιώθεις περισσότερο σαν τη 17χρονη Τάνια, η οποία λέει: «Δεν θέλω να γίνω πλούσια, απλώς να έχω οικονομική άνεση και εξασφάλιση». Παρόμοια ο νεαρός Έβιαν βλέπει τα χρήματα, όχι σαν το πιο σπουδαίο πράγμα στον κόσμο, αλλά σαν ένα χρήσιμο μέσο για την επίτευξη κάποιου σκοπού. Λέει: «Τα χρήματα είναι απαραίτητα για τις ανάγκες μου, όπως το ντύσιμο και οι μετακινήσεις».

Ήξερες ότι η Αγία Γραφή τονίζει κάτι παρόμοιο; Στο εδάφιο Εκκλησιαστής 7:12, ΜΝΚ, αναφέρει ότι ‘τα χρήματα είναι για προστασία’. Η φτώχεια έχει περιγραφεί ως «μεγάλος εχθρός της ανθρώπινης ευτυχίας». Και το να έχεις αρκετά χρήματα μπορεί να σε προστατέψει—τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό—από τα προβλήματα που συχνά φέρνει η φτώχεια. Τα χρήματα μπορούν επίσης να μειώσουν τις συνέπειες απροσδόκητων καταστροφών. «Η Αγία Γραφή αναφέρει ότι ‘καιρός και απρόβλεπτη περίσταση μας βρίσκουν όλους’», λέει η νεαρή Φίλις. «Ποτέ δεν ξέρουμε τι δυσκολίες μπορεί να αντιμετωπίσουμε, έτσι χρειάζεται να έχουμε στην άκρη χρήματα». (Εκκλησιαστής 9:11, ΜΝΚ) Και ενώ τα χρήματα μπορεί να σου φαίνονται σημαντικά τώρα, ίσως παίξουν ακόμη πιο σημαντικό ρόλο στο μέλλον σου.

«Παλιρροϊκό Κύμα Υλισμού»

Αλλά ενώ κάποια ανησυχία για το αν θα έχεις αρκετά χρήματα είναι φυσιολογική και λογική, για μερικούς νεαρούς τα χρήματα έχουν γίνει σχεδόν έμμονη ιδέα. Όταν ρώτησαν πάνω από 160.000 νεαρούς «Τι θέλεις περισσότερο στη ζωή;» το 22 τοις εκατό απάντησαν: «Να γίνω πλούσιος».

Χωρίς αμφιβολία αυτός ο πόθος για μετρητά τροφοδοτείται από εκείνο που το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek) αποκάλεσε «παλιρροϊκό κύμα υλισμού» το οποίο έχει σαρώσει τον κόσμο. «Είμαι πολύ υλιστικό άτομο και με ενδιαφέρουν πολύ οι μάρκες», λέει ο 18χρονος Μάρτιν. «Πιστεύω ακράδαντα ότι παίρνεις αυτό που πληρώνεις. Έτσι, ξοδεύω πολλά χρήματα για τα πράγματα που θέλω». Ο Μάρτιν δεν είναι ο μόνος νεαρός που ‘ξοδεύει πολλά χρήματα’. Το περιοδικό Νέα των Η.Π.Α. & Παγκόσμιες Ειδήσεις (U.S.News & World Report) αναφέρει: «Πέρσι, οι νεαροί 12 ως 19 ετών [στις Ηνωμένες Πολιτείες] κυριεύτηκαν από πρωτοφανή αγοραστική μανία και έκαναν αγορές 109 δισεκατομμυρίων δολαρίων [περ. 27,2 τρισ. δρχ.], αύξηση 38 τοις εκατό σε σύγκριση με το 1990».

Πού βρίσκουν, όμως, οι νεαροί τα μετρητά για όλα αυτά τα καινούρια ρούχα, τους ψηφιακούς δίσκους και τα εξαρτήματα για τους κομπιούτερ; Σύμφωνα με το περιοδικό Νέα των Η.Π.Α. & Παγκόσμιες Ειδήσεις: «Περίπου οι μισοί νεαροί 16 ως 19 ετών έχουν εργασίες μερικής απασχόλησης». Αν υπάρχει ισορροπία, μια εργασία μετά τις ώρες του σχολείου μπορεί να έχει οφέλη, όπως το να διδάξει το νεαρό άτομο να είναι υπεύθυνο. Ωστόσο, μερικοί νεαροί σαφώς φτάνουν στα άκρα σε αυτόν τον τομέα. Το περιοδικό Νιούζγουικ παρατηρεί: «Ψυχολόγοι και καθηγητές βλέπουν πόσο πιέζονται οι [εργαζόμενοι] μαθητές. Έχουν ελάχιστο χρόνο για τα μαθήματα στο σπίτι, και οι καθηγητές που βλέπουν τακτικά εξουθενωμένους μαθητές να παλεύουν να κρατήσουν τα μάτια τους ανοιχτά συνήθως αντιδρούν κατεβάζοντας το επίπεδο των όσων αναμένονται από αυτούς».

Ωστόσο, ελάχιστοι εργαζόμενοι νέοι είναι πρόθυμοι να εγκαταλείψουν τις πηγές του εισοδήματός τους. «Το σχολείο είναι σημαντικό», λέει η νεαρή Βανέσα, «αλλά και τα χρήματα είναι σημαντικά. Η σχολική εργασία δεν είναι επικερδής». Πόσο σημαντικό είναι για εσένα το να κερδίζεις χρήματα; Μήπως κύριος στόχος σου στη ζωή είναι να κερδίσεις άφθονα χρήματα;

«Αποφασισμένοι να Πλουτίσουν»

Η Αγία Γραφή ασχολείται με αυτά ακριβώς τα ερωτήματα. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Εκείνοι που είναι αποφασισμένοι να πλουτίσουν πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα και πολλές ανόητες και βλαβερές επιθυμίες, οι οποίες βυθίζουν τους ανθρώπους σε καταστροφή και απώλεια. Διότι η φιλαργυρία είναι ρίζα κάθε είδους κακών πραγμάτων, και επιδιώκοντάς την μερικοί έχουν παροδηγηθεί από την πίστη και έχουν μαχαιρώσει παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους».—1 Τιμόθεο 6:9, 10.

Ο Παύλος σίγουρα γνώριζε για ποιο πράγμα μιλούσε. Προτού γίνει Χριστιανός ήταν ένας από τους θρησκευτικούς ηγέτες που ήταν γνωστοί ως «Φαρισαίοι», τους οποίους η Αγία Γραφή περιγράφει ως ‘φιλάργυρους’. (Λουκάς 16:14) Εντούτοις, ο απόστολος δεν καταδίκασε αυτό καθαυτό το να κερδίζει κανείς χρήματα. Αλλά προειδοποίησε εκείνους που είναι «αποφασισμένοι να πλουτίσουν» ή, όπως αναφέρει μια άλλη μετάφραση, εκείνους που «προσηλώνουν την καρδιά τους στο να γίνουν πλούσιοι». (Φίλιπς [Phillips]) Αλλά τι το κακό υπάρχει σε αυτό;

Όπως εξήγησε ο Παύλος, αυτά τα άτομα «πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα». Το εδάφιο Παροιμίαι 28:20, ΜΝΚ, τονίζει ένα παρόμοιο σημείο όταν αναφέρει: ‘Όποιος βιάζεται να αποκτήσει πλούτη δεν θα παραμείνει αθώος’. Σκεπτόμενοι ότι δεν έχουν αρκετά, μερικοί νέοι έχουν καταφύγει στην κλοπή.

Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι νεαροί δεν σκέφτονται να κλέψουν. Αλλά μερικοί μπορεί να εμπλακούν σε εξίσου ριψοκίνδυνη συμπεριφορά. Το περιοδικό Η Χριστιανοσύνη Σήμερα (Christianity Today) αναφέρει: «Μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι η υπερβολική ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια έχει γίνει ο πιο γοργά αυξανόμενος εφηβικός εθισμός». Σε κάποια περιοχή των Η.Π.Α., «σχεδόν το 90 τοις εκατό των εφήβων είχαν αγοράσει λαχεία παράνομα όταν βρίσκονταν στο τελευταίο έτος του λυκείου». Μερικοί νεαροί καταφεύγουν σε ακόμη πιο απεγνωσμένα μέτρα. «Είναι δύσκολο να βρεις μια αξιοπρεπή εργασία», λέει ο 16χρονος Μάθιου. «Έτσι βγάζω τα περισσότερα από τα χρήματά μου μεταφέροντας και πουλώντας διάφορα πράγματα. . . . Μερικές φορές πουλούσα [ναρκωτικά]».

‘Βυθίζονται στην Απώλεια’

Είναι αλήθεια ότι το να έχει κάποιος χρήματα μπορεί να του δώσει μια αίσθηση ελευθερίας. Αλλά όπως εξηγεί ο Παύλος, μακροπρόθεσμα, το να επιδιώκει κάποιος να αποκτήσει χρήματα μπορεί στην πραγματικότητα να τον κάνει δούλο σε «πολλές ανόητες και βλαβερές επιθυμίες, οι οποίες βυθίζουν τους ανθρώπους σε καταστροφή και απώλεια». Ναι, όταν πέσεις στα δίχτυα της φιλαργυρίας, μπορεί να σε εξουσιάσει η πλεονεξία, η δολοφονική ζήλια και άλλες βλαβερές επιθυμίες. (Παράβαλε Κολοσσαείς 3:5.) Ένα άρθρο στο περιοδικό Τιν (Teen) παρατήρησε ότι μερικοί έφηβοι μπορεί να φθονούν τόσο πολύ τα αυτοκίνητα και τα ρούχα που έχουν άλλοι νέοι «ώστε να καταρρακωθούν». Αυτός ο φθόνος μερικές φορές «βαθαίνει κάνοντας το άτομο να αισθάνεται αποστροφή για τον εαυτό του», προσθέτει το άρθρο, «και ο έφηβος δεν μπορεί να σκεφτεί τίποτα άλλο εκτός από το τι δεν έχει».

Πρόσεξε, λοιπόν, ότι η επιθυμία για πλούτο όχι μόνο μπορεί να κάνει κάποιον να ‘πέσει σε πειρασμό’ αλλά μπορεί και να κάνει κάποιον να ‘βυθιστεί σε καταστροφή και απώλεια’. Ο Βιβλικός σχολιαστής Άλμπερτ Μπαρνς παρατηρεί: «Δημιουργείται η εντύπωση ενός ναυαγίου, όπου το πλοίο και όλα όσα βρίσκονται πάνω του βουλιάζουν μαζί. Η καταστροφή είναι ολοκληρωτική. Συντρίβεται τελείως η ευτυχία, η αρετή, η φήμη και η ψυχή».—Παράβαλε 1 Τιμόθεο 1:19.

Ορθά, λοιπόν, ο Παύλος λέει ότι η αδηφάγα «φιλαργυρία είναι ρίζα κάθε είδους κακών πραγμάτων». Εξαιτίας της, πολλοί «έχουν παροδηγηθεί από την πίστη και έχουν μαχαιρώσει παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους». Πάρε για παράδειγμα τον νεαρό που θα ονομάσουμε Ρόρι. Σε ηλικία 12 χρονών άρχισε να παίζει τυχερά παιχνίδια. «Ήταν ένας τρόπος για να βγάλω χρήματα χωρίς να κάνω τίποτα», θυμάται. Σύντομα, χρωστούσε εκατοντάδες δολάρια και παραμελούσε φίλους, οικογένεια και σχολείο. «Προσπάθησα να σταματήσω», παραδέχεται, αλλά απέτυχε επανειλημμένα. Συνέχισε να ‘μαχαιρώνει παντού τον εαυτό του με πολλούς πόνους’ ώσπου ζήτησε βοήθεια στα 19 του. Ο συγγραφέας Ντάγκλας Κένεντι δεν υπερβάλλει, λοιπόν, όταν στο βιβλίο του Το Κυνήγι του Μαμμωνά (Chasing Mammon) αποκαλεί την επιδίωξη χρημάτων «τραυματική εμπειρία».

Επίτευξη Ισορροπίας

Η συμβουλή του Σολομώντα είναι λοιπόν τόσο σημαντική σήμερα όσο ήταν και πριν από αιώνες: ‘Μη μοχθείς να αποκτήσεις πλούτη. Άπεχε από τη δική σου κατανόηση. Έβαλες τα μάτια σου να τα κοιτάξουν ενώ αυτά δεν είναι τίποτα; Διότι φτιάχνουν βεβαίως φτερά σαν του αετού και πετούν μακριά προς τους ουρανούς’. (Παροιμίαι 23:4, 5, ΜΝΚ) Τα υλικά πλούτη είναι προσωρινά, έτσι είναι ανόητο να κάνεις την επιδίωξη του πλούτου κύριο σκοπό της ζωής σου. «Δεν θέλω να παγιδευτώ σε υλιστικούς στόχους», λέει μια Χριστιανή, η Μορίν. «Απλώς ξέρω», λέει, «ότι η πνευματικότητά μου θα είναι το τίμημα που θα πληρώσω αν απορροφηθώ στο να κερδίσω χρήματα».

Είναι αλήθεια ότι τα χρήματα είναι μια ανάγκη. Και το να έχεις ένα επαρκές εισόδημα θα σου επιτρέψει να φροντίζεις για τις ανάγκες σου—και μάλιστα είναι πιθανό να βοηθάς υλικά και άλλους κάπου κάπου. (Εφεσίους 4:28) Να μάθεις να εργάζεσαι σκληρά ώστε να μπορείς να κερδίζεις χρήματα με έντιμο τρόπο. Επίσης, να μάθεις να αποταμιεύεις, να κάνεις προϋπολογισμό καθώς και έξυπνες αγορές. Αλλά ποτέ μην κάνεις τα χρήματα το πιο σπουδαίο πράγμα στη ζωή. Προσπάθησε να έχεις την ισορροπημένη άποψη που εξέφρασε ο συγγραφέας του εδαφίου Παροιμίαι 30:8, ο οποίος προσευχήθηκε: ‘Φτώχεια και πλούτο μη μου δώσεις’. Διατηρώντας στην πρώτη θέση τα πνευματικά συμφέροντα, θα μπορέσεις να κερδίσεις το καλύτερο είδος πλούτου. Όπως αναφέρει το εδάφιο Παροιμίαι 10:22, ‘η ευλογία του Ιεχωβά πλουτίζει, και λύπη δεν θα προστεθεί σε αυτήν’.

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Πολλοί νεαροί θέλουν χρήματα για να μπορούν να συμβαδίζουν με τους συνομηλίκους τους