ΦΩΣ

Η λέξη ’ωρ του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου και η λέξη φῶς του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου αναφέρονται σε αυτό που εκπέμπεται από ένα φωτογόνο σώμα όπως το λυχνάρι (Ιερ 25:10) ή ο ήλιος, καθώς επίσης στο αντίθετο του σκοταδιού, κυριολεκτικά και μεταφορικά. (Ησ 5:20· Ιωα 11:10, 11) Γενικά θεωρείται ότι το φως αποτελείται από σωματίδια ενέργειας που έχουν ιδιότητες κύματος. Μέχρι σήμερα, όμως, ο άνθρωπος δεν μπορεί ακόμη να απαντήσει πλήρως στο ερώτημα που έθεσε πριν από τρεις χιλιετίες και πλέον ο Δημιουργός του φωτός: «Από ποιο δρόμο, λοιπόν, διαμοιράζεται το φως;»—Ιωβ 38:24.

Το ηλιακό φως είναι ένας συνδυασμός χρωμάτων, στον οποίο κάθε χρώμα έχει διαφορετικό μήκος κύματος. Το χρώμα ενός αντικειμένου καθορίζεται από το συγκεκριμένο τμήμα φωτός που ανακλά η επιφάνειά του. Άρα λοιπόν, το φως δημιουργεί τις πολλές αποχρώσεις που τέρπουν το ανθρώπινο μάτι. Είναι επίσης απαραίτητο για τη συνέχιση της επίγειας ζωής—φυτικής, ζωικής και ανθρώπινης.

Η Πηγή του Φωτός. Ο Ιεχωβά Θεός είναι ο Πλάστης του φωτός και ο Δημιουργός του σκοταδιού. (Ησ 45:7) Την πρώτη δημιουργική ημέρα αυτός είπε: «Ας γίνει φως». (Γε 1:3) Πρωτύτερα είχε δημιουργήσει τους ουρανούς (στους οποίους βρίσκονται μεταξύ άλλων «τα μεγαλοπρεπή φώτα»—ο ήλιος, η σελήνη και τα άστρα· παράβαλε Ψλ 136:7-9) και τη γη. (Γε 1:1) Άρα, το ότι το φως ήρθε σε ύπαρξη αναφορικά με τη γη περιλάμβανε προφανώς τη σταδιακή απομάκρυνση οποιουδήποτε πράγματος εμπόδιζε προηγουμένως τις ακτίνες του ήλιου να φτάσουν σε αυτόν τον πλανήτη. Και ο «διαχωρισμός» ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι πρέπει να συντελέστηκε με την περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της, καθώς κινούνταν γύρω από τον ήλιο. (Γε 1:4, 5) Πολύ αργότερα, ο Ιεχωβά έπληξε τους ηλιολάτρες Αιγυπτίους με σκοτάδι—σκοτάδι που δεν επηρέασε τους Ισραηλίτες. (Εξ 10:21-23) Όταν οδήγησε το λαό του έξω από την Αίγυπτο, προμήθευσε φως μέσω μιας στήλης φωτιάς.—Εξ 13:21· 14:19, 20· Ψλ 78:14.

Οι Γραφές συσχετίζουν επανειλημμένα το φως με τον Δημιουργό του. Ο ψαλμωδός δήλωσε: «Ιεχωβά Θεέ μου, αποδείχτηκες πολύ μεγάλος. Με αξιοπρέπεια και λαμπρότητα είσαι ντυμένος, περιτυλίγοντας τον εαυτό σου με φως σαν ένδυμα». (Ψλ 104:1, 2) Αυτή η διακήρυξη εναρμονίζεται πολύ καλά με την περιγραφή αυτών που είδε ο Ιεζεκιήλ σε όραμα: «Είδα κάτι σαν τη λάμψη του ήλεκτρου, σαν τη θέα φωτιάς ολόγυρα στο εσωτερικό του, από τη θέα των γοφών του και πάνω· και από τη θέα των γοφών του και κάτω είδα κάτι σαν τη θέα φωτιάς, και αυτός είχε λαμπρότητα ολόγυρα. Υπήρχε κάτι σαν τη θέα του τόξου το οποίο εμφανίζεται σε ένα πυκνό σύννεφο την ημέρα της δυνατής βροχής. Έτσι ήταν η θέα της λαμπρότητας ολόγυρα. Ήταν η θέα της ομοιότητας της δόξας του Ιεχωβά». (Ιεζ 1:27, 28) Αιώνες πρωτύτερα, μια μερική μόνο φανέρωση αυτής της δόξας έκανε το πρόσωπο του Μωυσή να ακτινοβολεί.—Εξ 33:22, 23· 34:29, 30.

«Ο Θεός είναι φως και δεν υπάρχει καθόλου σκοτάδι σε ενότητα με αυτόν». (1Ιω 1:5) Είναι δίκαιος, ευθύς και άγιος (Δευ 32:4· Απ 4:8), δεν έχει δε τίποτα το κοινό με τις εξαχρειωτικές και ακάθαρτες πράξεις που συσχετίζονται συνήθως με το σκοτάδι. (Παράβαλε Ιωβ 24:14-16· 2Κο 6:14· 1Θε 5:7, 8.) Επομένως, όσοι περπατούν στο σκοτάδι εκδηλώνοντας μίσος για τον αδελφό τους και δεν πράττουν την αλήθεια δεν θα μπορούσαν ποτέ να είναι σε ενότητα με αυτόν.—1Ιω 1:6· 2:9-11.

Ο Ιεχωβά είναι “ο Πατέρας των ουράνιων φώτων”. (Ιακ 1:17) Δεν είναι μόνο «Αυτός που έχει δώσει τον ήλιο για φως την ημέρα, τα νομοθετήματα της σελήνης και των άστρων για φως τη νύχτα» (Ιερ 31:35), αλλά είναι επίσης η Πηγή κάθε πνευματικής διαφώτισης. (2Κο 4:6) Ο νόμος του, οι δικαστικές αποφάσεις του και ο λόγος του είναι φως για εκείνους που αφήνουν τον εαυτό τους να καθοδηγείται από αυτά. (Ψλ 43:3· 119:105· Παρ 6:23· Ησ 51:4) Ο ψαλμωδός διακήρυξε: «Με το φως σου μπορούμε να δούμε φως». (Ψλ 36:9· παράβαλε Ψλ 27:1· 43:3.) Όπως το φως του ήλιου συνεχίζει να γίνεται λαμπρότερο από την αυγή μέχρι «να γίνει τέλεια η ημέρα», έτσι και ο δρόμος των δικαίων, ο οποίος φωτίζεται από τη θεϊκή σοφία, γίνεται όλο και πιο φωτεινός. (Παρ 4:18) Το να ακολουθεί κάποιος την πορεία που καθορίζει ο Ιεχωβά ισοδυναμεί με το να περπατάει στο φως του. (Ησ 2:3-5) Από την άλλη πλευρά, όταν κάποιος βλέπει τα πράγματα με ακάθαρτο τρόπο ή με κακές προθέσεις, βρίσκεται σε μεγάλο πνευματικό σκοτάδι. Όπως το έθεσε ο Ιησούς: «Αν το μάτι σου είναι πονηρό, όλο το σώμα σου θα είναι σκοτεινό. Αν στην πραγματικότητα το φως που είναι μέσα σου είναι σκοτάδι, πόσο μεγάλο είναι αυτό το σκοτάδι!»—Ματ 6:23· παράβαλε Δευ 15:9· 28:54-57· Παρ 28:22· 2Πε 2:14.

Το Φως και ο Γιος του Θεού. Από τότε που αναστήθηκε και αναλήφθηκε στον ουρανό, ο Χριστός Ιησούς, «ο Βασιλιάς εκείνων που κυβερνούν ως βασιλιάδες και Κύριος εκείνων που κυβερνούν ως κύριοι», «κατοικεί σε απρόσιτο φως». Αυτό το φως είναι τόσο ένδοξο ώστε τα αδύναμα ανθρώπινα μάτια δεν μπορούν να δουν τον Ιησού. (1Τι 6:15, 16) Μάλιστα κάποιος άνθρωπος, ο Σαούλ (Παύλος) από την Ταρσό, τυφλώθηκε από το ουράνιο φως που είδε όταν ο ενδοξασμένος Γιος του Θεού αποκαλύφτηκε σε αυτόν το διώκτη των ακολούθων του Ιησού.—Πρ 9:3-8· 22:6-11.

Κατά την επίγεια διακονία του, ο Ιησούς Χριστός ήταν φως, παρέχοντας πνευματική διαφώτιση σχετικά με τους σκοπούς και το θέλημα του Θεού σε όσους ήθελαν να κερδίσουν τη θεϊκή εύνοια. (Ιωα 9:5· παράβαλε Ησ 42:6, 7· 61:1, 2· Λου 4:18-21.) Αρχικά, μόνο τα «χαμένα πρόβατα του οίκου του Ισραήλ» ωφελήθηκαν από αυτό το «μεγάλο φως». (Ησ 9:1, 2· Ματ 4:13-16· 15:24) Αλλά η πνευματική διαφώτιση δεν επρόκειτο να περιοριστεί μόνο στους φυσικούς Ιουδαίους και στους προσήλυτους. (Ιωα 1:4-9· παράβαλε Πρ 13:46, 47.) Όταν ο Ιησούς ως βρέφος φέρθηκε στο ναό, ο ηλικιωμένος Συμεών τον χαρακτήρισε «φως για την αφαίρεση του καλύμματος από τα έθνη». (Λου 2:32) Όπως εξήγησε ο Παύλος στους Εφεσίους, οι απερίτμητοι μη Ιουδαίοι ήταν πρωτύτερα στο σκοτάδι όσον αφορά τον Θεό και τους σκοπούς του: «Προηγουμένως ήσασταν εθνικοί ως προς τη σάρκα· σας αποκαλούσε “μη περιτομή” εκείνο που αποκαλείται “περιτομή” η οποία γίνεται στη σάρκα με τα χέρια—ότι εκείνον τον καιρό ήσασταν χωρίς Χριστό, αποξενωμένοι από την πολιτεία του Ισραήλ και ξένοι ως προς τις διαθήκες της υπόσχεσης, και δεν είχατε ελπίδα και ήσασταν χωρίς Θεό στον κόσμο». (Εφ 2:11, 12) Ωστόσο, όταν τα καλά νέα για τον Χριστό φέρθηκαν στους μη Ιουδαίους, εκείνοι που ανταποκρίθηκαν ευνοϊκά “κλήθηκαν από το σκοτάδι στο θαυμαστό φως του Θεού”. (1Πε 2:9) Άλλοι όμως συνέχισαν να επιτρέπουν σε αυτόν που μετασχηματίζεται σε «άγγελο φωτός» ή διαφώτισης (2Κο 11:14), το “θεό αυτού του συστήματος πραγμάτων”, να τους τυφλώνει ώστε “να μη λάμψει ο φωτισμός των καλών νέων σχετικά με τον Χριστό”. (2Κο 4:4) Προτίμησαν το σκοτάδι, διότι ήθελαν να συνεχίσουν την ιδιοτελή τους πορεία.—Παράβαλε Ιωα 3:19, 20.

Οι Ακόλουθοι του Χριστού Γίνονται Φώτα. Εκείνοι που άσκησαν πίστη στον Χριστό Ιησού ως «το φως του κόσμου» και τον ακολούθησαν έγιναν οι ίδιοι «γιοι φωτός». (Ιωα 3:21· 8:12· 12:35, 36, 46) Γνωστοποιούσαν σε άλλους τις απαιτήσεις που υπάρχουν για να αποκτήσει κανείς την εύνοια του Θεού και τη ζωή, κάνοντάς το αυτό «στο φως», δηλαδή ανοιχτά. (Ματ 10:27) Παρόμοια, ο Ιωάννης ο Βαφτιστής είχε αποτελέσει φως όταν “κήρυττε βάφτισμα που συμβόλιζε μετάνοια” και προανάγγελλε την έλευση του Μεσσία. (Λου 3:3, 15-17· Ιωα 5:35) Επίσης, με τα καλά τους έργα, με τα λόγια και το παράδειγμά τους, οι ακόλουθοι του Χριστού κάνουν το φως τους να λάμπει. (Ματ 5:14, 16· παράβαλε Ρω 2:17-24.) «Ο καρπός του φωτός αποτελείται από κάθε είδους αγαθότητα και δικαιοσύνη και αλήθεια». Ως εκ τούτου, εκθέτει την αχρειότητα των επαίσχυντων έργων του σκοταδιού (της πορνείας, της ακαθαρσίας κάθε είδους, της απληστίας και των παρόμοιων) τα οποία πράττουν “οι γιοι της ανυπακοής”. Ως αποτέλεσμα, αυτά τα επαίσχυντα έργα φαίνονται στο πραγματικό τους φως και, με την έννοια ότι φανερώνονται ως πράγματα που καταδικάζει ο Θεός, γίνονται φως αυτά τα ίδια. (Εφ 5:3-18· παράβαλε 1Θε 5:4-9.) Εξοπλισμένοι με τα «όπλα του φωτός», την πνευματική πανοπλία του Θεού, οι Χριστιανοί διεξάγουν πόλεμο «ενάντια στις κυβερνήσεις, ενάντια στις εξουσίες, ενάντια στους κοσμοκράτορες αυτού του σκοταδιού, ενάντια στις πονηρές πνευματικές δυνάμεις στους ουράνιους τόπους» και μπορούν έτσι να μείνουν σταθεροί ως επιδοκιμασμένοι υπηρέτες του Θεού.—Ρω 13:12-14· Εφ 6:11-18.

Άλλες Μεταφορικές Χρήσεις. Οι Γραφές περιέχουν πολλές μεταφορικές αναφορές στο φως. Η ικανότητα της όρασης είναι αυτό που εννοείται από τα λόγια «το φως των ματιών μου». (Ψλ 38:10) Το ότι ο Θεός «δίνει φως» σε κάποιον σημαίνει ότι του δίνει ζωή ή του επιτρέπει να συνεχίσει να ζει. (Ιωβ 3:20, 23· παράβαλε Ψλ 56:13.) Τα «παιδιά που δεν είδαν φως» είναι εκείνα που γεννιούνται νεκρά. (Ιωβ 3:16· παράβαλε Ψλ 49:19.) Η έκφραση «είναι καλό για τα μάτια να βλέπουν τον ήλιο» μπορεί να θεωρηθεί ότι σημαίνει “είναι καλό να είναι κανείς ζωντανός”.—Εκ 11:7.

Το φως του πρωινού περιγράφεται παραστατικά να “πιάνει τις άκρες της γης και να τινάζει έξω από αυτήν τους πονηρούς”, εφόσον η αυγή διασκορπίζει όσους πράττουν το κακό. Το σκοτάδι είναι το «φως» τους, διότι έχουν συνηθίσει να εκτελούν τις κακές πράξεις τους υπό το κάλυμμά του, και αυτό το μεταφορικό «φως» αφαιρείται από αυτούς με το κατά γράμμα φως της αυγής.—Ιωβ 38:12-15· παράβαλε Ιωβ 24:15-17.

Όπως το φως του ήλιου είναι ξεκάθαρα ορατό, έτσι και οι δυσμενείς κρίσεις του Ιεχωβά είναι φανερές. Αυτό υπονοεί το εδάφιο Ωσηέ 6:5: «Οι κρίσεις εναντίον σου θα είναι σαν το φως που προβάλλει».

Το “φως του προσώπου του Θεού” σημαίνει θεϊκή εύνοια. (Ψλ 44:3· 89:15) Η έκφραση «σήκωσε πάνω μας το φως του προσώπου σου» σημαίνει “δείξε μας εύνοια”. (Ψλ 4:6) Παρόμοια, η εύνοια ενός άρχοντα αναφέρεται ως το «φως του προσώπου του βασιλιά».—Παρ 16:15.

Το φως μπορεί να υποδηλώνει λαμπρότητα ή ευθυμία, το αντίθετο του σκοταδιού. (Ιωβ 30:26) Έτσι μπορεί να εξηγούνται τα λόγια του Ιώβ (29:24): «Το φως του προσώπου μου δεν το χαμήλωναν». Μολονότι κάποιοι άλλοι μπορεί να είχαν ζοφερή όψη και να ήταν κατηφείς, αυτό δεν έκανε τον Ιώβ να έχει παρόμοια διάθεση.

Μια λαμπρή προοπτική, όπως η σωτηρία ή η απελευθέρωση, αναφέρεται μερικές φορές μεταφορικά ως φως. (Εσθ 8:16· Ψλ 97:11· Ησ 30:26· Μιχ 7:8, 9) Το ότι ο Ιεχωβά έκανε τη δόξα του να λάμψει πάνω στη Σιών προανήγγειλε την απελευθέρωσή της από την αιχμαλωσία. Ως αποτέλεσμα, η Σιών επρόκειτο να αποτελέσει πηγή διαφώτισης για τα έθνη. (Ησ 60:1-3, 19, 20· παράβαλε Απ 21:24· 22:5.) Απεναντίας, το να μη δώσουν το φως τους ο ήλιος, η σελήνη και τα άστρα θα σήμαινε συμφορά.—Ησ 13:10, 11· Ιερ 4:23· Ιεζ 32:7, 8· Ματ 24:29.