ΠΕΤΡΟΧΕΛΙΔΟΝΟ
[εβρ., σις].
Ένα από τα ταχύτερα ιπτάμενα πουλιά, που συνήθως επιτυγχάνει ταχύτητες μεγαλύτερες των 100 χλμ./ώ. και έχει την ικανότητα να επιταχύνει ξαφνικά φτάνοντας ή ξεπερνώντας ίσως και τα 200 χλμ./ώ. Χτυπάει με μεγάλη ένταση και φαινομενικά ακούραστα τις μακριές, λεπτές, δρεπανοειδείς φτερούγες του καθώς εφορμά και επιτίθεται στα έντομα, τα οποία καταβροχθίζει εν πτήσει. Από τις τέσσερις ποικιλίες πετροχελίδονου που συναντώνται στο Ισραήλ, το πετροχελίδονο των Άλπεων (κύψελος ο άλπειος [Apus melba]) είναι το μεγαλύτερο και ξεχωρίζει από το λευκό κάτω μέρος του. Είναι το πρώτο από τα αποδημητικά πετροχελίδονα που εμφανίζονται στην Παλαιστίνη μόλις μπαίνει η άνοιξη, ενώ λίγο αργότερα ακολουθούν τεράστια σμήνη κοινών πετροχελίδονων (κύψελος ο άπους [Apus apus]). Χτίζουν τις φωλιές τους σε σκοτεινά μέρη, συνήθως κάτω από το γείσο κάποιας σκεπής, και μερικές φορές μέσα σε κουφάλες δέντρων ή στις πλευρές των βράχων. Τις κατασκευάζουν με χόρτα και πούπουλα τα οποία μετατρέπουν σε συμπαγή μάζα με το κολλώδες σάλιο που παράγουν οι ειδικοί αδένες τους. Είναι φανερό ότι, λόγω του σχεδιασμού των ποδιών του, το πετροχελίδονο δεν μπορεί να περπατάει ή να κάθεται πάνω σε κλαδιά. Γι’ αυτό, συλλαμβάνει όλη την τροφή του και μαζεύει όλα τα υλικά για τη φωλιά του εν πτήσει, μάλιστα πίνει και νερό πετώντας ξυστά πάνω από την υδάτινη επιφάνεια. Για να αναπαυτεί, στηρίζεται σε κάθετες επιφάνειες. Η φωνή του πετροχελίδονου έχει κάπως λυπητερή, μελαγχολική χροιά.
Το ότι η εβραϊκή λέξη σις προσδιορίζει το πετροχελίδονο φαίνεται από το γεγονός ότι αυτό το πουλί έχει την ίδια ονομασία και στην αραβική γλώσσα. Μερικοί λόγιοι υποστηρίζουν ότι αυτή η ονομασία υποδηλώνει έναν ορμητικό ήχο, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι αποδίδει τη διαπεραστική κραυγή, σι-σι-σι, που βγάζει το πετροχελίδονο.
Όταν ο Εζεκίας ανέρρωσε από την ασθένειά του, είπε στα πλαίσια μιας στοχαστικής ποιητικής σύνθεσης ότι “τερέτιζε σαν το πετροχελίδονο”—προφανώς με μελαγχολικό ύφος. Επίσης, ο προφήτης Ιερεμίας χρησιμοποίησε το αποδημητικό πετροχελίδονο ως παράδειγμα όταν επέπληξε το λαό του Ιούδα επειδή δεν διέκριναν τον καιρό της κρίσης του Θεού.—Ησ 38:14· Ιερ 8:7.