ΣΙΔΩΝ(Α)
[Σιδών(α)], ΣΙΔΩΝΙΟΙ (Σιδώνιοι).
Ο πρωτότοκος γιος του Χαναάν, ο Σιδών, ήταν ο προγεννήτορας των Σιδωνίων. Το λιμάνι της Σιδώνας πήρε το όνομα του προπάτορά τους και επί πολλά χρόνια ήταν η κυριότερη πόλη των Φοινίκων, όπως αποκαλούσαν οι Έλληνες τους Σιδωνίους. Σήμερα η πόλη είναι γνωστή ως Σάιντα.
Οι Σιδώνιοι ίδρυσαν επίσης μια αποικία περίπου 35 χλμ. Ν της Σιδώνας, την οποία ονόμασαν Τύρο. Με τον καιρό, η Τύρος επισκίασε τη Σιδώνα από πολλές απόψεις, αλλά ποτέ δεν έχασε εντελώς το χαρακτήρα της σιδώνιας αποικίας. Ο βασιλιάς της Τύρου μερικές φορές αποκαλούνταν “βασιλιάς των Σιδωνίων” (1Βα 16:31), και συχνά η Τύρος και η Σιδώνα μνημονεύονται μαζί στις προφητείες. (Ιερ 25:22· 27:3· 47:4· Ιωλ 3:4· Ζαχ 9:2) Ανάμεσα στις δύο πόλεις βρίσκονταν τα Σαρεπτά «της Σιδώνας», όπου κάποια χήρα εφοδίαζε με τροφή τον Ηλία κατά τη διάρκεια μιας παρατεταμένης πείνας.—1Βα 17:9· Λου 4:25, 26.
Αρχικά, η Σιδώνα θεωρούνταν το βόρειο όριο των χαναανιτικών εθνών. (Γε 10:19) Μετά τη νίκη του Ιησού του Ναυή επί των βασιλιάδων της βόρειας Χαναάν (τους οποίους καταδίωξε προς βορράν μέχρι την «πολυπληθή Σιδώνα»), η γη διαμοιράστηκε στις εννιάμισι φυλές που δεν είχαν λάβει ακόμη κληρονομιά. Εκείνη την εποχή, η περιοχή που βρισκόταν υπό την κυριαρχία της Σιδώνας περιλαμβανόταν στα εδάφη που απέμενε να καταληφθούν. (Ιη 11:8· 13:2, 6, 7· Αρ 32:33) Στον Ασήρ δόθηκαν οι παράκτιες πεδιάδες που βρίσκονταν ακριβώς Ν της Σιδώνας, ενώ όσον αφορά τον Ζαβουλών, όπως είχε προφητευτεί, “η πιο απομακρυσμένη πλευρά του ήταν προς τη Σιδώνα”, δηλαδή στο βόρειο τμήμα της Υποσχεμένης Γης. (Ιη 19:24, 28· Γε 49:13) Ωστόσο, οι Ασηρίτες, αντί να εκδιώξουν τους Σιδωνίους από την περιοχή που τους είχε δώσει ο Θεός, αρκέστηκαν στο να εγκατασταθούν ανάμεσά τους. (Κρ 1:31, 32· 3:1, 3) Την περίοδο των Κριτών, η φυλή του Δαν προσάρτησε τη Λαΐς, ενδεχομένως αποικία της Σιδώνας, και τη μετονόμασε σε Δαν. Η κατάκτηση έλαβε χώρα με εμφανή ευκολία, διότι ο λαός ήταν «ήσυχος και ξένοιαστος», και ως εκ τούτου απροετοίμαστος για την επίθεση. (Κρ 18:7, 27-29) Η Σιδώνα μνημονεύεται επίσης στα πλαίσια της απογραφής που έγινε στις ημέρες του Δαβίδ.—2Σα 24:6.
Δεδομένου ότι είχε την τύχη να διαθέτει δύο από τα λιγοστά λιμάνια των φοινικικών ακτών, η Σιδώνα εξελίχθηκε σε μεγάλο κέντρο εμπορίου όπου τα χερσαία καραβάνια συναντιούνταν και αντάλλασσαν τις πραμάτειες τους με τα αγαθά των πλοίων που όργωναν τις θαλάσσιες οδούς της Μεσογείου. Στις τάξεις των Σιδωνίων υπήρχαν εύποροι έμποροι, έμπειροι ναυτικοί και εύρωστοι κωπηλάτες. (Ησ 23:2· παράβαλε Ιεζ 27:8, 9.) Οι Σιδώνιοι φημίζονταν επίσης για την επιδεξιότητά τους στην υαλουργία, καθώς και στην ύφανση και στη βαφή υφασμάτων. Επίσης, διακρίνονταν για τις ικανότητές τους στην υλοτομία.—1Βα 5:6· 1Χρ 22:4· Εσδ 3:7.
Η Θρησκεία της Σιδώνας και οι Συνέπειές Της. Η θρησκεία των Σιδωνίων ήταν εξαχρειωτική. Κύριο μέρος της λατρείας τους αποτελούσαν τα ακόλαστα σεξουαλικά όργια που έκαναν στα πλαίσια της λατρείας της θεάς Αστορέθ. Οι Ισραηλίτες, επιτρέποντας στους Σιδωνίους να παραμείνουν ανάμεσά τους, παγιδεύτηκαν τελικά στη λατρεία των ψεύτικων θεών τους. (Κρ 10:6, 7, 11-13) Κάποιες από τις αλλοεθνείς συζύγους που παντρεύτηκε ο Σολομών ήταν Σιδώνιες, και αυτές έκαναν το βασιλιά να ακολουθήσει την αηδιαστική θεά της γονιμότητας, την Αστορέθ. (1Βα 11:1, 4-6· 2Βα 23:13) Ο Βασιλιάς Αχαάβ, επίσης, έπραξε το κακό στα μάτια του Ιεχωβά με το να παντρευτεί την Ιεζάβελ, την κόρη ενός Σιδώνιου βασιλιά. Η Ιεζάβελ με τη σειρά της προώθησε με ζήλο την ψεύτικη λατρεία στον Ισραήλ.—1Βα 16:29-33· 18:18, 19.
Οι Σιδώνιοι αναγκάστηκαν να πιουν από την οργή του Ιεχωβά, πρώτα ακούγοντας τις διακηρύξεις των προφητών του και αργότερα με το να υποστούν την καταστροφή που τους επιφύλαξε ο Ιεχωβά στα χέρια των Βαβυλωνίων και άλλων. (Ησ 23:4, 12· Ιερ 25:17, 22· 27:1-8· 47:4· Ιεζ 28:20-24· 32:30· Ιωλ 3:4-8· Ζαχ 9:1-4) Η ιστορία αναφέρει ότι οι αυτοκρατορίες της Βαβυλώνας, της Περσίας, της Ελλάδας και της Ρώμης εξουσίασαν διαδοχικά τη Σιδώνα.
Η Ιστορία της Σιδώνας τον Πρώτο Αιώνα Κ.Χ. Ωστόσο, οι Σιδώνιοι, παρά το διεφθαρμένο τρόπο λατρείας τους, δεν ήταν τόσο αξιόμεμπτοι όσο ο αχαλίνωτος Ισραήλ. Γι’ αυτό και ο Ιησούς είπε ότι την Ημέρα της Κρίσης θα είναι πιο υποφερτό για το λαό της Σιδώνας παρά για τους Ιουδαίους της Χοραζίν και της Βηθσαϊδά που απέρριψαν τον Ιησού ως Μεσσία. (Ματ 11:20-22· Λου 10:13, 14) Λίγο καιρό αργότερα, όταν ο Ιησούς περιόδευε την περιοχή γύρω από τη Σιδώνα, μια Φοίνισσα έδειξε πίστη σε εκείνον. (Ματ 15:21-28· Μαρ 7:24-31) Ωστόσο, τα “πλήθη” που είχε θεραπεύσει νωρίτερα ο Ιησούς, ανάμεσα στα οποία βρίσκονταν και μερικοί από τα περίχωρα της Τύρου και της Σιδώνας, στην πλειονότητά τους ήταν αναμφίβολα Ιουδαίοι ή προσήλυτοι. (Μαρ 3:7, 8· Λου 6:17) Στη διάρκεια του πρώτου ταξιδιού που έκανε ο Παύλος στη Ρώμη ως φυλακισμένος, του επιτράπηκε να επισκεφτεί τους αδελφούς στη Σιδώνα.—Πρ 27:1, 3.
Για λόγους που δεν αναφέρει η ιστορία, ο Ηρώδης Αγρίππας Α΄ είχε «επιθετική διάθεση» εναντίον των Σιδωνίων οι οποίοι εφοδιάζονταν με τροφή από το βασιλιά. Την ημέρα που είχε καθοριστεί για την τακτοποίηση του ζητήματος, και ενώ οι Σιδώνιοι επευφημούσαν τον Ηρώδη επειδή μιλούσε με «φωνή θεού και όχι ανθρώπου», ο άγγελος του Ιεχωβά τον πάταξε και έπειτα από λίγο τον έφαγαν τα σκουλήκια.—Πρ 12:20-23.