ΑΣΤΡΟΛΟΓΟΙ

Η λέξη γκαζερίν εμφανίζεται μόνο στο τμήμα του βιβλίου του Δανιήλ που είναι γραμμένο στην αραμαϊκή. (Δα 2:4β–7:28) Προέρχεται από μια ρίζα η οποία βασικά σημαίνει «κόβω» και πιστεύεται ότι εννοεί εκείνους που διαμερίζουν τους ουρανούς σε σχηματισμούς. (Δα 2:34) Ορισμένες μεταφράσεις (Dy, KJ, Le, AS, ΒΑΜ) αποδίδουν την πρωτότυπη αραμαϊκή λέξη γκαζερίν ως «μάντεις». (Δα 2:27· 4:7 [εδ. 4, Dy· Le]· 5:7, 11) Αυτή η κάστα των αστρολόγων αποτελούνταν από άτομα «που, με βάση τη θέση των άστρων την ώρα της γέννησης, μέσω διαφόρων υπολογιστικών και μαντικών μεθόδων . . . καθόριζαν την τύχη των ανθρώπων». (Εβραϊκό και Χαλδαϊκό Λεξικό του Γεσένιου [Gesenius’s Hebrew and Chaldee Lexicon], μετάφραση [στην αγγλική] Σ. Π. Τρετζέλις, 1901, σ. 166, 167) Η αστρολογία είναι ουσιαστικά πολυθεϊστική. Η γέννησή της στην κάτω Πεδιάδα της Μεσοποταμίας ανάγεται πιθανώς στην εποχή λίγο μετά τον Κατακλυσμό, όταν οι άνθρωποι απομακρύνθηκαν από την αγνή λατρεία του Ιεχωβά. Το όνομα Χαλδαίος έγινε, με τον καιρό, σχεδόν συνώνυμο του «αστρολόγος».

Κατά την ψευδοεπιστήμη της αστρολογίας, κάθε τμήμα των ουρανών το εξουσίαζε ένας διαφορετικός θεός. Όλες οι κινήσεις και τα φαινόμενα των ουράνιων σωμάτων, όπως η ανατολή και η δύση του ήλιου, οι ισημερίες και τα ηλιοστάσια, οι φάσεις της σελήνης, οι εκλείψεις και τα μετεωροειδή, θεωρούνταν ενέργειες αυτών των θεών. Επομένως, γινόταν τακτική παρατήρηση αυτών των κοσμικών κινήσεων και οι χρονικές στιγμές στις οποίες εμφανίζονταν καταχωρίζονταν σε περίπλοκους χάρτες και πίνακες, βάσει των οποίων διατυπώνονταν προβλέψεις για τις ανθρώπινες υποθέσεις και τα επίγεια γεγονότα. Όλα τα ζητήματα, δημόσια και ιδιωτικά, πίστευαν ότι τα έλεγχαν αυτοί οι θεοί των ουρανών. Κατά συνέπεια, δεν έπαιρναν ούτε πολιτικές ούτε στρατιωτικές αποφάσεις προτού προσέλθουν οι αστρολόγοι για να διαβάσουν και να ερμηνεύσουν τους οιωνούς και να δώσουν τη συμβουλή τους. Με αυτόν τον τρόπο η ιερατική τάξη κατέληξε να έχει μεγάλη δύναμη και επιρροή στη ζωή των ανθρώπων. Ισχυριζόταν ότι κατείχε υπερφυσική δύναμη, ενόραση και μεγάλη σοφία. Δεν υπήρχε μεγάλος ναός ανάμεσα σε αυτούς που οικοδόμησαν οι Βαβυλώνιοι ο οποίος να μην ήταν εξοπλισμένος με το δικό του αστεροσκοπείο.

Τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ. ο προφήτης Ησαΐας, προλέγοντας την καταστροφή της Βαβυλώνας, προκάλεσε τους αστρολόγους συμβούλους εκείνης της καταδικασμένης πόλης να τη σώσουν: «Απέκαμες [Βαβυλώνα] από το πλήθος των συμβούλων σου. Ας σηκωθούν, τώρα, και ας σε σώσουν οι λάτρεις των ουρανών, αυτοί που παρατηρούν τα άστρα, που διαδίδουν γνώση στη διάρκεια της νέας σελήνης για τα πράγματα που θα έρθουν πάνω σου».—Ησ 47:13.

Αργότερα στην πορεία της ιστορίας, ο Δανιήλ και οι τρεις σύντροφοί του κατέληξαν αιχμάλωτοι σε αυτή τη χώρα των αστρολόγων. Όταν ο Βαβυλώνιος βασιλιάς δοκίμασε αυτούς τους Εβραίους «σε κάθε ζήτημα σοφίας και κατανόησης», τους βρήκε «δέκα φορές καλύτερους από όλους τους μάγους ιερείς και τους επικαλούμενους πνεύματα που υπήρχαν σε ολόκληρη τη βασιλική του επικράτεια». (Δα 1:20) Έπειτα από αυτό ο Δανιήλ αποκαλούνταν “αρχηγός των μάγων ιερέων” (Δα 4:9), αλλά είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ποτέ δεν απαρνήθηκε τη λατρεία του Ιεχωβά για να γίνει αστεροσκόπος “διαμεριστής των ουρανών”. Παραδείγματος χάρη, ο Ναβουχοδονόσορ εξοργίστηκε τόσο πολύ όταν οι αστρολόγοι και οι λοιποί «σοφοί» δεν μπόρεσαν να αποκαλύψουν το όνειρό του ώστε φώναξε: «Διαμελισμό θα υποστείτε και σε δημόσια αποχωρητήρια θα μετατραπούν τα σπίτια σας». (Δα 2:5) Αυτή η σαρωτική διαταγή περιλάμβανε και τον Δανιήλ και τους συντρόφους του αλλά, προτού πραγματοποιηθεί η εκτέλεση, ο Δανιήλ φέρθηκε ενώπιον του βασιλιά και του είπε: «Υπάρχει Θεός στους ουρανούς ο οποίος αποκαλύπτει μυστικά», αλλά «όσο για εμένα, αυτό το μυστικό δεν μου έχει αποκαλυφτεί διαμέσου σοφίας που υπάρχει σε εμένα περισσότερο από ό,τι σε όλους τους άλλους ζωντανούς».—Δα 2:28, 30.

Ποιοι ήταν οι Μάγοι που επισκέφτηκαν τον Ιησού όταν ήταν παιδί;

Αστρολόγοι (μάγοι, Κείμενο) έφεραν δώρα στον Ιησού όταν ήταν παιδί. (Ματ 2:1-16) Σχολιάζοντας ποιοι ήταν αυτοί οι μάγοι, Το Αυτοκρατορικό Λεξικό της Βίβλου ([The Imperial Bible-Dictionary] Τόμ. 2, σ. 139) λέει: «Κατά τον Ηρόδοτο, οι μάγοι ήταν ένα από τα φύλα των Μήδων [Α΄, 101], διατείνονταν δε ότι ερμήνευαν όνειρα, και είχαν στην αρμοδιότητά τους τις ιεροτελεστίες . . . ήταν εν ολίγοις η εγγράμματη και ιερατική τάξη, και σύμφωνα με την κοινή αντίληψη είχαν την ικανότητα να εξάγουν από βιβλία και από την παρατήρηση των άστρων υπερφυσική ενόραση στα μελλοντικά γεγονότα . . . Μεταγενέστερες έρευνες υποδεικνύουν τη Βαβυλώνα μάλλον παρά τη Μηδία και την Περσία ως το κέντρο στο οποίο άκμασαν οι μάγοι. “Αρχικά οι Μήδοι ιερείς δεν ονομάζονταν μάγοι . . . Από τους Χαλδαίους, όμως, η ιερατική τους κάστα έλαβε το όνομα μάγοι, και έτσι πρέπει να εξηγήσουμε τα λεγόμενα του Ηρόδοτου για το ότι οι μάγοι ήταν ένα από τα φύλα των Μήδων” . . . (Τζ. Σ. Μίλερ στην Εγκυκλοπαίδεια του Χέρτσογκ)».—Επιμέλεια Π. Φέρμπερν, Λονδίνο, 1874.

Εύλογα, λοιπόν, ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας, ο Ωριγένης και ο Τερτυλλιανός, όταν διάβαζαν το εδάφιο Ματθαίος 2:1, εκλάμβαναν τους μάγους ως αστρολόγους. Ο Τερτυλλιανός έγραψε (Περί Ειδωλολατρίας [De Idololatria], IX): «Γνωρίζουμε την αλληλένδετη σχέση μεταξύ μαγείας και αστρολογίας. Οι ερμηνευτές των άστρων, λοιπόν, ήταν οι πρώτοι . . . που Του πρόσφεραν [δηλαδή του Ιησού] “δώρα”». (Οι Προ της Συνόδου της Νίκαιας Πατέρες [The Ante-Nicene Fathers], 1957, Τόμ. 3, σ. 65) Η λέξη «μάγοι» κατέληξε να χρησιμοποιείται «ως γενικός όρος για τους αστρολόγους στην Ανατολή».—Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια των Φανκ και Γουάγκναλς (The New Funk & Wagnalls Encyclopedia), 1952, Τόμ. 22, σ. 8076.

Συνεπώς, οι ενδείξεις συγκλίνουν σαφώς στο ότι οι μάγοι που επισκέφτηκαν τον Ιησού όταν ήταν νήπιο ήταν αστρολόγοι. Γι’ αυτό, Η Καινή Διαθήκη που μετέφρασε ο Τσ. Μπ. Γουίλιαμς λέει «αστεροσκόποι», με μια υποσημείωση στην οποία εξηγεί: «Δηλαδή μελετητές των άστρων αναφορικά με γεγονότα της γης». Σωστά, λοιπόν, διάφορες σύγχρονες μεταφράσεις χρησιμοποιούν τη λέξη «αστρολόγοι» στο εδάφιο Ματθαίος 2:1.—AT, NE, Ph, ΜΝΚ, ΚΔΒ υποσ., ΤΚΔ.

Το πόσοι ήταν οι αστρολόγοι «από ανατολικά μέρη» που έφεραν «χρυσάφι και λιβάνι και σμύρνα» στον Ιησού όταν ήταν παιδί δεν αναφέρεται. Δεν υπάρχει εμπεριστατωμένη βάση για την παραδοσιακή αντίληψη ότι ήταν τρεις. (Ματ 2:1, 11) Ως αστρολόγοι, υπηρετούσαν ψεύτικους θεούς και καθοδηγήθηκαν, είτε εθελούσια είτε άθελά τους, από κάτι που τους φάνηκε ότι ήταν κινούμενο «άστρο». Ενημέρωσαν τον Ηρώδη για το γεγονός ότι είχε γεννηθεί ο «βασιλιάς των Ιουδαίων», και τότε ο Ηρώδης επιδίωξε να θανατώσει τον Ιησού. Ωστόσο, η πλεκτάνη απέτυχε. Παρενέβη ο Ιεχωβά και αποδείχτηκε ανώτερος από τους δαιμονικούς θεούς των αστρολόγων, και έτσι, αντί να επιστρέψουν στον Ηρώδη, οι αστρολόγοι ακολούθησαν άλλον δρόμο για να γυρίσουν στην πατρίδα τους, αφού τους δόθηκε «θεϊκή προειδοποίηση σε όνειρο».—Ματ 2:2, 12.

Ηπατοσκοπία και Αστρολογία. Η “παρατήρηση του συκωτιού”, δηλαδή η «ηπατοσκοπία», φαίνεται ότι αποτελούσε ειδικό τομέα της αστρολογίας. (Ιεζ 21:21) Σε μια σχολή η οποία λειτουργούσε σε κάποιον ναό της Βαβυλώνας βρέθηκε ένα πήλινο ομοίωμα συκωτιού που χρονολογείται από την εποχή του Χαμουραμπί. Η μία του πλευρά ήταν χωρισμένη σε περιοχές που αντιστοιχούσαν στην «ημέρα» και στη «νύχτα». Η άκρη του ήταν διαμερισμένη σε 16 τμήματα και στο κάθε τμήμα είχε δοθεί το όνομα μιας από τις αντίστοιχες θεότητες των ουρανών. Όπως, λοιπόν, αυτός ο κλάδος μαντείας διαμέριζε τους ουρανούς με έναν καθαρά φανταστικό τρόπο, παρόμοιο διαμερισμό έκαναν και στο συκώτι των ζώων που θυσίαζαν. Όταν πρόσφεραν αυτές τις θυσίες, παρατηρούσαν το συκώτι, το οποίο θεωρούσαν μικρογραφική αντανάκλαση των ουρανών, για να δουν τι οιωνούς θα τους αποκάλυπταν οι θεοί.—Βλέπε ΜΑΝΤΕΙΑ.

Ο Μολόχ και η Αστρολογία στον Ισραήλ. Υπάρχουν αποδείξεις που φανερώνουν ότι η αστρολογία ήταν στενά συνυφασμένη με τη λατρεία του Μολόχ, ενός θεού που ορισμένες φορές απεικονιζόταν έχοντας κεφάλι ταύρου. Ο ταύρος λατρευόταν από τους Βαβυλωνίους, τους Χαναναίους, τους Αιγυπτίους και άλλους ως σύμβολο των θεών τους—του Μαρντούκ, του Μολόχ, του Βάαλ, κτλ. Ο Ταύρος ήταν ένα από τα πιο σημαντικά ζώδια. Ο θεός του ήλιου απεικονιζόταν συχνά με ταύρους—τα κέρατα υποδήλωναν τις ακτίνες και η ισχυρή αναπαραγωγική δύναμη του ταύρου τη δύναμη του ήλιου ως «ζωοδότη». Εξίσου τιμούνταν και το θηλυκό, η αγελάδα, ως σύμβολο της Ιστάρ, ή Αστάρτης όπως ονομαζόταν αλλιώς. Συνεπώς, όταν ο Ααρών και ο Ιεροβοάμ εισήγαγαν στον Ισραήλ αυτή τη λατρεία του ταύρου (μοσχολατρία), επρόκειτο πράγματι για μεγάλη αμαρτία στα μάτια του Ιεχωβά.—Εξ 32:4, 8· Δευ 9:16· 1Βα 12:28-30· 2Βα 10:29.

Το αποστατικό δεκάφυλο βασίλειο του Ισραήλ έλαβε κατάκριση για το ότι υιοθέτησε αυτή την αστρολογική λατρεία, γιατί «εγκατέλειπαν όλες τις εντολές του Ιεχωβά του Θεού τους και έφτιαξαν για τον εαυτό τους χυτά αγάλματα, δύο μοσχάρια, και έφτιαξαν έναν ιερό στύλο, και άρχισαν να προσκυνούν όλο το στράτευμα των ουρανών και να υπηρετούν τον Βάαλ· και περνούσαν τους γιους τους και τις κόρες τους μέσα από τη φωτιά και ασκούσαν μαντεία και αναζητούσαν οιωνούς».—2Βα 17:16, 17.

Στο δίφυλο βασίλειο του νότου, ο πονηρός Βασιλιάς Άχαζ και ο εγγονός του Μανασσής πρωτοστάτησαν και οι δύο στη λατρεία των αστρικών θεών και στο να προσφέρουν απάνθρωπα τα παιδιά τους για να καούν ζωντανά ως θυσίες. (2Βα 16:3, 4· 21:3, 6· 2Χρ 28:3, 4· 33:3, 6) Ο καλός Βασιλιάς Ιωσίας, όμως, «έθεσε τέρμα στην εργασία αυτών που ήταν ιερείς σε θεούς αλλοεθνών» και οι οποίοι «ύψωναν καπνό θυσίας στον Βάαλ, στον ήλιο και στη σελήνη και στους αστερισμούς του ζωδιακού κύκλου και σε όλο το στράτευμα των ουρανών», και κατεδάφισε τους υψηλούς τόπους και έκανε ακατάλληλο για λατρεία τον Τοφέθ «ώστε κανείς να μην περνάει το γιο του ή την κόρη του μέσα από τη φωτιά για τον Μολόχ». (2Βα 23:5, 10, 24) Ο Ιεχωβά, μέσω των προφητών του Σοφονία και Ιερεμία, τους κατέκρινε για το ότι επιδίδονταν στην αστρολογία, “προσκυνώντας πάνω στις ταράτσες το στράτευμα των ουρανών” και κάνοντας όρκους «επικαλούμενοι τον Μαλχάμ [Μολόχ]».—Σοφ 1:5· Ιερ 8:1, 2· 19:13.

Η σχέση που υπήρχε ανάμεσα στη λατρεία του Μολόχ, στη μοσχολατρία και στην αστρολογία φαίνεται εξάλλου και από την αφήγηση του Στεφάνου για το στασιασμό των Ισραηλιτών στην έρημο. Όταν φώναξαν προς τον Ααρών: «Φτιάξε μας θεούς για να πηγαίνουν μπροστά μας», ο Ιεχωβά «τούς παρέδωσε για να αποδίδουν ιερή υπηρεσία στο στράτευμα του ουρανού, όπως είναι γραμμένο στο βιβλίο των προφητών: “Μήπως σε εμένα προσφέρατε σφάγια και θυσίες . . . ; Αλλά σηκώσατε ψηλά τη σκηνή του Μολόχ και το άστρο του θεού Ρεφάν”».—Πρ 7:40-43.

Ο Θεός Καταδικάζει την Αστρολογία. Μια μεγάλη αλήθεια δηλώνεται με τα εξής απλά λόγια: «Στην αρχή ο Θεός δημιούργησε τους ουρανούς και τη γη», περιλαμβανομένων των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος καθώς και των άστρων στους διάφορους αστερισμούς. (Γε 1:1, 16· Ιωβ 9:7-10· Αμ 5:8) Θέλημα του Ιεχωβά, όμως, με αυτή τη μεγαλειώδη δημιουργία δεν ήταν να μετατρέψει ο άνθρωπος αυτά τα πράγματα σε θεούς. Γι’ αυτό, απαγόρευσε αυστηρά στο λαό του να λατρεύει οποιαδήποτε «μορφή όμοια με οτιδήποτε υπάρχει πάνω στους ουρανούς». (Εξ 20:3, 4) Η αστρολογία, σε κάθε της μορφή, θεωρούνταν παράνομη.—Δευ 18:10-12.