Η Ζωή και ο Κόσμος των Χριστιανών του Πρώτου Αιώνα
«Εργατικές στο Σπίτι»
«Καθώς προχωρούσαν, μπήκε σε κάποιο χωριό. Και κάποια γυναίκα ονόματι Μάρθα τον δέχτηκε ως φιλοξενούμενο στο σπίτι. Αυτή η γυναίκα είχε και μια αδελφή ονόματι Μαρία, η οποία και κάθησε στα πόδια του Κυρίου και άκουγε το λόγο του. Η Μάρθα, απεναντίας, είχε αποσπασμένη την προσοχή φροντίζοντας για πολλές δουλειές. Πλησίασε, λοιπόν, και είπε: “Κύριε, δεν σε νοιάζει που η αδελφή μου με έχει αφήσει μόνη να φροντίζω για τις δουλειές; Πες της, λοιπόν, να έρθει να με βοηθήσει”. Απαντώντας ο Κύριος της είπε: “Μάρθα, Μάρθα, ανησυχείς και αναστατώνεσαι για πολλά. Λίγα, όμως, χρειάζονται ή μόνο ένα. Όσο για τη Μαρία, εκείνη εξέλεξε την καλή μερίδα, και αυτή δεν θα της αφαιρεθεί”».—ΛΟΥΚΑΣ 10:38-42.
Η ΜΑΡΘΑ ήταν προφανώς φιλόπονη γυναίκα. Αναμφίβολα, έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης από τους άλλους. Η αξία της γυναίκας, σύμφωνα με την Ιουδαϊκή παράδοση του πρώτου αιώνα, υπολογιζόταν με βάση την αφοσίωσή της στις δουλειές του σπιτιού και την ικανότητα που είχε να φροντίζει για τις ανάγκες της οικογένειάς της.
Οι Χριστιανές του πρώτου αιώνα παροτρύνονταν και αυτές να είναι «εργατικές στο σπίτι». (Τίτο 2:5) Εκτός αυτού, όμως, εκείνες είχαν το προνόμιο και την ευθύνη να διδάσκουν σε άλλους τη Χριστιανική τους πίστη. (Ματθαίος 28:19, 20· Πράξεις 2:18) Ποιες ήταν μερικές από τις «πολλές δουλειές» τις οποίες είχε να κάνει μια Ιουδαία του πρώτου αιώνα; Και ποιο μάθημα μπορούμε να πάρουμε από τα λόγια που είπε ο Ιησούς για τη Μαρία;
“Φρόντιζαν για Πολλές Δουλειές” Η μέρα της Ιουδαίας νοικοκυράς ξεκινούσε νωρίς, πιθανότατα πριν από το ξημέρωμα. (Παροιμίες 31:15) Στην αρχή ετοίμαζε ένα απλό πρόγευμα από χυλό για την οικογένειά της, και έπειτα ίσως πήγαινε τους γιους της στο σχολείο της συναγωγής. Οι κόρες της έμεναν στο σπίτι για να διδαχτούν τις επιδεξιότητες που απαιτούνταν ώστε να γίνουν άξιες σύζυγοι.
Η μητέρα και οι κόρες της ξεκινούσαν τη μέρα κάνοντας τις βασικές δουλειές του σπιτιού—γέμιζαν τα λυχνάρια (1), σκούπιζαν τα πατώματα (2) και άρμεγαν την κατσίκα της οικογένειας (3). Έπειτα, έφτιαχναν το ψωμί για εκείνη τη μέρα. Τα κορίτσια πρώτα κοσκίνιζαν τα σιτηρά για να αφαιρεθούν οι ακαθαρσίες (4) και μετά τα άλεθαν σε πέτρινο χειρόμυλο μετατρέποντάς τα σε χοντρό αλεύρι (5). Η μητέρα έπαιρνε το αλεύρι και του πρόσθετε νερό και προζύμι. Ζύμωνε το μείγμα (6) και κατόπιν το άφηνε να φουσκώσει ενώ έκανε άλλες δουλειές. Στο μεταξύ, τα κορίτσια ίσως έπηζαν το φρέσκο κατσικίσιο γάλα φτιάχνοντας από αυτό τυρί (7).
Αργότερα το ίδιο πρωί, η μητέρα μπορεί να πήγαινε με τις κόρες της στην τοπική αγορά. Εκεί, περιτριγυρισμένη από το άρωμα των μπαχαρικών που κατέκλυζε τον αέρα, από τις κραυγές των ζώων και από τις φωνές των πελατών που παζάρευαν τις τιμές, αγόραζε τις προμήθειες της μέρας (8). Ανάμεσα στα καθημερινά ψώνια μπορεί να ήταν φρέσκα λαχανικά και αποξηραμένα ψάρια. Αν ήταν Χριστιανή, μπορεί επίσης να αξιοποιούσε την ευκαιρία που της δινόταν να μιλήσει για την πίστη της στους άλλους στην αγορά.—Πράξεις 17:17.
Η ευσυνείδητη μητέρα χρησιμοποιούσε διάφορες ευκαιρίες, όπως όταν περπατούσε στο δρόμο προς και από την αγορά, για να βοηθήσει τα παιδιά της να μάθουν και να εκτιμήσουν τις Γραφικές αρχές. (Δευτερονόμιο 6:6, 7) Επίσης, ίσως συζητούσε με τις κόρες της κάποιες αρχές προκειμένου να κάνουν και αυτές συμφέρουσες αγορές.—Παροιμίες 31:14, 18.
Μια άλλη καθημερινή δουλειά των γυναικών ήταν το να πηγαίνουν στο πηγάδι (9). Εκεί προμηθεύονταν νερό για την οικογένεια, ίσως συζητώντας με άλλες γυναίκες που έκαναν το ίδιο. Όταν η μητέρα και οι κόρες της επέστρεφαν σπίτι, άρχιζαν το ψήσιμο του ψωμιού. Πρώτα, έδιναν στο ζυμάρι το σχήμα επίπεδων δίσκων, και έπειτα τοποθετούσαν αυτούς τους δίσκους σε προθερμασμένο φούρνο (10), ο οποίος συνήθως βρισκόταν έξω από το σπίτι. Απολαμβάνοντας το άρωμα και κουβεντιάζοντας, έβλεπαν το ψωμί να ψήνεται.
Έπειτα, πήγαιναν σε κάποιο κοντινό ποτάμι για να πλύνουν τα ρούχα (11). Στην αρχή, οι γυναίκες τα καθάριζαν προσεκτικά με αλισίβα—σαπούνι από ανθρακικό νάτριο ή ανθρακικό κάλιο, φτιαγμένο από την τέφρα συγκεκριμένης βλάστησης. Αφού τα ξέβγαζαν και τα έστυβαν, τα άπλωναν σε κοντινούς θάμνους και βράχους για να στεγνώσουν.
Όταν η μητέρα και οι κόρες της έφερναν στο σπίτι την μπουγάδα, ίσως ανέβαιναν στην ταράτσα για να επιδιορθώσουν (12) οποιαδήποτε φθαρμένα ρούχα προτού τα ξαναβάλουν στις ντουλάπες. Αργότερα, τα κορίτσια ίσως μάθαιναν να κεντούν και να υφαίνουν (13). Σε λίγο, ερχόταν η ώρα να αρχίσουν οι γυναίκες να μαγειρεύουν το δείπνο (14). Η φιλοξενία αποτελούσε μέρος της καθημερινότητας, γι’ αυτό και η οικογένεια ήταν πρόθυμη να μοιραστεί το απλό της γεύμα—ψωμί, λαχανικά, τυροπήγματα, αποξηραμένα ψάρια και δροσερό νερό—με οποιουσδήποτε επισκέπτες.
Στο τέλος της μέρας, καθώς τα παιδιά ετοιμάζονταν για ύπνο, η μητέρα ίσως χρειαζόταν να βάλει καταπραϋντικό λάδι στο γδαρμένο γόνατο ενός παιδιού. Έπειτα, ενώ η φλόγα του λυχναριού τρεμόπαιζε, οι γονείς μπορεί να αφηγούνταν μια ιστορία από τη Γραφή και να προσεύχονταν με τα παιδιά τους. Καθώς επικρατούσε ησυχία μέσα στο ταπεινό σπιτικό, ο σύζυγος είχε κάθε λόγο να απευθύνει στη σύζυγό του τα περίφημα λόγια: «Άξια σύζυγο ποιος μπορεί να βρει; Αυτή αξίζει πολύ περισσότερο από τα κοράλλια».—Παροιμίες 31:10.
Εκλέγουν «την Καλή Μερίδα» Αναμφίβολα, οι ευσυνείδητες γυναίκες του πρώτου αιώνα ήταν απασχολημένες με «πολλές δουλειές». (Λουκάς 10:40) Παρόμοια, οι γυναίκες σήμερα, ιδιαίτερα οι μητέρες, είναι πολυάσχολες. Οι σύγχρονες εφευρέσεις έχουν απλοποιήσει μερικές από τις δουλειές του σπιτιού. Ωστόσο, πολλές μητέρες αναγκάζονται εξαιτίας των περιστάσεων, όχι μόνο να φροντίζουν την οικογένειά τους, αλλά και να εργάζονται εκτός σπιτιού.
Παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, πολλές Χριστιανές σήμερα ακολουθούν το παράδειγμα της Μαρίας, η οποία αναφέρθηκε στην εισαγωγική αφήγηση. Δίνουν μεγάλη αξία στα πνευματικά πράγματα. (Ματθαίος 5:3) Φροντίζουν καλά τις οικογένειές τους, σύμφωνα με την παρότρυνση που τους δίνουν οι Γραφές. (Παροιμίες 31:11-31) Αλλά παράλληλα ζουν σε αρμονία με την αρχή την οποία επισήμανε ο Ιησούς στη Μάρθα. Εκείνη η πνευματική γυναίκα πήρε ασφαλώς στα σοβαρά αυτή την καλοσυνάτη υπενθύμιση. Οι Χριστιανές δεν αφήνουν τα οικιακά τους καθήκοντα να υποσκελίζουν τις ευκαιρίες που έχουν να μαθαίνουν για τον Θεό (15) ή να μιλούν σε άλλους για την πίστη τους. (Ματθαίος 24:14· Εβραίους 10:24, 25) Με αυτόν τον τρόπο, εκλέγουν «την καλή μερίδα». (Λουκάς 10:42) Ως εκ τούτου, έχουν μεγάλη αξία στα μάτια του Θεού, του Χριστού και της οικογένειάς τους.—Παροιμίες 18:22.