ΨΑΛΜΟΙ (ΒΙΒΛΙΟ)
Βιβλίο που, όπως φαίνεται, αποτελείται από πέντε συλλογές ιερών ύμνων—(1) Ψλ 1-41· (2) 42-72· (3) 73-89· (4) 90-106· (5) 107-150—καθεμιά εκ των οποίων τελειώνει με ευλογία προς τον Ιεχωβά. Από τους αρχαίους χρόνους, ο κάθε ψαλμός ήταν προφανώς γνωστός με τον αριθμό του, ανάλογα με τη θέση που είχε στο βιβλίο. Για παράδειγμα, ο “δεύτερος ψαλμός”, όπως λέγεται σήμερα, ονομαζόταν έτσι και τον πρώτο αιώνα Κ.Χ.—Πρ 13:33.
Ύφος. Η ποίηση του βιβλίου των Ψαλμών συνίσταται σε παράλληλες σκέψεις ή εκφράσεις. (Βλέπε ΕΒΡΑΪΚΗ [Εβραϊκή Ποίηση].) Ιδιαίτερα ξεχωρίζουν οι ψαλμοί που σχηματίζουν αλφαβητική ακροστιχίδα. (Ψλ 9, 10, 25, 34, 37, 111, 112, 119, 145) Σε αυτούς τους ψαλμούς το αρχικό εδάφιο ή τα αρχικά εδάφια της πρώτης στροφής αρχίζουν με το εβραϊκό γράμμα ’άλεφ, το επόμενο εδάφιο ή εδάφια με το γράμμα μπαιθ, και το ίδιο γίνεται διαδοχικά με όλα ή σχεδόν όλα τα γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου. Αυτή η διάταξη ίσως βοηθούσε στην απομνημόνευση. Σχετικά με τους όρους που υπάρχουν στο βιβλίο των Ψαλμών, βλέπε ΑΛΑΜΩΘ· ΑΝΑΒΑΣΕΙΣ· ΓΙΤΤΙΘ· ΙΓΑΪΩΝ· ΜΑΣΚΙΛ· ΜΑΧΑΛΑΘ, 2· ΜΙΚΤΑΜ· ΜΟΥΘ-ΛΑΒΒΕΝ· ΝΕΧΙΛΩΘ· ΣΕΛΑΧ· ΣΕΜΙΝΙΘ.
Επιγραφές. Οι επικεφαλίδες, ή αλλιώς επιγραφές, που υπάρχουν στην αρχή πολλών ψαλμών κατονομάζουν το συγγραφέα, παρέχουν επεξηγηματικές πληροφορίες, δίνουν μουσικές οδηγίες ή υποδεικνύουν τη χρήση ή το σκοπό του ψαλμού. (Βλέπε τις επιγραφές των Ψλ 3, 4, 5, 6, 7, 30, 38, 60, 92, 102.) Σε κάποιες περιπτώσεις οι επιγραφές μάς δίνουν τις απαιτούμενες πληροφορίες για τον εντοπισμό άλλων εδαφίων τα οποία διασαφηνίζουν έναν συγκεκριμένο ψαλμό. (Παράβαλε Ψλ 51 με 2Σα 11:2-15· 12:1-14.) Εφόσον και άλλα ποιητικά τμήματα της Αγίας Γραφής εισάγονται συχνά με παρόμοιο τρόπο (Εξ 15:1· Δευ 31:30· 33:1· Κρ 5:1· παράβαλε 2Σα 22:1 με την επιγραφή του Ψλ 18), μπορούμε να υποθέσουμε ότι τις επιγραφές τις έγραψαν είτε οι συγγραφείς είτε εκείνοι που έκαναν τη συλλογή των ψαλμών. Κάτι τέτοιο επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ήδη από την εποχή που γράφτηκε ο Ρόλος της Νεκράς Θαλάσσης ο οποίος περιέχει τους Ψαλμούς (και χρονολογείται μεταξύ των ετών 30 και 50 Κ.Χ.) οι επιγραφές αποτελούσαν μέρος του κυρίως κειμένου.
Συγγραφείς. Από τους 150 ψαλμούς, οι επιγραφές αποδίδουν 73 στον Δαβίδ, 11 στους γιους του Κορέ (μια από αυτές [Ψλ 88] μνημονεύει επίσης τον Αιμάν), 12 στον Ασάφ (προφανώς εννοώντας τον οίκο του Ασάφ· βλέπε ΑΣΑΦ Αρ. 1), έναν στον Μωυσή, έναν στον Σολομώντα και έναν στον Εθάν τον Εζραΐτη. Επιπλέον, ο 72ος Ψαλμός μιλάει «αναφορικά με τον Σολομώντα» και, όπως φαίνεται, γράφτηκε από τον Δαβίδ. (Βλέπε Ψλ 72:20.) Από τα εδάφια Πράξεις 4:25 και Εβραίους 4:7 γίνεται σαφές ότι ο 2ος και ο 95ος Ψαλμός γράφτηκαν από τον Δαβίδ. Ο 10ος, ο 43ος, ο 71ος και ο 91ος Ψαλμός φαίνεται να αποτελούν συνέχεια του 9ου, του 42ου, του 70ού και του 90ού Ψαλμού αντίστοιχα. Επομένως, ο 10ος και ο 71ος Ψαλμός μπορούν να αποδοθούν στον Δαβίδ, ο 43ος Ψαλμός στους γιους του Κορέ και ο 91ος Ψαλμός στον Μωυσή. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο 119ος Ψαλμός ίσως γράφτηκε από το νεαρό πρίγκιπα Εζεκία. (Υπόψη τα εδ. Ψλ 119:9, 10, 23, 46, 99, 100.) Έτσι λοιπόν, απομένουν 40 και πλέον ψαλμοί των οποίων ο συνθέτης δεν κατονομάζεται ούτε υποδεικνύεται.
Οι επιμέρους ψαλμοί γράφτηκαν σε διάστημα 1.000 ετών περίπου, από την εποχή του Μωυσή μέχρι και μετά την επιστροφή από τη βαβυλωνιακή εξορία.—Ψλ 90:Επιγρ.· 126:1, 2· 137:1, 8.
Σύνταξη. Εφόσον ο Δαβίδ συνέθεσε πολλούς από τους ψαλμούς και οργάνωσε τους Λευίτες μουσικούς σε 24 ομάδες υπηρεσίας, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι ο ίδιος ξεκίνησε μια συλλογή αυτών των ύμνων προκειμένου να χρησιμοποιούνται στο αγιαστήριο. (2Σα 23:1· 1Χρ 25:1-31· 2Χρ 29:25-30) Μετέπειτα πρέπει να έγιναν και άλλες συλλογές, όπως συνάγεται από τις επαναλήψεις που περιέχονται στο βιβλίο. (Παράβαλε Ψλ 14 με 53· 40:13-17 με 70· 57:7-11 με 108:1-5.) Αρκετοί λόγιοι πιστεύουν ότι η τελική μορφή του βιβλίου των Ψαλμών πρέπει να αποδοθεί στον Έσδρα.
Υπάρχουν στοιχεία που πιστοποιούν ότι τα περιεχόμενα του βιβλίου των Ψαλμών παγιώθηκαν αρκετά νωρίς. Η δομή και το περιεχόμενο του βιβλίου στη Μετάφραση των Εβδομήκοντα συμφωνούν βασικά με το εβραϊκό κείμενο. Λογικά, λοιπόν, το βιβλίο των Ψαλμών πρέπει να ήταν ολοκληρωμένο τον τρίτο αιώνα Π.Κ.Χ., όταν άρχισε η εργασία για αυτή τη μετάφραση στην ελληνική. Ένα σπάραγμα εβραϊκού κειμένου που χρησιμοποιούνταν το δεύτερο ήμισυ του πρώτου αιώνα Κ.Χ. και περιλαμβάνει τα εδάφια Ψαλμός 150:1-6 ακολουθείται αμέσως μετά από μια κενή στήλη. Αυτό φαίνεται να υποδηλώνει ότι στο εν λόγω αρχαίο εβραϊκό χειρόγραφο το βιβλίο των Ψαλμών τελείωνε εκεί, δηλαδή στο σημείο όπου τελειώνει και το Μασοριτικό κείμενο.
Το Κείμενο Διαφυλάχτηκε Αυτούσιο. Ο Ρόλος της Νεκράς Θαλάσσης που περιέχει τους Ψαλμούς πιστοποιεί ότι το εβραϊκό κείμενο διαφυλάχτηκε αυτούσιο. Παρ’ όλο που αυτός ο ρόλος είναι περίπου 900 χρόνια παλιότερος από το γενικά αποδεκτό Μασοριτικό κείμενο, τα περιεχόμενά του (41 κανονικοί ψαλμοί, ολόκληροι ή εν μέρει) αντιστοιχούν ουσιαστικά στο κείμενο στο οποίο βασίζονται οι περισσότερες μεταφράσεις. Ο καθηγητής Τζ. Α. Σάντερς επισήμανε: «Οι περισσότερες [παραλλαγές] είναι ορθογραφικές και έχουν σημασία μόνο για ορισμένους λογίους που τους ενδιαφέρουν στοιχεία σχετικά με την προφορά της εβραϊκής στην αρχαιότητα και ανάλογα θέματα. . . . Μερικές παραλλαγές αξιολογούνται αυτομάτως ως βελτιώσεις του κειμένου, ειδικά αυτές που διασαφηνίζουν το εβραϊκό κείμενο αλλά επηρεάζουν ελάχιστα ή καθόλου τη μετάφραση ή την ερμηνεία».—Ο Ρόλος της Νεκράς Θαλάσσης που Περιέχει τους Ψαλμούς (The Dead Sea Psalms Scroll), 1967, σ. 15.
Θεοπνευστία. Το ότι το βιβλίο των Ψαλμών είναι μέρος του εμπνευσμένου Λόγου του Θεού δεν επιδέχεται καμιά αμφισβήτηση. Εναρμονίζεται απόλυτα με τις υπόλοιπες Γραφές. Συχνά, ανάλογες σκέψεις εμφανίζονται και σε άλλα σημεία της Αγίας Γραφής. (Παράβαλε Ψλ 1 με Ιερ 17:5-8· Ψλ 49:12 με Εκ 3:19 και 2Πε 2:12· Ψλ 49:17 με Λου 12:20, 21.) Επίσης στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές υπάρχουν πολλές παραθέσεις από τους Ψαλμούς.—Ψλ 5:9 (Ρω 3:13)· 8:6 (1Κο 15:27· Εφ 1:22)· 10:7 (Ρω 3:14)· 14:1-3· 53:1-3 (Ρω 3:10-12)· 19:4 (Ρω 10:18)· 24:1 (1Κο 10:26)· 32:1, 2 (Ρω 4:7, 8)· 36:1 (Ρω 3:18)· 44:22 (Ρω 8:36)· 50:14 (Ματ 5:33)· 51:4 (Ρω 3:4)· 56:4, 11· 118:6 (Εβρ 13:6)· 62:12 (Ρω 2:6)· 69:22, 23 (Ρω 11:9, 10)· 78:24 (Ιωα 6:31)· 94:11 (1Κο 3:20)· 95:7-11 (Εβρ 3:7-11, 15· 4:3-7)· 102:25-27 (Εβρ 1:10-12)· 104:4 (Εβρ 1:7)· 112:9 (2Κο 9:9)· 116:10 (2Κο 4:13)· 144:3 (Εβρ 2:6) και άλλες.
Αναφερόμενος στον εαυτό του, ο Δαβίδ έγραψε: «Το πνεύμα του Ιεχωβά μίλησε μέσω εμού και ο λόγος του ήταν στη γλώσσα μου». (2Σα 23:2) Αυτή η θεοπνευστία επιβεβαιώνεται από τον απόστολο Πέτρο (Πρ 1:15, 16), από το συγγραφέα της επιστολής προς τους Εβραίους (Εβρ 3:7, 8· 4:7) και από άλλους Χριστιανούς του πρώτου αιώνα (Πρ 4:23-25). Αλλά πιο βαρυσήμαντη από όλες είναι η μαρτυρία του Γιου του Θεού. (Λου 20:41-44) Μετά την ανάστασή του, είπε στους μαθητές του: «Αυτά είναι τα λόγια μου τα οποία σας είπα ενώ ήμουν ακόμη μαζί σας, ότι όλα τα γραμμένα στο νόμο του Μωυσή και στους Προφήτες και στους Ψαλμούς [το πρώτο βιβλίο από τα Αγιόγραφα, το οποίο επομένως αντιπροσωπεύει ολόκληρο αυτό το τμήμα] σχετικά με εμένα πρέπει να εκπληρωθούν».—Λου 24:44.
Οι εμπειρίες και οι δραστηριότητες του Μεσσία είχαν προλεχθεί. Μια εξέταση των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών αποκαλύπτει ότι πολλά είχαν προλεχθεί στους Ψαλμούς σχετικά με τις δραστηριότητες και τις εμπειρίες του Μεσσία, όπως πιστοποιούν και τα παρακάτω παραδείγματα.
Όταν ο Ιησούς παρουσιάστηκε για να βαφτιστεί, κατέδειξε ότι είχε έρθει για να κάνει το «θέλημα» του Πατέρα του σε σχέση με τη θυσία του σώματος που είχε “ετοιμαστεί” για αυτόν και με την κατάργηση των θυσιών ζώων που προσφέρονταν βάσει του Νόμου, όπως είναι γραμμένο στα εδάφια Ψαλμός 40:6-8. (Εβρ 10:5-10) Ο Ιεχωβά έκανε δεκτή την ενέργεια αυτή του Ιησού να παρουσιάσει τον εαυτό του, εκχέοντας το πνεύμα του πάνω του και αναγνωρίζοντάς τον ως τον Γιο του, όπως είχε προλεχθεί στο εδάφιο Ψαλμός 2:7. (Μαρ 1:9-11· Εβρ 1:5· 5:5) Επίσης, όπως είχε προλεχθεί στα εδάφια Ψαλμός 8:4-6, ο άνθρωπος Ιησούς ήταν “λίγο κατώτερος από τους αγγέλους”.—Εβρ 2:6-8.
Κατά τη διάρκεια της διακονίας του, ο Ιησούς συγκέντρωσε μια ομάδα μαθητών τους οποίους και εκπαίδευσε. Αυτούς δεν ντρεπόταν να τους αποκαλεί «αδελφούς» του, όπως είχε γραφτεί στο εδάφιο Ψαλμός 22:22. (Εβρ 2:11, 12· παράβαλε Ματ 12:46-50· Ιωα 20:17.) Σύμφωνα με ό,τι είχε προειπωθεί στους Ψαλμούς, ο Ιησούς μίλησε με παραβολές (Ψλ 78:2· Ματ 13:35), επέδειξε ζήλο για τον οίκο του Ιεχωβά απαλλάσσοντάς τον από τις εμπορικές δραστηριότητες και δεν ευαρέστησε τον εαυτό του. (Ψλ 69:9· Ιωα 2:13-17· Ρω 15:3) Παρ’ όλα αυτά, τον μίσησαν χωρίς αιτία. (Ψλ 35:19· 69:4· Ιωα 15:25) Η διακονία του Χριστού Ιησού προς όφελος των περιτμημένων Ιουδαίων αποτέλεσε το μέσο για να επαληθευτούν οι υποσχέσεις που είχαν δοθεί στους προπάτορές τους και, αργότερα, υποκίνησε ανθρώπους από τα έθνη να δοξάζουν και να αινούν τον Ιεχωβά. Και αυτό επίσης είχε προλεχθεί.—Ψλ 18:49· 117:1· Ρω 15:9, 11.
Όταν ο Ιησούς μπήκε στην Ιερουσαλήμ πάνω στο πουλάρι ενός γαϊδουριού, τα πλήθη τον επευφημούσαν με τα λόγια του εδαφίου Ψαλμός 118:26. (Ματ 21:9) Όταν οι πρωθιερείς και οι γραμματείς αντέδρασαν σε αυτά που έλεγαν τα αγόρια στο ναό αναγνωρίζοντας τον Ιησού ως τον «Γιο του Δαβίδ», ο Ιησούς αποστόμωσε τους θρησκευτικούς εναντιουμένους παραθέτοντας το εδάφιο Ψαλμός 8:2.—Ματ 21:15, 16.
Το βιβλίο των Ψαλμών υπέδειξε εκ των προτέρων την προδοσία του Ιησού από έναν στενό του σύντροφο (Ψλ 41:9· Ιωα 13:18), ο οποίος, όπως είχε προλεχθεί, επρόκειτο να αντικατασταθεί. (Ψλ 69:25· 109:8· Πρ 1:20) Ακόμη και το ότι άρχοντες (ο Ηρώδης και ο Πόντιος Πιλάτος) θα συντάσσονταν εναντίον του μαζί με Εθνικούς (όπως οι Ρωμαίοι στρατιώτες) και με λαούς του Ισραήλ είχε προλεχθεί (Ψλ 2:1, 2· Πρ 4:24-28), το ίδιο δε και η απόρριψή του από τους Ιουδαίους θρησκευτικούς οικοδόμους. (Ψλ 118:22, 23· Ματ 21:42· Μαρ 12:10, 11· Πρ 4:11) Επίσης, ψευδομάρτυρες κατέθεσαν εναντίον του, όπως είχε προλεχθεί στο εδάφιο Ψαλμός 27:12.—Ματ 26:59-61.
Όταν ο Ιησούς έφτασε στον τόπο της εκτέλεσής του, του πρόσφεραν κρασί αναμειγμένο με χολή. (Ψλ 69:21· Ματ 27:34) Αναφερόμενος προφητικά σε αυτή καθαυτή την εκτέλεση, ο ψαλμωδός έγραψε: «Σκύλοι με έχουν περικυκλώσει· η σύναξη αυτών που πράττουν το κακό με έχει περικλείσει. Σαν λιοντάρι βρίσκονται στα χέρια μου και στα πόδια μου». (Ψλ 22:16) Ρωμαίοι στρατιώτες μοίρασαν τα ενδύματα του Ιησού ρίχνοντας κλήρο. (Ψλ 22:18· Ματ 27:35· Λου 23:34· Ιωα 19:24) Οι θρησκευτικοί του εχθροί τον χλεύαζαν με τα λόγια που είχε καταγράψει ο ψαλμωδός. (Ψλ 22:8· Ματ 27:41-43) Υποφέροντας από έντονη δίψα, ο Ιησούς ζήτησε κάτι να πιει. (Ψλ 22:15· Ιωα 19:28) Και πάλι του πρόσφεραν ξινό κρασί. (Ψλ 69:21· Ματ 27:48· Ιωα 19:29, 30) Ακριβώς πριν από το θάνατό του, ο Ιησούς αναφώνησε, παραθέτοντας το εδάφιο Ψαλμός 22:1: «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες;» (Ματ 27:46· Μαρ 15:34) Εκπνέοντας, ανέφερε το εδάφιο Ψαλμός 31:5, λέγοντας: «Πατέρα, στα χέρια σου εμπιστεύομαι το πνεύμα μου». (Λου 23:46) Όπως είχε προείπει επίσης ο ψαλμωδός, κανένα από τα κόκαλά του δεν έσπασε.—Ψλ 34:20· Ιωα 19:33, 36.
Παρότι ο Ιησούς τέθηκε σε μνήμα, δεν εγκαταλείφθηκε στον Άδη ούτε είδε η σάρκα του φθορά, αλλά αναστήθηκε από τους νεκρούς. (Ψλ 16:8-10· Πρ 2:25-31· 13:35-37) Όταν αναλήφθηκε στον ουρανό, κάθησε στα δεξιά του Θεού, περιμένοντας να τεθούν οι εχθροί του υποπόδιο για τα πόδια του. (Ψλ 110:1· Πρ 2:34, 35) Επίσης έγινε ιερέας σύμφωνα με τον τρόπο με τον οποίο ήταν ο Μελχισεδέκ (Ψλ 110:4· Εβρ 5:6, 10· 6:20· 7:17, 21) και έδωσε δώρα σε μορφή ανθρώπων. (Ψλ 68:18· Εφ 4:8-11) Όλες αυτές οι λεπτομέρειες προφητεύτηκαν στους Ψαλμούς. Ο ερχομός του Ιησού στο ρόλο του εκτελεστή που έχει διορίσει ο Θεός για να κάνει κομμάτια τα έθνη είναι ακόμη μελλοντικός. (Ψλ 2:9· Απ 2:27· 19:14, 15) Κατόπιν, ο Χριστός ως Βασιλιάς θα φέρει διαρκείς ευλογίες στους όσιους υπηκόους του. Ο 72ος Ψαλμός περιέχει μια περιγραφή της διακυβέρνησης του Σολομώντα, για τον οποίο και γράφτηκε αρχικά, αλλά εφαρμόζεται σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό στον Μεσσία. Κάτι που το πιστοποιεί αυτό είναι η προφητεία του Ζαχαρία (9:9, 10), η οποία απηχεί το εδάφιο Ψαλμός 72:8 και εφαρμόζεται στον Χριστό Ιησού.—Ματ 21:5.
Για άλλες εκπληρώσεις του βιβλίου των Ψαλμών, παράβαλε τον 45ο Ψαλμό με τα εδάφια Εβραίους 1:8, 9· Αποκάλυψη 19:7-9, 11-15· 21:2, 9-11.
Κάτι Περισσότερο από Ωραία Ποίηση. Οι Ψαλμοί, εκτός του ότι αναφέρονται σε μελλοντικά γεγονότα, περιέχουν πολλά στοιχεία από τα οποία μπορεί κάποιος να αντλήσει ενθάρρυνση και καθοδηγία. Οι Ψαλμοί είναι κάτι περισσότερο από ωραία ποίηση. Απεικονίζουν τη ζωή όπως είναι πραγματικά—με τις χαρές, τις λύπες, τους φόβους και τις απογοητεύσεις της. Σε όλο το βιβλίο είναι φανερή η στενή σχέση των ψαλμωδών με τον Ιεχωβά Θεό. Επιπλέον, εξαίρονται ιδιαίτερα οι ενέργειες και οι ιδιότητες του Θεού, κάτι που δίνει το έναυσμα για εκφράσεις αίνου και ευχαριστίες.
Καταδεικνύεται ότι η πραγματική ευτυχία πηγάζει από το να αποφεύγει κάποιος τη συναναστροφή με πονηρούς, να αντλεί ευχαρίστηση από το νόμο του Ιεχωβά (Ψλ 1:1, 2), να καταφεύγει στον χρισμένο του (2:11, 12), να εμπιστεύεται στον Ιεχωβά (40:4), να φέρεται στους ασήμαντους με στοχαστικό ενδιαφέρον (41:1, 2), να δέχεται διόρθωση από τον Ιεχωβά (94:12, 13), να υπακούει στις εντολές του (112:1· 119:1, 2) και να τον έχει ως Θεό και Βοηθό (146:5, 6).
Οι Ψαλμοί συνιστούν να βασίζεται κάποιος στον Ιεχωβά. «Ρίξε στον Ιεχωβά το βάρος που σηκώνεις, και αυτός θα σε στηρίξει. Ποτέ δεν θα επιτρέψει να κλονιστεί ο δίκαιος». (Ψλ 55:22· 37:5) Όταν κάποιος βασίζεται στον Ιεχωβά, ο φόβος των ανθρώπων εξαλείφεται.—56:4, 11.
Δίνουν την παρότρυνση να προσμένουμε τον Θεό (Ψλ 42:5, 11· 43:5) και να μιλάμε και να ενεργούμε σωστά προκειμένου να κερδίσουμε τη θεϊκή επιδοκιμασία. (1:1-6· 15:1-5· 24:3-5· 34:13, 14· 37:3, 4, 8, 27· 39:1· 100:2) Τονίζουν την αξία των καλών συναναστροφών. (18:25, 26· 26:4, 5) Μας συμβουλεύουν επίσης να μη ζηλεύουμε την ευημερία ή την επιτυχία των πονηρών, διότι αυτοί θα χαθούν.—37:1, 2, 7-11.
Δείχνουν ότι οι υπηρέτες του Θεού μπορούν κατάλληλα να προσεύχονται για σωτηρία ή απελευθέρωση (Ψλ 3:7, 8· 6:4· 35:1-8· 71:1-6), εύνοια (4:1· 9:13), καθοδηγία (5:8· 19:12-14· 25:4, 5· 27:11· 43:3), προστασία (17:8), συγχώρηση αμαρτιών (25:7, 11, 18· 32:5, 6· 41:4· 51:1-9), αγνή καρδιά, νέο και σταθερό πνεύμα (51:10), καθώς και για την ενδόξαση του ονόματος του Θεού (115:1). Μπορούν επίσης να προσεύχονται ζητώντας από τον Θεό να τους εξετάσει, να τους καθαρίσει (26:2) και να τους κρίνει (35:24· 43:1), καθώς και να τους διδάξει αγαθότητα, σύνεση, γνώση και τις διατάξεις Του.—119:66, 68, 73, 124, 125, 135.
Εξαίρουν τις ενέργειες και τις ιδιότητες του Θεού. Οι Ψαλμοί αυξάνουν την εκτίμησή μας για τον Ιεχωβά Θεό, του οποίου την ύπαρξη μόνο ο ασύνετος θα μπορούσε να αρνηθεί. (Ψλ 14:1· 19:7-11· 53:1) Αποκαλύπτουν ότι ο Ιεχωβά «αγαπάει τη δικαιοσύνη και την κρίση» (33:5), ότι είναι «καταφύγιο και ισχύς, βοήθεια που είναι εύκολο να βρεθεί σε καιρούς στενοχώριας». (46:1) Είναι δίκαιος Κριτής (7:11· 9:4, 8), ο Δημιουργός (8:3· 19:1· 33:6), Βασιλιάς (10:16· 24:8-10), Ποιμένας (23:1-6) και Δάσκαλος (25:9, 12), Προμηθευτής για ανθρώπους και ζώα (34:10· 147:9), ο Σωτήρας ή Απελευθερωτής (35:10· 37:39, 40· 40:17· 54:7), καθώς επίσης η Πηγή της ζωής (36:9) και της παρηγοριάς (86:17), της ευλογίας και της ισχύος.—29:11.
Ο Ιεχωβά δεν «ξεχνάει την κραυγή των ταλαιπωρημένων» (Ψλ 9:12· 10:14) αλλά απαντάει στις προσευχές των υπηρετών του (3:4· 30:1, 2· 34:4, 6, 17, 18), ανταμείβοντάς τους και προστατεύοντάς τους. (3:3, 5, 6· 4:3, 8· 9:9, 10· 10:17, 18· 18:2, 20-24· 33:18-20· 34:22· βλέπε 34:7 όσον αφορά την αγγελική προστασία.) Μισεί την πονηρία και αναλαμβάνει δράση εναντίον όσων αδικοπραγούν.—5:4-6, 9, 10· 9:5, 6, 17, 18· 21:8-12· 99:8.
Ο Ιεχωβά περιγράφεται ως φοβερός (Ψλ 76:7) και μεγάλος (77:13), αλλά και ταπεινός. (18:35) Είναι άγιος (99:5) και έχει άφθονη αγαθότητα (31:19) και δύναμη. (147:5) Είναι “ελεήμων και φιλεύσπλαχνος, μακρόθυμος και αφθονεί σε στοργική καλοσύνη και αλήθεια”. (86:15) Η κατανόησή του είναι απερίγραπτη (147:5) και τα δημιουργικά του έργα μαρτυρούν τη σοφία του. (104:24) Μετράει τον αριθμό των άστρων και τα καλεί όλα με το όνομά τους. (147:4) Είναι σε θέση να δει ακόμη και το ανθρώπινο έμβρυο. (139:16) Μπορεί να γιατρέψει όλες τις παθήσεις. (103:3) Μπορεί να καταπαύσει τους πολέμους διαλύοντας τον πολεμικό εξοπλισμό του εχθρού. (46:9) Έχει αναμειχθεί ενεργά σε πολλά ιστορικά γεγονότα για την προώθηση του δίκαιου σκοπού του. (44:1-3· 78:1-72· 81:5-7· 105:8-45· 106:7-46· 114:1-8· 135:8-12· 136:4-26) Πράγματι σε έναν τέτοιον Θεό αξίζει να αποδίδεται αίνος και ευχαριστία. (92:1· 96:1-4· 146–150) Το να θέτει κανείς την εμπιστοσύνη του σε ανθρώπους (60:11· 62:9), πλούτη (49:6-12, 17) ή είδωλα (115:4-8· 135:15-18) θα ήταν ανοησία.
Αναφέρονται στην αξία του λόγου του Θεού. Οι Ψαλμοί μάς διδάσκουν επίσης εκτίμηση για το λόγο του Θεού. Καταδεικνύουν ότι τα λόγια του Ιεχωβά είναι αγνά (Ψλ 12:6) και καθαρά. (18:30) Ο νόμος του είναι πολύτιμος (119:72) και είναι αλήθεια. (119:142) Διαρκή οφέλη προκύπτουν όταν τηρούμε τον τέλειο νόμο του, τις αξιόπιστες υπενθυμίσεις του, τις ευθείες προσταγές του, τις καθαρές εντολές του και τις δίκαιες δικαστικές του αποφάσεις. (19:7-11) Ο λόγος του Θεού φωτίζει το δρόμο μας (119:105) και οι εντολές του μας κάνουν σοφούς παρέχοντάς μας ενόραση και κατανόηση.—119:98-100, 104.
Αποσαφηνίζουν και συμπληρώνουν άλλα εδάφια. Ενίοτε το βιβλίο των Ψαλμών αποσαφηνίζει ή συμπληρώνει άλλα τμήματα της Αγίας Γραφής. Δείχνει ότι η “ταλαιπωρία της ψυχής” στην οποία υποβάλλονταν οι Ισραηλίτες την Ημέρα της Εξιλέωσης (Λευ 16:29· 23:27· Αρ 29:7) αναφέρεται στη νηστεία. (Ψλ 35:13) Μόνο ο ψαλμωδός περιγράφει τη σκληρή μεταχείριση που υπέστη ο Ιωσήφ, τουλάχιστον αρχικά, ενόσω ήταν φυλακισμένος στην Αίγυπτο: «Με ποδόδεσμα ταλαιπώρησαν τα πόδια του, μέσα στα σίδερα μπήκε η ψυχή του». (105:18) Από τους Ψαλμούς μαθαίνουμε ότι «αποστολές αγγέλων» έπαιξαν ρόλο στο να επέλθουν οι πληγές που έπληξαν την Αίγυπτο (78:44-51) και ότι, στην έρημο, τα νερά που χορηγήθηκαν θαυματουργικά «έρρευσαν στις άνυδρες περιοχές σαν ποταμός» (105:41), παρέχοντας έτσι άφθονο και άμεσα προσβάσιμο απόθεμα νερού για το έθνος του Ισραήλ και τα πολλά κατοικίδια ζώα τους. Οι Ψαλμοί πιστοποιούν ότι ο ίδιος ο Φαραώ πέθανε στην Ερυθρά Θάλασσα.—136:15.
Οι Ψαλμοί δείχνουν ότι οι Ισραηλίτες υπέστησαν αντιξοότητες και μεγάλα δεινά πριν από την ήττα των Εδωμιτών στην Κοιλάδα του Αλατιού. (Ψλ 60:Επιγρ., 1, 3, 9) Αυτό αφήνει να εννοηθεί ότι οι Εδωμίτες εισέβαλαν στον Ιούδα ενόσω το έθνος πολεμούσε στο Β με τις δυνάμεις της Αράμ-ναχαραΐμ και της Αράμ-ζωβά.
Ο 101ος Ψαλμός αποκαλύπτει με ποιον τρόπο διαχειριζόταν ο Δαβίδ τις κρατικές υποθέσεις. Επέλεγε ως υπηρέτες του μόνο πιστά άτομα. Δεν μπορούσε να υποφέρει τους αλαζόνες και δεν ανεχόταν τη συκοφαντία. Καθημερινό μέλημά του ήταν να οδηγεί τους πονηρούς ενώπιον της δικαιοσύνης.
[Πλαίσιο στη σελίδα 1342]
ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΨΑΛΜΟΙ
Συλλογή αποτελούμενη από 150 ιερούς ύμνους, πολλοί από τους οποίους βασίζονται στις προσωπικές εμπειρίες του Δαβίδ και άλλων υπηρετών του Ιεχωβά
Συντέθηκαν σε διάστημα 1.000 ετών περίπου, το οποίο αρχίζει από την εποχή του Μωυσή και εκτείνεται μέχρι και μετά την επιστροφή από τη βαβυλωνιακή εξορία
Εκφράσεις ευχαριστίας και αίνου στον Ιεχωβά
Χάριν του μεγαλειώδους ονόματός του (99:3· 113· 148:13, 14)
Για τα μεγάλα δημιουργικά του έργα (33:1-9· 148:1-12)
Επειδή είναι ο Μεγάλος Ποιμένας (23)
Λόγω του ότι απαντάει στις προσευχές (21:1-7· 28· 116· 118:21)
Λόγω αυτού που είναι (50· 95:1-7· 96:4-13· 97· 150)
Για τις περιπτώσεις στις οποίες παρείχε απελευθέρωση από τους εχθρούς και από στενοχώριες (18· 30· 107· 140· 149)
Λόγω των δίκαιων κρίσεών του (67:3, 4· 98)
Λόγω των προσωπικών του ιδιοτήτων (57:9-11· 92· 100· 108:1-4· 117· 138:1, 2)
Για τις γενναιόδωρες προμήθειές του (37:25· 67:5-7· 145:15, 16)
Με αφορμή την πολιτεία του με το λαό του στο παρελθόν (66· 81· 105· 106· 126· 136:10-24· 147)
Ικεσίες για το έλεος και τη βοήθεια του Θεού
Για απελευθέρωση από τους εχθρούς (3-5· 7· 12· 13· 17· 31· 59)
Για συγχώρηση αμαρτιών (19:12, 13· 25:7, 11· 32· 51:1, 2, 7-15· 130)
Για καθοδηγία σε θέματα διαγωγής (119:124, 125· 143:8, 10)
Για στήριξη σε αρρώστιες και στενοχώριες (41:1-4)
Για εύνοια όταν κάποιος ταλαιπωρείται (6:2, 9· 9:13, 14· 123)
Προφητείες που εκπληρώθηκαν στο πρόσωπο του Μεσσία
Προερχόταν από τη βασιλική γραμμή του Δαβίδ (89:3, 4, 29, 36, 37· 132:11)
Ο ζήλος για τον οίκο του Ιεχωβά τον κατέφαγε (69:9)
Μιλούσε με παραβολές (78:2)
Προδόθηκε από έναν στενό του σύντροφο (41:9· 55:12-14)
Είχε υποδηλωθεί ο τρόπος της εκτέλεσής του (22:16, υποσ.)
Ονειδίστηκε και εξυβρίστηκε (22:6-8· 69:9)
Έριξαν κλήρο για τα ρούχα του (22:18)
Του έδωσαν να πιει ξίδι (69:21)
Κανένα από τα κόκαλά του δεν έσπασε (34:20)
Εγέρθηκε από τον Σιεόλ (16:10)
Η πέτρα που απορρίφθηκε από τους οικοδόμους έγινε κεφαλή γωνίας (118:22)
Ανέβηκε στα ύψη, προμήθευσε δώρα σε μορφή ανθρώπων (68:18)
Δοξάστηκε και του δόθηκε εξουσία στα πάντα (8:5-8)
Θα καταστρέψει τα έθνη που του εναντιώνονται (2:8, 9· 45:3-5)
Συνάπτει βασιλικό γάμο· θα διορίσει άρχοντες στη γη (45:2, 6-17)
Η διακυβέρνησή του επί της γης θα είναι δίκαιη και συμπονετική (72)
Βασικά Βιβλικά δόγματα που εμφανίζονται στο βιβλίο των Ψαλμών
Η ταυτότητα και οι ιδιότητες του αληθινού Θεού (78:38, 39· 83:18· 86:15· 90:1-4· 102:24-27· 103· 139)
Η κυριαρχία του Ιεχωβά (11:4-7· 24:1· 29· 44· 47· 48· 76· 93)
Ο αγιασμός του ονόματος του Θεού (79· 83)
Όλοι οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί (14:1-3· 51:5· 53:1-3)
Η ανοησία της ειδωλολατρίας (115:4-8· 135:15-18)
Η κατάσταση των νεκρών (6:5· 88:10-12· 115:17· 146:4)
Η γη θα είναι το παντοτινό σπίτι των δικαίων (37:9-11, 29· 104:5· 115:16)
Θεόπνευστες συμβουλές που μας βοηθούν να αποκτήσουμε την επιδοκιμασία του Ιεχωβά
Να φοβάστε τον Ιεχωβά και να υπακούτε στις εντολές του (112:1-4· 128)
Να καλλιεργείτε μεγάλη εκτίμηση για τα λόγια του Θεού και το νόμο του (1:2· 19:7-11· 119)
Να εμπιστεύεστε στον Ιεχωβά (9:10· 115:9-11· 125· 146:5-7)
Να περιμένετε υπομονετικά να ενεργήσει (42· 43)
Να επιδιώκετε ειρήνη και δικαιοσύνη (34:14, 15)
Να εκτιμάτε βαθιά το ότι είστε με το λαό του Θεού, στον οίκο Του (84· 122· 133)
Να αποφεύγετε τις κακές συναναστροφές (1:1· 26:4, 5· 101:3-8)
Να διδάσκετε τα παιδιά σχετικά με την πολιτεία του Ιεχωβά (78:3-8)
Να λέτε την αλήθεια· να αποφεύγετε τη συκοφαντία και τους ψεύτικους όρκους (15:2, 3· 24:3-5· 34:13)
Να τηρείτε το λόγο σας ακόμη και όταν αυτό αποβαίνει κακό για εσάς (15:4)
Να αποφεύγετε την κακή χρήση των χρημάτων (15:5)
Η γενναιοδωρία αποφέρει ευλογίες σε αυτόν που δίνει (112:5-10)
Να αινείτε τον Ιεχωβά δημόσια (26:7, 12· 40:9)